Een rommelige tafel, een kat en een vegende vrouw. Is dit schilderij een willekeurig inkijkje in een 17de-eeuws huishouden? Zeker niet. Tijdgenoten van de schilder Cornelis de Man begrijpen direct dat elk detail een betekenis heeft.  

Pikante details en een dienstmeid

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Een muurschildering in de Buitenhof in Delft

Museum Mural Cherished is af!

Herman Veldhuis

links: aanbidding van de herders; midden: H.Hippolytus als Romeins soldaat voor een Romeinse keizer?; rechts: iemand krijgt een touw om de nek geknoopt bij nacht; naast de geknielde man ligt een mes met bloed op de grond; is dit de Delftse martelaar Cornelis Musius?; wit lint links: Wille van Goede Menschen Vrede op aarde in den Hoogte zij God eere-; rechts: naam op mijn lijden vervolging zij die zalig zijn

Aanbidding der herders

Cornelis Jacobsz. Delff

Het schilderij toont het verhaal van de Bijbelse figuur Jacob die in een droom een ladder zag die tot aan de hemel reikte. Op de voorgrond van het schilderij ligt de slapende Jacob in een bosrijk landschap, daarachter is zijn visioen van een wolkenladder vol engelen weergegeven. Het werk is geschilderd door Cornelis Jacobsz. Delff (1571-1643), telg uit de beroemde Delftse schildersfamilie waarvan Museum Prinsenhof Delft al verschillende werken in de collectie heeft. Zo zijn vier van de vijf Delftse schuttersstukken door verschillende leden van de familie Delff geschilderd. Alleen van Cornelis ontbrak nog een representatief werk. 
Nadat hij bij zijn vader Jacob Willemsz. Delff I in de leer was geweest, vertrok Cornelis rond 1590 naar Haarlem waar hij onder invloed kwam van het Hollands maniërisme van Cornelis Cornelisz. van Haarlem. Terug in Delft legde Delff zich vooral toe op het schilderen van keukenstillevens. De droom van Jacob vormt hierop een uitzondering. Het schilderij maakte deel uit van een ensemble van vier werken gewijd aan Jacob, die in 1653 in bezit waren van de Delftse burgemeester Joost Jacobsz. van Adrichem.

De droom van Jacob

Feestelijke tentoonstelling De KunstParade van start!

Nicolaas Rijnenburg

Dit schilderij van Nicolaas Reijnenburg is de laatste anatomische les die in Delft is geschilderd. De schilder heeft weergegeven hoe de stadsanatoom Theodorus Hoogeveen sectie verricht op de hersenen van een opengezaagd hoofd. Het verwijderde schedeldak ligt naast de anatoom op een tafeltje. De doktor links van Theodorus Hoogeveen houdt diens verrichtingen nauwlettend in de gaten door middel van een kijkglas. 
 
Rond dokter Hoogeveen hebben zich 17 chirurgijns verzameld. De compositie is duidelijk beïnvloed door de anatomische les van Michiel van Mierevelt. Opvallend is echter dat de dynamiek van Van Mierevelt verloren is gegaan. De chirurgijns rond Theodorus Hoogeveen staan statig afgebeeld. Ook krijgt de handeling van de sectie geen aandacht meer. Het hoofd op de tafel van dokter Hoogeveen heeft in vergelijking met het lijk van Van Mierevelt sterk aan zeggingskracht ingeboet. 
 
[01] Dr. Theodorus Hoogeveen 
[02] Dr. Dirck van Heemskerk 
[03] Dr. Willem Appel 
[04] Dr. François Boogert 
[05] Dr. Jacob van Breda 
[06] Dr. Nicolaas Schuijl 
[07] Dr. Willem Verbrugge 
[08] Dr. Binke Lambregts 
[09] Dr. Jacobus Verbrugge 
[10] Jan van der Wall 
[11] Marcus du Ferro 
[12] Daniël Tronchet 
[13] Jan Willem Ravensteijn 
[14] Marinus Kool 
[15] Abraham van Mareland 
[16] Dirck Scholl 
[17] Cornelis van der Winkel 
[18] Hugo van Essen jr.

Anatomische les van Dr. Theodorus Hoogeveen

Tegel met twee krijgslieden

Cornelis Troost

Familieportret van Johanna Suzanna Teding van Berkhout-Ghijs (1688-1717) en haar drie zonen, Pieter (1711-1744), Jan (1713-1766) en Coenraad (1714-1770). 
 
Johanna Susanna Ghijs is postuum afgebeeld als Flora achter een balustrade met haar drie zoontjes: Pieter (1711-1744), Jan (1713-1766) en Coenraad (1714-1770); dochter Susanna Maria (1717-1779) niet afgebeeld; het geheel in een landschap, met linksboven grote draperie, op de voorgrond een etend aapje. 
Johanna Susanna Ghijs was in 1717 overleden na de geboorte van haar vierde zoontje, dat in 1720 stierf. Troost maakte haar portret naar een schilderij van Hieronymus van der My, dat hij in opzet vrij nauwkeurig overnam. Hij voegde er wel zijn zwierige schilderwijze aan toe en gaf haar in plaats van de pruik, met stijve naar achteren lopende rijen krullen, een bloemenmutsje. 
Volgens Mario Praz, in zijn boek "Conversation Pieces" (London 1971), heeft Troost in het schilderij willen aanduiden dat de moeder was overleden door haar als het ware uit een graftombe te laten rijzen. De beide cypressen op de achtergrond zouden dan een funeraire betekenis hebben. Het stenen postament was echter een zeer gebruikelijk compositie-element en het landschap en de bloemen zijn geheel in traditie van Caspar Netscher. Wel typerend voor Troost is het virtuoze kleurgebruik, de directheid waarmee hij zijn geportretteerden heeft 'gevangen' en de ongedwongen pose, die vooral opvalt bij de blokfluit spelende jongen rechts. 
 
Jan Teding van Berkhout (1713-1766) bezat later een collectie schilderijen en tekeningen die in 1767 geveild werd. De familieportretten bleven buiten de veiling.

Familieportret van Johanna Susanna Teding van Berkhout-Ghijs als Flora en haar drie zonen


Hendrick van Vliet

Hendrick van Vliet schildert het Interieur van de Nieuwe Kerk in Delft. Vanuit de zuidelijke kooromgang kijken we langs pijlers op het grafmonument van Willem van Oranje. Van Vliet kiest er voor om het beeld gedeeltelijk af te dekken met een geel gordijn. Hij doet dit op zo’n overtuigende manier dat het lijkt alsof dit gordijn niet bij de voorstelling hoort maar zich in de ruimte van de kijker bevindt. Tegelijkertijd creëert hij hiermee meer diepte in het kerkinterieur. Een dergelijk staaltje van geschilderd gezichtsbedrog of trompe l’oeil is midden 17de eeuw zeer populair in Delft. 
 
Depicted here is the Interior of the Nieuwe Kerk in Delft with the monumental stone of William of Orange. The artist has hidden part of this church interior behind a yellow curtain. He has done this so convincingly, that the curtain seems no part of the image, but rather seems to be located in the viewer’s space. In doing so, he has created more depth in the church interior. Such an optical illusion or trompe l’oeil was extremely popular in Delft in the 17th century.

Interieur van de Nieuwe Kerk in Delft

Philips Koninck

Portret van Anna Pous Willemsdr. ten halve lijve

Anna Pous Willemsdr.

onbekend

Randtegel

'Kaarte en Metinge van't Hof Genaamt, Schoonenburg'

Het museum is tijdelijk gesloten voor verbouwing en venieuwing

Plan je bezoek

Pieter Jansz. van Ruyven

Apollo vermomd als een herder om Issa, de dochter van Macareus te verleiden

Jan Henderikse

Assemblage met nummerborden

One Cent

Jan Schoonhoven

R60-14

Tegel met vaandeldrager in cirkel, hoekornament: kwartrozet in spaartechniek. 
 
Dit is een vroeg type veelkleurige soldatentegel, waarvan de afbeelding ook mogelijk aan een prent is ontleend. De pofbroek en de hoge hoed naar Spaans gebruik, zijn aan het einde van de zestiende eeuw mode. Officieren zijn in het algemeen herkenbaar aan de rond hun middel of schuin over de schouder gedragen sjerp, zoals ook bij de hier afgebeelde vaandeldrager. De sjerp is oranje, de kleur van het Huis van Oranje. 
Elke compagnie voerde een vaandel (een grote brede vlag met de regimentskleuren) dat wordt toevertrouwd aan een vaandeldrager die het vaandel met zijn leven moet verdedigen. Hij moet voorkomen dat het vaandel in vijandelijke handen valt. Zij zijn doorgaans niet getrouwd en worden gezien als toonbeeld van moed.

Tegel met vaandeldrager

Geerweg

In februari 2024 heeft de gemeenteraad van Delft het definitieve akkoord gegeven op de verbouwings- en vernieuwingsplannen van ons museum. De deuren zijn op 5 januari 2025 gesloten. We zijn nu echt gestart met de verbouwing. Graag lichten we de grote veranderingen die het historische monument binnen én buiten zal ondergaan toe.

Bouwen aan een nieuw Museum Prinsenhof Delft

Verbouwing & vernieuwing

Twee foto's van huizen aan het Achterom te Delft, geplakt op twee met doek bespannen paneeltjes, beschilderd.

Huizen aan het Achterom 45-47

Ben Hoezen

Vierkant, doosvormig object, met tegen de achterwand spiegelende cirkelvormige vlakken en radiaalsgewijs lijnenpatroon. Daaroverheen een doorzichtige koepel met 4 getinte maar doorzichtige schotten (als coulissen).

Zonder titel

'Six Thompson and One Hundred and Ten Christopher'

wapenschild van regentes Margaretha van der Gucht

De gewelfde schotel heeft een dubbele standring en een rand met lip. De schotel heeft een decor van boeddhistische symbolen, waaronder de vaas, de neushoornbeker, het artemisiablad, boeken, het schilderij en de ruit. Dit decoratiethema wordt ook wel aangeduid als de 'honderd antiquiteiten'. De buitenwand is gedecoreerd met vier kostbaarheden.

Schotel

In 1985 doet de Gemeente Delft een oproep aan kunstenaars om een actueel stadsgezicht te maken, geïnspireerd op het wereldberoemde 17de-eeuwse Gezicht op Delft van Johannes Vermeer. Jan Henderikse doet dat letterlijk en fotografeert alles wat hij ziet in de stad van zijn kindertijd en jeugd. Het gaat hem niet om het perfecte plaatje, maar om snelle opnamen. Zijn snapshots zijn amateuristisch en soms onscherp. Maar met zijn 744 polaroids in vijf schetsboeken geeft Henderikse een herkenbaar en volledig beeld van Delft in 1985.

Gezicht op Delft

Op een op paneel gespannen, blauwe, grof geweven stof zijn centen uit 1967 opgeplakt in de vorm van een 'perspectivische' kubus.

Assemblage met munten

I found a picture of you, those were the happiest days in my life

Op paneel bespannen met rozerood flanel zijn centen (zowel kop als munt boven) opgeplakt in vierkant, zo dat aan de rand nog slechts een paar centimeter stof te zien is. 
 
Het werk wordt momenteel gerestaureerd om gepresenteerd te kunnen worden op de tentoonstelling over Jan Schoonhoven, in najaar 2015. Jan Henderikse en Jan Schoonhoven maakten beiden deel uit van de Nul-groep. Deze werd in Delft opgericht. Henk Peeters en Armando maakten eveneens deel uit van deze groep.

Op een met bedrukt textiel (in blauw en groen) bespannen paneel is een brede horizontale rij met opgeplakte antilliaanse centen uit 1965 geplaatst, met daaronder naast elkaar twee blauwe nummerborden met in daarop in wit 'Curacao, N.A. 1962-C, 1960'. De ruimte aan weerszijden van de nummerborden is opgevuld met centen.

Assemblage met munten en nummerborden

223.58.35 Atelier van gebrandschilderd glas 'T Prinsenhof

Ontwerptekening van een glas-in-loodraam met de kruisdraging van Christus

Over a period of one hundred and forty years, the collection of the Museum Prinsenhof Delft has become a diverse collection of paintings, earthenware, applied art, works on paper and modern and contemporary art. At our historic site – the former St Agatha monastery – we tell the extraordinary story of Delft on the basis of our collection. The Museum Prinsenhof Delft’s collection focuses on three themes: William the Silent, Delft Masters and Delftware.

About the collection

Blinddruk van 25 rijen van elk 16 muntindrukken, die samen een rechthoek vormen. Het gaat hier om Amerikaanse pennies, die zowel met de kop (Lincoln) als met de muntzijde (one cent) zijn 'afgedrukt'.

Lincoln Pennies

Beeld van Maria met het lichaam van haar dode Zoon op schoot, zij ondersteunt hem met haar rechterhand. Haar mantel is tot op het achterhoofd afgegleden. De ogen van Maria zijn later bijgesneden.

Piëta

'Modern times'

Baardmankruik

Een rondleiding over criminaliteit, rechtspraak en bestraffingen van de late Middeleeuwen tot en met de 17de eeuw. Kom kijken in 'Het Steen'. De oudste gevangenis van Delft.

Uitje in de herfstvakantie: rondleiding Het Steen

zonder titel

US $ one cent coins

Shredded Value

De schoteltjes hebben een standring en een brede, holle rand. Het plat heeft, binnen een dubbele cirkel, een decor van een Chinese tekst en de rustende wijsgeer Li Tai Poh met een rolkussen. Daaromheen bevindt zich een decor van een staande oosterse man met een dolk, een dichtgeknoopte zak met daarop een tekst, een zittende oosterse man, en een tekst in een rechthoekig kader. Tussen de decors staan Chinese karakters.

Maarten van Heemskerck

halffiguur, iets naar rechts gewend, zwarte mantel en baret, donkerbruine wambuis met versierd halsstuk waarboven randje van hemd, voorgesteld in interieur, voor lichtbruine lambrizering met daarboven een grijze wand, rechtsboven hangend uit leeuwenkop het wapen van Meerman met afbeelding van een meerman, boven leeuwenkop het cijfer '34'

Gerrit Dirckz. Meerman of Gerrit Fransz Meerman

Portret van Margaretha van Binchem

3 Gulden uit de provincie Utrecht 
 
vz: 'HAC NITIMUR HANC TUEMUR' 
az: 'MO: ARG: ORD: FOED: BELG: TRAI'

3 Gulden uit de provincie Utrecht

Jan Claudius de Cock

Afgietsel in gips van een buste van Filips Willem, naar de originele terracotta buste aanwezig in de collectie van het Rijksmuseum Amsterdam. 
Filips Willem (1554-1618) is de oudste zoon van Willem van Oranje uit het huwelijk met diens eerste vrouw Anna van Egmond en Buren. Oranje vernoemde hem mede naar zijn landsheer, Filips. Dit eerbewijs krijgt een wrange bijsmaak door de gijzeling van Filips Willem in 1568 door de hertog van Alva. Willem van Oranje had zijn oudste zoon achtergelaten aan de universiteit van Leuven in de veronderstelling dat de privileges van de universiteit hem zouden beschermen. Filips Willem wordt desondanks naar Spanje gevoerd waar hij meer dan dertig jaar zou worden vastgehouden. Hij keert terug in 1599.

Afgietsel in gips van een buste van Filips Willem (1554-1618)

Portret van Aert Witte van der Goes (1475 -1545)

De schaaltjes zijn gewelfd en hebben een standring en een vlakke geaccoleerde rand. De deksels zijn gewelfd en hebben een zegelvormige knop. De randen van de bordjes en de deksels zijn blauw geglazuurd en gedecoreerd met floraal motieven in bovenglazuur goud. De deksels hebben een decor van een slakkenhuis en de buitenwanden van de schotels zijn gedecoreerd met twee bladranken.

Dekschaal

Anoniem

Michiel van Mierevelt

Blad met een portret van Johan van Oldenbarnevelt, omringd door de namen van de vierentwintig rechters die hem ter dood hebben veroordeeld. Met randschrift in het Latijn en in de plaat onder het portret een Nederlands onderschrift van drie regels. Onder de prent staat een vers waarin de eer en onschuld van de landsadvocaat worden geroemd. 
 
bovenschrift 'Namen der vier-en twintig gedelegeerde Rechters van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en-twintig honderd guldens heeft genoten'

'Namen der vier-en twintig gedelegeerde Rechters van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en-twintig honderd guldens heeft genoten'

Relief van de verdediging van de Nederlandse maagd. De Nederlandse leeuw en Willem van Oranje verdedigen haar tegen de hertog van Alva (links) en don Luis de Requesens y Zuniga (rechts). In het midden staat Don Juan van Oostenrijk voor het hek, een halfbroer van Filips. Alle zijn landvoogd over de Nederlanden geweest en hebben geprobeerd de opstand neer te slaan.

De verdediging van de Nederlandse maagd

Haardtegel

'Prins van Orangien vermoort'

Jan Snoeck

Koninklijke Begeer [Voorschoten]

Voorzijde; Deze verbeeldt een slagmachine welke een wezenlijk element vormt in de fabricage te Delft. De beeldhouwer werd hiertoe geïnspireerd door een deel van een dergelijke machine. De jaartallen 1913-1963 geven het stichtingsjaar en het jubileumjaar aan. 
Keerzijde: De plastische vormen op deze zijde verbeelden het materiaal-onderzoek en de inventie, alsmede het bedrijf te Alblasserdam. De er op voorkomende symbolen zijn ontleend aan de stootspanningsgenerator met bollenvonkbrug en aan de gietpan uit het staalbedrijf te Alblasserdam. 
 
In blauw doosje

herinneringspenning 50 jaar N.V. Nederlandsche Kabelfabrieken

Een grote stadsbrand richtte op 3 mei 1536 enorme verwoestingen in Delft aan. Ongeveer 2000 huizen gingen hierbij verloren. De Oude en Nieuwe Kerk werden zwaar beschadigd, evenals een groot aantal kloosters. Alleen het zuidoostelijk deel van de stad (het huidige winkelcentrum De Veste) en de terreinen in het noordoosten bleven gespaard. 
De hitte was zo groot dat de klokken in de torens smolten. Op het schilderij zijn de delen van de stad die verbrand zijn in lichtere kleuren geschilderd dan het deel dat behouden bleef. 
Het is de oudste geschilderde plattegrond van een Noord-Nederlandse stad. De schilder heeft een combinatie toegepast van de plattegrond, recht van boven gezien voor de vorm en het stratenpatroon van de stad en de vogelvlucht voor de gebouwen, waar men als van schuin boven tegenaan kijkt. 
 
Op de lijst staat, in gotische letters: 'viertien.kerkcken,veel.menschen.ende.huusen.al.sonder.ghetal.sijn.in. Delft ghebrant, dat stadhuys.ende.die.vleis.hal.1536' 
Dit is een chronodisticon (rijmend historisch chronogram). De rode letters vormen, omgezet naar Romeinse cijfers, het jaartal 1536. 
 
Het werk zou zijn getoond aan de landsheer Karel V als ondersteuning van een verzoek om vrijstelling van belastingen. De stad was in een dermate erbarmelijke staat, dat de jaarlijkse belastingen 'ordinaris bede' onmogelijk betaald konden worden. Delft kreeg uiteindelijk voor een periode van twintig jaar vrijstelling van deze belastingen. 
(zie artikel Een unieke plattegrond, Delft kort na de stadsbrand', Wim Weve, Delf zomer 2012)

Plattegrond van Delft na de stadsbrand van 1536

Johannes Smit

Willem Vermandel

Jan Willem Smit

Vierde uitgave der kunstplaten, behorende tot het heldendicht Willem den Eersten, in vier en twintig zangen, door den Nederlandschen dichter J. Nomsz. ...

Augustinus Terwesten

Tekening van de, huidige, historische zaal (in museum Prinsenhof). 
 
Op een bijbehorend los papier staat vermeld; 'De Groote Sael op het Princenhof te Delft' en 'Overgenomen uit de Verzameling 'Gezichten en Oudheiden der Stad Delft'

'De Groote Sael op het Princenhof te Delft'

Cachet van Cornelis Maartensz. Tromp

Joachim Oudaan

'Praalbeeld voor den Vader des Vaderlands.'

Beker

Bierpul met deksel

'Stadhuis te Delft voor den brand van 4 februari 1618'

Blad met een portret van Johan van Oldenbarnevelt, omringd door de namen van de vierentwintig rechters die hem ter dood hebben veroordeeld, februari 1619. In de plaat onder het portret een cartouche met een Latijns onderschrift van drie regels. Onder de prent staat een vers waarin de eer en onschuld van de landsadvocaat worden geroemd. 
 
bovenschrift 'Namen Der vier-en-twintig gedelegeerde Rechters, van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt, Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en twintig honderd guldens heeft genoten'

'Namen Der vier-en-twintig gedelegeerde Rechters, van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt, Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en twintig honderd guldens heeft genoten'

Leonaert Bramer

Simson slaat duizend Filistijnen dood

De prins van Oranje te Delft vermoord door Balthasar Gerards, 10 juli 1584. Op de voorgrond wordt de prins neergeschoten, op de achtergrond de terechtstelling van Bathasar Gerards op het schavot op 14 juli 1584. Linksboven de tekst 'Prins van Orangien vermoort'

Allegorische voorstelling van de strijd tussen de boer en de soldaat. De boer staat in een zomers landschap bovenop de oogst waarvoor hij hard heeft gewerkt en verklaart zijn bezit tegen de soldaten te zullen beschermen. De soldaat staat in een winters landschap met producten die deel uitmaken van de wintervoorraden. In de winter vinden geen oorlogshandelingen plaats, waardoor groepjes soldaten rondtrekken op zoek naar voedsel. De boeren zijn daarvan regelmatig het slachtoffer. Er bestaan vele versjes die gaan over deze strijd tussen boeren en soldaten.

Allegorische voorstelling van de oorlog

Zoutvat

Gillis van Oosten

'Ehrlich währt am längsten'

Het aanbieden van het Smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma door het Verbond der Edelen, 5 april 1566, met bovenaan de tekst ; 'Request der Edelen tegen d' Inquisitie.'

'Request der edelen tegen d' Inquisitie'

Berchtesgaden bij Hinterzee

Penning op de schutterskoning van de Ridderlijke Confrerie 
Op de voorzijde in cartouche het gekroonde stadswapen van Delft; eronder gegraveerd de naam 'JAN PERSIJN' 
Op de keerzijde in cartouche twee kruiselings liggende pistolen door een kroon gestoken; gegraveerd: 'D 5 OCTOBER ANNO 1671'; ovaal, met draagoog en -ring

Vaas

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Ga je akkoord met onze cookies?