Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Kom nog één keer, voordat de deuren sluiten

Willem van Oranje

Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Richard Roland Holst

NV De Sphinx v/h Petrus Regout & Co

Nederlandsche Oliefabriek 

NOF deksel

Adriaen Brandt

De steel van de lepel heeft als uiteinde het zogeheten 'pied-de-biche' en loopt uit in een naald bij de verbinding van de bak en de steel die is voorzien van het monogram CVDE 
 
 
De Amsterdamse horlogemakerszoon Adriaen Brandt vervaardigde evenals Daniel de Berch courante produkten als bekers, kandelaars, lepels e.d. Hij was meester in de periode 1658-1713.

Adolf le Comte

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Meestal werden tegeltableaus in een interieur aangebracht, een enkele maal evenwel ook op een buitengevel. Zo werd in 1884 een groot tableau van 400 tegels op de gerestaureerde gevel van de Waag in Alkmaar geplaatst. Dit experiment werd lovend door de pers ontvangen maar bleek helaas kort na het aanbrengen een mislukking. Dit leidde rond 1900 bij De Porceleyne Fles tot de ontwikkeling van het zogenoemde sectielaardewerk waardoor veel problemen rond keramiek in de buitenlucht voortaan tot het verleden behoorden. De oplossing bleek te liggen in het gebruik van gesinterde materialen. Kenmerkend voor het sectiel zijn de voegverbindingen die de hoofdlijnen van de tekening volgen zoals bij glas-in-lood waardoor onregelmatige tegelfragmenten ontstaan. De sectieltableaus werden zowel in een matte als in een gekristalliseerde uitvoering vervaardigd. De decoratie bestond uit dunne laagjes gekleurd porselein op een dikkere onderlaag van wit porselein, de zogenaamde pate-sur-pate techniek. Deze werden niet geglazuurd zodat het tableau ook in de buitenlucht een natuurlijk aanzien behield. De productie van het matte sectiel werd vanwege de hoge onkosten in beperkte mate toegepast bij de vervaardiging moesten de droog- en bakkrimp van de gekleurde decoratie en de onderlaag op elkaar worden afgestemd zodat de fragmenten niet kromtrokken of scheurden. 
Het sectieltableau 'Afgunst' is van de hand van Adolf le Comte. Het toont een vrouw in opperste emotie met de mond geopend en met gefronste wenkbrauwen. Zij is getooid met een kap met hoorns die wordt omgven door vlammen. Met haar spitse nagels krast ze over haar borst. De achtergrond bestaat uit grillig gevormde lijnen. Dit tableau werd samen met de sectieltableaus 'Mondscheinsonate' en 'Lusthof' tentoongesteld op 'De Eerste Internationale Tentoonstelling voor Moderne Decoratieve Kunst' te Turijn in 1902, waarvoor een gouden medaille werd uitgereikt.

Sectieltableau 'Afgunst'

Naast de siervoorwerpen werden ook tegelplaten en grotere wandbekledingen in Jacoba-aardewerk vervaardigd die werden ontworpen door Adolf le Comte. Ook hiervoor gold dat de vormen werden vervaardigd uit inheemse kleisoorten. De afbeeldingen tonen landschappen en figuren of zijn dikwijls afgeleid van beroemde schilders uit de Gouden Eeuw zoals Rembrandt (1606-1669) en Jan Steen (1626-1679).1 (afb. 1) 
Het tweede voorbeeld van Jacoba-aardewerk is deze rechthoekige plaat die is voorzien van een opstaande geknepen rand (XIII, cat.nr. 75). De ingekraste decoratie toont een rivierlandschap dat is gestoffeerd met een aantal personages en grazend vee. Op de achtergrond is het silhouet van de stad Delft te zien met aan de bovenrand het stadswapen en het opschrift Delft.

Plaque met zicht op Delft

Cloisonné tegel 'NOF Calvé Delft 1884-1924'

Tjelengan

Willem van den Hoed

Morning

Ontwerptekening verpakking Delfrite

De collectioneur F.E. Vlielander Hein, die in 1913 zijn omvangrijke verzameling 'oud' Wit-Delfts legateerde aan het Gemeentemuseum Den Haag, stelt in een artikel uit datzelfde jaar vast dat voor velen het 'oud-wit Delftsch aardewerk' onbekend is of zelfs 'het als niets waardig' aan hen voorbijgaan. Volgens hem verdient 'het witte goed' dat hem zo na aan het hart ligt, in meer dan 'één opzicht belangstelling'. Hij benadrukt de historische waarde van deze Delftse productie. De voorwerpen zijn immers slechts met een ondoorzichtig wit tinglazuur bedekt, waardoor dergelijk goed de onderzoeker alle mogelijkheden biedt de basis van de technische aspecten van het tinglazuuraardewerk grondig te bestuderen. 
Vervolgens gaat Vlielander Hein uitvoerig in op een in 1778 gezamenlijk door de Delftse plateelbakkers opgestelde prijslijst. Evenals de prijs van het 'blauw of geschilderd goed' komt de prijs van het aanzienlijk goedkopere witgoed aan bod, dat als alledaags gebruiksgoed kan worden betiteld. Bovendien werden de prijzen vastgesteld van zowel het 'schone' oftewel ongeschonden Delfts als van het 'wrakke' goed met bakfoutjes. 
Een grote groep Wit-Delfts is in 1980 op het voormalige terrein van plateelbakkerij De Porceleyne Fles aan het licht gekomen. Deze bodemvondst, waartoe overigens tevens gedecoreerd goed behoort, dateert uit 1660-1680. Aangezien Wit-Delfts nagenoeg nooit een merk vertoont, is het in tegenstelling tot het wel gemerkte goed, onmogelijk de fabriek van herkomst vast te stellen. Gelet op de locatie van de bodemvondst is dat dus niet het geval met de in onze recente publicatie over De Porceleyne Fles beschreven groep wit-goed. Het belang van deze bodemvondst is dan ook groot. Enerzijds gaat het daarbij om Wit-Delftse producten waarvan de herkomst wél bekend is. Anderzijds werpt deze omvangrijke groep licht op het productieassortiment dat men toentertijd voerde, nota bene slechts een zevental jaren na de start van De Porceleyne Fles in 1653. 
Drie eeuwen later produceert De Porceleyne Fles opnieuw ongedecoreerd Delfts waarvan een aanzienlijk aantal tot de collectie van de Gemeentemusea Delft behoort. Bij het bekijken van deze uit 29 voorwerpen bestaande groep 'nieuw' Wit-Delfts aardewerk blijkt dat menig voorwerp is ontleend aan vormen van weleer. 
In de jaren dertig van de twintigste eeuw hervatte men de productie van het wit-goed, omdat het vanwege de lage onkosten immers aanzienlijk voordeliger was dan het beschilderde. Vooral deze prijsfactor bracht De Porceleyne Fles ertoe om tijdens de crisis van de jaren dertig opnieuw het ongedecoreerde Delfts aan de man te brengen. Wellicht zou het een gunstige invloed hebben op de omzet van de fabriek.

Anoniem

Penning met op de voorzijde de aanslag door Jean Jauregui op het leven van Willem van Oranje die daaraan slechts een litteken onder zijn rechteroor overhoudt. Het rondschrift luidt: 'Proditione non armis agitur' (Men handelt door verraad, niet met wapens). Op de keerzijde staat Filips te stampvoeten van woede om het mislukken van de aanslag. Uit de hemel valt hagel en regen, als hemelse plagen. Het rondschrift luidt: 'Proditor tandem liut 1582' (De verrader zal uiteindelijk boeten 1582).

Gedenkpenning op de mislukte aanslag van Jean de Jauregui op Willem van Oranje, 18 maart 1582

Calvé-Delft hors d'oeuvrebakje

NOF Calvé-Delft schaal

Johannes Huibert Prins

De achterzijde van de Nieuwe Kerk te Delft.

Cornelis de Man

In 1681 kreeg de schilder Cornelis de Man opdracht van het Delftse chirurgijnsgilde om 's de genees- en heelmeesters deze stad ... en den vermaarden philosooph en natuurkundige Antony van Leeuwenhoek' te portretteren. 
Hij schilderde de anatomische les van dokter Cornelis 's-Gravesande in het Theatrum Anatonicum aan de Verwersdijk. De compositie van het schilderij is gebaseerd op de anatomische les van Michiel van Mierevelt. Ook hier ligt het lijk in de lengterichting van het schilderij en zijn de medici er omheen gegroepeerd. 
 
Centraal staat Cornelis 's-Gravensande die sectie verricht op een man doe dodelijk verwond was aan de borst. De borstkas van de man is geopend en de dokter wijst met een aanwijsstokje naar de plaats van het hart, terwijl hij met zijn linkerhand de plek van zijn eigen hart toont. Op de voorgrond ligt bij de linkerarm van het lijk een prepareermesje. De man rechts van de dokter heeft in zijn hand een spons om het bloed uit de borstholte weg te zuigen. De beroemde geleerde Antoni van Leeuwenhoek staat rechts naast de anatoom. Van Leeuwenhoek had grote interesse in de ontleedkunst en ontving onderricht van Cornelis 's-Gravesande. Ook hij heeft sectie verricht op dit lijk. Op 12 oktober 1680 berichtte hij aan The Royal Society in Londen over zijn onderzoek naar de hartspier van deze man. Geheel rechtsonder staat Henricus d'Acquet afgebeeld. 
De figuur rechtsboven houdt een "ruyckbolletje" in de hand om de onvermijdelijke stank te kunnen verdragen.

Anatomische les van Cornelis ’s-Gravesande

Adriaan Waaldijk

De bodebus was een onderscheidingsteken dat werd gedragen door boden die in dienst waren van bestuurslichamen zoals de Kamers der Staten Generaal, de Provinciale Staten, gemeentebesturen, Hoogheemraadschappen, Waterschappen en polders. 
In de middeleeuwen werden geschreven en verzegelde berichten door bodes overgebracht. De berichten werden in een bus aan een gordel gedragen. Soms droeg zo'n bode een staf wanneer hij op reis was. De bode kon gratis gebruik maken van het toenmalige vervoer zoals de trekschuit, veerpont of diligence. 
Vanaf de 15de eeuw werd aan de bodebus een schildje toegevoegd met het wapen van de instantie die werd vertegenwoordigd door de bode. 
 
De letter A in het schild duidt op de gemeente Ackersdijk waaronder Vrouwenregt ressorteerde.

Bodebus van Vrouwenregt

De collectioneur F.E. Vlielander Hein, die in 1913 zijn omvangrijke verzameling 'oud' Wit-Delfts legateerde aan het Gemeentemuseum Den Haag, stelt in een artikel uit datzelfde jaar vast dat voor velen het 'oud-wit Delftsch aardewerk' onbekend is of zelfs 'het als niets waardig' aan hen voorbijgaan. Volgens hem verdient 'het witte goed' dat hem zo na aan het hart ligt, in meer dan 'één opzicht belangstelling'. Hij benadrukt de historische waarde van deze Delftse productie. De voorwerpen zijn immers slechts met een ondoorzichtig wit tinglazuur bedekt, waardoor dergelijk goed de onderzoeker alle mogelijkheden biedt de basis van de technische aspecten van het tinglazuuraardewerk grondig te bestuderen. 
Vervolgens gaat Vlielander Hein uitvoerig in op een in 1778 gezamenlijk door de Delftse plateelbakkers opgestelde prijslijst. Evenals de prijs van het 'blauw of geschilderd goed' komt de prijs van het aanzienlijk goedkopere witgoed aan bod, dat als alledaags gebruiksgoed kan worden betiteld. Bovendien werden de prijzen vastgesteld van zowel het 'schone' oftewel ongeschonden Delfts als van het 'wrakke' goed met bakfoutjes. 
Een grote groep Wit-Delfts is in 1980 op het voormalige terrein van plateelbakkerij De Porceleyne Fles aan het licht gekomen. Deze bodemvondst, waartoe overigens tevens gedecoreerd goed behoort, dateert uit 1660-1680. Aangezien Wit-Delfts nagenoeg nooit een merk vertoont, is het in tegenstelling tot het wel gemerkte goed, onmogelijk de fabriek van herkomst vast te stellen. Gelet op de locatie van de bodemvondst is dat dus niet het geval met de in onze recente publicatie over De Porceleyne Fles beschreven groep wit-goed. Het belang van deze bodemvondst is dan ook groot. Enerzijds gaat het daarbij om Wit-Delftse producten waarvan de herkomst wél bekend is. Anderzijds werpt deze omvangrijke groep licht op het productieassortiment dat men toentertijd voerde, nota bene slechts een zevental jaren na de start van De Porceleyne Fles in 1653. 
Drie eeuwen later produceert De Porceleyne Fles opnieuw ongedecoreerd Delfts waarvan een aanzienlijk aantal tot de collectie van de Gemeentemusea Delft behoort. Bij het bekijken van deze uit 29 voorwerpen bestaande groep 'nieuw' Wit-Delfts aardewerk blijkt dat menig voorwerp is ontleend aan vormen van weleer. Zo is de plooischotel uit de jaren 1930-1976 het evenbeeld van het exemplaar uit de beerput. Ook het tweetal 'vaasjes' met een brede rand is niet te bestempelen als een nieuwe creatie, maar vindt zijn oorsprong in het vertrouwde model van de kwispedoor. 
In de jaren dertig van de twintigste eeuw hervatte men de productie van het wit-goed, omdat het vanwege de lage onkosten immers aanzienlijk voordeliger was dan het beschilderde. Vooral deze prijsfactor bracht De Porceleyne Fles ertoe om tijdens de crisis van de jaren dertig opnieuw het ongedecoreerde Delfts aan de man te brengen. Wellicht zou het een gunstige invloed hebben op de omzet van de fabriek.

Gepolychromeerd houten beeld van een adellijke Balinese vrouw in bruidskostuum. 
Dit beeld is gemaakt aan het begin van de twintigste eeuw en vormt de overgang naar een meer wereldse houtsnijkunst. Daarvoor was het Balische houtsnijwerk vooral gebruikt voor religieuze doeleinden. Bij dit beeld hoort een man in traditioneel kostuum (zie S 300-122)

Gepolychromeerd houten beeld van een adellijke Balinese vrouw in bruidskostuum

Haardplaat met het gekroonde (en gedeelde) wapen van Maurits. Na het overlijden van zijn oudere broer Filips Willem (1554-1618) wordt Maurits prins van Oranje.

Haardplaat met wapen van Prins Maurits

Een erehaag van gidsen, padvindsters en kabouters voor de "MoVaVeDo" (Moeder Van Vele Dochters) op het binnenplein van de Lakenhal. (bron Leidsch Dagblad, 21 mei 1954)

Bezoek van H.M. de Koningin Juliana en Prins Bernhard aan Leiden, 1954

Atelier Odé

Vanaf 1916 werden enkele kleine plastieken gemaakt naar ontwerpen van kunstenaars die niet aan de fabriek waren verbonden. Het betrof hier voornamelijk dierfiguren. De modellen werden gemaakt door het atelier Odé, onder leiding van de beeldhouwer professor A.W.M. Odé (1865-1955) en de kunstenares H. Vaillant (1875-1949). Verschillende werken werden gerealiseerd, waaronder deze groep van drie ganzen. De beeldjes werden uitgevoerd in aardewerk waaraan voor de stevigheid chamotteklei was toegevoegd. 
De beeldhouwer Odé was onder meer leraar aan de Academie van Beeldende Kunst in Den Haag (1898-1900). Hierna werd hij benoemd tot hoogleraar aan de Technische Hogeschool te Delft waar hij werkzaam was tot 1935. Hij raakte bekend door de beelddecoratie van bijvoorbeeld het Vredespaleis, het stadhuis in Rotterdam, en diverse monumenten voor bijvoorbeeld het Regentesseplein te Den Haag.

Dierplastiek van drie jonge ganzen

Beleg van Oostende. Kaart van de verdedigings- en aanvalslinies rondom de stad en in omliggend gebied, links het kwartier van Spinola, rechts het kwartier van aartshertog Albrecht. Onderaan twee cartouches met de titel en de legenda's A-R en 1-34. Linksboven een inzet met een plattegrond van de stad in 1641

'HET BELEGH VAN OOSTENDE In de jaeren MDCI, MDCII, MDCIII en MDCIV'

Dericks & Geldens, Druten

Bij de negentiende-eeuwse restauratie van de Historische Zaal van Het Prinsenhof werden deze haardstenen in basreliëf gemaakt met het bijbelse verhaal van de kuise Susanna (DK 9), naar originelen die zich in het Rijksmuseum Amsterdam bevinden. 
 
D: haardsteen met het tafereel van de twee rechters die zich aan de kuise Suzanna willen vergrijpen. Zij dreigen haar van echtbreuk te beschuldigen als zij niet meewerkt, maar zij geeft niet toe.

De kuise Susanna: Susanna en de ouderlingen

Eugène Lacomblé

Medaillon met portret van Antoine Corneille Oudemans (1831-1895)

Jacques Callot

Israël Henriet, Parijs

Les Miseres et les Mal-Heurs de la Guerre: 1. Frontispiece

Op een blauwe achtergrond. Links op de vlag geborduurd in geel "Delft" met daaronder de jaartallen: 1947, 1947, 1948, 1950 , 1952, *1954, 1958, 1959, 1960, 1970, 1972, *1975. *1977, 1978, 1979, 1982, 1983, 1985, 1987, 1990, *gelijk, 1991, 1993, 1995, 1997, 1998. In het midden (getekend) de 2 wapens van beiden steden. Voor Delft het wapen met aan beiden zijde een leeuw. Voor Kingston upon Thames zijn het 3 vissen boven elkaar. Boven de wapens staat : ANGLO NETHERLANDS. Onder de wapens staat: SPORTS ASSOCIATION. Aan de rechterkant van de vlag in geel geborduurd "Kingston" met daaronder de jaartallen 1949, 1951, 1953, *1954, 1955, 1956, 1957, 1966, 1967, 1968, 1969, 1971, 1972, 1973, 1974, *1975, 1976, *1977, 1980, 1981, *draw, 1984, 1986, 1988, 1989, *1990, 1992, 1994, 1996, 1998. 
 
De Gemeente Delft heeft met Kingston upon Thames een jumelagecontact gehad. Die relatie is aangegaan vlak na de 2e Wereldoorlog en gestimuleerd door de Nederlandse journalist Albert Milhado. Hij was jarenlang correspondent bij de AVRO in Londen. In Engeland was de vrees dat het land door de oorlog geïsoleerd zou raken van het Europese vasteland. Die landen op het vaste land hadden immers veel gemeenschappelijke ellende meegemaakt en dat lag bij Engeland wat anders. Om de onderlinge contacten tussen de mensen in Engeland en de mensen op het vasteland te versterken is Albert Milhado naar Nederland gekomen met onder zijn arm een stapel engelse plaatsen die hij aan Nederlandse plaatsen wilde koppelen. Hij had van te voren een beetje gekeken welke plaatsen goed bij elkaar zouden kunnen passen. Zo werd Delft met z'n koninklijke banden gekoppeld aan de Royal Borough of Kingston upon Thames en Leiden aan de universiteitsstad Oxford. De activiteiten bestonden vooral uit het uitwisselen van groepen. Bij Kingston waren dat vaak sportverenigingen die het ene jaar naar Kingston gingen en het andere jaar de gastgevers waren van de mensen waarbij ze in verenigingsverband hadden gelogeerd. 
In de beide steden was de coördinatie van de activiteiten aanvankelijk in handen van de gemeente. In Delft is dat eind tachtigerjaren veranderd. Er werd toen een particuliere stichting opgericht die de jumelage relatie met Kingston vorm en inhoud gaf. De stichting werkte met een geringe subsidie van de gemeente. Dat bedrag was vooral bedoeld om bezoekende mensen uit Engeland een programma te kunnen bieden. De reis moesten de mensen zelf betalen. Het verblijf was bij gastgezinnen, dus met de kosten viel het wel mee. In Kingston is het altijd een aan de gemeentelijk gelieerde activiteit gebleven; het werd vooral gerund door ambtenaren. Rond het jaar 2000 bleek dat degenen die het tot dan toe in Kingston de zaak draaiende hadden gehouden daarmee wilden stoppen. (Ze waren al dik over de 90) En er waren geen opvolgers. Daarmee was het niet langer meer mogelijk om uitwisselingen te organiseren en werd besloten het jumelage contact te beëindigen. 
Het doel dat de jumelage heeft willen nastreven, namelijk het bevorderen van contacten over en weer en het informeren over de twee samenlevingen en gewoonten is toch wel gerealiseerd.

Delft - Kingston upon Thames

Vaas, deels wit geglazuurd, met 'oefendecors' in groen, blauw, rood en geel.

De Roos

De theepot is voorzien van een korte, rechte, geribde tuit en een getordeerd oorvormig handvat. 
De geribde buik is voorzien van een decoratie die bestaat uit rotsen, vogels, bloeiende takken en bloemen. Het licht gewelfde deksel is op gelijke wijze versierd en voorzien van een afgeplatte knop.

Een Delftse faience trekpotje voor thee.

De schotel is gewelfd en heeft een standring en een centraal decor van rotsen met bloeiende planten. Langs de rand loopt een band met alternerende arcering met daarin vier ovale cartouches met een bloem. De half-bolvormige kommen hebben een standring en zijn op het plat gedecoreerd met een bloempje. Langs de binnenrand loopt een band met alternerende arcering met daarin vier ovale cartouches met een bloem. De buitenwand heeft een decor van rotsen met bloeiende planten.

Jan Henderikse

The Sunny Side of Myrtle; Myrtle Avenue VI

Roel van Boshuysen May

Bioscoop Delfia voor de verbouwing

Cornelis Hartog

onbekend

Bram Zwartjens

Bloed - Brug

(erepenning) op heengaan Mr. G. Engberts als secretaris van Delft

Het Jacoba-aardewerk werd in 1897 in productie genomen. Ook hiervoor werden weer Nederlandse kleisoorten gebruikt en waren de modellen evenals de decors voornamelijk ontworpen door Adolf le Comte. De versiering bestaat uit abstracte, florale en figuratieve decoraties die met een puntig stokje in de klei worden gegrift en opgevuld met kleuroxides en metaalglazuren zoals op de hier afgebeelde vaas. De figuratieve voorstellingen vertonen typisch Hollandse taferelen die samen met de grondstoffen van eigen bodem het nationale karakter van het product benadrukten. Het technische procédé is in hoofdzaak ontwikkeld door de latere technisch directeur H.W. Mauser (1868-1940). 
Omdat dit aardewerk poreus was, konden de Jacoba-vazen naar keuze worden geleverd met een zinken binnenbak. Sommige objecten zijn voorzien van een reliëfstempel met de drukletters 'NF' (Nederlands Fabrikaat). Dit merk komt alleen voor op het Jacoba-aardewerk en enkele geglazuurde tegels van dezelfde kleisamenstelling. 
Net als het Berbas en Porselein-Biscuit, nam het Jacoba-aardewerk een bescheiden plaats in binnen de productie van De Porceleyne Fles. Het Jacoba-aardewerk vond weinig aftrek, zowel in binnen- als buitenland, en het kwam voor dat onverkochte zendingen door buitenlandse depothouders werden teruggestuurd naar Delft. Een belemmering vormde wellicht het ontbreken van een verkoopcatalogus tot 1900, waarin het Jacoba-aardewerk was afgebeeld. Desondanks werd dit sieraardewerk in 1899 in de Verenigde Staten geïntroduceerd. Waarschijnlijk waren de typisch Hollandse motieven vooral geliefd bij de buitenlanders. Ondanks het geringe commerciële succes, werd pas omstreeks 1950 door het Amsterdamse depot van De Porceleyne Fles het Jacoba uit de verkoop gehaald.

Henk Tieman

Waarschijnlijk werden de eerste cloisonné tegels omstreeks 1907 vervaardigd bij De Porceleyne Fles. Deze werden aangebracht bij tegelversieringen in het inmiddels gesloopte Rotterdamse station Hofplein. 
Vanaf 1915 is L.E.F. Bodart betrokken bij de productie van cloisonné tegels met gekristalliseerd glazuur. Bodart leverde vrijwel zeker alle ontwerpen voor deze tegels. 
Tot aan zijn pensionering in 1933 heeft Bodart in samenwerking met D.J. van Arum (dienstverband 1890-1945) en W.D. Oosterloo een grote variëteit aan tegelontwerpen geleverd. 
In het begin van de jaren '20 worden hieraan de herdenkingstegels toegevoegd die werden vervaardigd ter gelegenheid van een bepaalde gebeurtenis. 
Deze tegels werden veelal in een beperkte oplage geproduceerd. 
Na de Tweede Wereldoorlog werd opnieuw een serie tegels in het assortiment opgenomen, die betrekking hadden op de afgelopen oorlogsperiode. 
De productie van cloisonné tegels werd in 1977 gestaakt vanwege het arbeidsintensieve en dus kostbare productieproces 
 
Op de achterkant van deze tegel is een formulier bevestigd met het opschrift: 'Vrijwillig Landstormkorps, Luchtafweerdienst Afdeeling Delft, aan het Gemeente Archief van Delft, De Commandant, Res.Kap.v.Spec.Dienst' en het tweede couplet van het Wilhelmus 'Maar God zal mij regeeren, Als een goed instrument, Dat ik zal wederkeeren, In mijnen regiment'.

Cloisonné tegel 'LAD Delft, 10-14 mei 1940'

Het bord heeft een brede, schuin oplopende rand en een schuine standring. Het plat heeft een decor van bloemen. De vertreding is gedecoreerd met bloemen en bloementakken, en de rand met grillig servetwerk waarin zich bloemen bevinden. De achterwand heeft een decor van twee bloemenranken in ijzerrood.

Michiel van Mierevelt

Portret van Ambrogio Spinola

We would like to tell you more about our policy.

Privacy & Cookie Policy

Vaandel 'Oranjebond Delft opgericht 1914'

Gillis van Oosten

Hendrick van Vliet

Michiel van der Dussen (1600-1681) en Wilhelmina van Setten (1605-1683), beiden katholiek en uit invloedrijke en welgestelde Delftse families afkomstig, trouwden in 1625. Ter gelegenheid van hun 15-jarig huwelijk lieten ze zich met hun twee zonen en drie dochters schilderen. 
 
Zowel de kleding als het interieur weerspiegelen de welstand van het gezin; schilderijen aan de wand en een groep beelden op het kastje wekken de indruk dat de Van der Dussens verzamelaars waren. Toch is dat niet het geval: de beelden zijn een bronzen gekruisigde Christus, geplaatst tussen links een Madonna met kind en rechts Johannes de Evangelist, uitgevoerd in ivoor of misschien in keramiek en vormen zo een aanduiding voor het geloof van de familie. Een aantal schilderijen werd, zoals we uit boedelbeschrijvingen weten, bij elke welgestelde familie in de Republiek aangetroffen als deel van de decoratie van het huis. 
Achter het echtpaar is een tafel te zien waarachter een vrij hoge, maar smalle rijk bewerkte schouw verrijst. De tafel moet er dicht tegen aan staan, want de diepte van de ruimte wordt aangegeven door het hemelbed (rechts). Die begint direct achter de voorgestelde personen en eindigt tegen de achtermuur. De diepte achter de figuren kan dus niet veel meer dan twee meter bedragen. 
 
Symboliek op het portret van de familie van Michiel van der Dussen 
 
De crucifix, tussen een Madonna met kind en Johannes de Evangelist, lijkt samen met de schilderijen er boven, een soort privé-altaar te vormen. Evenals de kruisjes om de hals van de meisjes vormt het een aanduiding voor de katholieke levensovertuiging van de familie. 
 
Vader en zonen spelen blokfluit, iets wat men zelden ziet op schilderijen. De opengeslagen muziekboeken zijn leesbaar en laten zien dat ze het stuk "Im festo S. Michaelis' spelen. Het is een muziekstuk ter ere van de aartsengel Michael, de beschermheilige van Michiel van der Dussen en behoort tot de katholieke liturgie. Musiceren op een schilderij kan gezien worden als een symbool van huiselijke harmonie. 
 
Het boek op de grond is het Nervi d'Orfeo, een verzameling wereldlijke madrigalen (meerstemmige wereldlijke liederen zonder begeleiding). Mogelijk heeft de vader hiermee willen aangeven dat hij wereldlijke muziek niet afwijst, maar ondergeschikt acht aan religieuze muziek. Ook het glas rode wijn en de walnoten zijn bekende christelijke symbolen. De walnoten zijn tegelijk een symbool van een lang en gelukkig huwelijk. 
 
De meisjes hebben attributen in handen die de vijf zintuigen symboliseren, maar die tevens een christelijke betekenis hebben. Het bosje bloemen dat het oudste meisje vasthoudt verwijst naar de reukzin, maar ook naar de tegenstelling tussen het aardse leven en het hiernamaals. Het jongere meisje toont een tros druiven en houdt een mand met fruit vast. Dit verwijst naar de smaak, maar symboliseert tevens de wijn van de eucharistie en daarmee het bloed van de verlosser. Fruit is een verwijzing naar de luxe leefomstandigheden van het gezin, maar symboliseert ook de vergankelijkheid van al die rijkdom. Naast het fruit ligt ook een horloge, wat een aanduiding is voor het vergaan van de tijd. 
 
Wilhelmina van Setten houdt haar jongste dochter bij de hand, die, zoals toen bij zowel heel jonge meisjes als jongetjes gebruikelijk was, een jurk-achtig kostuum draagt. 
 
Het totale schilderij wil duidelijk maken dat rijkdom, sociale status en maatschappelijk welzijn de aandacht niet mogen afleiden van wat er werkelijk toe doet, namelijk het geloof. De familie van Michiel van der Dussen liet door middel van het schilderij weten dat zij katholiek waren, ondanks het feit dat in die dagen het katholicisme niet erg werd gewaardeerd. 
 
Van Vliet signeerde het schilderij niet alleen hij vermeldde er nadrukkelijk de datum op: 25 mei 1640

Het gezin van Michiel van der Dussen

Maarten van Heemskerck

Portret van Margaretha van Binchem

Herman Sanders

Schaaltje met deksel; op de deksel van het schaaltje is een liggend kind afgebeeld; langs de buitenkant van het schaaltje is een band van puntige geometrische motieven geschilderd.

'Sandelfo' schaal met deksel

Het aanbieden van het Smeekschrift aan Margaretha van Parma door 200 lagere edelen op 5 april 1566. In het Smeekschrift, dat is opgesteld door Jan van Marnix en Lodewijk van Nassau, vragen de edelen om het stoppen van de geloofsvervolging en het bijeenroepen van de Staten-Generaal. Charles de Berlaymont, een hoge adviseur van de landvoogdes, noemt de edelen minachtend 'des geux', bedelaars. Op initiatief van Hendrik van Brederode wordt 'geuzen' enkele dagen later tot partijnaam gekozen. Als herkenningstekenen gaan de geuzen vervolgens geuzenpenningen om hun hals en bedelnappen aan hun riem dragen.

'De edelen leveren haer request'

'Permanente Commissien bij de Kamer van Charitaten te Delft'

Het aanbieden van het Smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma door het Verbond der Edelen, 5 april 1566, met bovenaan de tekst ; 'Request der Edelen tegen d' Inquisitie.'

'Request der edelen tegen d' Inquisitie'

Omstreeks 1908 heeft Adolf le Comte enige schotels ontworpen waarvan de uitvoering en de voorstelling bijzonder kunnen worden genoemd. Voor de vervaardiging ervan werd geen witbakkende klei gebruikt, maar een kleisamenstelling die na het bakken een beige scherf opleverde. 
Na de eerste bakgang werd het voorwerp bedekt met een witte engobelaag waardoor het een roomwit fond kreeg. De decoratie bestond uit verschillende kleuren blauw, geel, groen en paars die soms uitvloeiden. Deze techniek, het schilderen op een met engobe bedekte, gekleurde scherf werd vanaf 1909 gebruikt voor de vervaardiging van het Nieuw Delfts. De hier afgebeelde vaas is hiervan de voorloper vanwege de deels vergelijkbare techniek. 
In dezelfde periode ontwierp Le Comte een aantal porseleinen vaasjes die op vergelijkbare wijze zijn beschilderd. De voorstellingen op twee schotels en de vaasjes tonen figuren in lange gewaden, brandende toortsen en vruchtbaarheidssymbolen. De betekenis van de afbeeldingen is niet bekend. In de publicatie De Porceleyne Fles. De wedergeboorte van een Delftse aardewerkfabriek uit 1986 wordt de mogelijkheid geopperd dat deze decors betrekking hebben op het twaalfde lustrum van het Delftsch Studenten Corps (DSC) in 1908. Tijdens de viering, die in het teken van Lorenzo de'Medici (1449-1492) stond, werd een spel opgevoerd met taferelen uit het leven van Plato. Deze scènes worden beschreven in het eveneens in 1908 te Delft verschenen Spel van Platoon's leven van P.C. Boutens.

Keramiekprijs De Kei wordt elke twee jaar uitgereikt aan een keramist van uitzonderlijke kwaliteit. Daarmee levert deze prijs een belangrijke bijdrage aan de vergroting van de bekendheid en waardering van keramische kunst van Nederlandse kunstenaars of kunstenaars werkend in Nederland.

Keramiekprijs De Kei 2023

Peter Odijk

Portret van een man

De vazen zijn balustervormig en hebben een brede standring en een rechte hals. De buik heeft een decor van rotsen met bloeiende planten. De schouder is gedecoreerd met bloemen en rankwerk, en de hals met bloemen.

Robert Smit

'The intended use and my actual use of ballpoint'

Johann Georg Holtzhey

Deze boekjes zijn mogelijk gebruikt als agenda of notitieboekje. Op de leren band is zilverbeslag dat versierd is met een koopvaardijschip en het monogram VOCD, zowel aan voor- als achterkant. Dit betekent dat het boekje behoord heeft aan iemand van de V.O.C. Kamer van Delft. Er bestaan meerdere van dergelijke boekjes.

Zakboekje van de VOC-Kamer Delft

Het Jacoba-aardewerk werd in 1897 in productie genomen. Ook hiervoor werden weer Nederlandse kleisoorten gebruikt en waren de modellen evenals de decors voornamelijk ontworpen door Adolf le Comte. De versiering bestaat uit abstracte, florale en figuratieve decoraties die met een puntig stokje in de klei worden gegrift en opgevuld met kleuroxides en metaalglazuren zoals op de hier afgebeelde vaas. De figuratieve voorstellingen vertonen typisch Hollandse taferelen die samen met de grondstoffen van eigen bodem het nationale karakter van het product benadrukten. Het technische procédé is in hoofdzaak ontwikkeld door de latere technisch directeur H.W. Mauser (1868-1940). 
Omdat dit aardewerk poreus was, konden de Jacoba-vazen naar keuze worden geleverd met een zinken binnenbak. Sommige objecten, zoals deze vaas, zijn voorzien van een reliëfstempel met de drukletters 'NF' (Nederlands Fabrikaat). Dit merk komt alleen voor op het Jacoba-aardewerk en enkele geglazuurde tegels van dezelfde kleisamenstelling. 
Net als het Berbas en Porselein-Biscuit, nam het Jacoba-aardewerk een bescheiden plaats in binnen de productie van De Porceleyne Fles. Het Jacoba-aardewerk vond weinig aftrek, zowel in binnen- als buitenland, en het kwam voor dat onverkochte zendingen door buitenlandse depothouders werden teruggestuurd naar Delft. Een belemmering vormde wellicht het ontbreken van een verkoopcatalogus tot 1900, waarin het Jacoba-aardewerk was afgebeeld. Desondanks werd dit sieraardewerk in 1899 in de Verenigde Staten geïntroduceerd. Waarschijnlijk waren de typisch Hollandse motieven vooral geliefd bij de buitenlanders. Ondanks het geringe commerciële succes, werd pas omstreeks 1950 door het Amsterdamse depot van De Porceleyne Fles het Jacoba uit de verkoop gehaald.

Cor van Oel

Voormalige huisjes aan de wateringse vest, voorzijde in de herfst.

Jonas Suyderhoef

Gerard ter Borch (II)

Het beëdigen van de Vrede van Munster op 15 mei 1648, in de grote zaal of Friedenssaal van het stadhuis te Munster. De afgevaardigden staan rond een tafel en leggen met opgestoken hand de eed af. 
Onder de voorstelling Latijnse onderschrift in 3 regels: 
'Icon Exactissima, qua ad vivum exprimitur solennis conve[n]tus legatorum plenipotentariorum Hispaniarum regis Philippi IV. et ordinum generalium faederati Belgii, qui pacem perpetuam paullo ante sancitam, extraditis utrinque instrumentis, iuramento confirmarunt, Monasterii Westphaloru[m] in domo senatoria. Anno MDCXLVIII. idibus maii.'

De beëdiging van de Vrede van Munster, 15 mei 1648

Afgodsbeeld, pagar, in de vorm van een man. 
De armen langs het lijf, de handen bedekken het schaamdeel; op het hoofd een stukje behaard dierenvel; in de borst twee door vierkante stoppen bedekte gaten, vermoedelijk voor het bewaren van een tovermiddel. 
Aan de zijkant van het hoofd en in de heup is een balkje aangebracht; het onderste draagt, d.m.v. een om het lichaam bevestigd touw, een houten hamertje, waar mogelijk alarm mee werd geslagen. Het beeld diende namelijk als beschermgeest en wordt aan de ingang van een huis of dorp geplaatst.

Rond het wapen van de Koning-Stadhouder zijn in circkelvorm de geslachtswapens geschilderd. De hoeken zijn gevuld met wapens van Nassau, Engeland, Solms en Frankrijk.

Kwartierstaat met 128 kwartieren van Prins Willem III

Ijzeren schaar van een schapenscheerder/droogscheerder.

A.E.V. Roggeveen

De met een fraai decor beschilderde kandelaar maakt deel uit van een groep voorwerpen die tot het tinglazuuraardewerk behoren. Vanaf circa 1895 trachtte de latere technisch directeur H.W. Mauser (1868-1940) de techniek van het traditionele Delftse tinglazuuraardewerk in ere te herstellen, dat zowel in een blauwe als een polychrome variant werd uitgevoerd. 
Naast de bekende vormen werd vooral voor dit type aardewerk een grote verscheidenheid aan modellen ontworpen door Adolf le Comte. Tot deze langgerekte vormen, vaak met decoratieve oren, behoren vazen, kannen en kandelaars die zijn beschilderd met Hollandse florale motieven en vrouwen in klederdracht. Zo werd het Hollandse karakter benadrukt. Behalve Le Comte leverden Leon Senf en de schilder L.E.F. Bodart (dienstverband 1888-1933) eveneens ontwerpen voor decors voor tinglazuuraardewerk. 
Evenals bij het in blauw gedecoreerde tingoed kampte de productie van het polychrome tinglazuuraardewerk eveneens met problemen. De oorzaak lag mogelijk in de veranderde samenstelling van de grondstoffen, de productiewijze en het stoken. De tinglazuur brokkelde af hetgeen moeilijkheden opleverde voor de schilders. In 1907 is nog een poging gewaagd met dezelfde techniek, maar nu met gebruikmaking van loodvrij tinemail. Helaas slaagde ook die toepassing niet en omstreeks 1910 werd de productie dan ook gestaakt.

Piet Kramer

Gezicht op de Bagijnesteeg te Delft

De Grieksche A

Pieter Jansz. van Marksveld

Omgekeerd ei-vormige apothekerspot met conische voet, opstaande mondrand, en schuine geringde tuit. Op de romp in rechthoekig cartouche met lauwertakken (boven), lint en console (onder) het opschrift:'O' en 'SCILLAE' (Oleum Scilla maritima = de Latijnse benaming voor olie van zeeajuin of sterhyacint) 
Van het extract van de sterhyacint (Scilla) en ethanol werd een hoestsiroop gemaakt. 
 
A coughing syrup was made from an extract of the Scilla and ethanol

Apothekerspot 'O SCILLÆ'

Bij Museum Prinsenhof Delft vertellen we verhalen aan de hand van 3 thema’s die onmisbaar zijn in Delft: Willem van Oranje, Delfts Blauw en Delftse Meesters. Daarnaast inspireert het museum met wisselende tentoonstellingen. En met projecten zoals de Delftse Blik. We willen dat iedere bezoeker zich herkent én welkom voelt. Het museum is een voormalig klooster en werd gebruikt als hof van Willem van Oranje. Het gebouw staat in de top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.

Over het museum

Ed Gravenmade

'De Prinsenkelder Delft 1948-1988'

Isaac Ouwater

Gezicht ongeveer van Markt 4 af, rechts de Vleeshal en de Vismarkt. Links de hoekgevel van de Camaretten met trapgevel en luifel, daarachter de Hippolytusbuurt met op de achtergrond de toren van de Oude Kerk. Het meest linkse huis op de Hippolytusbuurt is het woonhuis van Antoni van Leeuwenhoek.

Gezicht op Delft bij de Vleeshal en Vismarkt.

Serie Monnikskapspier 'Monnikskap'

Vandaag zijn we open van 11.00 tot 17.00 uur.

Plan je bezoek

Penning op het vertrek van de hertog van Alva uit de Nederlanden. Na in 1571 zijn ontslag te hebben aangeboden aan Filips II, vertrekt Alva in december 1573 teleurgesteld uit de Nederlanden. Op de voorzijde zit een Nederlandse maagd met opgeheven zwaard in de Hollandse tuin. Op haar hoofd heeft zij de vrijheidshoed. Het rondschrift luidt: 'Libertas patriae 1573' (Het vrije vaderland 1573). Op de keerzijde staat Willem van Oranje als een herder afgebeeld bij een geit die door een hond wordt uitgezogen. Oranje probeert de hond te verjagen met zijn staf. Het rondschrift luidt: 'Diffigute caprimulgi' (Hoed u voor de geitenmelkers).

Gedenkpenning op het vertrek van Alva uit de Nederlanden

Simon Fokke

Godsdienstvervolging onder de Hertog van Alva in 1568. Vooraan wordt een man onthoofd. In de achtergrond worden mensen verbrand en gehangen. 
onderschrift; 'Vervolging om den Godsdienst, onder den Hertog van Alva, in en na 't jaar 1568'

Godsdienstvervolging onder de Hertog van Alva in 1568

Adrianus Koert

Omstreeks 1908 heeft Adolf le Comte enige schotels ontworpen waarvan de uitvoering en de voorstelling bijzonder kunnen worden genoemd. Voor de vervaardiging ervan werd geen witbakkende klei gebruikt, maar een kleisamenstelling die na het bakken een beige scherf opleverde. 
Na de eerste bakgang werd het voorwerp bedekt met een witte engobelaag waardoor het een roomwit fond kreeg. De decoratie bestond uit verschillende kleuren blauw, geel, groen en paars die soms uitvloeiden. Deze techniek, het schilderen op een met engobe bedekte, gekleurde scherf werd vanaf 1909 gebruikt voor de vervaardiging van het Nieuw Delfts. De hier afgebeelde schotel is hiervan de voorloper vanwege de deels vergelijkbare techniek. 
In dezelfde periode ontwierp Le Comte een aantal porseleinen vaasjes die op vergelijkbare wijze zijn beschilderd. De voorstellingen op twee schotels en de vaasjes tonen figuren in lange gewaden, brandende toortsen en vruchtbaarheidssymbolen. De betekenis van de afbeeldingen is niet bekend. In de publicatie De Porceleyne Fles. De wedergeboorte van een Delftse aardewerkfabriek uit 1986 wordt de mogelijkheid geopperd dat deze decors betrekking hebben op het twaalfde lustrum van het Delftsch Studenten Corps (DSC) in 1908. Tijdens de viering, die in het teken van Lorenzo de'Medici (1449-1492) stond, werd een spel opgevoerd met taferelen uit het leven van Plato. Deze scènes worden beschreven in het eveneens in 1908 te Delft verschenen Spel van Platoon's leven van P.C. Boutens.

Tabakspot 'Tabac de St. Vincent'

'Six Thompson and One Hundred and Ten Christopher'

Adelbrief (waarmee Tromp in de adelstand werd verheven) van Koning Karel II van Engeland aan Cornelis Tromp, (tweede gedeelte);

Adelbrief Cornelis Tromp (1629-1691)

Jacob Jan van Goor

Koninklijke Begeer [Voorschoten]

Penning op het aftreden van prof. dr. J .Böeseken als hoogleraar aan de Technische Hogeschool te Delft

Heinrich Giebel

Antonio Moro

Dit portret toont Willem van Oranje in 1555 op 22-jarige leeftijd, het jaar waarin Karel V het gezag over de Bourgondische erfenis overdraagt aan zijn zoon Filips. Oranje staat dan aan het begin van een veelbelovende carrière aan het Bourgondische hof. Na de erfenis van het Franse prinsdom Orange in 1544, behoort Oranje tot de hoogste adel in de Nederlanden. Deze hoge positie blijkt wanneer Filips hem in november 1555 benoemt tot lid van de Raad van State en verkiest tot Ridder in de orde van het Gulden Vlies. In 1559 benoemt Filips hem tot stadhouder van Holland en West-Friesland, Zeeland en Utrecht. Het schilderij toont Oranje als veldheer in een pronkharnas met zijn linkerhand op een toernooihelm. In zijn rechterhand houdt hij een commandostaf.

Zonder titel

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?

Zonder titel

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?