Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Speld met het wapen van Noord-Holland

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

In korte, beeldende verhalen nemen we je mee in onze collectie. Geniet nog even na of verdiep je in bijzondere objecten.

Verhalen

De Roos

De zeskantige geribde vaas is gedecoreerd met een doorlopende voorstelling met een fabeldier tussen bloeiende takken met een insect, rotsen en wolken. Het lichtgewelfde deksel is op gelijke wijze versierd en voorzien van een platronde knop. Het decor is geinspireerd op Japanse Kakiemon-porselein.

Een Delftse faience stelbeker met deksel.

Jan Henderikse

Op paneel bespannen met rozerood flanel zijn centen (zowel kop als munt boven) opgeplakt in vierkant, zo dat aan de rand nog slechts een paar centimeter stof te zien is. 
 
Het werk wordt momenteel gerestaureerd om gepresenteerd te kunnen worden op de tentoonstelling over Jan Schoonhoven, in najaar 2015. Jan Henderikse en Jan Schoonhoven maakten beiden deel uit van de Nul-groep. Deze werd in Delft opgericht. Henk Peeters en Armando maakten eveneens deel uit van deze groep.

Assemblage met munten

onbekend

Hellebaard

De Porceleyne Schotel

Jan Pennis sr

Plastiek in de vorm van een doedelzakspeler gekleed in een groene buis, een blauwe broek en gele klompen. Op zijn hoofd heeft hij een zwarte hoed met opstaande rand. Hij bespeelt een gele doedelzak en zit op een witte ton die is geplaatst op een mangaankleurige rotsachtige ondergrond.

Plastiek in de vorm van een doedelzakspeler


Heb jij alle plaatjes gevonden in het museum? Bingo!

Museumbingo

Gepolychromeerde gevelsteen met het wapen van prins Willem I.

Gevelsteen met het wapen van prins Willem I

De Metaale Pot

Lambertus Woutersz. van Eenhoorn

Margaretha Teckman

De Delftse plateelschilder van deze schotel heeft zich laten inspireren door de afbeeldingen op Chinees porselein dat vanaf het begin van de 17de eeuw door de VOC naar Nederland werd verscheept. Op de centrale afbeelding zijn dertien figuren geschilderd, waarvan er acht behoren tot ‘de onsterfelijken’ die voorkomen in het Taoïsme, een oude Chinese religie. Ondanks de onwetendheid van de Delftse plateelschilder over de achtergrond van dit decor, laat hij zich er wel door inspireren en past het decor aan naar de smaak en ideeën van de Nederlanders. Zo is er bijvoorbeeld een pijprokende monnik afgebeeld, een beeld dat niet in de Chinese kunst voorkomt. De plateelschilder voegt hiermee het nieuwe populaire westerse gebruik van tabak roken toe aan het decor van deze schotel.

Michiel van Mierevelt

Portret van Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg (1560-1620)

Lena ten Bosch

Simon Opzoomer

De hertog van Alva neemt een smeekbede in ontvangst

Johan Christiaan Grabijn

Nieuwe Kerk met praalgraf van Willem van Oranje

modellen van wapens, timmergereedschap en enkele landbouwgereedschap

Adolf le Comte

Jan van Lijnschooten

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Dit soort klokken waren meestal onderdeel van een ensemble met vazen. Het Porselein-Biscuit wordt rond 1900 ontwikkeld en in 1902 geïntroduceerd op de Eerste Internationale Tentoonstelling van Moderne Decoratieve Kunst in Turijn. De kritieken zijn lovend.

Vaas van porselein-biscuit

Aart Houtman

Zonder titel

modellen van wapens en gereedschap

Cornelis de Man

Dit huiselijke tafereel is één van de vele schilderijen in dit genre die in de periode 1640-1670 vooral in Delft werden geschilderd. De voorstelling is geënsceneerd en zit vol symboliek, waarvan de betekenis ons tegenwoordig nog maar gedeeltelijk duidelijk is. 
In dit geval staat 'de liefde' of 'de liefdesrelatie' centraal. Het omgewoelde bed, de tweede bedstee achter de veegster en de spelende poes refereren aan de fysieke kant van een amoureuze verhouding. De kan van Delfts aardewerk, die op de rand van de tafel staat, moet de beschouwer doen beseffen dat er altijd sprake is van een wankel en breekbaar evenwicht, dat alleen in harmonie kan gedijen. Naar dit laatste aspect verwijst het snaarinstrument op de stoel. 
 
Cornelis de Man heeft waarschijnlijk zijn eigen interieur als voorbeeld gebruikt; een identieke bedstee en lambrisering komen namelijk op verschillende van zijn werken voor. Hij was gespecialiseerd in dit soort geënsceneerde voorstellingen, die in een rijk gestoffeerde omgeving zijn geplaatst. 
De Delftse schilder Johannes Vermeer was de beroemdste vertegenwoordiger van dit genre schilderijen. Hij was niet alleen een stad-, maar ook een tijdgenoot van De Man, die hij ook zeker heeft gekend.

Vrouw met kat in interieur

Je bent slim. Je reist, hebt een groot netwerk en een baan. Dan doe je lekker mee, toch? Helaas niet altijd. Delftenaar Hellen Chotkoe vertelt wat ze denkt en voelt bij de bierpul van prins Kwasi Boachi. 

De Delftse Blik op de bierpul van prins Kwasi

Anoniem

Portret van Cornelis Musius (1500-1572), borstbeeld, afgebeeld in priestergewaad ovaal in het vlak gezet, in de hoeken een engel met wapen en de martelaarskroon.

Portret van Cornelis Musius

Maggi Giles

'16. Cheyne Walk'

Gregorius van den Toorn II

De cuppa is voorzien van een fries met musicerende en spelende putti. Langs de bovenrand is een band met mechanisch gegraveerd bladwerk. De onderkant van de cuppa en de voet zijn geprofileerd.

Verguld zilveren bokaal

Johannes van Duijn

Terrine in de vorm van een mand met snoeken

Nieuwe Kerk met praalgraf Hugo de Groot (1583 - 1645)

Zuster Margaretha van het Sint Agnesklooster

Delft is voor de Reformatie een vrome, katholieke stad. In de vele kloosters die de stad rijk is, worden prachtige versierde handschriften geschreven, vaak door de zusters. Dit is een brevier, een gebedenboek, dat hoogstwaarschijnlijk door zuster Margaretha in het St. Agnesklooster in Delft is gemaakt.

Het brevier van zuster Margaretha van het St. Agnesklooster in Delft

Marijke Gémessy

Bloemhouder 'Rembrandt'

Jan Schoonhoven

'De zonen van Seth'

Egbert Lievensz. van der Poel

De ontploffing van het kruithuis in Delft, 12 oktober 1654. De ravage was ontzettend. Bijna geen gebouw bleef onbeschadigd. Volgens overlevering was de klap van de explosie tot in Den Helder te horen. 
Van der Poel heeft de ontploffing diverse malen geschilderd, zowel het moment zelf als de situatie erna.

Explosie van het kruithuis te Delft

Schotel vervaardigd naar aanleiding van het herstel van het stadhouderschap in 1787, met de tekst 'De Prins hersteld / Vrij van Geweld / Geen blijder dag / ik nimmer zag'. De tekst is omgeven door gestileerd bladwerk.

Schotel vervaardigd naar aanleiding van het herstel van het stadhouderschap in 1787

223.58.35 Caspar Netscher

Portret van Koning-Stadhouder Willem III, 1650 - 1702

Stilleven met papegaaien

Jacob Willemsz. Delff (II)

Dit schutterstuk toont de 'particuliere krijgsraad', d.w.z. vijf (van de zes) officieren van het Witte Vendel ten voeten uit. 
 
In het midden staat de kapitein Carel Leenertsz. de Vooght herkenbaar aan de lange commandostok; links van hem staat zijn luitenant Maerten Engelbertsz. Graswinckel gewapend met een korte piek en rechts, in weelderige kleding, de vaandrig Pieter Harmensz. van Ruyven met in zijn rechterhand het vaandel. 
Tussen de drie hoofdofficieren zijn twee sergeanten, links Samuel Claesz. Berckel en rechts Willem Claesz. van Assendelft, weergegeven. Hun lagere positie wordt benadrukt doordat zij enigszins op de achtergrond staan en geen degens dragen. 
Rechts is de tamboer van het vendel zichtbaar. Op zijn trommel staat het jaartal 1648. In dat jaar was Carel de Vooght vijftien jaar kapitein. Dit schuttersstuk is waarschijnlijk ter gelegenheid hiervan geschilderd. De figuren zijn in een halve cirkel gegroepeerd, waarvan het middelpunt wordt aangegeven door de commandostok van de kapitein en de stokwapens van zijn officieren. Door verschillende houdingen heeft de schilder geprobeerd de sterke verticale lijnvoering te doorbreken. Het schilderij is in vergelijking met andere schutterstukken uit deze periode tamelijk statisch. 
 
This canvas portrays the five officers of the White Regiment. In the centre stands the captain, Carel Leenertsz. de Vooght, recognisable by the long commander's baton: to the left stands his lieutenant, armed with a short pike and to the right, elegantly dressed, the ensign with the standard in his right hand. Two sergeants appear between the three field officers. Their inferior rank is underscored by their situation in the background. The regiment's drummer is seen on the right, with the date 1648 on his drum. That was Carel de Vooght's fifteenth year as captain, which this portrait was probably intended to commemorate. The figures are grouped in a semicircle, with the captain's baton and his officers' weapons in the centre. The painter sought to counterbalance the verticality of the design by varying the poses of the figures. Compared to other portraits of its kind, however, this one is rather static.

De officieren van het Witte Vendel

'Landschap (naar Dix)'

Jaap van den Ende

Gezicht op Delft

R70-56

De Klaauw

De terrine is voorzien van twee panelen waarbinnen een chinoiserie decoratie van twee oosterse figuren in een landschap (dezelfde voorstelling is terug te vinden op het plat van de bij de terrine behorende onderschotel). De panelen worden onderling gescheiden door gemarmerde randen. 
De gewelfde deksel is voorzien van druivenbladeren en een druiventros als handvat. 
Op de krulvormige handvaten sporen van gouden hoogsels (koud vergulding). 
De vorm van de terrine is Europees en mogelijk naar een zilveren voorbeeld gemodelleerd.

Terrine met deksel



Het zoutvaatje is gemodelleerd als een melkster, zittend op een kruk met drie poten en houdt een emmer tussen de benen geklemd. Het vrouwelijke figuur heeft een gebloemde jurk aan waarvan de mouwen zijn opgestroopt.

Carel Adolph Lion Cachet

Roeloffzen & Hübner

Nederlandsche Oliefabriek 

Affiche Delftsche Slaolie met slaoliefles waarin spiegeling van het stadhuis van Delft

Affiche Delftsche Slaolie

Auke Hettema

Beeld van Willem van Oranje

Bokaal, met deksel, op de kelk gedecoreerd met de leeuw van de Republiek der Verenigde Nederlanden, geflankeerd door takken met oranjeappels waartussen een duif boven lelies, en het opschrift: 'Salus Patriae'. Op de voet en deksel is bloem- en bladwerk gegraveerd.

Bokaal 'Salus Patriae'

Bloemhouder Barbie

Beeld of balkdrager voorstellende een heilige diaken

Schuttersstuk met het portret van Willem Reyersz. de Langue en Daniel Fransz. van der Brugge

Zelfportret van de schilder Cornelis de Man

Zelfportret van Cornelis de Man

Beeld van Sint Crispinus

Bram Bogart

zwart / wit rechthoek

De schnelle heeft drie ronde profielen langs de boven- en onderrand. De decoratie bestaat uit drie reliefs die in een drukvorm zijn gemaakt. De smalle, hoge velden zijn verdeeld in medaillons die elk een andere vorm hebben, met een christelijke thematiek. In de bovenste zeshoekige voorstelling ontmoet Christus de Samaritaanse vrouw bij een put. Het middelste medaillon in de vorm van ee vierpas, toont de heilige Helena als een staande, gekroonde vrouwenfiguur. In de achthoek onderaan staat Christus als een goede herder bij zijn schapen, terwijl twee mannelijke figuren in monnikspij de stal binnenkomen

Fles Calvé Delftse slaolie, inhoud 0,78 liter

'Die door zijn dood onzen dood heeft vernietigd'

Ben Hoezen

Vierkant, doosvormig object, met op de achterwand in serie en in gelijkwaardige banen, spiegelende vlakjes en daaroverheen een blauw ruitenpatroon. Loodrecht op de achterwand staan uitstekende, doorzichtige schotjes.

Portret van Andries van der Goes (1619-1669)

Jurrien Adrianus Burghoorn

De tulpendecoratie op deze modern gedecoreerde ‘tulpenvaas’ van traditioneel tinglazuur is een verwijzing naar de 17de-eeuwse stukken die gemaakt werden voor de elite uit die tijd.

'Offergaven en lofgeden dragen we u op, o heer, voor deze ziel'

Vooral vanaf de gevangeneming van haar man (Hugo de Groot) speelde Maria van Reigersberch een belangrijke rol in zijn leven. Zij vergezelde hem naar Slot Loevestein en voegde zich later bij hem tijdens zijn ballingschap. Zij stelde alles in het werk om Hugo de Groot in zijn rechten te herstellen. Zij overleed acht jaar na haar man in Den Haag.

Portret van Maria van Reigersberch, echtgenote van Hugo de Groot

De vorm van deze vaas is ontleend aan een Chinese Tempelvaas en beschilderd in de kleuren rood, blauw en goud van het Japanse Imari porselein.

Een Delftse faience vaas met een Imari decor.

Hoogheemraadschap Delfland: doorkijkje

Leonaert Bramer

Nicolaes Pietersz. Berchem

Een belangrijke inspiratiebron voor de Delftse plateelschilders zijn tekeningen en prenten van Nederlandse kunstenaars. De voorstellingen op deze plaque zijn gebaseerd op een tekening van de Delftse schilder Leonaert Bramer (1596 – 1674) en een prent van Haarlemmer Nicolaes Berchem (1620-1683). De linkerhelft van de aardewerken plaat is gebaseerd op een Oud-testamentische Bijbelse voorstellingen van Bramer: "De profeet van Juda door een leeuw gedood", wat is aangegeven in de boomstam op de voorgrond met de tekst I REG 13:24.

Plaque met Bijbelse voorstelling 'De profeet van Juda door een leeuw gedood'

Lies Cosijn

Adriek Westenenk

Experimentele Afdeling van De Porceleyne Fles

De paus is dood

De Grieksche A

Jacob van der Kool

De scène op deze Delftse schotel verbeeldt een Chinees verhaal van een jongen, die in een pot met water is gevallen. Zijn vriend Sïmâ Guäng redt hem van de verdrinkingsdood door de pot met stenen kapot te gooien. Sïmâ Guäng (1019-1086) groeit op tot staatsman en historicus tijdens de Chinese Song-Dynastie. Het Chinese verhaal is door De Grieksche A uitgevoerd in de Japanse Kakiemon-stijl.

Schotel met het verhaal van Sïmâ Guäng

Hello Cornelia

Peter Odijk

Portret van een vrouw

Een grote stadsbrand richtte op 3 mei 1536 enorme verwoestingen in Delft aan. Ongeveer 2000 huizen gingen hierbij verloren. De Oude en Nieuwe Kerk werden zwaar beschadigd, evenals een groot aantal kloosters. Alleen het zuidoostelijk deel van de stad (het huidige winkelcentrum De Veste) en de terreinen in het noordoosten bleven gespaard. 
De hitte was zo groot dat de klokken in de torens smolten. Op het schilderij zijn de delen van de stad die verbrand zijn in lichtere kleuren geschilderd dan het deel dat behouden bleef. 
Het is de oudste geschilderde plattegrond van een Noord-Nederlandse stad. De schilder heeft een combinatie toegepast van de plattegrond, recht van boven gezien voor de vorm en het stratenpatroon van de stad en de vogelvlucht voor de gebouwen, waar men als van schuin boven tegenaan kijkt. 
 
Op de lijst staat, in gotische letters: 'viertien.kerkcken,veel.menschen.ende.huusen.al.sonder.ghetal.sijn.in. Delft ghebrant, dat stadhuys.ende.die.vleis.hal.1536' 
Dit is een chronodisticon (rijmend historisch chronogram). De rode letters vormen, omgezet naar Romeinse cijfers, het jaartal 1536. 
 
Het werk zou zijn getoond aan de landsheer Karel V als ondersteuning van een verzoek om vrijstelling van belastingen. De stad was in een dermate erbarmelijke staat, dat de jaarlijkse belastingen 'ordinaris bede' onmogelijk betaald konden worden. Delft kreeg uiteindelijk voor een periode van twintig jaar vrijstelling van deze belastingen. 
(zie artikel Een unieke plattegrond, Delft kort na de stadsbrand', Wim Weve, Delf zomer 2012)

Plattegrond van Delft na de stadsbrand van 1536

Abraham Rademaker

Ongeveer een halve eeuw na Vermeer tekende Abraham Rademaker de twee stadspoorten. Hoewel de situatie nauwelijks is veranderd, roept de tekening een totaal andere sfeer op. Door zijn kleurgebruik en het benadrukken van de horizontale lijnen wist Vermeer in het Gezicht op Delft een eenheid te creëren, die bij Rademaker ontbreekt.

De Rotterdamse- en Kethelpoort te Delft

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Blijf op de hoogte

De Rotterdamse- en Kethelpoort te Delft

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte