Vandaag zijn we open van 11.00 tot 17.00 uur.

Plan je bezoek

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

onbekend

Kraantjeskan in de vorm van een op een bank zittende dame op een tweetrapsgewijs verhoogd voetstuk met licht geschulpte wanden. Onder het afneembaar hoofddeksel bevindt zich een vulgat. Aan de voorkant op het voetstuk bevindt zich een kraan. 
 
De dame draagt een japon met een strooipatroon van ranken met gele, oranjerode en mangaankleurige bloemen, afgebiesd met een sierrand van oranje bessen. Het bijpassende jak is gedecoreerd met een blauw rankenpatroon. Haar hals is bedekt met een blauwe schakelband. Op het hoofd een platte gele hoed met sierrand. 
Het opgebonden haar wordt aan weerszijden van het achterhoofd bijeengehouden door blauwwitte ronde band. Ze draagt gele schoentjes. De ogen, neusgaten, mond en oren zijn met kleur aangegeven. Haar rechterhand hield misschien een glaasje vast, haar linkerhand ligt tegen haar linkerknie. 
De bank heeft een geel dek en een massief onderstel wat is geaccentueerd met gele lijnen. Het voetstuk heeft mangane randen en aan de voorzijde aan harpvormige opening geflankeerd door acanthusblad. De achterzijde van het voetstuk is ongedecoreerd.

Kraantjeskan in de vorm van een zittende dame

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Bij Museum Prinsenhof Delft vertellen we verhalen aan de hand van 3 thema’s die onmisbaar zijn in Delft: Willem van Oranje, Delfts Blauw en Delftse Meesters. Daarnaast inspireert het museum met wisselende tentoonstellingen. En met projecten zoals de Delftse Blik. We willen dat iedere bezoeker zich herkent én welkom voelt. Het museum is een voormalig klooster en werd gebruikt als hof van Willem van Oranje. Het gebouw staat in de top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.

Over het museum

Van 18 oktober 2024 t/m 5 januari 2025 pakt Museum Prinsenhof Delft uit met de tentoonstelling De KunstParade. Verrassend – Kleurrijk – Hedendaags. Een omvangrijke selectie kunstwerken, van gevestigde en opkomende kunstenaars die een bijzondere band met Delft hebben, is voor het eerst samen te zien. In de feestelijk vormgegeven tentoonstelling geven 38 grote installaties, objecten, schilderijen en tekeningen een kijkje in de nieuwe beeldende kracht die de stad voortbrengt. De KunstParade strooit de werken als confetti over de museumzalen en ver daarbuiten én verrast keer op keer. Deze laatste tentoonstelling voor de tijdelijke sluit van het museum voor een grootschalige verbouwing, is een mooie opmaat naar het ‘nieuwe’ museum waarin er meer ruimte is voor kunst uit de 20ste en 21ste eeuw.

De KunstParade

Henk Tieman

De Porceleyne Fles - Royal Delft

De groei

Herman Frederik Carel ten Kate

Bijbelles in de kapel van het Prinsenhof

Nederlandsche Oliefabriek 

40-jarig jubileumboek Oliefabrieken Calvé-Delft

Beeld of balkdrager voorstellende een heilige diaken

Blik Delfia braadolie / minjak goreng

Blik, produktverpakking voor Delfia braadolie / minjak goreng

Het schoteltje heeft een standring, een licht oplopende rand en een stuitrandje op het plat. Het kommetje is licht concaaf-conisch van vorm en heeft een standring. Het schoteltje heeft op het plat een centraal floraalmotief met daaromheen een decor van bloesemtakken, een spelend zotje en een oosterse dame, een zogenoemde 'lange Lijs', gezeten op een rots. Langs de rand loopt een band met swastikavormig servetwerk. De buitenwand heeft een decor van boeddhistische symbolen. Het kommetje heeft op het plat, binnen een dubbele cirkel, een decor van een rots met gras. Langs de rand loopt een band met swastikavormig servetwerk. De buitenwand is gedecoreerd met een treurwilg, een zotje en een lange Lijs.

Gepolychromeerd houten beeld van Hanuman, overhoeks staande op een voetstuk met zwart en gouden wolkenmotief, zijn apenvoeten van elkaar en de knieën gebogen. Hij heeft de armen gebogen en de handen in de zij. De aap heeft aan zijn rechterhand een lange gebogen duimnagel. Zijn lichaam is lichtblauw gekleurd, terwijl op armen en benen en in de oksels zwarte haartjes zijn weergegeven. 
Zijn korte broek is rood met in verguldsel een Chinees siermotief. Verder heeft hij een schouderbedekking met franje, vergulde sieraden: halsketting, waardigheidsteken en een gordel, met in een driehoek twee banen over de dijen. Van de korte dodot zijn plooien zichtbaar tussen de voeten, achter en op zij van de figuur. Zijn staart houdt hij sierlijk in drie bochten, die eindigen in een vergulde knop, omhoog. De figuur is moeilijk te identificeren, daar hij de blauwe kleur van Nila heeft maar de lange duimnagel van Hanoman, die gewoonlijk als een witte aap wordt voorgesteld met een geblokte dodot, ten teken dat hij kan vliegen.

Gepolychromeerd houten beeld van Hanuman

Op 10 juli 1584, wordt in het Prinsenhof Willem van Oranje doodgeschoten. De kogelgaten die achterblijven in de muur, herinneren nog elke dag aan deze tragische en cruciale gebeurtenis uit de Nederlandse geschiedenis. In Museum Prinsenhof Delft ervaar je het verhaal van prins Willem van Oranje in Delft. Wat zijn komst betekende voor de stad en hoe hij en zijn nakomelingen het fundament van dit land legden. In het Prinsenhof loop je door de vertrekken waar Willem van Oranje en zijn familieleden verbleven, en sta je oog in oog met de kogelgaten.

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

Speld met het wapen van Zuid-Holland

Ernst Witkamp

Roeloffzen & Hübner

Diploma, gouden medaille toegekend aan de Nederlandsche Oliefabriek voor hun tafeloliën ingezonden op de Tentoonstelling van Voedingsmiddelen te Amsterdam in 1887.

Diploma, gouden medaille toegekend aan de Nederlandsche Oliefabriek voor hun tafeloliën ingezonden op de Tentoonstelling van Voedingsmiddelen te Amsterdam in 1887

Sluit op zondagmiddag aan bij de gratis instaprondleiding en ontdek het museum.

Instaprondleiding

Heb je een vraag? Neemt gerust contact met ons op, we helpen je graag.

Contact

Opvallend bij deze terrine zijn de Hollandse waterlandschappen en het opschrift 'De Porceleyne Fles'.

Aert Verbeeck

De verovering van Maastricht in 1632 en Rijnberk in 1633

<h4>Een bijzondere locatie met een uniek verhaal. Ben je op zoek naar een sfeervolle plek om een evenement te organiseren? Je kunt bij ons terecht vanaf 50 tot maximaal 400 personen.</h4><h4>Delft is de stad waar de toekomst en het verleden samenkomen. In de historische binnenstad staat het voormalig hof van Willem van Oranje: Museum Prinsenhof Delft. Huur de sfeervolle Van der Mandelezaal in ons museum en ontvang je gasten in stijl. Natuurlijk goed te combineren met een bezoek aan het museum zelf.</h4>

Organiseer je eigen evenement in ons museum

Evenementen locatie

Fotografie Kramer [Groningen]

Nicolaas Visscher

Op deze kaart is duidelijk te zien dat Zuid-Oost Azië voor Europeanen gedeeltelijk een onbekend gebied was. De vormen van de verschillende eilanden is niet geheel correct; Borneo en het huidige Sulawesi staan thans anders op de kaart. In het oosten zijn het huidige Papua en Australië zelfs nog met wit aangegeven. 
Onderaan staan enkele figuren, waaronder zwarte mensen. Ze tonen de kijker kisten met kostbaarheden: Zuid-Oost Azië wordt hier voorgesteld als bron van rijkdom.

INDIAE ORIENTALIS nec non INSULARUM ADIACENTIUM

Adriaan Carel Maria Tonino

Het theekommetje is gedrukt, half-ellipsoïdisch van vorm en heeft een standring. Het plat heeft een decor van een vaas met bloemen op een voetstuk met aan weerszijden bloesemtakken. Langs de rand loopt een band waarin zich vier ovale cartouches met bloemen bevinden. De buitenwand is gedecoreerd met bloemen en grillig gevormde cartouches met (servetwerk en) bloemen.

Aart Houtman

Beschrijving van het (kunst)werk: Een groot aantal min of meer vierkante vormen in verschillende kleuren zijn geplaatst tegen een grijs/witte achtergrond. De vierkanten lijken zich te orienteren op het midden van het doek. Het werk doet enigszins denken aan een muur met ingemetselde stenen, maar heeft tegelijkertijd iets lichts en doorschijnends.

Zonder titel

Jacob Houbraken

Jan Maurits Quinkhard

Portret van Mr. Adriaan van der Goes, Advokaat van Holland

De cachepot is buidelvormig en heeft een hoge standring. Boven de standring is een band met afwisselend grote en kleine driehoeken. De buik is gedecoreerd lotusbloemen op hoog rankwerk afgewisseld met lotusbloemen op laag rankwerk waarboven shou-karakters tussen swastika's. Langs de rand loopt een band met een druk decor van bloemenranken, waaronder een band met ru-yi-koppen.

J.C.J. Vanderheyden

Op een met grauw linnen omspannen paneel is een kleiner maar dikker paneeltje bevestigd, beschilderd met lichtblauw en wit (voorzijde), en langs de randen (omtrek) zwart.

Skyline op hout

Cornelis Visscher (II)

Portret van Willem van Oranje, borstbeeld rechts, blootshoofds, geplooide kraag, harnas. In ovaal op voetstuk met 3-regelig Nederlands onderschrift

Portret van Willem van Oranje

Jaap Gidding

Ontwerp voor bord 'dolfijn'

Vaandel van de vereniging 'Het Metalen Kruis', Delftse Afdeeling

Industrieel wit aardewerk kom met loodglazuur (creamware).

Harm Kamerlingh Onnes

Ontwerp ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Nederlandse Kabel Fabriek

Atelier van gebrandschilderd glas 'T Prinsenhof

Jan van Eyck

Glas-in-loodraam 'Giovanni Arnolfini en zijn vrouw'

Reclamebord 'Delftsche slaolie, Jij bent net als Calvé, de zuingste, de beste!'

Reclamebord 'Delftsche slaolie, Jij bent net als Calvé, de zuingste, de beste!'

Johan Hendrik Sikemeier

Glas-in-lood raamhanger met een portret van Willem van Oranje

Glas-in-lood raamhanger met een portret van Willem van Oranje

Atelier W.A. van der Ben

'1 Nov. 1920 Gerardus van Baren Burgemeester 31 Dec. 1947'

Johan Prins

Zelfportret van Johan Prins

Koninklijke Fabriek F.W. Braat

Gevelreclame welke zich bevond aan de gevel van Apotheek W.A. Kipp aan de Oude Delft 204.

Apotheek Fa Kipp

Ronald van Ooijen

Portret van Hans Borsboom

Het vlak is verdeeld in twee kleurbanen. De onderste baan is wit en loopt in het midden iets bol. De bovenste baan is lichtblauw.

Gebogen Horizon

Isaac van Haastert

Gezicht op de Nieuwe Kerk gezien naar het oosten

De toren van de Nieuwe Kerk

Museum Nusantara, 2000 - 2013

Affiche van twee tentoonstellingen (uit eigen collectie) 'Kain Songket, Sumatraanse gouddraadweefsels' en 'De Keris Pusaka, Krissen uit Java, Sumatra, Bali en Zuid-Sulawesi', 3 mei t/m 17 augustus 1987

Johannes Cornelis Zürcher

Interieur van de koninklijke grafkelder in de Nieuwe Kerk, Delft met onderschrift; 'De Vorstelijke Grafkelder in de Nieuwe Kerk te Delft van binnen'

'De Vorstelijke Grafkelder in de Nieuwe Kerk te Delft van binnen'

Crispijn van den Queborn

Arent Meurs

Portret van Prins Maurits van Oranje (1567 - 1625)

Greet van Amstel

No. 72-033 "Force réunie"

Hugo Tutein Nolthenius

Groen geglazuurde doos met deksel met aan de twee korte zijden een afbeelding van zwart paard in reliëf en op de lange zijden een olifant in reliëf. Op het deksel een oosterse mythische godin in hurkzit en met vier armen. Het rust op vier pootjes. 
Het bij het merk geschilderde T N staat voor Hugo Tutein Nolthenius (1863-1944) die samen met Harm Hendrik Kamerlingh Onnes (1893-1985) dit soort stukken maakte. 
De schilder Harm H. Kamerlingh Onnes (1893-1985) is een zoon van Catharina Augusta Tutein Nolthenius (Kitty; 1861-1936) en de schilder Menso Kamerlingh Onnes (1860-1925). Geïnspireerd door zijn buurman en oom Hugo begint Harm in 1933 met doldrieste pogingen glazuren van oosterse keramiek na te bootsen. Misschien zijn deze experimenten mede veroorzaakt door een reis van Harm in 1922-23 naar Nederlands-Indië, China en Japan. In de keuken aan de Nieuwe Plantage 30 mengen neef en oom er lustig op los, aan de hand van oude receptenboeken voor keramische glazuren. Van de glazuurproeven worden nauwkeurige aantekeningen in dagboeken gemaakt. Volgens overlevering explodeerde de keuken in het souterrain regelmatig. In de tuin van Hugo wordt zelfs een keramiekoven gebouwd naar oud model. Het modelleren van de keramische vormen gebeurt met de hand of op de draaischijf. Soms wordt er terug gegrepen op oude modellen als de Italiaanse apothekerspot. Ook tegels, met bloemen, en tableaus met voorstellingen van gezelschappen worden onder handen genomen. Harm wordt ook beïnvloed door Bart van der Leck die bevriend is met Hugo.

Groen geglazuurde doos met deksel

Roel van Boshuysen May

Raadhuis en burgemeesterswoning van de gemeente Vrijenban aan de Nieuwe Plantage 58

Gezicht op de Oude Kerk gezien naar het oosten

De toren van de Oude Kerk

Museum Prinsenhof Delft

Affiche van de modeshow 'Delft Blue & Dutch Identity in Fashion', 2012

Hieronymus Lapis

Jeremias Snoek

Jan de Groot Pzn.

Portret van Joannes Wilhelmus Kraals, predikant te Delft

Petrus Regout

Theo van Hoytema

Als een soort schilderij gebruikt paneel, met bovenaan een ophanghaakje, van een hoge kist voor het verpakken en vervoeren van flessen 'Delftsche slaolie' met het logo van de Oliefabriek Delft geflankeerd door twee flessen slaolie en de tekst 'Delftsche-Slaolie Oliefabriek Delft'.

Affiche van de 'Oosterse Markt', gehouden op 5 augustus 1995

Jacobus Lambertus Dispo

Gezicht op het poortje bij de Waalse Kerk, gezien vanaf de Oude Delft

Reclamebord 'Nu tijdelijk deze knuffel koalabeertjes voor slechts 12,50 bij Calvé Hazelnootcreme'

Marcelis de Haan

Het balustervormige geprofileerde busje is vierkant van doorsnede met afgeschuinde hoeken en rust op een geprofileerde voet. De hoge dop heeft een glad onderstuk met profiellijsten en is daarboven opengewerkt met ronde, komma- en schelpvormige gaatjes in symmetrische opbouw; hij wordt bekroond met een geprofileerd knopje. 
De voet is gegoten; het lichaam op gebouwd uit drie gehamerde delen, waarbij de bovenste twee delen eerst achthoekig zijn rondgebogen en uitgehamerd. De dop is opgebouwd uit een achthoekig rondgebogen vlak met opgesoldeerde profiellijsten, een gehamerd en uitgeboord en gevijld strooigedeelte en een gegoten knopje.

Strooibusje, achthoekig, de dop opengewerkt

Philip van Dijk

Portret van mr. Andries Adriaensz. van der Goes (1680-1730)

Theepot, cylindrisch model, met ingedrukte, crèmekleurige motiefjes en schrifttekens versierd.

Anthonie Palamedesz.

naar rechts gewend; borststuk met linkerhand voor de borst, zwarte toga met witte bef, linksboven een wapen

Portret van dr. Cornelis 's-Gravesande (1631-1691)

Crispijn van de Passe (I)

Portret van Jan VI van Nassau-Dillenburg

Louis Charles Bouvet

Voorzijde van penning op de oprichting van het ruiterstandbeeld van Willem van Oranje te 's-Gravenhage

Portret van Henricus Koot, predikant te Delft

Ni Haifeng

Voor het project 'Van de aankomst en het vertrek' heeft de Chinese kunstenaar Ni Haifeng aan de Delftse burgers om gebruiksvoorwerpen gevraagd die iets zeggen over het hedendaagse leven in de stad. Veel Delftenaren hebben spontaan gereageerd op het verzoek van deze in Nederland wonende kunstenaar. 
Er werden 140 objecten ingeleverd, variërend van een handschoen tot een tube tandpasta en een puntenslijper. De bonte verzameling is naar China verzonden en in het stadje Jing De Zhing, waar in de 17de eeuw ook porselein werd gemaakt, exact in porselein nagemaakt. Het porselein is vervolgens gedecoreerd met blauwe motieven. In totaal kwamen 1500 porseleinen kopieën per schip weer terug naar Delft.

Of the departure and arrival

De kom is gewelfd en heeft een standring. Het plat heeft een floraaldecor en de wand gestileerde versieringen. De buitenwand is gedecoreerd met bloem- en bladmotieven.

De schotel is geplooid en heeft een standring. De schotel heeft binnen een enkele cirkel, een centrale bloem met daaromheen bloembladvormige cartouches waarin zich bloemen bevinden. Langs de rand loopt een band met geplooide cartouches met daarin bloemen met rankwerk. De buitenwand heeft een decor van bloemenranken.

Marri Oosterholt

De Took

Jan Theuns

Gezicht op Delft met op voorgrond een molen en op de achtergrond een kerktoren.

grote vijzel op houten, gekruiste voet met inscriptie 'voor d'apotheek int Gasthuys tot Delfft anno 1733', in reliëf een jachttafereel en bloemmotieven

Jan Heesterman

Huisje aan het Achterom te Delft

Zak, afkomstig uit de Weeskamer (stadhuis Delft), waarin officiële stukken (rechtstukken e.d.) in bewaard werden. Op de zak is een etiket genaaid, waarop vermeld staat wat in de zak zit (in dit geval stukken in een zaak van de Weesmeesteren der Stad Delft contra Vincent Wilhelm Grave van Hompesch) 
 
De tekst op het etiket luidt: 
'Hoff 
De heeren Fagel en v dr Mieden comm[isariss]en Tubalkijn adj. 
Weesmeesteren der Stad Delft q[ualitate] q[ua] (..?) Requir[an]ten van app[ointement] van R: A: en nu eijss[cher]s in R: A: en verw[eerde]rs in Reconv: Contra Vincent Wilhelm Grave van Hompesch beschreven in de ordre van de Ridderschap etc. gere[quireer]de en nu verw[eerde]r en Eijss[che]r 
R: Pittenius en F: Ellinkhujisen adv[okaten 
H:v: Son proc[ureu]r'

het platte bord heeft een schuine standring en een brede, schuin oplopende rand. Het plat is gedecoreerd met een voorstelling van een centraal boeket waaromheen vier bloemenranken. Langs de rand loopt een band met servetwerk waartegen afwisselend gras en bloemen.

Hugo Kaagman

Met familiewapens van Jasper van Kinschot (1553-1603) en zijn vrouw Josina Pijll (1562-1601) 
 
Jasper van Kinschot was raadsheer in het Hof van Brabant, thesaurier-generaal van prins Maurits, executeur erfenis van prins Willem van Oranje en raad in de souvereine leenhove van Brabant. Hij kwam in 1590 met zijn vrouw, met wie hij in 1578 trouwde in Bergen op Zoom, naar Den Haag. Twee jaar later, in 1592 woonde het gezin in het huis van Bronckhorst in de Korte Nobelstraat aan de noordzijde. In 1596 kocht hij Lange Vijverberg nr. 11. Rondom de wapens is de lijfspreuk van Van Kinschot weergegeven: Virtute et Constantia/Vertu et Constance/Geduerighe deucht verwint. 
Hierboven zijn drie scènes uit het apocriefe verhaal Susanna en de Oudsten afgebeeld (de badende Susanna, de berechting van Susanna en de bestraffing van de twee Oudsten) 
 
(http://www.thuisinbrabant.nl/personen/k/kinschot,-jasper-van) 
Jasper van Kinschot werd geboren op 15 oktober 1552 in Turnhout, in het toen nog ongedeel­de Brabant, als zoon van Zeger van Kinschot en Josine Roe(lo)fs. Op 20 september 1578 huwde hij in de Grote Kerk van Bergen op Zoom Josina Pijll, dochter van Nicolaas Pijll en Cornelia Boulijn. Zij was geboren op 25 januari 1562 op kasteel Wouw bij Roosendaal. Het echtpaar kreeg veertien kinderen van wie er slechts zeven de volwassen leeftijd bereikten. Na het overlijden van zijn echtgenote op 11 december 1601 hertrouwde Jasper op 17 augustus 1603 te Vlissingen met Maria de Chantraines dict Broucqsault. Uit dit huwelijk werd postuum een dochtertje geboren, dat echter na enkele maanden overleed. Jasper van Kinschot overleed op 11 december 1603 te 's-Gravenhage. 
 
In zijn prille jeugd genoot Jasper in de vrijheid Turnhout onderwijs, waarbij Latijn en Grieks, maar ook muziek en orgel- en clavecimbelspel deel uitmaakten van het programma. In 1567 ging hij naar de Universiteit van Keulen, alwaar hij bij de Jezuïeten verbleef. Nog voordat hij zijn studie voltooid had, kwam er in 1570 een bevel van Filips II aan alle onderdanen die aan vreemde universiteiten studeerden, deze te verlaten en te gaan studeren in de Universitey­ten sijner subjectie oft tot Romen. Met dispensatie van Alva bleef Jasper te Keulen tot hij baccalaurus artium was. In Dowaai behaalde hij op 20 maart 1571 de titel doctor artium. Hij bleef daar nog enkele maanden langer om de françoische tale te leren, waarna hij in augustus 1571 in Leuven rechten ging studeren. Als baccalaurus iuris ging hij tenslotte in 1574 naar Brussel om de juridische praktijk te leren. 
 
Zijn praktijkjaren begon hij te Brussel als klerk bij mr Willem van Winde, bij wie hij ook in de kost ging. Vervolgens ging hij in de leer bij zijn neef, advocaat mr Hendrick van Kinschot. Toen de functie van griffier van de Raad en Rekenkamer en het Leenhof van de Markiezen van Bergen op Zoom vacant kwam, solliciteerde Jasper hiernaar. Dat hij die functie ook daadwerkelijk kreeg, behoeft geen verbazing te wekken; de baanderheer van Merode, die namens zijn dochter Margaretha, markiezin van Bergen op Zoom, dit ambt mocht begeven, werd door Hendrick van Kinschot in al zijn zaken bijgestaan. Ongetwijfeld heeft deze laatste zijn neef aanbevolen. Na zijn aanstelling, op 8 juli 1577, vestigde Jasper zich te Bergen op Zoom bij Jan de Sage, kanunnik en deken der Grote Kerk. Hiermee begon zijn zelfstandige loopbaan én zijn betekenis voor het noorden van Brabant. Zowel in zijn persoonlijk leven als in zijn carrière ging het Jasper in deze jaren voor de wind; hij 'vrijde' en huwde vervolgens jonkvrouwe Josina Pijll, wier vader Nicolaas raad en commies van de markies van Bergen op Zoom was. 
 
In 1581 werd Jasper raad en stadhouder van de lenen van Bergen op Zoom. Spoedig echter kwamen er problemen wegens de Spaansgezindheid van de markies: in 1582 werden zijn goederen door de Staten van Brabant aan de prins van Oranje gegeven. Voor Jasper van Kinschot had deze maatregel het einde van zijn carrière kunnen betekenen. Hij ging echter over in dienst van Willem van Oranje in zijn oude functie van griffier (25 januari 1583) en kreeg korte tijd later tevens de functie van rentmeester-generaal van het Huis van Bergen op Zoom. 
 
Of hierbij van een bewuste verandering van loyaliteit -en wellicht ook van godsdienst- sprake was, blijkt niet uit Jaspers aantekeningen. Ook bleek bij deze gelegenheid dat Willem van Oranje gemakkelijk de functionarissen van zijn Spaansgezinde voorganger -ook Jaspers schoonvader Nicolaas Pijll kwam in dienst van Oranje- overnam. Had hij wellicht gebrek aan geschoolde functionarissen? Eén ding is zeker: Van Kinschot heeft, evenals zijn schoonvader, het vertrouwen van de Oranjes niet beschaamd. Dit moge blijken uit zijn verdere carrière en uit de gegevens die we bezitten over hem en zijn gezin. 
 
Al kort na zijn indiensttreden bij Oranje, werd Jasper samen met zijn schoonvader naar Antwerpen ontboden, waar zij het verzoek kregen orde op zaken te stellen in de financiën van de Oranjes. Enige tijd later werd hij, wegens het overlijden van griffier Johan Baptista Vogelsanck, tevens benoemd tot griffier van Willem van Oranje. Op last van deze laatste ging hij, aangezien Steenbergen in augustus 1583 door de vijand was ingenomen, met zijn schoon­vader en met een ingenieur naar de Ruigenhil om deze plaats te versterken en te omwallen. Deze voor Jasper waarschijnlijk zeer buitenissige opdracht schijnt hij bijzonder goed volbracht te hebben. De plaats, die later 'Willemstad' genoemd werd, eerde hem met een jaarlijks pensioen en met het peetvaderschap over één van zijn kinderen. Met zijn griffier­schap in dienst van Willem van Oranje blijkt hij eveneens het griffierschap van het huis van Buren bekleed te hebben, in dienst van Willem van Oranjes dochter Maria. In 1587 legde hij deze functie, wegens de andere drukke werkzaamheden, neer. 
 
In 1586 kreeg Maurits van Leicester toestemming in het markiezaat van Bergen op Zoom een voorziening te treffen op justitieel gebied voor die zaken waarvoor men op de Raad van Brabant te Brussel was aangewezen. Deze zaken werden vanaf die tijd behartigd door enkele door Maurits benoemde deskundigen alsmede door de leden van Maurits' eigen raad. We zien in de stukken van deze voorloper van de Raad van Brabant te 's-Gravenhage ook de naam van Jasper van Kinschot voorkomen. In september 1591, toen de Raad van Brabant te 's-Gravenhage werd opgericht, werd Jasper tot raad in dit college benoemd, terwijl hij tevens zijn functies voor prins Maurits bleef vervullen. 
 
De band die Jasper met de Oranjes had gekregen, blijkt ook uit het feit dat diverse leden van dit huis peetvader of peetmoeder van kinderen van Jasper waren. Zo was Maria van Nassau in 1589 peet van Maria van Kinschot, Maurits in 1590 van zijn naamgenoot Van Kinschot, Emilia van Nassau, zuster van Maurits, van een gelijknamig Kinschot-dochtertje in 1593 en tenslotte Louise de Coligny van Lodewijck van Kinschot in 1595. 
 
Nergens vermeldt Jasper in zijn autobiografische aantekeningen iets over zijn geloofsovertui­ging, maar mede uit bovenstaande gegevens mogen we afleiden dat hij in de jaren tachtig van de zestiende eeuw is overgegaan tot het calvinisme. 
 
Zijn Brabantse geboorte was voor zijn aanstelling in de Raad van Brabant een vereiste. Zijn collega-raadsheren waren -aanvankelijk vrijwel zonder uitzondering- geboren Brabanders. Zijn kinderen vonden hun huwelijkspartners echter ook onder de leden van Hollandse en Zeeuwse aanzienlijke families. 
 
Jasper van Kinschot, wiens lijfspreuk 'Virtute et Constantia' was, ofwel 'Geduerighe deucht verwint' was, werd aldus de stamvader van een Noordnederlandse protestantse tak van de familie Van Kinschot. 
 
Bronnen 
 
Algemeen Rijksarchief 's-Gravenhage, Familie-archief Van Kinschot, Autobiografische aantekeningen van Jasper van Kinschot (diverse handschriften). 
 
Molhuijsen P., en Kossman, F. (red.), Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel 10, Leiden, 1937. 
 
Van Kinschot, C., Genealogie van het Geslacht van Schooten, later genoemd: (van) Schoyte (België) en Van Kinschot (België en Nederland), Tiel, 1910-1912. 
 
Dit artikel verscheen eerder in: J. van Oudheusden e.a. (red.), Brabantse biografieën. Levensbeschrijvingen van bekende en onbekende Noordbrabanders. Deel 1, Amsterdam/Meppel, 1992. 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
 
Mr Jasper van Kinschot (eerst Caspar), raadsheer in het Hof van Brabant, thesaurier-generaal van Prins Maurits, executeur erfenis Prins Willem van Oranje, raad in de souvereine leenhove van Brabant 
Leefde van 15 oktober 1553 tot 1603 
·	Studeerde in Keulen rechtsgeleerdheid, vervolgens in Douay en bij de praktijk in Brussel van Hendrik van Kinschot; 
·	Bekeerde zich tot het protestantisme; kreeg 16 kinderen 
·	In 1583 werd hij Lid van de Raad van Willem van Oranje en Griffier van zijn domeinen van Nassau en van Buren 
In de winter van 1583 volgde hij Willem van Oranje naar Dordrecht en in mei 1584 naar Delft, alwaar Willem op 10 juli werd vermoord. Snel werd Jasper van Kinschot door de Staten van Holland benoemd tot Thesaurier van Prins Maurits die toen nog minderjarig was en tot griffier van de provisionele administratie van de successie van de huizen van Nassau en Buuren. Hij hield een persoonlijk gezinsboekje bij, waardoor heel wat aardige gegevens over hem en zijn gezin bekend zijn en waardoor de familierelaties duidelijk worden en eigenlijk ook bewezen worden. 
Jasper van Kinschot werd in 1593 eigenaar van een huis, een klein huis, een schuur, een boogaard en bos te Oosterhout, tezamen groot vier bunder en werd genoemd: de Blauwe Camer. Jasper maakte zich verdienstelijk voor de Oosterhoutse bevolking door interventies bij Prins Maurits, de Staten van Brabant en de Raad van State. Het dorpsbestuur verleende hem daarom in 1593 twaalf jaar vrijdom van alle dorpslasten voor zijn huis. Jaspers zoon Lodewijk verkocht de bezitting in 1627 aan Adriaan Verelst, commies-generaal van de domeinen van de prins van Oranje. In 1645 werd de Blauwe Camer eigendom van de Norbertinessen van St. Catharinadal, die het nog in bezit hadden in 1960. 
Jasper kwam in 1590 naar Den Haag en woonde in 1592 in het huis van Bronckhorst in de korte Nobelstraat aan de noordzijde. Hij kocht in 1596 Lange Vijverberg nummer 11, het Hof van Culemborg. Daar woonde hij in ieder geval in 1601. Dit huis werd door de erven verkocht in 1620 aan de Graaf van Culemborg. In de 18de eeuw kreeg het huis een ander front. 
Bij het overlijden van Josina Pijll in 1601, kwamen de prinsen in het huis aan de Lange Vijverberg 11 en waren vergezeld van de graven Willem, Ernst en Jan-Ernst van Nassau. Bij de ziekte van zijn vrouw had Jasper een tiental doctoren, enige zeer bekwame chirurgijns en zelfs twee paracelsisten of quacksalvers aan haar ziekbed geroepen. De gehele Vijverberg was na het overlijden in rouw. Prins Maurits was apart voor de uitvaart uit Brabant naar Den Haag teruggekomen met andere graven van Nassau . 
 Jasper speelde verder een grote rol in de opzet en aanpassingen van Willemstad (NBr.),de stichting van het dorp Fijnaart en van Lennep laat hem in zijn werk “de stiefzoon” optreden naast Prins Maurits.

De Haagpoort en de Wateringse poort

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Blijf op de hoogte

De Haagpoort en de Wateringse poort

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte