Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

Scherf met een grossierslijst. Bij plateelbakkerijen zijn veel 'lijstjes' aangetroffen. 
De vondst van deze scherf in een beerput bij een woonhuis ligt dan ook niet voor de hand.

De schaaltjes zijn gewelfd en hebben een standring en een vlakke? geaccoleerde rand. De deksels zijn gewelfd en hebben een zegel?vormige knop. De randen van de bordjes en de deksels zijn blauw geglazuurd en gedecoreerd met floraalmotieven in bovenglazuur goud?. De deksels hebben een decor van een slakkenhuis en ??. De buitenwanden van de schotels zijn gedecoreerd met twee bladranken.

onbekend

Philip van Pieterson

Nelis Oosterwijk

36 momentopnamen van bewogen wateroppervlak, in zes rijen naast en onder elkaar geplaatst. 
Philip van Pieterson observeerde de omgeving en gaf dat weer in het plaatsen van het beeldmateriaal in serie in gelijkwaardige rijen. Dit doet denken aan de serialiteit bij de Nul-groep, maar dan met een meer subjectieve invalshoek. Tegelijkertijd doet de gekozen vorm denken aan geometrisch abstracte kunst.

Studie voor landschap / windsporen / water

Beeld in de vorm van een sloep met twee roeiers en twee roeiriemen. De roeiers zijn tegenover elkaar gezeten.

Majorette

Speelgoedauto Gist-Brocades

G.F.J. Bley

Danau Batur

Willem van der Lelij

Portret van Jacob Willemsz. Delff II

Fotografie Kramer [Groningen]

Dick Elffers

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Jacob Jan van Goor

Koninklijke Begeer [Voorschoten]

Bronzen legpenning op de 300ste geboortedag van Antoni van Leeuwenhoek

Museum Prinsenhof Delft

Engelstalige tentoonstellingsaffiche 'Delft Blauw. Kunst of Kitsch', 2012

Hendrik Bastiaans de Haan

Koninklijke Tichelaar Makkum

Het visvergiet staat op drie poten en is voorzien van twee liggende oren. De decoratie bestaat zowel aan de voor- als aan de achterzijde uit een platvis omgeven door een brede band waarin gestileerde motieven zijn aangebracht.

De Twee Scheepjes

Anthony Pennis

Balustervormige, achtzijdige dekselvaas, met gewelfd deksel, met in geprofileerd, blauw cartouche met lofwerk een staande Chinees, een zogenaamd 'zotje', voor hek tussen hoge bloemen, voorgrond paviljoentje aan vijver. 
Een cartouche aan de onder- en bovenzijde afgesloten met schelpmotief, aan weerszijden cartouche met floraal motief en op de achterzijde een vegetatief ornament. Op voet en halsrand sierornamentjes en op deksel bloemmotief.

Johannes de Ram

Jan Verkolje (I)

Vier koperplaten van de stadsplattegrond van de Caert Figuratief van Delft

Koperplaten van de 'Caert Figuratief'

Jonas Suyderhoef

Pieter Goos

Portret van Jacobus Crucius

stoelkleedje met wapens van Hoffer en Steengracht, omrand door kader waarin rozen en vruchten in de hoeken

Leonaert Bramer

Nicolaes Pietersz. Berchem

Een belangrijke inspiratiebron voor de Delftse plateelschilders zijn tekeningen en prenten van Nederlandse kunstenaars. De voorstellingen op deze plaque zijn gebaseerd op een tekening van de Delftse schilder Leonaert Bramer (1596 – 1674) en een prent van Haarlemmer Nicolaes Berchem (1620-1683). De linkerhelft van de aardewerken plaat is gebaseerd op een Oud-testamentische Bijbelse voorstellingen van Bramer: "De profeet van Juda door een leeuw gedood", wat is aangegeven in de boomstam op de voorgrond met de tekst I REG 13:24.

Plaque met Bijbelse voorstelling 'De profeet van Juda door een leeuw gedood'

Hanny Reneman

Over dit schilderij ben ik erg tevreden: het voldoet aan alle eigenschapen die ik belangrijk vind: het is gelaagd, en ziet er tegelijk helemaal vanzelfsprekend uit, alsof alles moeiteloos op zijn juiste plaats terecht is gekomen. Niets is echter minder waar, ik heb er lang aan gewerkt, maar soms is er ineens zo'n 'gouden middag' dat alles vanzelf op zijn plaats valt en ik eigenlijk alleen nog maar de kwast hoef vast te houden. Dan voltooit het schilderij zich zelf¿ 
 
Dit schilderij met zijn roze bloesem kleur, de lucht met sneeuwvlokken (of zijn het bloesemblaadjes?) en de appelvorm, als eindproduct van die bloesem, noemde ik aanvankelijk simpelweg 'lente' , maar gaf ik later de titel 'voorjaar-achterjaar' , omdat dat nauwkeuriger weergeeft wat ik bedoel, en een leuk taalspelletje is¿.Het gaat me hier om de belofte van de zomer die nog komen gaat, maar tevens de markering van de winter die al voorbij is. Het jaargetijde vóór de zomer heet 'voorjaar', maar waarom niet ook aangegeven dat dit het jaargetijde na (of achter) de winter is? Omdat de term 'najaar' al in gebruik is voor het jaargetijde na de zomer, kies ik hier liever voor 'achterjaar'. 
 
Op de tentoonstelling 'De Plek' in het World Art Delft (5 mei t/m 9 juni 2002) kwam dit schilderij schitterend tot zijn recht doordat ik het heb opgehangen naast een groot raam dat uitzag op het polderlandschap en een grote, volop bloeiende kastanjeboom. Een betere plek en een beter tijdstip was niet denkbaar! 
 
Hanny Reneman, Delft, 3-9-02. 
 
Hieronder volgt de tekst die ik schreef voor 'De Plek' in het World Art Delft: 
 
Ik ben een geluksvogel, want behalve de door mij als 'Plek' uitgekozen hal van het Stadhuis is mij is nog een extra 'Plek' aangeboden. Een 'Plek', die zo goed bij mijn werk past, dat ik verbaasd ben dat ik er niet zelf aan heb gedacht. Een 'Plek', die alles te maken heeft met mijn belangrijkste inspiratiebron: het landschap. Daarom hoort het uitzicht uit de ramen van het World Art Delft ook nadrukkelijk bij deze presentatie van mijn werk! 
 
Eigenlijk zouden deze twee plekken naast elkaar zichtbaar moeten zijn, het zijn de immers de polen waartussen mijn werk zich beweegt. Aan de ene kant: de Kruikius-kaart van Delfland die in de hal van het Stadhuis hangt. Een schitterende gravure, een precieze weergave van al het water van Delfland, alle slootjes staan er op en dat levert een prachtig, ritmisch lijnenspel op. En aan de andere kant: Delfland zelf, gezien uit de ramen van het World Art Delft. 
 
Deze twee beelden illustreren precies de vraag, die ik me in mijn werk herhaaldelijk stel: hoe verhoudt de ene werkelijkheid of waarheid zich tot de andere. Het landschap zoals je dat kan zien uit het raam van World Art is een waarheid, een realiteit, maar bijvoorbeeld de Kruikius-kaart, een andere kaart, een foto, een routebeschrijving of een opname van vogelgeluiden uit dat zelfde gebied is óók een realiteit, ook een waarheid, alleen zien ze er totaal verschillend uit! Het zijn waarheden naast elkaar, waarbij hetzelfde wordt bekeken vanuit verschillende invalshoeken. In mijn werk mix ik dit alles door elkaar en maak er een geheel van. Ik analyseer niet, maar duik erin en ervaar het. 
 
Dit heeft alles met een doolhof te maken - het doolhof was het onderwerp van mijn afstudeerscriptie kunstgeschiedenis in 1975 - en dat thema blijkt bij mij onuitroeibaar te zijn. Kaarten, of ze nu oud zijn of modern, maar vooral zeer gedetailleerde wandelkaarten, blijven me boeien. Die prachtige patronen van hoogtelijnen! De voorpret van het bestuderen van zo'n kaart en het me voorstellen hoe het landschap, waar ik straks doorheen ga wandelen er uit zal zien¿. En aan de andere kant is er natuurlijk het landschap zelf, de realiteit van het echte landschap, van het me voortbewegen door dat landschap. Want daar gaat het me in feite altijd weer opnieuw om: het onderweg zijn en het zoeken. 
 
Hanny Reneman, woensdag 10 april 2002.

Voorjaar - Achterjaar

Adolf le Comte

J. Jansen

Het Jacoba-aardewerk werd in 1897 in productie genomen. Ook hiervoor werden weer Nederlandse kleisoorten gebruikt en waren de modellen evenals de decors voornamelijk ontworpen door Adolf le Comte. De versiering bestaat uit abstracte, florale en figuratieve decoraties die met een puntig stokje in de klei worden gegrift en opgevuld met kleuroxides en metaalglazuren zoals op de hier afgebeelde vaas. De figuratieve voorstellingen vertonen typisch Hollandse taferelen die samen met de grondstoffen van eigen bodem het nationale karakter van het product benadrukten. Het technische procédé is in hoofdzaak ontwikkeld door de latere technisch directeur H.W. Mauser (1868-1940). 
Omdat dit aardewerk poreus was, konden de Jacoba-vazen naar keuze worden geleverd met een zinken binnenbak. Sommige objecten zijn voorzien van een reliëfstempel met de drukletters 'NF' (Nederlands Fabrikaat). Dit merk komt alleen voor op het Jacoba-aardewerk en enkele geglazuurde tegels van dezelfde kleisamenstelling. 
Net als het Berbas en Porselein-Biscuit, nam het Jacoba-aardewerk een bescheiden plaats in binnen de productie van De Porceleyne Fles. Het Jacoba-aardewerk vond weinig aftrek, zowel in binnen- als buitenland, en het kwam voor dat onverkochte zendingen door buitenlandse depothouders werden teruggestuurd naar Delft. Een belemmering vormde wellicht het ontbreken van een verkoopcatalogus tot 1900, waarin het Jacoba-aardewerk was afgebeeld. Desondanks werd dit sieraardewerk in 1899 in de Verenigde Staten geïntroduceerd. Waarschijnlijk waren de typisch Hollandse motieven vooral geliefd bij de buitenlanders. Ondanks het geringe commerciële succes, werd pas omstreeks 1950 door het Amsterdamse depot van De Porceleyne Fles het Jacoba uit de verkoop gehaald.

Fenneke van der Elst

Zicht op Delft de Nieuwe Kerk

Dirk Boode

Karton van een glas-in-loodraam

Johan Hendrik Sikemeier

Hendrick Goltzius

Portret van Willem van Oranje

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Aart Houtman

Zonder titel (Panorama Delft)

Jan Maurits Quinkhard

Jean Jacques Flipart

Portret van Adriaan van der Goes

Tentoonstellingsaffiche 'Contour '59', 1959

Kalebasvormige vaas met opgelegde, opengewerkte sierbanden en medaillons met Bijbelse voorstellingen: Lot en zijn dochters; Tobias en de Engel; Rebecca bij de bron; de Annunciatie; de Visitatie; de Aanbidding van de herders; de Vlucht naar Egypte; en Noli me tangere. De voorstellingen zijn naar ontwerpen van de Delftse kunstschilder, Leonaert Bramer.

Kalebasvaas met Bijbelse voorstellingen

Conradijn Cunaeus

Andries Beeckman

Conradijn Cunaeus (1828-1895) schilderde deze Indische marktscène in 1864. Het werk is een kopie van Het Kasteel van Batavia (c. 1662) van Andries Beeckman (1624-1668), dat zich nu in het Rijkmuseum bevindt. Beeckman ging waarschijnlijk uit van zijn eigen ervaring: hij verbleef tussen 1652 en 1657 in Indië. 
 
Op deze markt lopen verschillende bevolkingsgroepen rond: mensen uit Europa, China en verschillende Indische gebieden. De man met een witte rok, gekleurd jasje en een hoed is een Mardijker, een vrijgemaakte Christelijke voormalig slaafgemaakte van Portugees-Indiase afkomst. In de verte zijn het Kasteel van Batavia, dat de stad tegen aanvallen van buiten moest verdedigen, en de scheepswerf te zien. 
 
Beeckman schilderde nog een andere versie van deze voorstelling, die zich nu in het Wereldmuseum Amsterdam bevindt.

Het kasteel van Batavia, gezien van Kali Besar West

De Porceleyne Byl

Botervloot met deksel in de vorm van zwemmende zwaan en vlootje in de vorm van golvend water met vissen.

Botervloot met zwaan

Gedenkbeker 40 jarig ambtsjubileum koningin Wilhelmina 1898-1938

Jan Rijnders

Guillotine

Rood bakkend aardewerken fragment bedekt met slip en loodglazuur en versierd met een ingekraste, polychrome voorstelling van Johannes (?).

Vanuit het Prinsenhof strijdt Willem van Oranje (1533-1584) voor vrijheid van geloof en geweten. Hij vindt dat je mag geloven en denken wat je wilt. Wat betekent vrijheid voor inwoners van Delft vandaag? Het afgelopen jaar is Museum Prinsenhof Delft samen met stadsbewoners op zoek gegaan naar antwoorden op deze vraag.

Monutotam

'Vier kleine tekeningen der wapenen van den SchutterKoning en der Overlieden den Confrérie. 1744. 1746. 1761 en 1793'

Annet van den Assem

zonder titel

Schietbaan

Koninklijke Nederlandse Munt

juwelier H.C. Jedeloo

Greet van Amstel

74-34

Om de gemeente in de gelegenheid te stellen om naast de gewone collecten de armen extra te gedenken, stonden in de kerken offerkisten opgesteld.

Richard Roland Holst

NV De Sphinx v/h Petrus Regout & Co

Nederlandsche Oliefabriek 

Calvé-Delft hors d'oeuvrebakje

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Onderschotel met geschulpte rand, voorzien van een eenvoudig lofwerk. Rozet in plat en rand opgevuld met bloembladmotieven. Fijne schildering, dunne glazuurlaag.

De Metaale Pot

Lambertus Woutersz. van Eenhoorn

Margaretha Teckman

Beeldje in de vorm van een gevlekte hond met geopende bek en een gele halsband met een ring. De hond zit op de achterpoten op een ovalen grond. Het geheel is geplaatst op een rechthoekig voetstuk.

Plastiek in de vorm van een zittende gevlekte hond

Truus Nienhuis

Afscheid van F.H. van Kinschot als Burgemeester van Leiden

Industrieel wit aardewerk kom met loodglazuur (creamware).

Rijk van Lavieren

Portret van man, L.S.

Graf te Singaradja

Het dekselpotje is octagonaal van vorm en heeft een standring. Het deksel heeft, binnen een cirkel, een centraal bloemdecor. De rand heeft gestileerde decoraties tussen dubbele balken. De buitenwand van het potje heeft floraaldecors tussen dubbele balken. Dergelijke dekselpotjes waren bestemd voor de export naar Zuidoost-Azië.

De vaas is slank eivormig en heeft een standring, een concaaf-cilindrische hals en een trompetvormige monding met een uitstaande rand. De hals heeft aan beide zijden applicaties van twee met de koppen naar elkaar gerichte, liggende leeuwen met brede staarten. De buik heeft een decor van staande oosterse hoogwaardigheidsbekleders, waarvan een met twee vrouwelijke dienaressen met waaiers waarboven gestileerde wolken, en vermoedelijk Shoulao, de Chinese god van het lange leven.

Bart Singeling

Tentoonstellingsaffiche 'De stad Delft. Cultuur en maatschappij van 1572 tot 1667', 1981

Rachel Pennis-Overgaauw

Ronde botervloot met op de deksel een liggende koe versierd met bloemguirlandes om zijn nek en rug. Op de rand van de botervloot bloemranken in reliëf.

Botervloot met koe

Henk (Hendricus Johannes) Etienne

Gradus van Eden

Theo van der Nahmer

Johan Bijsterveld

Regnerus Jan Edzard (Reggie) Scherpbier

Willem Barend Wouters (jr.)

Maquette van Delft

Het vaasje is bolvormig en heeft een rechte hals en een vlakke bodem. De buik heeft decors van bloemen in bloemvormige cartouches tussen schubvormig servetwerk. De schouder is gedecoreerd met een spiraalsgewijs bloembladmotief.

De Roos

De theepot is voorzien van een korte, rechte, geribde tuit en een getordeerd oorvormig handvat. 
De geribde buik is voorzien van een decoratie die bestaat uit rotsen, vogels, bloeiende takken en bloemen. Het licht gewelfde deksel is op gelijke wijze versierd en voorzien van een afgeplatte knop.

Een Delftse faience trekpotje voor thee.

J.C. Fool

Medaillon (zelf?) portret

Ronde, lage terrine. Twee staande C-vormige oren en rustend op ingetrokken standring, gedrukt koepelvormig deksel met platte knop op ingesnoerde steel, de binnenzijde is voorzien van ovaalvormig zeefje, op terrine en deksel identiek floraal decor bestaande uit halve zonnebloem met symmetrisch aangebrachte bladeren en krulwerk, afgewisseld ruitvormige bloem, stervorm op dekselknop, daaromheen een gestilleerd floraal band, spiralen en stippen op oren; Fayence. Gestyleerd ornamentaal decor in blauw onderglazuur. Een halve maanvormig bakje met gaatjes is tegen bovenrand van binnen aangebakken.

Auguste Tilly

Charles Rochussen

Moord op Willem van Oranje door Balthasar Gerard te Delft, 10 juli 1584. 
Willem van Oranje zit onderaan de trap, zijn vrouw knielt aan zijn zij, links is nog net de voet van de vluchtende dader te zien.

Moord op Willem van Oranje, 1584

Tube 'Calvé mayonaise'

Foto van Cornelia Elisabeth Roodenburg (1817-1906)

Isaac Ouwater

Gezicht ongeveer van Markt 4 af, rechts de Vleeshal en de Vismarkt. Links de hoekgevel van de Camaretten met trapgevel en luifel, daarachter de Hippolytusbuurt met op de achtergrond de toren van de Oude Kerk. Het meest linkse huis op de Hippolytusbuurt is het woonhuis van Antoni van Leeuwenhoek.

Gezicht op Delft bij de Vleeshal en Vismarkt.

liggend naakt

Klein wrakschap II

Anoniem

Penning op het vertrek van de hertog van Alva uit de Nederlanden. Na in 1571 zijn ontslag te hebben aangeboden aan Filips II, vertrekt Alva in december 1573 teleurgesteld uit de Nederlanden. Op de voorzijde zit een Nederlandse maagd met opgeheven zwaard in de Hollandse tuin. Op haar hoofd heeft zij de vrijheidshoed. Het rondschrift luidt: 'Libertas patriae 1573' (Het vrije vaderland 1573). Op de keerzijde staat Willem van Oranje als een herder afgebeeld bij een geit die door een hond wordt uitgezogen. Oranje probeert de hond te verjagen met zijn staf. Het rondschrift luidt: 'Diffigute caprimulgi' (Hoed u voor de geitenmelkers).

Gedenkpenning op het vertrek van Alva uit de Nederlanden

atelieropstelling van "Collectors"

Tentoonstellingsaffiche 'Bijbels en burgers', 1977

Cloisonné tegel 'Oliefabrieken Calvé Delft Ter herinnering aan de bikscampagne 1936-1937'

Hugo Tutein Nolthenius

Crispijn van de Passe (I)

Joannes Meyssens

Portret van Maurits van Oranje

De kommetjes zijn omgekeerd belvormig en hebben een standring. De kommen zijn gedecoreerd met een dansende dame en heer, en Chinese teksten in kaders. Tussen de decors staan Chinese karakters.

Adrianus Koert

Omstreeks 1908 heeft Adolf le Comte enige schotels ontworpen waarvan de uitvoering en de voorstelling bijzonder kunnen worden genoemd. Voor de vervaardiging ervan werd geen witbakkende klei gebruikt, maar een kleisamenstelling die na het bakken een beige scherf opleverde. 
Na de eerste bakgang werd het voorwerp bedekt met een witte engobelaag waardoor het een roomwit fond kreeg. De decoratie bestond uit verschillende kleuren blauw, geel, groen en paars die soms uitvloeiden. Deze techniek, het schilderen op een met engobe bedekte, gekleurde scherf werd vanaf 1909 gebruikt voor de vervaardiging van het Nieuw Delfts. De hier afgebeelde schotel is hiervan de voorloper vanwege de deels vergelijkbare techniek. 
In dezelfde periode ontwierp Le Comte een aantal porseleinen vaasjes die op vergelijkbare wijze zijn beschilderd. De voorstellingen op twee schotels en de vaasjes tonen figuren in lange gewaden, brandende toortsen en vruchtbaarheidssymbolen. De betekenis van de afbeeldingen is niet bekend. In de publicatie De Porceleyne Fles. De wedergeboorte van een Delftse aardewerkfabriek uit 1986 wordt de mogelijkheid geopperd dat deze decors betrekking hebben op het twaalfde lustrum van het Delftsch Studenten Corps (DSC) in 1908. Tijdens de viering, die in het teken van Lorenzo de'Medici (1449-1492) stond, werd een spel opgevoerd met taferelen uit het leven van Plato. Deze scènes worden beschreven in het eveneens in 1908 te Delft verschenen Spel van Platoon's leven van P.C. Boutens.

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Blijf op de hoogte

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte