Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

Willem Vermandel

Jan Willem Smit

Zesde en laatste uitgave der kunstplaten, behorende tot het heldendicht Willem den Eersten, in vier en twintig zangen, door den Nederlandschen dichter J. Nomsz. ...

onbekend

Op 10 juli 1584, wordt in het Prinsenhof Willem van Oranje doodgeschoten. De kogelgaten die achterblijven in de muur, herinneren nog elke dag aan deze tragische en cruciale gebeurtenis uit de Nederlandse geschiedenis. In Museum Prinsenhof Delft ervaar je het verhaal van prins Willem van Oranje in Delft. Wat zijn komst betekende voor de stad en hoe hij en zijn nakomelingen het fundament van dit land legden. In het Prinsenhof loop je door de vertrekken waar Willem van Oranje en zijn familieleden verbleven, en sta je oog in oog met de kogelgaten.

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

Willem van Oranje

Jeroen Hermkens

Delft, Prinsenhof

Jhr. Gaspard Louis Francois van Kinschot

Cornelis Tromp 
Leefde: van 1629 tot 1691 
 
Cornelis Tromp werd net als zijn vader een belangrijk Nederlands vlootvoogd. Hij vocht in de eerste Engelse oorlog, in de Noordse oorlog (tussen Noordeuropese staten om de heerschappij van de Oostzee) en tegen de Algerijnse kapers. Onder De Ruijter streed hij in de tweede Engelse oorlog. In 1666 werd Tromp afgezet wegens eigenmachtig optreden. In 1673 trad hij weer in dienst en streed succesvol tegen de Engelsen bij Schooneveld en Kijkduin. Op papier werd hij na de dood van De Ruijter opperbevelhebber van de Nederlandse vloot. 
Cornelis had, als zoon van een bekend en gevierd Nederlander, een tegengesteld karakter ontwikkeld ten opzichte dat van zijn vader. Maartens eenvoudigheid, bescheidenheid, innemendheid en ook wel integere vaderlandslievende aanpak was bij Cornelis niet altijd direct terug te vinden. Cornelis leefde ook op grote voet, voerde grote staat. Hij stierf kinderloos aan het eind van de 17de eeuw. In zijn leven was er veel gedoe met rechtszaken over goederen, veroverde schatten en schepen. Door de Fransen werd hij bedreigd met het in brandsteken van zijn buiten, de later genoemde Trompenburg. De gevraagde brandschatten betaalde hij niet, waarna zijn buiten totaal vernield werd. Kenmerkend voro Cornelis is de volgende episode. 
Eind juli 1673 was er de apotheose van de drie Engelse zeeoorlogen waarin Cornelis vocht. 75 oorlogsschepen, 22 branders en 18 jachten met 4245 stukken geschut aan boord en 20.000 manschappen vormden de Nederlandse vloot met Tromp in de voorhoede. De Ruyter leidde de middentocht en Banckert de achterhoede. De vijandelijke Engelse-Franse vloot van ongeveer gelijke grootte stond onder Prins Rupert, D'Estrées en Spragge en ontmoette op 21 augustus de Nederlandse vloot bij Kijkduin (niet bij Den Haag, maar een andere kijkduin ten zuiden van Huisduinen). Om acht uur 'sochtends brandde de strijd los. Tromp raakte in gevecht met Spragge. Beider eskaders dwaalden af van de hoofdmacht. Het gevecht tussen de vlaggenschepen van Tromp en Spragge behoort tot de felste die ooit zijn gestreden in het tijdperk van de zeilende oorlogsschepen, aldus biograaf Prud'homme van Reine. Spragge had bij aanvang gezworen om Tromp dood of levend te pakken te krijgen om wraak te nemen voor een eerdere nederlaag. Tromp toonde zich echter een onverbeterlijke vechtjas, terwijl de kogels hem om het hoofd vlogen. Spragge moest door opgelopen schade van schip wisselen. Bij de tweede wissel werd zijn sloep getroffen, waarna hij verdronk. Ook Tromp ging over van de "Gouden Leeuw" naar de "Comeetstar". Beide eskaders hadden enorme schade. Nadat de hoofmachten van De Ruyter en prins Rupert zich bij hen hadden gevoegd, ontstond een vernieuwd hevig gevecht. Omstreeks zeven uur in de avond blies de Frans-Engelse vloot de aftocht, waarbij de Fransen zich opvallend afzijdig hadden gehouden. Prins Rupert was daarover furieus. Aan Nederlandse zijde sneuvelden twee helden die geen vrienden van Tromp waren geweest: Isaac Sweers en Johan de Liefde. De Nederlandse vloot had een strategische overwinning behaald. Een vijandelijke overmachtige vloot was weggejaagd en de Engelse planning van een landing in Zeeland of Holland konden de "ijskast" in. De Ruyter berichtte hierover bescheiden, Tromp niet. Vooral zijn overwinning op Spragge mat hij breed uit. Willem III bedankte Tromp hartelijker voor de overwinning dan de inmiddels 66-jarige De Ruyter. In Tromp zag hij meer de toekomst met een stevige band met de Oranjes. De Staten van Holland schonken De Ruyter een rentebrief van 6000 en Tromp een rentebrief van 4000 gulden. Kort na terugkeer van de vloot kon Tromp naar 'sGraveland vertrekken om de restanten van zijn buitenhuis waar te nemen. In de tweede helft van de jaren zeventig zou het herbouwd worden.

Portret van Cornelis Tromp, 1629-1691

Peter Odijk

Portret van Jacoba Theodora Odijk-van Delden

Portret van Jacoba Theodora Odijk-van Delden

Eric van Dam

Museum Nusantara, 2000 - 2013

Affiche van de 'Oosterse Markt', gehouden op 11 augustus 1979

Maria van Reigersberch

Willem de Groot

Brief geschreven door Willem de Groot en Maria van Reigersberch, 18 juli 1627

De Swaen (Gouda)

Willem Jansz. Verswaen

Joachim Wttewael

Onder de naar voren uitspringende houten kroonlijst van de schoorsteenboezem werden in de 17de eeuw ook wel grote tegeltableaus aangebracht, meestal met een hoogte van 13 tegels. In de vroege 17de eeuw was weinig meer betegeld dan de kamerwand waartegen de schouw stond. Geheel betegelde kamers of tegellambriseringen kwamen pas later in zwang. 
Het uitgangspunt bij haardachterwandtableaus was symmetrie. De twee, links en rechts van de rookbaan geplaatste achterwandtableaus zijn altijd pendanten. Een volledige betegeling van de achterwand bestaat uit een paar pilasters en een pendant stel tableaus. Dit kwam ook in eerste helft 17de eeuw niet vaak voor. Naast de pilasters zijn een enkele keer opnieuw op elkaar afgestemde tableaus aangetroffen. Kamers met haardachterwandtableaus behoren tot de meer representatieve vertrekken in de woonhuizen welvarende ambachts- en kooplieden. De tableaus waarvan de herkomst is te achterhalen, zijn allen afkomstig uit burgerwoonhuizen en niet uit officiële regeringsgebouwen. 
In de 17de eeuw kwam in de schilderkunst een einde aan de gekunstelde, internationale stijl van het Maniërisme. De stijl van de achterwandtableaus veranderde echter weinig. De afbeeldingen zijn onder te brengen in vier hoofdgroepen: de oudheid, personificaties, de bijbel en de Oranjes. Op de oudste voorbeelden zijn menselijke figuren afgebeeld staande op een plavuizen of hardstenen vloer. Bij latere tableaus staan ze op een heuvelachtig grondje met een rijtje struikjes. De personificaties van 'Geloof', 'Hoop' en 'Liefde' staan altijd op grondjes en niet op plavuizen vloeren. 
Veel van dit soort tableaus zijn op de laagste horizontale tegelrij voorzien van een tekstband. Tableaus met op de onderste horizontale tegelrij een tekstvermelding tussen twee horizontale strepen zijn bekend van 1615 tot 1630. Deze zijn doorgaans wat ouder dan tableaus met tekstvermeldingen binnen een cartouche. Bij de meeste tekstbanden beslaat de tekst 1 tegel en is op flankerende tegels een rocaille geschilderd. De rest van de tegel is opgevuld met arcering of stippen tegen een egaal lichtblauwe achtergrond. 
Als modeverschijnsel verdwenen de achterwandtableaus tegen einde van het tweede kwart van de 17de eeuw. Rond het midden van de eeuw stopt het gebruik van haardachterwandtableaus. De productie van haardachterwandpilasters echter, wordt niet gestaakt, deze ontwikkelen zich op eigen wijze verder. 
 
In 1621 wordt de plateelbakkerij 'De Swaen' gesticht. Willem Jansz Oliviers, die zich enige jaren later Willem Jansz Verswaen noemt, voert het beheer over de plateelbakkerij. De bakkerij is gelieerd aan de Rotterdamse tegelbakkerij 'Den Bergh Sion' die wordt beheerd door de zwager van Verswaen, Henrick Gerritsz van den Heuvel. Vanuit het Rotterdamse bedrijf wordt de vrije vestiging van 'De Swaen' gesteund. De productie van het Goudse bedrijf bestaat vooral uit tegels, 'slaet- en cantschotelen' in vele maten en uitvoeringen, kommen, potten en zoutvaten.

Het lotusvormig gecontourneerde theepotje heeft een lotusvormige standring, een ovaal oor, een S-vormig gebogen tuit en een gewelfd deksel. Op het theepotje bevinden zich decors van bloeiende planten in gecontourneerde lotusbladvormige cartouches. Boven de standring en onder de monding bevinden zich gecontourneerde lotusbladen. Het oor heeft een decor van rankwerk. De tuit is gedecoreerd met bloesemtakken. Het deksel is versierd met een arcering waarin zes cirkeltjes met een centrale stip, vermoedelijk parels.

Museum Huis Lambert van Meerten

Tentoonstellingsaffiche 'Eindeloos hameren...., Laura Bakker Sieraden & Objecten 1983 - 2008', 2009

Hendrikus Johannes Franciscus van Langen

Oude Delft

Rijk van Lavieren

Portret van een grijnzende man met pet

W. Savelkoul [Soerabaja]

gilet van ambtskostuum van Louis Christiaan Welsink

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

<h4>Een bijzondere locatie met een uniek verhaal. Ben je op zoek naar een sfeervolle plek om een evenement te organiseren? Je kunt bij ons terecht vanaf 50 tot maximaal 400 personen.</h4><h4>Delft is de stad waar de toekomst en het verleden samenkomen. In de historische binnenstad staat het voormalig hof van Willem van Oranje: Museum Prinsenhof Delft. Huur de sfeervolle Van der Mandelezaal in ons museum en ontvang je gasten in stijl. Natuurlijk goed te combineren met een bezoek aan het museum zelf.</h4>

Organiseer je eigen evenement in ons museum

Evenementen locatie

Staande, naakte vrouw

Vaandel van het Christelijk Fanfarecorps 'Soli Deo Gloria'

Thomas van der Wilt

Jan Caspar Philips

Reinier Boitet

Portret van Petrus Gribius

Het Moriaanshooft

Jacob Wemmersz. Hoppesteijn

Jannetge Claesdr. van Straten

Bord op het plat in blauw beschilderd met een scène uit het leven van paus Leo X, 'Samenzweerders worden gestraft'. 
Op de bovenrand zijn putti gezeten op vliegende vogels afgebeeld. In hun handen hebben zij een palmtak en een lauwerkrans. Zij zijn afgebeeld aan weerszijden van een wapen. Langs de onderste rand zijn twee vliegende putti afgebeeld met een tak in de ene hand en een schaal met rijkdommen in de andere. Hiertussen zijn medaillons met de Tudor roos afgebeeld. Het bord heeft geen standring en loopt aan de achterkant naar een vlak middendeel.

Vandaag zijn we open van 11.00 tot 17.00 uur.

Plan je bezoek

Greet van Amstel

No. 72-002 "Kleurig teken in de nacht"

Armando

Fahne

Jacob Smies

Jacob Ernst Marcus

Prins Willem I

Museum Prinsenhof Delft is gevestigd in een voormalig Middeleeuws klooster met veel trappen, op- en afstapjes. Op dit moment is er geen lift in het gebouw aanwezig. Daarom is het nog niet mogelijk om de museumzalen te bezoeken met een scootmobiel, buggy of kinderwagen. Binnenkort gaat het museum verbouwen zodat het museum toegankelijk wordt voor iedereen.

Toegankelijkheid

Jan Schoonhoven

Het hele vlak is gevuld met dicht naast en over elkaar geplaatste horizontale, verticale en diagonale lijnen, waardoor een zeer fijnmazige structuur ontstaat, die echter niet geheel gelijkmatig is en daardoor op sommige plaatsten bijna ondoorzichtig is en op andere plaatsen juist meer open. 
Doordat de lijnen met de hand zijn getrokken, doet het werk, ondanks de gestructureerde opzet, levendig en bijna ongestructureerd aan.

GM arcering 10

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

In Museum Prinsenhof Delft is een schitterende collectie Delfts aardewerk uit de 17de tot en met de 21ste eeuw te zien. Natuurlijk unieke topstukken zoals een paar bloemhouders en een stel snoekterrines, maar ook belangrijke archeologische vondsten. Het Prinsenhof toont de ontwikkeling van het wereldberoemde Delfts Blauw in de stad waar het werd gemaakt. Want de sporen van de Delftse aardewerkindustrie zijn alleen hier, in Delft, te vinden.

Grandeur, geur en kleur. Dit paar bloemhouders is een topstuk uit de collectie Delfts Blauw van Museum Prinsenhof Delft. Wat maakt deze objecten zo bijzonder?

Bloemen in Blauw

Delfts Blauw

M.A.C. van Koppen

De Porceleyne Fles - Royal Delft

De set, waar deze vaas deel van uitmaakt, bestaat uit vier zeshoekige vazen die de diverse stadia van decoreren tonen. Een van de vazen is een onbeschilderde biscuit gebakken vaas. De hieropvolgende vaas is eveneens van onbeschilderd biscuit en voorzien van een merk. De derde biscuit vaas laat de volgende stap in het proces zien en is beschilderd met een toef bloemen. Langs de onder- en bovenrand zijn gestileerde bloemen en florale motieven aangebracht. De laatste vaas is het eindproduct, beschilderd en geglazuurd.

Het schoteltje is gewelfd en heeft een standring. Het plat heeft, binnen een lotusvormige cartouche, een decor van een haan op een rots en bloeiende planten, waaromheen zich geaccoleerde cartouches met floraalmotieven bevinden. Langs de rand loopt een band met afwisselend servetwerk en bloemen.

Jonkvrouwe Anna Pauline Cornelia van Pestel, (1897 -1977)

Museum Prinsenhof Delft

Tentoonstellingsaffiche 'Delfts meesters van nu. Het Prinsenhof inspireert: Delftse kunstenaars II', 2013

Oliekannetje Taptoe Delft 1961

'Offergaven en lofgeden dragen we u op, o heer, voor deze ziel'

Marco Zwinkels

Portretfoto Theo Jansen

Kuipvormige botervloot, met twee oren en deksel, gedecoreerd met diverse bloemen waaronder korenbloemen, viooltjes, tulpen, kievitsbloem, gentiaan. 
Dekselknop in vorm van een slak op een wijnblad. 
 
In oorsprong ontleent dit type model zijn vorm aan de houten, uit duigen bestaande, boterkuipjes. Dergelijke vormen zijn overgenomen in Delfts aardewerk waarbij men soms zelfs de handvatten en hoepels nabootste. De vlootjes werden door de Delftse plateelbakkers met allerlei verschillende decors op de markt gebracht.

Portretfoto van Louis en Henri van Kinschot

Plateelbakkerij Zuid-Holland

Het bord, dat is vervaardigd ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het Koninkrijk Holland, is aan de voorkant in het plat beschilderd met de gekroonde Nederlandse leeuw met een pijlenbundel en een zwaard in de klauwen. Het gekroonde schild wordt vastgehouden door twee staande leeuwen. Tussen toefjes bloem- en bladwerk zijn de jaartallen '1813' en '1913' weergegeven. Op de rand zijn de namen van de vorsten afgebeeld tussen potten met oranjeappels en varens.

Bord t.g.v. 100-jarig bestaan Koninkrijk Holland

Tentoonstellingsaffiche 'in rook opgegaan', 2000

Nederlandsche Oliefabriek 

Blik 'Calvé bakpoeder'

Bram Zwartjens

Serie Van Leeuwenhoek 'Algen'

Adolf le Comte

Het grote succes van het Blauw-Delfts zorgde voor een stijgende omzet waardoor er meer ruimte ontstond voor experimenten met de kleisamenstelling en de glazuren. De technische leiding was in handen van J.D. Offermans die van 1892 tot 1899 onderdirecteur was bij De Porceleyne Fles. Dit resulteerde in drie nieuwe vormen van aardewerk, namelijk het Berbas en de verfijning van dit product, het zogenoemde Reflet Métallique, voorts het Jacoba-aardewerk en het Porselein-Biscuit. 
Het Berbas werd uitgevoerd in binnenlandse kleisoorten en gedecoreerd met ondoorschijnende loopglazuren op onderkleuren. De vernieuwde, door Adolf le Comte ontworpen vormen waren handgedraaid. De presentatie van het Berbas vond plaats in 1892 tijdens de jaarvergadering van Artie et Industriae in het Muntgebouw te Amsterdam. De onconventionele vormen en kleurencombinaties trokken veel aandacht. Ondanks de lovende ontvangst verkocht het Berbas niet goed omdat het ontoegankelijk bleek voor het grote publiek. 
Kort nadat het Berbas op de markt was gebracht, werd nog in hetzelfde jaar het Reflet Métallique ontwikkeld. Kenmerkend hiervoor is de metaalglansglazuur die het voorwerp een goud-, brons- of andere metaalachtige schittering geeft. De wijze waarop de glazuren werden aangebracht, bepaalde mede de werking hiervan. Als het voorwerp werd ondergedompeld, vormde zich een egale, gladde laag. Het gevlamde effect werd evenwel bereikt door het glazuur met een kwast aan te brengen, hetgeen meestal gebeurde bij het Reflet. Een andere vorm is het bespatten van het voorwerp waardoor een gespikkelde decoratie ontstaat. 
Ondanks het feit dat zowel het Berbas als het Reflet Métallique in hetzelfde jaar op de markt werden gebracht, betreft het hier twee verschillende producten, zoals onder meer blijkt uit de rekeningboeken.

Der Baum I

Blik 'Calvé blancmange citroen'

Brief geschreven door Maria van Reigersberg aan Nicolaas van Reigersberch

In deze urn, ang genaamd, worden de botten van een overledene bewaard. Eerst wordt iemand begraven, vervolgens maken de nabestaanden na enige tijd de opgegraven botten schoon, bewieroken en drogen deze en stoppen ze in de urn. De urn wordt thuis of op de begraafplaats bewaard.

Affiche van de tentoonstelling 'Delfts wit', gehouden in Museum Lambert van Meerten van 29 juni t/m 29 september 1991

Tentoonstellingsaffiche 'Delfts wit', 1991

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Blijf op de hoogte

Tentoonstellingsaffiche 'Delfts wit', 1991

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte