Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

Jan Naezer

1e staat no 4073

Jan Henderikse

Een paneel, volgeplakt met kunststof voorwerpen als lepeltjes, flesjes, tubes, de romp van een pop, etcetera. de voorwerpen zien er gebruikt uit.

Assemblage met rommel-afval

Agterzak

Stamboom

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

De Grieksche A

Pieter Adriaensz. Kocx

Johanna van der Heul

De cilindrische geribde bus is rondom beschilderd met bloemtoeven tussen banden met lambrequinmotieven en gestileerde florale motieven. 
Het deksel met schroefdraad is voorzien van een knop gemodelleerd als een zittende Fo-leeuw. 
kleuren: blauw, rood, goud op romig witte ondergrond;

Henricus Arnoldus Piccardt

De Porceleyne Fles

In 1804 verkoopt Dirck Harlees de plateelfabriek aan Henricus Arnoldus Piccardt. Harlees gaat hierbij tevens de verplichting aan Piccardt gedurende een periode van twee jaar wegwijs te maken in het plateelbakkersvak. 
Om concurrentie vanuit zowel het binnen- als buitenland het hoofd te bieden, ontwikkelde Piccardt een nieuwe techniek om een harder soort aardewerk te fabriceren. 
In vergelijking met de bestaande Delftse faience was dit een sterkere en goedkopere keramieksoort met een witte scherf. 
Hiermee werd getracht het Engelse roomkleurige aardewerk, het zogenaamde creamware van met name Josiah Wedgwood (1730-1795) te imiteren. 
Dit creamware werd al vanaf het midden van de achttiende eeuw geïmporteerd en vormde een serieuze bedreiging voor de Delftse markt. 
Piccardt reisde naar Engeland om het productieproces nader te bestuderen. 
In 1811 ging hij een compagnieschap aan met een zekere Herman Bezoet de Bie om 'te exerceeren de fabricq van Delftsch en Engelsch aardewerk', voor een periode van twaalf jaar. 
Twee jaar later werd deze overeenkomst ontbonden. 
Piccardt doet opnieuw een poging tot een samenwerkingsverband. 
Dit keer met de graveur Leonardus Schweickhardt die zich bezig zal houden met het 'drukken op aardewerk'. 
Alle moeite werd uiteindelijk beloond; voor bevredigende resultaten ontving hij diverse prijzen en eervolle vermeldingen. 
 
De cilindrische apothekerspot of albarello is voorzien van een korte nek en een lage ingesnoerde voet. De voorkant van de pot is beschilderd met het opschrift "MANNA.CALIBR", dat wordt omgeven door een bloemenkrans aan de onderkant bijeen gehouden door en strik.

Jacques de Gheyn (II)

Portret van Philips van Marnix van Sint Aldegonde (1540 - 1598), op 58-jarige leeftijd.

Portret van Philips van Marnix

Hendrick Goltzius

Een man in militaire uitdossing (een luitenant-kolonel), ten voeten uit, een zwaard aan zijn gordel, een stokwapen (partizaan) in zijn rechterhand. Op de achtergrond een heuvelachtig landschap waarin een stad belegerd wordt. Onder de voorstelling twee regels tekst in Latijn 
'Munus ego absetis Ducis expleo, et alter ab illo fure Locum teneo, iure capesso vicem' 
 
Deze prent is onderdeel van een serie van 12 genummerde prenten van militairen, ten voeten uit weergegeven tegen een landschappelijke achtergrond waarin krijgshandelingen verricht worden.

Officieren en soldaten 2; Luitenant-kolonel

onbekend

De schotel is geplooid en heeft een standring. De schotel heeft binnen een enkele cirkel, een centrale bloem met daaromheen bloembladvormige cartouches waarin zich bloemen bevinden. Langs de rand loopt een band met geplooide cartouches met daarin bloemen met rankwerk. De buitenwand heeft een decor van bloemenranken.

Oliekannetje Taptoe Delft 1961

Willem Hendrik Mühlstaff

Stilleven met kievitseieren

Een man met een groot vaandel over zijn linkerschouder (een vaandeldrager), ten voeten uit, op de rechterzijde gezien. Op de achtergrond een heuvelachtig landschap waarin een troep soldaten marcheert. Onder de voorstelling twee regels tekst in Latijn 
'Acer in aduersos tend dum Signifer, hostes, marticolis creseit spesque, animique vigor' 
 
Deze prent is onderdeel van een serie van 12 genummerde prenten van militairen, ten voeten uit weergegeven tegen een landschappelijke achtergrond waarin krijgshandelingen verricht worden.

Officieren en soldaten 4; Vaandrig

Jacob Samual Cohen Elion

op 200-jarige herdenking Edict van Nantes 1685-1885 en toelating van uitgeweken Fransen

Crispijn van den Queborn

Anthonie Palamedesz.

Simon Kloeting

portret van Leonardus Fodinaeus (predikant te Delft), op 36-jarige leeftijd met 3 regelig Latijns onderschrift: 'Leonardus Fodinaeus Natus Delphis [...]'

Portret van Leonardus Fodinaeus

Een soldaat met een zwaard in de rechterhand en een schild in de linkerhand, ten voeten uit. Op de achtergrond een heuvelachtig landschap waarin een troep soldaten marcheert. Onder de voorstelling twee regels tekst in Latijn 'Dupla ego pro meritis mereor stipendia; nempe insigni reliquis strennuitate prior' 
 
Deze prent is onderdeel van een serie van 12 genummerde prenten van militairen, ten voeten uit weergegeven tegen een landschappelijke achtergrond waarin krijgshandelingen verricht worden.

Officieren en soldaten 5; Soldaat met zwaard en schild

Een man in militaire uitdossing (een sergeant), ten voeten uit, op de linkerzijde gezien, een zwaard aan zijn gordel, een stokwapen (hellebaard) in zijn rechterhand. Op de achtergrond een heuvelachtig landschap waarin een belegering plaatsvindt. Onder de voorstelling twee regels tekst in Latijn 'Ante ferox Signanus aga promptum agmen ad arma, haudque parum debent parta trophaea mihi' 
 
Deze prent is onderdeel van een serie van 12 genummerde prenten van militairen, ten voeten uit weergegeven tegen een landschappelijke achtergrond waarin krijgshandelingen verricht worden.

Officieren en soldaten 8; Sergeant

De doorkijk vergunt de beschouwer een blik op de huizen aan de Oude Delft. Ofschoon de Boterbrug zoals zij thans is een grote metamorfose heeft ondergaan, enkele dingen als de gevel links vooraan en de open ruimte rechts doen ons toch deze brug direct herkennen. Eén der gebouwen rechts, grenzend aan de Oude Delft, is geheel verdwenen. Nu bevindt zich daar de tuin van het Meisjeshuis met het bekende ijzeren hek (Oude Delft 116).

De Boterbrug te Delft

Een man in militaire uitdossing (een piekenier), ten voeten uit, op de linkerzijde gezien, een zwaard aan zijn gordel, een stokwapen (piek of lans) in zijn rechterhand. Op de achtergrond een heuvelachtig landschap waarin een troep soldaten marcheert. Onder de voorstelling twee regels tekst in Latijn 'Conferto turbare acies forte agmine amicas si paret hostis atrox, nostra Sarissa vetat' 
 
Deze prent is onderdeel van een serie van 12 genummerde prenten van militairen, ten voeten uit weergegeven tegen een landschappelijke achtergrond waarin krijgshandelingen verricht worden.

Officieren en soldaten 9; Piekenier

Dirk Boode

Karton glas-in-lood oorlogsgedenkraam consistorie Hervormde kerk, Hazerswoude

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Frans Hogenberg

Aankomst van aartshertog Matthias van Oostenrijk te Antwerpen, 21 november 1577. Matthias wordt verwelkomd door de prins van Oranje. De stoet trekt tussen hagen van soldaten langs het galgenveld naar de stad.

Intocht van aartshertog Matthias te Antwerpen, 11 november 1577

Catharina van der Eerden, Studio Dumbar, Den Haag

set van twee priority postzegels uitgegeven ter gelegenheid van de Vrede van Musnterin 1648

Een man met een opgerold stuk papier in de rechterhand (een schatmeester), ten voeten uit, op de linkerzijde gezien, een zwaard aan zijn gordel. Op de achtergrond een legerkamp waarin een schatmeester uit een grote kist aan een tafel in de open lucht betalingen verricht aan soldaten. Onder de voorstelling twee regels tekst in Latijn 
'Tempore si numerem prompte stipendia certo, impauidos animos Martia turba capit' 
 
Deze prent is onderdeel van een serie van 12 genummerde prenten van militairen, ten voeten uit weergegeven tegen een landschappelijke achtergrond waarin krijgshandelingen verricht worden.

Officieren en soldaten 10; Schatmeester

Een soldaat met een geweer (musket of harquebus) over de linkerschouder, een brandende lont in de rechterhand en een zwaard aan de linkerzij, ten voeten uit, op de rug gezien. Op de achtergrond een kustlandschap waarin soldaten elkaar beschieten. Onder de voorstelling twee regels tekst in Latijn 
'Fussus in hostiles cuneos, noctuque dieque peruigil, indomito robore pronus agor' 
 
Deze prent is onderdeel van een serie van 12 genummerde prenten van militairen, ten voeten uit weergegeven tegen een landschappelijke achtergrond waarin krijgshandelingen verricht worden.

Officieren en soldaten 11; Musketier

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

Een man met een staf in de rechterhand (een provoost), ten voeten uit, een zwaard aan zijn gordel. Op de achtergrond wordt een soldaat geboeid weggevoerd. Onder de voorstelling twee regels tekst in Latijn 'Effrænes belli prauosque corerceo motus, vindice me miles dum sibi vincla tunet' 
 
Deze prent is onderdeel van een serie van 12 genummerde prenten van militairen, ten voeten uit weergegeven tegen een landschappelijke achtergrond waarin krijgshandelingen verricht worden.

Officieren en soldaten 12; Provoost

In de late middeleeuwen werd de overhangende schoorsteenboezem van de schouw geschraagd door geprofileerde zijwangen. Na 1450 werd de zijwang geleidelijk vervangen door een kariatide of Hermesfiguur. Hiertussen werden op de haardachterwand aan weerszijden van de vuurnis in de eerste helft van de 17de eeuw vaak tegels en soms tegeltableaus aangebracht. De dure kariatiden werden op een gegeven moment vervangen door geschilderde verticale tegelrijen. Deze tegelpilasters zijn een nauwkeurige weergave van de zandstenen kariatiden. De vroegste pilasters kunnen 1644 worden gedateerd. 
De kariatiden beelden veelal bij elkaar behorende personen uit zoals Mars en Venus, of Adam en Eva. De hoofden op de tegelpilasters lijken daarentegen niet zozeer te behoren tot historische of mythologische figuren. Een compleet pilasterpaar zal uit een mannelijk en vrouwelijk hoofd hebben bestaan, zoals is gebleken uit de bewaard gebleven pilasters. Het vrouwelijke hoofd is hetzelfde als het mannelijke hoofd maar dan zonder snor en puntbaardje. 
Deze tegelpilaster is een zeldzame uitvoering van Romeinse helden op tegels. De schildering beslaat drie tegels die deel uitmaken van een pilaster bestaande uit 10 tegels. Op de linker pilaster (lm 1043) is in spiegelbeeld dezelfde held weergegeven als op de rechter (lm 1044). De afgebeelde persoon is Titus Manlius die tijdens de oorlog tegen de Galliers (361 v.Chr.) een reusachtige Gallier doodde. Zijn bijnaam Torquatus heeft hij hieraan te danken dat hij deze man van zijn halsketting (torques) beroofde. 
De afbeelding van Titus Manlius is ontleend aan een serie van acht prenten gemaakt door Hendrik Goltzius (1559-1617) in 1586. Het uitgangspunt hiervoor was het behouden van heldendaden voor het nageslacht. Op de prenten zijn zeven verschillende helden uit de tijd van het oude Rome afgebeeld, te weten: 
-	prent 1: Publius Horatius 
-	prent 2: Horatius Cocles 
-	prent 3: Mucius Scaevola 
-	prent 4: Marcus Curtius 
-	prent 5 : Titus Manlius 
-	prent 6 : Marcus Valerius 
-	prent 7 : Titus Manlius te paard 
-	prent 8 : Marcus Calpurius 
De roem die deze helden uitstralen wordt weerspiegeld door de vorst aan wie de prenten zijn opgedragen, Rudolf II (1552-1612). 
Behalve het decoratieve aspect van de prenten, zal het overdragen van moed op opeenvolgende generaties ertoe hebben bijgedragen dat zij zo vaak zijn gekopieerd. Dit gebeurde bijvoorbeeld op leer, glas in lood en tegeltableaus uit de 17de, 18de en 19de eeuw. De helden dienden tot voorbeeld en bovendien konden ze op één lijn worden gesteld met belangrijke figuren uit de eigen geschiedenis. 
Op de tegels is alleen de hoofdscène afgebeeld. De achtergrond gebruikt op de prenten, is weggelaten. 
Het vroegste voorbeeld van deze Romeinse helden op tegels is teruggevonden op twee zeldzame tableaus uit een pand uit het oudste centrum van Amsterdam. Een andere vroege versie van Romeinse helden is omlijst door een boog. Deze serie bestaat uit twaalf tegels en is geschilderd in blauw. Deze zogenoemde 'poorttableaus' zijn zowel met Romeinse helden van Goltzius als 'musquettiers' en 'spies-draghers' naar prenten van Jacob de Gheyn uit zijn 'Wapenhandlinghe' (Den Haag 1607) gedecoreerd. De vroegste tableaus geven het grootste en onstuimige van de prenten van Goltzius weer. De latere versies zijn strakker en gestileerder. Veel van deze tableaus zijn nog in situ te vinden in oude boerderijen in Zeeuws-Vlaanderen en in Vlaanderen. Meestal is het een enkel exemplaar of twee pendanten met dezelfde held spiegelbeeldig weergegeven.

Het interieur van de Nieuwe Kerk te Delft

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Blijf op de hoogte

Het interieur van de Nieuwe Kerk te Delft

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte