Vandaag zijn we open van 11.00 tot 17.00 uur.

Plan je bezoek

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

onbekend

Kraantjeskan in de vorm van een op een bank zittende dame op een tweetrapsgewijs verhoogd voetstuk met licht geschulpte wanden. Onder het afneembaar hoofddeksel bevindt zich een vulgat. Aan de voorkant op het voetstuk bevindt zich een kraan. 
 
De dame draagt een japon met een strooipatroon van ranken met gele, oranjerode en mangaankleurige bloemen, afgebiesd met een sierrand van oranje bessen. Het bijpassende jak is gedecoreerd met een blauw rankenpatroon. Haar hals is bedekt met een blauwe schakelband. Op het hoofd een platte gele hoed met sierrand. 
Het opgebonden haar wordt aan weerszijden van het achterhoofd bijeengehouden door blauwwitte ronde band. Ze draagt gele schoentjes. De ogen, neusgaten, mond en oren zijn met kleur aangegeven. Haar rechterhand hield misschien een glaasje vast, haar linkerhand ligt tegen haar linkerknie. 
De bank heeft een geel dek en een massief onderstel wat is geaccentueerd met gele lijnen. Het voetstuk heeft mangane randen en aan de voorzijde aan harpvormige opening geflankeerd door acanthusblad. De achterzijde van het voetstuk is ongedecoreerd.

Kraantjeskan in de vorm van een zittende dame

Bij Museum Prinsenhof Delft vertellen we verhalen aan de hand van 3 thema’s die onmisbaar zijn in Delft: Willem van Oranje, Delfts Blauw en Delftse Meesters. Daarnaast inspireert het museum met wisselende tentoonstellingen. En met projecten zoals de Delftse Blik. We willen dat iedere bezoeker zich herkent én welkom voelt. Het museum is een voormalig klooster en werd gebruikt als hof van Willem van Oranje. Het gebouw staat in de top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.

Over het museum

Henk Tieman

De Porceleyne Fles - Royal Delft

De groei

Herman Frederik Carel ten Kate

Bijbelles in de kapel van het Prinsenhof

Nederlandsche Oliefabriek 

40-jarig jubileumboek Oliefabrieken Calvé-Delft

Blik Delfia braadolie / minjak goreng

Blik, produktverpakking voor Delfia braadolie / minjak goreng

Het schoteltje heeft een standring, een licht oplopende rand en een stuitrandje op het plat. Het kommetje is licht concaaf-conisch van vorm en heeft een standring. Het schoteltje heeft op het plat een centraal floraalmotief met daaromheen een decor van bloesemtakken, een spelend zotje en een oosterse dame, een zogenoemde 'lange Lijs', gezeten op een rots. Langs de rand loopt een band met swastikavormig servetwerk. De buitenwand heeft een decor van boeddhistische symbolen. Het kommetje heeft op het plat, binnen een dubbele cirkel, een decor van een rots met gras. Langs de rand loopt een band met swastikavormig servetwerk. De buitenwand is gedecoreerd met een treurwilg, een zotje en een lange Lijs.

Gepolychromeerd houten beeld van Hanuman, overhoeks staande op een voetstuk met zwart en gouden wolkenmotief, zijn apenvoeten van elkaar en de knieën gebogen. Hij heeft de armen gebogen en de handen in de zij. De aap heeft aan zijn rechterhand een lange gebogen duimnagel. Zijn lichaam is lichtblauw gekleurd, terwijl op armen en benen en in de oksels zwarte haartjes zijn weergegeven. 
Zijn korte broek is rood met in verguldsel een Chinees siermotief. Verder heeft hij een schouderbedekking met franje, vergulde sieraden: halsketting, waardigheidsteken en een gordel, met in een driehoek twee banen over de dijen. Van de korte dodot zijn plooien zichtbaar tussen de voeten, achter en op zij van de figuur. Zijn staart houdt hij sierlijk in drie bochten, die eindigen in een vergulde knop, omhoog. De figuur is moeilijk te identificeren, daar hij de blauwe kleur van Nila heeft maar de lange duimnagel van Hanoman, die gewoonlijk als een witte aap wordt voorgesteld met een geblokte dodot, ten teken dat hij kan vliegen.

Gepolychromeerd houten beeld van Hanuman

Op 10 juli 1584, wordt in het Prinsenhof Willem van Oranje doodgeschoten. De kogelgaten die achterblijven in de muur, herinneren nog elke dag aan deze tragische en cruciale gebeurtenis uit de Nederlandse geschiedenis. In Museum Prinsenhof Delft ervaar je het verhaal van prins Willem van Oranje in Delft. Wat zijn komst betekende voor de stad en hoe hij en zijn nakomelingen het fundament van dit land legden. In het Prinsenhof loop je door de vertrekken waar Willem van Oranje en zijn familieleden verbleven, en sta je oog in oog met de kogelgaten.

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

Willem van Oranje

Speld met het wapen van Zuid-Holland

Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

Maarten van Heemskerck

Portret van Aert Witte van der Goes (1475 -1545)

Gerard Houckgeest

De Oude Kerk met zicht op het orgel

Christiaen Jansz. van Bieselingen

Portret van Willem van Oranje op zijn doodsbed. Het betreft een dun, schetsmatig opgezet schilderij dat Van Bieselingen waarschijnlijk heeft gemaakt naar het opgebaarde lichaam van Oranje. Het leverde een realistisch aandoend portret op. 
Op de lijst staat het rondschrift: 'den.tienden.iuli.twelck.den.menschen.heft.verdoeten.werde.den.Prinsche.Dorange.tot.Delft.doerschoeten'. De rode letters vormen een chronodisticon (rijmend chronogram): omgezet naar Romeinse cijfers leveren zij opgeteld het jaartal 1584 op. 
Het opschrift 'Aetatis 51' duidt op de leeftijd van Oranje in 1584. 
De Staten van Holland hadden verboden een portret van de dode prins te maken.

Doodsportret van Willem van Oranje (1533-1584)

Wan Liya

Rond diep bord met een decoratie van een Chinees landschap met brug en paviljoen, randen met servetwerk en cartouches met landschapjes en geluksemblemen.

'Made in Holland'

Egbert Lievensz. van der Poel

Feest op het Oude Delft voor het gebouw dat tot 1645 diende als herberg en sedertdien zetel van het Hoogheemraadschap van Delfland is. Verlichting met 5 pektonnen en de aankomst van een reiskoets, in de lucht vuurwerk. Het feest kan verband houden met het sluiten van de Vrede van Munster, maar ook met het in gebruik nemen van het gebouw door het Hoogheemraadschap.

Feest op het Oude Delft voor het Hoogheemraadschap van Delfland

Adriaen Thomasz. Key

Willem Key

Don Fernando Alvarez de Toledo, de hertog van Alva (1507-1582), draagt een zwart pronkharnas met om zijn nek de keten van de Ridderorde van het Gulden Vlies. Filips besluit in oktober 1566 de orde in de Nederlanden te herstellen met een legermacht onder leiding van de hertog van Alva. Alva kan pas na de winter vertrekken en bereikt de Nederlanden in augustus 1567. Margaretha heeft de situatie dan alweer onder controle, maar Alva voert zijn opdracht gewoon uit. Aan het einde van dat jaar dient Margaretha haar ontslag in als landvoogdes en volgt Alva haar op.

Portret van de hertog van Alva

Michiel van Mierevelt

Portret van Ernst Casimir

Portret van Filips Willem

Portret van Frederik Hendrik (1584-1647) uit de reeks die Michiel Jansz. van 
Mierevelt schilderde in opdracht van de stad Delft. Frederik Hendrik, in een zwart 
harnas, draagt een oranje sjerp en heeft in zijn rechterhand een commandostaf. 
Zijn rechterhand rust op het gevest van zijn degen en naast hem prijkt een 
toernooihelm. Frederik Hendrik werd in 1584 geboren in het Delftse Prinsenhof, 
kort voor de moord op zijn vader. Frederik Hendrik was stadhouder van 1625 
tot zijn dood in 1647. Van zijn broer Maurits erfde hij de titel prins van Oranje.

Portret van Frederik Hendrik

Anoniem

Portret van Juliana van Stolberg, ten halve lijve, naar links gewend, in donker kostuum met witte hoofdbedekking, gevouwen handen met witte handschoenen voor de borst. Donker fond. In de rechter bovenhoek het heraldische wapen (familiewapen) 
Juliana van Stolberg (1506-1580), echtgenote van Willem 'de Rijke' van Nassau, is de moeder van Willem van Oranje, geboren Willem van Nassau.

Portret van Juliana van Stolberg (1506 - 1580)

Jan Tengnagel

Allegorische voorstelling van de bloei van de Republiek onder het stadhouderschap van Maurits. 
De in Romeins gevechtstenue gestoken Maurits draagt een lauwerkrans en staat naast de Nederlandse maagd die op een troon zit. Samen houden zij een lans met de vrijheidshoed vast, een symbool dat teruggaat op de klassieke oudheid. Vrijgemaakte slaafgemaakte mensen mochten een hoed dragen als teken van hun vrijheid. Dat de vrijheidshoed op een lans rust, maakt duidelijk dat de vrijheid hoger staat dan de macht van keizers en koningen. Achter hen staan personificaties van het geloof (links) en de gerechtigheid. Op de voorgrond zit een vrouw die Maurits de symbolen van vrede (olijftak) en wijsheid (olielamp) aanreikt. Tegen haar lichaam houdt zij de `heyliche wet' met in haar hand een bel. Haar voet rust op de Nederlandse leeuw met de zeven pijlen die de gewesten voorstellen. Dit verwijst mogelijk naar de overwinning van Maurits op de Staten in het politiek-religieuze conflict tijdens het Twaalfjarige Bestand (1609-1621). De neergelegde wapens verwijzen naar dat bestand. Uiterst links en rechts zijn stroomgoden weergegeven: links van het zoete water, rechts van het zoute water. Onder de troon van de Nederlandse maagd zijn landbouwtaferelen te zien, terwijl de troon zelf is getooid met twee globes van hemel en aarde. De voorstellingen in de cartouches verwijzen naar de overwinningen onder Maurits: de meest aansprekende successen waren de slag bij Nieuwpoort (1600) en de zeeslag bij Gibraltar (1607). De hoge rieten beschutting omsluit de Hollandse tuin. Dit schilderij moest duidelijk maken dat de voorspoed van de Republiek te danken was aan Maurits.

Allegorie op de bloei van de Republiek tijdens het stadhouderschap van Maurits

Cornelis de Man

In 1681 kreeg de schilder Cornelis de Man opdracht van het Delftse chirurgijnsgilde om 's de genees- en heelmeesters deze stad ... en den vermaarden philosooph en natuurkundige Antony van Leeuwenhoek' te portretteren. 
Hij schilderde de anatomische les van dokter Cornelis 's-Gravesande in het Theatrum Anatonicum aan de Verwersdijk. De compositie van het schilderij is gebaseerd op de anatomische les van Michiel van Mierevelt. Ook hier ligt het lijk in de lengterichting van het schilderij en zijn de medici er omheen gegroepeerd. 
 
Centraal staat Cornelis 's-Gravensande die sectie verricht op een man doe dodelijk verwond was aan de borst. De borstkas van de man is geopend en de dokter wijst met een aanwijsstokje naar de plaats van het hart, terwijl hij met zijn linkerhand de plek van zijn eigen hart toont. Op de voorgrond ligt bij de linkerarm van het lijk een prepareermesje. De man rechts van de dokter heeft in zijn hand een spons om het bloed uit de borstholte weg te zuigen. De beroemde geleerde Antoni van Leeuwenhoek staat rechts naast de anatoom. Van Leeuwenhoek had grote interesse in de ontleedkunst en ontving onderricht van Cornelis 's-Gravesande. Ook hij heeft sectie verricht op dit lijk. Op 12 oktober 1680 berichtte hij aan The Royal Society in Londen over zijn onderzoek naar de hartspier van deze man. Geheel rechtsonder staat Henricus d'Acquet afgebeeld. 
De figuur rechtsboven houdt een "ruyckbolletje" in de hand om de onvermijdelijke stank te kunnen verdragen.

Anatomische les van Cornelis ’s-Gravesande

Cornelis Jacobsz. Delff

Het schilderij toont het verhaal van de Bijbelse figuur Jacob die in een droom een ladder zag die tot aan de hemel reikte. Op de voorgrond van het schilderij ligt de slapende Jacob in een bosrijk landschap, daarachter is zijn visioen van een wolkenladder vol engelen weergegeven. Het werk is geschilderd door Cornelis Jacobsz. Delff (1571-1643), telg uit de beroemde Delftse schildersfamilie waarvan Museum Prinsenhof Delft al verschillende werken in de collectie heeft. Zo zijn vier van de vijf Delftse schuttersstukken door verschillende leden van de familie Delff geschilderd. Alleen van Cornelis ontbrak nog een representatief werk. 
Nadat hij bij zijn vader Jacob Willemsz. Delff I in de leer was geweest, vertrok Cornelis rond 1590 naar Haarlem waar hij onder invloed kwam van het Hollands maniërisme van Cornelis Cornelisz. van Haarlem. Terug in Delft legde Delff zich vooral toe op het schilderen van keukenstillevens. De droom van Jacob vormt hierop een uitzondering. Het schilderij maakte deel uit van een ensemble van vier werken gewijd aan Jacob, die in 1653 in bezit waren van de Delftse burgemeester Joost Jacobsz. van Adrichem.

De droom van Jacob

Jacob Willemsz. Delff (II)

Dit schutterstuk toont de 'particuliere krijgsraad', d.w.z. vijf (van de zes) officieren van het Witte Vendel ten voeten uit. 
 
In het midden staat de kapitein Carel Leenertsz. de Vooght herkenbaar aan de lange commandostok; links van hem staat zijn luitenant Maerten Engelbertsz. Graswinckel gewapend met een korte piek en rechts, in weelderige kleding, de vaandrig Pieter Harmensz. van Ruyven met in zijn rechterhand het vaandel. 
Tussen de drie hoofdofficieren zijn twee sergeanten, links Samuel Claesz. Berckel en rechts Willem Claesz. van Assendelft, weergegeven. Hun lagere positie wordt benadrukt doordat zij enigszins op de achtergrond staan en geen degens dragen. 
Rechts is de tamboer van het vendel zichtbaar. Op zijn trommel staat het jaartal 1648. In dat jaar was Carel de Vooght vijftien jaar kapitein. Dit schuttersstuk is waarschijnlijk ter gelegenheid hiervan geschilderd. De figuren zijn in een halve cirkel gegroepeerd, waarvan het middelpunt wordt aangegeven door de commandostok van de kapitein en de stokwapens van zijn officieren. Door verschillende houdingen heeft de schilder geprobeerd de sterke verticale lijnvoering te doorbreken. Het schilderij is in vergelijking met andere schutterstukken uit deze periode tamelijk statisch. 
 
This canvas portrays the five officers of the White Regiment. In the centre stands the captain, Carel Leenertsz. de Vooght, recognisable by the long commander's baton: to the left stands his lieutenant, armed with a short pike and to the right, elegantly dressed, the ensign with the standard in his right hand. Two sergeants appear between the three field officers. Their inferior rank is underscored by their situation in the background. The regiment's drummer is seen on the right, with the date 1648 on his drum. That was Carel de Vooght's fifteenth year as captain, which this portrait was probably intended to commemorate. The figures are grouped in a semicircle, with the captain's baton and his officers' weapons in the centre. The painter sought to counterbalance the verticality of the design by varying the poses of the figures. Compared to other portraits of its kind, however, this one is rather static.

De officieren van het Witte Vendel

Buiten Amsterdam en Haarlem zijn nauwelijks schuttersmaaltijden geschilderd. Een uitzondering hierop is de 'Maaltijd van de Delftse schutterij', dat in 1611 door Michiel Jansz. van Mierevelt werd geschilderd. Rond de tafel met spijzen zitten zeven schuttersofficieren, met daarom heen zeven staande figuren. Schuttersmaaltijden stonden in het teken van verbroedering. Dit wordt verduidelijkt door de twee officieren die elkaar de hand schudden en door het glas met daaromheen een wingerd als symbool van vriendschap. Achter de balustrade op de achtergrond staan nog eens veertien schutters opgesteld. Opmerkelijk zijn de kindergezichten die tussen de schuttersfiguren te zien zijn. Van Mierevelt heeft zich in zijn opzet laten inspireren door schuttersmaaltijden uit Amsterdam. Samen met de 'Anatomische les' zijn dit de enige twee groepsportretten die hij heeft geschilderd. De kracht van dit schuttersstuk ligt in de nauwkeurige weergave van de gezichten waarin de individuele karaktertrekken duidelijk zichtbaar zijn. Door de beschadigingen die het schilderij bij de buskruitontploffing opliep en door overschilderingen van latere datum, heeft deze schuttersmaaltijd aan kwaliteit ingeboet. 
 
Scarely any militia banquets were produced outside Amsterdam and Haarlem. An exception to the rule is the Banquet of the Delft militia, which Michiel Jansz van Mierevelt painted in 1611. Seven militia officers are seated at the banquet table, surrounded by seven other, standing figures. The theme of such banquet pieces was fellowship. Hence the two officers who are shaking hands and the glass entwined with a vine, symbolising friendship. Fourteen more militiamen appear behind the balustrade in the background. The faces of the children between the militiamen are notable. Van Mierevelt drew inspiration for the compostion from portraits of Amsterdam militia guilds at table. Together with the Anatomy Lesson in the following gallery, these are the only two group portraits he painted. The strength of this work lies in the precise rendering of the faces with their individual features. The damage it suffered in the gunpowder explosion and the subsequent overpainting did not enhance the quality of this banquet piece.

De schuttersmaaltijd

Leonaert Bramer

Na het sneuvelen van Achilles in de strijd om Troje twisten zijn wapenbroeders Ajax en Odysseus om het bezit van diens wapenuitrusting. Wanneer de Griekse aanvoerders de wapens toewijzen aan Odysseus, ontsteekt Ajax in blinde woede en wil hij hen doden. De godin Athena laat hem echter een kudde schapen aanzien voor zijn strijdmakkers. Als Ajax weer bij zijn positieven komt en de door hem aangerichte slachting onder de onschuldige dieren overziet, pleegt hij zelfmoord door zich in zijn zwaard te storten. Veel later zal hij Odysseus, tijdens diens bezoek aan de onderwereld, nog verbitterd herinneren aan de strijd om de wapenuitrusting van Achilles. Voor zover bekend vormt het schilderijtje van Bramer de enige uitbeelding van deze episode uit de Trojaanse oorlog in de westerse schilderkunst. Eveneens de offering van Iphigeneia is het ontwerp ontleend aan Ovidius' Metamorfosen. Mogelijk hebben de schilderijen deel uitgemaakt van een grotere serie scènes uit de Metamorfosen.

De twist tussen Ajax en Odysseus

Hendrick van Vliet

Michiel van der Dussen (1600-1681) en Wilhelmina van Setten (1605-1683), beiden katholiek en uit invloedrijke en welgestelde Delftse families afkomstig, trouwden in 1625. Ter gelegenheid van hun 15-jarig huwelijk lieten ze zich met hun twee zonen en drie dochters schilderen. 
 
Zowel de kleding als het interieur weerspiegelen de welstand van het gezin; schilderijen aan de wand en een groep beelden op het kastje wekken de indruk dat de Van der Dussens verzamelaars waren. Toch is dat niet het geval: de beelden zijn een bronzen gekruisigde Christus, geplaatst tussen links een Madonna met kind en rechts Johannes de Evangelist, uitgevoerd in ivoor of misschien in keramiek en vormen zo een aanduiding voor het geloof van de familie. Een aantal schilderijen werd, zoals we uit boedelbeschrijvingen weten, bij elke welgestelde familie in de Republiek aangetroffen als deel van de decoratie van het huis. 
Achter het echtpaar is een tafel te zien waarachter een vrij hoge, maar smalle rijk bewerkte schouw verrijst. De tafel moet er dicht tegen aan staan, want de diepte van de ruimte wordt aangegeven door het hemelbed (rechts). Die begint direct achter de voorgestelde personen en eindigt tegen de achtermuur. De diepte achter de figuren kan dus niet veel meer dan twee meter bedragen. 
 
Symboliek op het portret van de familie van Michiel van der Dussen 
 
De crucifix, tussen een Madonna met kind en Johannes de Evangelist, lijkt samen met de schilderijen er boven, een soort privé-altaar te vormen. Evenals de kruisjes om de hals van de meisjes vormt het een aanduiding voor de katholieke levensovertuiging van de familie. 
 
Vader en zonen spelen blokfluit, iets wat men zelden ziet op schilderijen. De opengeslagen muziekboeken zijn leesbaar en laten zien dat ze het stuk "Im festo S. Michaelis' spelen. Het is een muziekstuk ter ere van de aartsengel Michael, de beschermheilige van Michiel van der Dussen en behoort tot de katholieke liturgie. Musiceren op een schilderij kan gezien worden als een symbool van huiselijke harmonie. 
 
Het boek op de grond is het Nervi d'Orfeo, een verzameling wereldlijke madrigalen (meerstemmige wereldlijke liederen zonder begeleiding). Mogelijk heeft de vader hiermee willen aangeven dat hij wereldlijke muziek niet afwijst, maar ondergeschikt acht aan religieuze muziek. Ook het glas rode wijn en de walnoten zijn bekende christelijke symbolen. De walnoten zijn tegelijk een symbool van een lang en gelukkig huwelijk. 
 
De meisjes hebben attributen in handen die de vijf zintuigen symboliseren, maar die tevens een christelijke betekenis hebben. Het bosje bloemen dat het oudste meisje vasthoudt verwijst naar de reukzin, maar ook naar de tegenstelling tussen het aardse leven en het hiernamaals. Het jongere meisje toont een tros druiven en houdt een mand met fruit vast. Dit verwijst naar de smaak, maar symboliseert tevens de wijn van de eucharistie en daarmee het bloed van de verlosser. Fruit is een verwijzing naar de luxe leefomstandigheden van het gezin, maar symboliseert ook de vergankelijkheid van al die rijkdom. Naast het fruit ligt ook een horloge, wat een aanduiding is voor het vergaan van de tijd. 
 
Wilhelmina van Setten houdt haar jongste dochter bij de hand, die, zoals toen bij zowel heel jonge meisjes als jongetjes gebruikelijk was, een jurk-achtig kostuum draagt. 
 
Het totale schilderij wil duidelijk maken dat rijkdom, sociale status en maatschappelijk welzijn de aandacht niet mogen afleiden van wat er werkelijk toe doet, namelijk het geloof. De familie van Michiel van der Dussen liet door middel van het schilderij weten dat zij katholiek waren, ondanks het feit dat in die dagen het katholicisme niet erg werd gewaardeerd. 
 
Van Vliet signeerde het schilderij niet alleen hij vermeldde er nadrukkelijk de datum op: 25 mei 1640

Het gezin van Michiel van der Dussen

Hendrick van Vliet schildert het Interieur van de Nieuwe Kerk in Delft. Vanuit de zuidelijke kooromgang kijken we langs pijlers op het grafmonument van Willem van Oranje. Van Vliet kiest er voor om het beeld gedeeltelijk af te dekken met een geel gordijn. Hij doet dit op zo’n overtuigende manier dat het lijkt alsof dit gordijn niet bij de voorstelling hoort maar zich in de ruimte van de kijker bevindt. Tegelijkertijd creëert hij hiermee meer diepte in het kerkinterieur. Een dergelijk staaltje van geschilderd gezichtsbedrog of trompe l’oeil is midden 17de eeuw zeer populair in Delft. 
 
Depicted here is the Interior of the Nieuwe Kerk in Delft with the monumental stone of William of Orange. The artist has hidden part of this church interior behind a yellow curtain. He has done this so convincingly, that the curtain seems no part of the image, but rather seems to be located in the viewer’s space. In doing so, he has created more depth in the church interior. Such an optical illusion or trompe l’oeil was extremely popular in Delft in the 17th century.

Interieur van de Nieuwe Kerk in Delft

Interieur van de Nieuwe Kerk te Delft. Interieur gezien vanuit het koor naar het noordwesten, het schip is nog net zichtbaar. Op de voorgrond een vers gedolven graf. 
 
Met dit genre slaagden de schilders erin de illusie te wekken dat de toeschouwer van het schilderij zich in de afgebeelde ruimte bevindt. De nauwkeurige perspectivistische opbouw en het invallende, heldere zonlicht op de zuilen en vloer geven de ruimte een ijl en open karakter. De zich achterin de kerk bevindende ongedwongen geschilderde personages zorgen voor een natuurlijke, levendige weergave. Het open graf (vaak met doodgraver) komt op veel kerkinterieurs van Van Vliet voor. Het is een verwijzing naar de sterfelijkeid van de mens en een aansporing tot een godvruchtig leven. Toen zijn collega's Emanuel de Witte en Gerard Houckgeest uit Delft vertrokken had Van Vliet een monopoliepositie in dit typisch Delftse genre.

Links op de voorgrond is een grafdelver bezig met de voorbereiding van een graf, 2 figuren, 1 zittend en 1 staand, beide met een hoed naast de linker figuur staat een kruiwagen, rechts een man gekleed in een rode mantel, witte kousen en een zwarte hoge hoed. Op de bank zit een vrouw, gekleed in donkere kleding en haar hoofd is bedekt met een zwarte hoofddoek. In het midden een man met een hoge hoed, groene mantel en een witte broek, naast hem een vrouw gekleed in een zwart/witte jurk met daaronder een rode rok, haar hoofd is bedekt met een zwarte hoofddoek, naast dit koppel een hond. Rechts het koorhek en de kansel, op de trap voor het koorhek zit een man met stok gekleed in het zwart. Links achter 2 mannen gekleed in het zwart. Op de pilaren hangen wapenborden. Aan een lange kabel hangt een kroonluchter.

De Oude Kerk van Delft

Jan Schoonhoven

Gotisch kerkinterieur met predikant en groepje figuren

Gotisch kerkinterieur met prediker en vrouw


Een grote stadsbrand richtte op 3 mei 1536 enorme verwoestingen in Delft aan. Ongeveer 2000 huizen gingen hierbij verloren. De Oude en Nieuwe Kerk werden zwaar beschadigd, evenals een groot aantal kloosters. Alleen het zuidoostelijk deel van de stad (het huidige winkelcentrum De Veste) en de terreinen in het noordoosten bleven gespaard. 
De hitte was zo groot dat de klokken in de torens smolten. Op het schilderij zijn de delen van de stad die verbrand zijn in lichtere kleuren geschilderd dan het deel dat behouden bleef. 
Het is de oudste geschilderde plattegrond van een Noord-Nederlandse stad. De schilder heeft een combinatie toegepast van de plattegrond, recht van boven gezien voor de vorm en het stratenpatroon van de stad en de vogelvlucht voor de gebouwen, waar men als van schuin boven tegenaan kijkt. 
 
Op de lijst staat, in gotische letters: 'viertien.kerkcken,veel.menschen.ende.huusen.al.sonder.ghetal.sijn.in. Delft ghebrant, dat stadhuys.ende.die.vleis.hal.1536' 
Dit is een chronodisticon (rijmend historisch chronogram). De rode letters vormen, omgezet naar Romeinse cijfers, het jaartal 1536. 
 
Het werk zou zijn getoond aan de landsheer Karel V als ondersteuning van een verzoek om vrijstelling van belastingen. De stad was in een dermate erbarmelijke staat, dat de jaarlijkse belastingen 'ordinaris bede' onmogelijk betaald konden worden. Delft kreeg uiteindelijk voor een periode van twintig jaar vrijstelling van deze belastingen. 
(zie artikel Een unieke plattegrond, Delft kort na de stadsbrand', Wim Weve, Delf zomer 2012)

Plattegrond van Delft na de stadsbrand van 1536

Miniatuurhouder met de portretten van Willem van Oranje en zijn vierde vrouw Louise de Coligny. Willem van Oranje is afgebeeld op zijn sterfbed, Louise de Coligny met een rouwteken op haar hoofd. Volgens de overlevering zou Louise haar man voor Balthasar Gerards hebben gewaarschuwd, omdat zij zijn duistere gestalte niet vertrouwde.

Medaillon met miniatuurportretten van Willem van Oranje op zijn sterfbed en zijn vierde vrouw Louise de Coligny

Augustinus Terwesten

Tekening van de, huidige, historische zaal (in museum Prinsenhof). 
 
Op een bijbehorend los papier staat vermeld; 'De Groote Sael op het Princenhof te Delft' en 'Overgenomen uit de Verzameling 'Gezichten en Oudheiden der Stad Delft'

'De Groote Sael op het Princenhof te Delft'

'Ehrlich währt am längsten'

Beleg van Oostende. Kaart van de verdedigings- en aanvalslinies rondom de stad en in omliggend gebied, links het kwartier van Spinola, rechts het kwartier van aartshertog Albrecht. Onderaan twee cartouches met de titel en de legenda's A-R en 1-34. Linksboven een inzet met een plattegrond van de stad in 1641

'HET BELEGH VAN OOSTENDE In de jaeren MDCI, MDCII, MDCIII en MDCIV'

Blad met een portret van Johan van Oldenbarnevelt, omringd door de namen van de vierentwintig rechters die hem ter dood hebben veroordeeld. Met randschrift in het Latijn en in de plaat onder het portret een Nederlands onderschrift van drie regels. Onder de prent staat een vers waarin de eer en onschuld van de landsadvocaat worden geroemd. 
 
bovenschrift 'Namen der vier-en twintig gedelegeerde Rechters van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en-twintig honderd guldens heeft genoten'

'Namen der vier-en twintig gedelegeerde Rechters van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en-twintig honderd guldens heeft genoten'

Blad met een portret van Johan van Oldenbarnevelt, omringd door de namen van de vierentwintig rechters die hem ter dood hebben veroordeeld, februari 1619. In de plaat onder het portret een cartouche met een Latijns onderschrift van drie regels. Onder de prent staat een vers waarin de eer en onschuld van de landsadvocaat worden geroemd. 
 
bovenschrift 'Namen Der vier-en-twintig gedelegeerde Rechters, van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt, Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en twintig honderd guldens heeft genoten'

'Namen Der vier-en-twintig gedelegeerde Rechters, van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt, Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en twintig honderd guldens heeft genoten'

Joachim Oudaan

'Praalbeeld voor den Vader des Vaderlands.'

'Prins van Orangien vermoort'

De prins van Oranje te Delft vermoord door Balthasar Gerards, 10 juli 1584. Op de voorgrond wordt de prins neergeschoten, op de achtergrond de terechtstelling van Bathasar Gerards op het schavot op 14 juli 1584. Linksboven de tekst 'Prins van Orangien vermoort'

Het aanbieden van het Smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma door het Verbond der Edelen, 5 april 1566, met bovenaan de tekst ; 'Request der Edelen tegen d' Inquisitie.'

'Request der edelen tegen d' Inquisitie'

'Stadhuis te Delft voor den brand van 4 februari 1618'

Adriaen Claesz. de Grebber

Nautilusbeker

Willem Claesz. Brugman

Joachim Bellekijn

Late nautilusbeker met een voet uit een stuk en vlinders en insecten gegraveerd op de schelp. 
Late Nautilus cup with a solid foot and butterflies and insects engraved on the shell.

Philippe Luyda van Delft

Schotel met de vijf zintuigen, diep gedreven voor extra schittering. Het gladde middenstuk vormt groot contrast met druk bewerkte rand. Hierin zijn in vijf grote cartouches spelende putti, welke de zintuigen zien, voelen, horen, ruiken en smaak voorstellen. Deze worden afgewisseld door vijf kleine cartouches. Alle cartouches zijn omgeven door het kwabornament.

Schotel met de Vijf Zintuigen

Frederik van Frijtom

Het schaaltje is bloemvormig en heeft een standring en een geaccoleerde rand met lip. Het plat heeft een bloemvormige cartouche met daarin een Hollands rivierlandschap met wolken, bomen, een huis en een brug waarop twee Hollandse reizigers met hoed en een ruiter te paard. Langs de rand loopt een blauwe band. 
Het schaaltje is qua vorm en decoratie een navolging van Delfts aardewerk vervaardigd door plateelschilder Frederik van Frijtom.

Schoteltje met zilveren montuur

Henk Peeters

Brandgaten

Cornelis Jansz. van der Burch

Tazza (drinkschaal op voet) met een reliëf van Orpheus

Daniel Jacobsz. de Bergh

avondmaalsbeker met inscriptie: 'Sir Johan Gordoun' en een wapen met 3 everzwijnkoppen 
 
opschrift: 'In memorian Nobiliss. Dni. Joh. Gordony Equit Aur Dni de Smidars & Ecclesia Anglo-Delphensi donavit Alex Potreius Euifocum Eccles Pastor' 
 
keerzijde: 'Acquis en Décembre 1864, de la Régence de l'hôpital de Delft par l'Eglise Walonne de cette ville, en souvenir de l'Eglise anglicane, éteinte en 1724'

Avondmaalsbeker van de Waalse Kerk

avondmaalsbeker met inscriptie: 'Sir Johan Gourdon' en een wapen met 3 everzwijnkoppen 
 
opschrift: 'In memorian Nobiliss. Dni. Joh. Gordony Equit Aur Dni de Smidars & Ecclesia Anglo-Delphensi donavit Alex Potreius Euifocum Eccles Pastor' 
 
keerzijde: 'Acquis en Décembre 1864, de la Régence de l'hôpital de Delft par l'Eglise Walonne de cette ville, en souvenir de l'Eglise anglicane, éteinte en 1724'

Bierpul met deksel

Het Moriaanshooft

Jacob Wemmersz. Hoppesteijn

Jannetge Claesdr. van Straten

Grote pot met zilveren deksel met een beschildering in blauw bestaande uit drie ovale compartimenten die van elkaar zijn gescheiden door bloem- en bladornamenten. Op de buik een ovale uitsparing waarbinnen een chinoiserie voorstelling `het bezoek van koning Lu aan Confucius'. Boven op het zilveren deksel is het wapen van Delft gegraveerd.

Een Delftse faience 'dop pot' met een zilveren deksel.

De Grieksche A

Samuel van Eenhoorn

Peervormige kan met een zilveren montuur en beschilderd met het tulpmotief op de hals dat zo kenmerkend is voor het Chinese porselein in de Overgangsstijl. De term 'overgang' duidt de periode 1620 - 1680 aan, waarin de keizerlijke Ming-dynastie wordt overgenomen door de Qing in China. De ‘tulpen’ zijn als motief in China ontleent aan keramiek uit de stad Iznik in Turkije.

Een Delftse faience schenkkan met zilveren deksel.


Doos 'Calvé custard'

Kan met oor en kleine tuit, met op de zogenaamde Nevers-blauwe ondergrond een groengele chinoiserie van planten en een bloemornament. Een zilveren tuit in de vorm van een leeuwenkop en een 
hartvormig deksel waarin geciseleerde Bacchus en druivenranken. Op het oor een wingerdblad.

Schenkkan met zilveren deksel en voet

Krisstyaen Krinssen van Borselen

Verguld doosje voor het Heilige oliesel

Op 14 september 1682 werd het Collegium Medico Pharmaceuticum opgericht. 
Onder dit gilde vielen de medici en de apothekers. Het collegium had een zegelstempel laten maken, dat gebruikt werd om leerboeken en diploma's van een embleem te voorzien. De afdruk toont de Godin der gezondheid Hygieia met beker en slangenstaf (attribuut van de Griekse God der geneeskunde Asklepios). De haan is het offerdier van Asklepios.

Zilveren zegelstempel van het Delftse Collegium Medico-Pharmaceuticum

Johannes van Coppenhage

Microscoop van Antoni van Leeuwenhoek (replica)

modellen van gereedschap en muziekinstrumenten

modellen van krissen, dolken, zwaarden, houwwapens, lansen en gereedschap

modellen van slag- en steekwapens

Modellen van wapens, timmergereedschap, spinnewiel, weefgetouwen, landbouwgereedschap, keukengerei en muziekinstrumenten.

modellen van steekwapens en andere gebruiksvoorwerpen, ingelijst

Pieter Adriaensz. Kocx

Johanna van der Heul

De met standring uitgevoerde verdiepte schotel is aan de achterkant beschilderd met enkel toefje bloemen. Op de voorkant is bij het aanbrengen van de chinoiserie decoratie geen rekening gehouden met de overgang van het plat naar de rand. De voorstelling toont een tuinachtig landschap met vliegende vogels, bloemen en wolkmotieven. Links is een tafel afgebeeld met hierop een rechthoekige gevulde bloemenschaal. Naar Kangxi voorbeeld is de voorstelling gestoffeerd met een Lange Lijs en een springend Zotje. De rand van het bord is licht geakkouleerd.

Plastiek in de vorm van een aubergine


Onderzoek biedt nieuwe inzichten in oeuvre Pieter de Hooch

Winnaars fotowedstrijd!

Hermina Agatha Theodora van Stipriaan Luïscius

Bloemstilleven

Balthasar van der Ast

De Delftse schilder Van der Ast was gespecialiseerd in bloemstillevens met insecten en schelpen. Op dit schilderij zijn een iris, witte rozen, een vliegende bij en enkele dode insecten afgebeeld. 
De uitgebloeide iris en de witte roos zouden een verwijzing kunnen zijn naar de kortstondigheid van het leven.

Stilleven met een roos en een iris

Lena ten Bosch

Daniël Marot

Adrianus Kocx

In eiken lijst ingelijste grote tegel, naar ontwerp van Daniel Marot, vervaardigd voor de inrichting van de tijdelijke woonruimte 'Water Gallery' van koningin Maria (zeer vermoedelijk voor de zogenaamde 'Dairy' of 'melkerij' behorende bij de 'Water Gallery'), waar zij verbleef tijdens de bouw van het nieuwe Koninklijk Paleis, Hampton Court van Koning Willem III en Koningin Maria. 
De tegel maakte oorspronkelijk deel uit van een tegeltableau, bestaande uit 4 (of 5) gestapelde tegels. 
 
De tegel is gedecoreerd met een fontein in de vorm van een dekselvaas met water spuitend uit maskertjes. Rondom het bassin putti drinkend uit wijnglazen en tazza met aan weerszijden zuilen versierd met portretten in medaillons. De bovenkant van de tegel is versierd met een guirlande.

Tegel uit de Water Gallery van Hampton Court

Het zonder standring uitgevoerde bord loopt aan de achterkant enigszins bol naar het vlakke middendeel. De rand is versierd met gestileerde symbolen. Aan de voorkant is in het plat een Chinoiserie voorstelling geschilderd bestaande uit een rots voor bloeiende takken, een vliegende vogel en insecten, met in de achtergrond een paviljoen. De band op de rand bestaat uit lambrequins en acanthusbladeren. De gehele voorstelling is voorzien van vergulde details.

Bord

Kom met schuine geribde wand en standring, gedecoreerd in Imari-stijl met lambrequins aan rand en zespuntig rozet op bodem.

Delftse faience kom met een Imari decor

Jan Teunis Dextra

Het rechthoekige dienblad met geschulpte hoeken rust op vier bolpootjes. Het dienblad heeft een zogenoemde Nevers-blauwe of 'berettino' ondergrond waarin een polychrome chinoiserie decoratie is aangebracht. Een dergelijke uitvoering die ook wel in wit of geelgroen is beschilderd, ontstond onder andere in navolging van het in Nevers gemaakte aardewerk. Het waren de in Nevers werkende Italiaanse pottenbakkers die deze werkwijze introduceerden. Al in de eerste helft van de zeventiende eeuw pasten de in de Republiek wonende majolicabakkers een soortgelijke decoratie toe.

Een Delftse faience Cabaret dienblaadje.

De peervormige, enigszins afgeplatte fles is uitgevoerd met een licht ovalen voet en een lange hals. 
De naar Kangxi-voorbeeld uitgevoerde decoraties bestaan uit banden met golvende bloem- en bladranken. De zijkanten van de fles zijn voorzien van hengsels en gebaarde maskers.

Een Delftse faience Pelgrimsfles.

Lampetkan

Peervormige vaas met een chinoiserie voorstelling. De octagonale vaas heeft een lange toelopende hals die onder de mondrand eindigt in een bolvormige verdikking. Daaronder is een doorlopende scène aangebracht met twee personages in een rotsachtig landschap. Ook op de buik is een doorlopende verhalende en figuratieve scène weergegeven. 
Langs de onderkant loopt een band met medaillons met in de tussenliggende ruimten naar Kangxi voorbeeld gestileerde blad- en rankmotieven.

Paar flesvazen

Jacob van der Kool

De scène op deze Delftse schotel verbeeldt een Chinees verhaal van een jongen, die in een pot met water is gevallen. Zijn vriend Sïmâ Guäng redt hem van de verdrinkingsdood door de pot met stenen kapot te gooien. Sïmâ Guäng (1019-1086) groeit op tot staatsman en historicus tijdens de Chinese Song-Dynastie. Het Chinese verhaal is door De Grieksche A uitgevoerd in de Japanse Kakiemon-stijl.

Schotel met het verhaal van Sïmâ Guäng

De scène op deze Delftse schotel verbeeldt een Chinees verhaal van een jongen, die in een pot met water is gevallen. Zijn vriend Sïmâ Guäng redt hem van de verdrinkingsdood door de pot met stenen kapot te gooien. Sïmâ Guäng (1019-1086) groeit op tot staatsman en historicus tijdens de Chinese Song-Dynastie. Het Chinese verhaal is door De Grieksche A uitgevoerd in de Japanse Kakiemon-stijl.

Niet alle stukken op tafel zijn gebruiksvoorwerpen tijdens het diner bij welgestelde families. Deze bijzondere obelisken worden alleen als sieraad op het buffet uitgestald. Hiermee laat de familie zien dat zij smaak hebben en dat ze dergelijke dure objecten kunnen betalen. 
 
During the meal with a well-to-do family, not all of the pieces on the table were utensils. These extraordinary obelisks were displayed on the sideboard as ornaments. With such ornaments the family showed it had taste and could afford such expensive objects.

Twee Delftse faience obelisken.

De fontein bestaat uit een halfcilindervormig, gedekseld waterreservoir, rustend op zes pootjes, met driehoekvormige achterwand en een tuit in de vorm van een vissebek. 
 
De hoofdvoorstelling van het reservoir is een monumentale fontein met drie waterspuwende putti met links en rechts van de fontein een berglandschap met scènes van Diana en Actaeon; rechts Actaeon die in een hert verandert en reeds een gewei draagt en links de badende Diana temidden van haar nimfen. 
Op het deksel, met een zittend hondje als handgreep, een landschap met putti en een nautilusschelp omhooghoudende meerman die naar alle zijden waterstralen spuit; 
Het reservoir wordt bekroond door een achterfront met een reliëfdecor van zonnebloemen in reliëf waarin een engelenkopje.

De Witte Ster

Dirck Witsenburgh

Calvarieberg

Het met standring uitgevoerde, ovaal geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met een landschap gestoffeerd met twee reizigers en een ruiter die een brug over een riviertje oversteken. In de achtergrond is het dak van een huis tussen de bomen zichtbaar. De rand is voorzien van een blauwe band. 
Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Een Delftse faience schaaltje met een geaccoleerde hart vorm.

Het met standring uitgevoerde, hartvormige geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met twee zeilboten op een rivier. Langs de oever loopt een pad waarop twee reizigers onder een boom staan. Aan de overkant is in de achtergrond een dorp zichtbaar. De rand is voorzien van een blauwe band. 
Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Een Delftse faience schaaltje met een geaccoleerde ronde vorm.

Het met standring uitgevoerde, hartvormige geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met figuren op een havenhoofd met een roeiboot in de voorgrond. Achter het havenhoofd zijn masten te zien en verder op de rivier een zeilboot. In de achtergrond ligt op de andere oever een dorp. De rand is voorzien van een blauwe band. Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Het met standring uitgevoerde, ronde schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met een rivierlandschap gestoffeerd met een veerpont met figuren op de voorgrond. Aan de andere oever is een dorp tussen de bomen te zien. 
De rand is voorzien van een blauwe band. 
Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Karton glas-in-lood oorlogsraam Nederlands Hervormde kerk te Hazerswoude

Objectgegevens

Heb je een opmerking?