Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Speld met het wapen van Noord-Holland

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

In korte, beeldende verhalen nemen we je mee in onze collectie. Geniet nog even na of verdiep je in bijzondere objecten.

Verhalen

De Klaauw

Beschildering in blauw met oranje-bruine rand. Versierd met een vaas met waaiervormig gerangschikte varens.

Schotel met waaier- of pauwenverendecor

Portret van Willem van Oranje, borstbeeld rechts, blootshoofds, geplooide kraag, pelsmantel, lint orde van het Gulden Vlies, in ovaal met randschrift, 2-regelig Latijns onderschrift

Portret van Willem van Oranje

Rijk van Lavieren

Die Markiezinne van Carabas

Een muurschildering in de Buitenhof in Delft

Museum Mural Cherished is af!

onbekend

De Porceleyne Fles - Royal Delft

'Du Pont'

schenkkurk Hellebrekers uw stokpaardje

Het gecontourneerde trekpotje is gerekt meloenvormig en heeft een rechte tuit, een ovaal oor en een half bolvormig gecontourneerd deksel met een bolvormige knop. De buik heeft decors van een dame, een zogenoemde 'lange Lijs', met een bloem staande in een tuin met een hekje en bloeiende planten. Het oor en de tuit zijn gedecoreerd met gestileerde wolken. Het deksel is versierd met bloemenranken.

Gedekseld trekpotje

Beeld Christus op de koude steen

Maggi Giles

De Ark van Noach

Jan Schoonhoven

Reliëf van vijf horizontaal uitstekende, onder elkaar geplaatste stroken.

R81-13

Ovale bak, gegoten driehoekige steel met onregelmatige verdikkingen, aan het uiteinde een fraaie gegoten afbeelding van William en Mary in kroningsgewaad. Inscriptie op achterzijde: P.I. S.I. no. 3.

Gelegenheidslepel  van William en Mary

Anoniem

In 1618 werd het Stadhuis grotendeels verwoest door een felle brand. Op de voorgrond geven mensen in een lange rij emmers met water door. De huizen rechts worden beschermd door scheepszeilen afkomstig uit Delftshaven.

De brand van het stadhuis op 4 maart 1618

Dirck Harlees

De Porceleyne Fles

Het unieke karakter van dit voorwerp ligt in het feit dat het hier om een plateelbakkersproef gaat, die in 1654 werd ingevoerd voor het behalen van het meesterschap. 
De drie verplichte voorwerpen om deze proef met goed gevolg te doorstaan, waren 'een sirooppot, een winckel salaet schotel, ende een ront zoutvat van binnen hol uijt een stuck gedraijt', aldus een gildenbepaling uit 1654. 
De plateelbakkers vielen onder het Delftse Lucasgilde. 
Na een leertijd van zes jaar bij een meester, kon een leerling een proef afleggen ''tzij als draijers ofte als schilders'. 
Gelet op het opschrift op deze voorwerpen is het duidelijk wat wij heden ten dage dienen te verstaan onder een sirooppot, 'salaet' schotel en een rond zoutvat. Talloze boedelbeschrijvingen vermelden 'winckel salaet' schotels en strooppotten, waarvan we ons dankzij deze stukken dus een idee kunnen vormen van de verschijningsvorm. 
Slechts geregistreerde meesters mochten in Delft een plateelbakkerij leiden. Voorwaarde hiervoor was het bezit van poorterrecht, een bepaling waarmee het mogelijk was 'vreemde' (van buiten Delft) meesters te weren. 
De proef kon echter wel worden afgelegd door een meester of een leerling uit een andere stad, mits hij 'bij behoorl. attestatie uijt andere steden doen blijcken dat hij aldaer meester ware geweeste ofte den tijt van zes jaren voors. bij meesters geleert hadde'. 
De leerling diende in ieder geval de volledige zes jaar bij een meester in de leer te zijn geweest. 
Om een plateelbakkerij te leiden, moest een 'vreemde' meester wel nog het poorterrecht verwerven. 
De proef werd afgenomen in het huis van de 'oudsten hoffman', waarmee de langst in functie zijnde hoofdman van het Lucasgilde werd bedoeld. 
Als een meester kwam te overlijden, mocht zijn weduwe 'de neringe zonder prouff te doen (¿) continueren, haer leven langh'. 
In het geval dat zij was hertrouwd en kwam te overlijden, dan diende haar man 'de neringe willen[de] continueren, gehouden zijn hare prouven te doen binnen de zes weken naert overlijden van hare vrouwen'.

Delftse Plateelbakkersproef voor het behalen van het meesterschap in de vorm van een schotel met het wapen van het Sint Lucasgilde

Henk Tieman

'en verhindert ze niet'

Robert Smit

'The intended use and my actual use of ballpoint'

Jackson Li

'Uw slaoogst  slagen, naar allisan vragen'

Schenkkurk Hellebrekers

Gekroonde Maria, staande op maansikkel (symbool van haar kuisheid) in stralenkrans, met naakt, wereldbol dragende Kind op de arm. Waarschijnlijk onderdeel van een Marianum (beeld van Maria met Kind, omgeven door een stralenkrans en een krans van rozen). Gothische stijl. 
Het beeldje is in 1611 op rood fluwelen fond in eiken lijst gemonteerd. Op lijst in gouden letters: "STVLTITIAM CALCAT MVNDI DVM CORNVA LVNAE 1611 (vanaf de maansikkel vertreedt zij de dwaasheid van de wereld).

Gekroonde Maria met Kind

Rijkscommissie ter vervaardiging en ruiling van reproductiën van kunstvoorwerpen

Afgietsel van het beeld of balkdrager voorstellende Judas Iscarioth

Jaap van den Ende

Blauwe schaduw

Maak een keuze uit ons aanbod

Boek een rondleiding

De Porceleyne Schotel

IJsbrand van Duijn

Fruittest, onderschotel ontbreekt, met gekartelde rand, rustend op drie pootjes, met in plat zespuntige ster met bloemmotief tussen de punten, en voorzien van lekgaatjes. Rand met bloemmotief, lofwerk en stippen. Op de onderzijde bladornamenten.

De Grieksche A

Adrianus Kocx

De peervormige, enigszins afgeplatte fles is uitgevoerd met een licht ovalen voet en een lange hals. 
De naar Kangxi-voorbeeld uitgevoerde decoraties bestaan uit banden met golvende bloem- en bladranken. De zijkanten van de fles zijn voorzien van hengsels en gebaarde maskers.

Een Delftse faience Pelgrimsfles.

Henk Bouwer

Wit paneel met daarop bevestigd een dunnere, eveneens witte plaat (triplex) waarin rechts van het midden een enigszins gebogen verticale snede is aangebracht, zodat de randen van deze dunne plaat aan weerszijden van deze snede enigszins naar buiten toe kromtrekken. 
Het werk ontleent zijn karakter aan het materiaal dat is gebruikt: de flexibiliteit van het zeer dunne triplex geeft het werk een extra dimensie, en maakt het ruimtelijk. Ook de werking van licht en schaduw speelt hierbij een rol.

Kromtrekkend relief

Repeterend motief van horizontaal, vertikaal en diagonaal gearceerde vlakken. 
Het werk bestaat uit 3 vertikale banen, waarbij de linker- en rechterbaan van boven naar beneden afwisselend vertikaal en diagonaal zijn gearceerd en de middelste baan afwisselend horizontaal en diagonaal is gearceerd. De overgang tussen de banen is aangegeven met diagonale lijnen. 
De opzet is zeer doordacht, symmetrisch en systematisch, maar juist de kleine, met de hand geplaatste arceringen geven het werk het menselijke en ambachtelijke karakter.

T70-4

Jacques Jonghelinck

Op 6 april 1566 boden 200 edelen Margaretha van Parma als landvoogdes een smeekschrift aan waarin zij opriepen tot het schorsen van de ketterplakkaten en het bijeenroepen van de Staten-Generaal. Een raadsheer noemde hen minachtend 'geux', bedelaars. Op initiatief van Hendrik van Brederode werd daarop 'geuzen' als partijnaam gekozen. 
 
De geuzenpenning toont aan de ene zijde Filips II, de landsheer van de Nederlanden, en aan de andere zijden twee ineengeslagen handen door een bedeltas. De inscripties "En tout fidelles au roy, jusques a porter la besace" wijzen op de formele verklaringen van trouw aan de landsheer. Men zou deze trouw blijven verklaren tot Filips in 1581 werd afgezworen als landsheer. De penning werd aan een ketting om de hals gedragen. Van dit exemplaar is het draagoog echter verwijderd.

Geuzenpenning met de afbeelding van Filips II, de landsheer van de Nederlanden

Gillis van Oosten

Geldkist met bewerkte slotplaat

Notenhouten Lodewijk XIV stoel

Ki Ledjar Subroto

wajang kulit in de vorm van Balthasar Gerards

Jan Henderikse

Geerweg

Dirk van de Goorberg

Vierkante doorsnede met afgeschuinde hoeken. De verhoogde voet versierd met schuin staande knorren en profielen. De gekanneleerde stam onderbroken door een platte nodus. De kaarsenhouder is eveneens gekanneleerd. De versiering van de vetvanger is overeenkomstig met die van de voet.

Michiel van Mierevelt

Portret van Louise de Coligny

Hozan Zangana

Dit beeld geeft uitdrukking aan het gevoel van onzekerheid van een belangrijk deel van de Delftse gemeenschap: de universitaire studenten. Hun angsten vloeien voort uit de constante druk die zij ervaren door de hoge verwachtingen van ouders, leeftijdsgenoten en de studenten zelf. Het beeld toont een mal waarin de studenten zouden moeten passen; een vaste vorm waarin geen ruimte is voor persoonlijke behoeften of in het geheim gekoesterde dromen en ambities.

LEJAR FISHAR / Onder druk


Leonaert Bramer

De straf van de Godslasteraar

Arie (J.P.F.) Teeuwisse

Ruiterbeeld van Willem van Oranje. Willem van Oranje, met hoed op het hoofd, zit rechtop met leidsels in de hand. Paard met kortgeknipte staart.

Ruiterbeeld van Willem van Oranje

Beeld van gekruisigde Christus met lendendoek, houten kruis van latere datum. 
Tekst op bovenste kruisarm INRI = Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum (Jezus, de Nazareeër, de Koning der Joden).

Crucifix

Het drieluik toont centraal de wapenexercities tijdens een schuttersoptocht. Achter de kolonel zijn enkele rondassiers, officieren en kloveniers te zien en in de achtergrond een vaandeldrager. De binnenzijden van de luiken tonen officieren die zich vermaken met vrouwen, voorstellingen die moeten vermanen. 
Op de buitenzijden is een grote schouw te zien, mogelijk die van de doelenzaal in de doelen, met daarop een tamboer met wapentrofeeën. Links van de schouw prijkt het wapen van Delft en rechts dat van Holland. Onder de wapens staan officieren en schutters. 
Het wordt wel aangenomen dat dit een studie is voor de decoratie van een zaal van de Nieuwe Doelen met fresco's, waarvoor Bramer rond 1660 de opdracht kreeg.

Drieluik met schuttersoptocht; ontwerp voor de muurschilderingen van de Nieuwe Doelen te Delft

Corine Post

De Delftsblauwe Deken

Wouter Muller

Penning met op de voorzijde borststuk van Maerten Harpertsz. Tromp omhangen met het ordeteken van Sint Michaël, omgeven door palmtakken, oorlogsattributen en bovenaan twee bazuinblazende engelen een kroon vasthoudend. Onderaan een lint met opschrift 'mijn hert en handt was voor het landt'. 
Op de keerzijde Engels en Hollands oorlogsschip met op de voorgrond een zinkend schip. en het omschrift 'Waarom doet muller Tromp door kunst van gout en silver leeven: om dat hij d’ijser eew door krijgsdeugd heeft verdreven.obijt den 10 aug 1653'

Penning op het sneuvelen van Maerten Harpertsz. Tromp op 10 augustus 1653 in de zeeslag bij Ter Heijde

Rond bord met op het plat florale en 18de eeuwse rocaille-motieven. Op de rand 23 vakken met bloemtakjes.

Adriaen Symonsz. Rottermont

Penning met een halfportret van Maurits

avondmaalskan met deksel

Rol koperen centen, verpakt in oranje papier met aan het eind groene banden; vastengeschenk, hadiah puasa, door de Mangkoenegara ten geschenke gegeven aan het einde van de vastenmaand.

Pieter Pietersz. I

Portret van Cornelia Adriaensdr. de Vriese op 5 jarige leeftijd, zittende op stoel met bloemenmand op schoot, linksboven familiewapen. Op lijst de tekst 'FACTVM A° DO. 1583' (boven) en 'AETA AVTEM MEA.5'

Cornelia Adriaensdr. de Vriese op 5 jarige leeftijd

Dericks & Geldens, Druten

Bij de negentiende-eeuwse restauratie van de Historische Zaal van Het Prinsenhof werden deze haardstenen in basreliëf gemaakt met het bijbelse verhaal van de kuise Susanna (DK 9), naar originelen die zich in het Rijksmuseum Amsterdam bevinden. 
 
C: haardsteen met het tafereel van Daniël die de twee ouderlingen aan een verhoor onderwerpt.

De kuise Susanna: Daniël onderwerpt de ouderlingen aan een verhoor

Fiche Reineveld Delft

Maximiliaan van der Gucht

Kussen met episode uit de geschiedenis van Jozef: Jozef's broers tonen diens bonte rok aan hun vader Jacob (Gen. 38 vs 32-33)

Kussen met Jozef's broers die diens bonte rok tonen aan hun vader Jacob

Bord versierd met een vaas met waaiervormig gerangschikte varens.

Bord met waaier- of pauwenverendecor

Een geweer getuigt van Europese invloed. In dit geval is het slot van Europese makelij en is de rest van het geweer door de inheemse bevolking zelf vervaardigd Dit is onder andere te zien aan de decoratie op de kolf.

Miniatuur, portret van Louise de Coligny. Zij draagt een rouwteken op haar hoofd.

Portret van Louise de Coligny in medaillon

De doorkijk vergunt de beschouwer een blik op de huizen aan de Oude Delft. Ofschoon de Boterbrug zoals zij thans is een grote metamorfose heeft ondergaan, enkele dingen als de gevel links vooraan en de open ruimte rechts doen ons toch deze brug direct herkennen. Eén der gebouwen rechts, grenzend aan de Oude Delft, is geheel verdwenen. Nu bevindt zich daar de tuin van het Meisjeshuis met het bekende ijzeren hek (Oude Delft 116).

De Boterbrug te Delft

Willem van Oranje wil zo veel mogelijk vertrouwelingen op belangrijke bestuurlijke functies. Daarom stelt hij in 1573 Pieter van der Meer (1534-1616) aan als raadsheer bij het Hof van Holland. Van der Meer is vanaf 1575 tot aan zijn dood ook pensionaris van Delft. Als de belangrijkste rechtsgeleerde heeft over een lange periode, en zeker ten opzichte van de steeds wisselende burgemeesters, belangrijke invloed op de stadspolitiek.

Portret van Pieter van der Meer

Oswald Wenckebach

Koninklijke Nederlandse Munt

Penning op de 400ste geboortedag van Willem van Oranje

Penning op de 400ste geboortedag van Willem van Oranje

Microscoop van Antoni van Leeuwenhoek (replica)

Portret van Franc van der Goes (1772 - 1855)

Jan Verkolje (I)

Portret van dr. Cornelis 's-Gravesande (1631-1691), zittend aan tafel met daarop boeken, met linkerhand boek openhoudend. Op de achtergrond een skelet en boekenkast. Links in de achtergrond een gordijn. 
 
Cornelis 's-Gravesande wijdde Antoni van Leeuwenhoek in in de geheimen van de anatomie. Hij bemiddelde ook bij de uitgave van een aantal brieven die Van Leeuwenhoek had geschreven aan de Royal Society. Cornelis 's-Gravesande was arts, vervulde diverse functies in het stedelijk bestuur en had vanaf 1661 de functie van stadsanatoom. 
Als zodanig is hij de hoofdfiguur op de Anatomische Les van Cornelis de Man uit 1681. 
's-Gravesande bezat een veelzijdige verzameling en een grote bibliotheek op zijn eigen vakgebied, maar daarnaast een befaamd schelpenkabinet. Hij speelde een zeer belangrijke rol in de verbreiding van de ontdekkingen van Antonie van Leeuwenhoek.

Portret van stadsanatoom dr. Cornelis ’s-Gravesande

'Bemanningsprijs Kaagweek 1948'

'Stadhuis te Delft voor den brand van 4 februari 1618'

Patrick Bergsma

Beschrijving van het (kunst)werk: tweeluik

Fruitschaal

Richard Roland Holst

Cloisonné tegel 'NOF Calvé Delft 1884-1924'

'1639 Warmonder Tol 1954'

'Boer leunend op schop'

beeld van Hoteï

Gepolychromeerd houten beeld van Hanuman, overhoeks staande op een voetstuk met zwart en gouden wolkenmotief, zijn apenvoeten van elkaar en de knieën gebogen. Hij heeft de armen gebogen en de handen in de zij. De aap heeft aan zijn rechterhand een lange gebogen duimnagel. Zijn lichaam is lichtblauw gekleurd, terwijl op armen en benen en in de oksels zwarte haartjes zijn weergegeven. 
Zijn korte broek is rood met in verguldsel een Chinees siermotief. Verder heeft hij een schouderbedekking met franje, vergulde sieraden: halsketting, waardigheidsteken en een gordel, met in een driehoek twee banen over de dijen. Van de korte dodot zijn plooien zichtbaar tussen de voeten, achter en op zij van de figuur. Zijn staart houdt hij sierlijk in drie bochten, die eindigen in een vergulde knop, omhoog. De figuur is moeilijk te identificeren, daar hij de blauwe kleur van Nila heeft maar de lange duimnagel van Hanoman, die gewoonlijk als een witte aap wordt voorgesteld met een geblokte dodot, ten teken dat hij kan vliegen.

Gepolychromeerd houten beeld van Hanuman

Frederik van Frijtom

Het met standring uitgevoerde, ronde geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met twee figuren aan rand van water, enkele grote bomen en een boerderij op de achtergrond. De rand is voorzien van een blauwe band. 
Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Een Delftse faience schaaltje met een vierpas vorm.

Oranje beker met monogram JB, Juliana en Bernhard, en een rood-wit-blauwe bandring.

Beker met monogram van Juliana en Bernard

Pieter Jansz. van Marksveld

Omgekeerd ei-vormige apothekerspot met conische voet, opstaande mondrand, en schuine geringde tuit. Op de romp in rechthoekig cartouche met lauwertakken (boven), lint en console (onder) het opschrift:'O' en 'SCILLAE' (Oleum Scilla maritima = de Latijnse benaming voor olie van zeeajuin of sterhyacint) 
Van het extract van de sterhyacint (Scilla) en ethanol werd een hoestsiroop gemaakt. 
 
A coughing syrup was made from an extract of the Scilla and ethanol

Apothekerspot 'O SCILLÆ'

Adolf le Comte

Het Jacoba-aardewerk werd in 1897 in productie genomen. Ook hiervoor werden weer Nederlandse kleisoorten gebruikt en waren de modellen evenals de decors voornamelijk ontworpen door Adolf le Comte. De versiering bestaat uit abstracte, florale en figuratieve decoraties die met een puntig stokje in de klei worden gegrift en opgevuld met kleuroxides en metaalglazuren zoals op de hier afgebeelde vaas. De figuratieve voorstellingen vertonen typisch Hollandse taferelen die samen met de grondstoffen van eigen bodem het nationale karakter van het product benadrukten. Het technische procédé is in hoofdzaak ontwikkeld door de latere technisch directeur H.W. Mauser (1868-1940). 
Omdat dit aardewerk poreus was, konden de Jacoba-vazen naar keuze worden geleverd met een zinken binnenbak. Sommige objecten zijn voorzien van een reliëfstempel met de drukletters 'NF' (Nederlands Fabrikaat). Dit merk komt alleen voor op het Jacoba-aardewerk en enkele geglazuurde tegels van dezelfde kleisamenstelling. 
Net als het Berbas en Porselein-Biscuit, nam het Jacoba-aardewerk een bescheiden plaats in binnen de productie van De Porceleyne Fles. Het Jacoba-aardewerk vond weinig aftrek, zowel in binnen- als buitenland, en het kwam voor dat onverkochte zendingen door buitenlandse depothouders werden teruggestuurd naar Delft. Een belemmering vormde wellicht het ontbreken van een verkoopcatalogus tot 1900, waarin het Jacoba-aardewerk was afgebeeld. Desondanks werd dit sieraardewerk in 1899 in de Verenigde Staten geïntroduceerd. Waarschijnlijk waren de typisch Hollandse motieven vooral geliefd bij de buitenlanders. Ondanks het geringe commerciële succes, werd pas omstreeks 1950 door het Amsterdamse depot van De Porceleyne Fles het Jacoba uit de verkoop gehaald.

Bronzen knop, sehad of sekad, behorend bij een priester- of wichelaarsstaf. 
De stafknop symboliseert Si Apo' nimema' in Tana: de Grootmoeder die de aarde heeft bewerkt. Het is een andere naam voor Limimuut, de stammoeder van de Minahassers, die hen volgens de overlevering de landbouw heeft geleerd.

Gezicht op Delft en een vrouw (Sandra Nelissen)

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Blijf op de hoogte

Gezicht op Delft en een vrouw (Sandra Nelissen)

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Openingstijden

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte