Een rommelige tafel, een kat en een vegende vrouw. Is dit schilderij een willekeurig inkijkje in een 17de-eeuws huishouden? Zeker niet. Tijdgenoten van de schilder Cornelis de Man begrijpen direct dat elk detail een betekenis heeft.  

Pikante details en een dienstmeid

Prinsenhof delft homepage

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Kom nog één keer, voordat de deuren sluiten

Willem van Oranje

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Herman Veldhuis

'Gewijde muziek'

Kijk met andere ogen naar de stad en ontdek verborgen verhalen die lange tijd ongehoord bleven. Deze bijzondere wandeling nodigt je uit om stil te staan bij plekken in Delft die verbonden zijn met het koloniale slavernijverleden. In gesprek met een gids én elkaar reflecteren we op ons gedeelde verleden – en hoe dit nog steeds doorwerkt in het heden.


Interactieve stadswandeling: Sporen van Slavernij

Maarten van Heemskerck

In 1566 geeft Cornelis Musius – rector van het Sint Agathaklooster (later bekend als het Prinsenhof), humanist en dichter – opdracht aan Maarten van Heemskerck voor het schilderen van een altaarstuk met daarop de bewening van Christus. Het resultaat is een artistiek meesterwerk. 
Op dramatische wijze wordt het sterven van Christus weergegeven: Christus op de lijkwade in het midden, omringd door Maria, die wordt ondersteund door Apostel Johannes met een uitdrukking van diepe smart op zijn gezicht, Nicodemus (rechtsboven met zalfpot als attribuut), Maria Magdalena (met zalfflesje) die de voeten van Jezus net heeft gezalft, wijst naar de wond op zijn voet. Jozef van Arimatea (bij het hoofd van Christus) heeft zijn eigen graf aan Jezus ter beschikking gesteld. Hij toont de beschouwer het smartelijk vertrokken hoofd van de dode Christus. Op de achtergrond zien we Golgotha en drie kruizen (Calvarieberg). 
Prominent links vooraan zit een vrouw in rijkversierd kostuum. Ze kijkt ons recht aan, wijst met haar ene hand naar Christus en heeft in de ander zijn hand. Zij wordt geïdentificeerd als de heilige Agatha: ‘ze spoort de kloosterzusters aan tot contemplatie en gebed’ schrijft kunsthistoricus Ilja M. Veldman in haar publicatie (2024) over Maarten van Heemskerck. Die identificatie bevestigt de aanname dat het schilderij speciaal gemaakt is voor de kapel van het Agathaklooster. 
1566 was het jaar van de beeldenstorm. We weten niet precies wanneer, maar ergens kort daarna is het schilderij overgeplaatst naar het stadhuis. Veel katholieke kunst is in die roerige periode beschadigd of verloren gegaan. Daarmee is het een van de weinige schilderijen uit de collectie van het museum waarmee we de katholieke geschiedenis van Delft en de bijzondere nalatenschap van Cornelis Musius kunnen illustreren.

De bewening van Christus

In februari 2024 heeft de gemeenteraad van Delft het definitieve akkoord gegeven op de verbouwings- en vernieuwingsplannen van ons museum. De deuren zijn op 5 januari 2025 gesloten. We zijn nu echt gestart met de verbouwing. Graag lichten we de grote veranderingen die het historische monument binnen én buiten zal ondergaan toe.

Bouwen aan een nieuw Museum Prinsenhof Delft

Verbouwing & vernieuwing

Anoniem

Portret van Juliana van Stolberg, ten halve lijve, naar links gewend, in donker kostuum met witte hoofdbedekking, gevouwen handen met witte handschoenen voor de borst. Donker fond. In de rechter bovenhoek het heraldische wapen (familiewapen) 
Juliana van Stolberg (1506-1580), echtgenote van Willem 'de Rijke' van Nassau, is de moeder van Willem van Oranje, geboren Willem van Nassau.

Portret van Juliana van Stolberg (1506 - 1580)

Dirk van de Goorberg

De bodebus was een onderscheidingsteken dat werd gedragen door boden die in dienst waren van bestuurslichamen zoals de Kamers der Staten Generaal, de Provinciale Staten, gemeentebesturen, Hoogheemraadschappen, Waterschappen en polders. 
In de middeleeuwen werden geschreven en verzegelde berichten door bodes overgebracht. De berichten werden in een bus aan een gordel gedragen. Soms droeg zo'n bode een staf wanneer hij op reis was. De bode kon gratis gebruik maken van het toenmalige vervoer zoals de trekschuit, veerpont of diligence. 
Vanaf de 15de eeuw werd aan de bodebus een schildje toegevoegd met het wapen van de instantie die werd vertegenwoordigd door de bode.

Bodebus van Delft

Hugo Kaagman

Zebra

Koninklijke Tichelaar Makkum

Vaas

De draagstoel is samengesteld uit een zitbank met zijpanelen en een achterpaneel beide met snijwerk en goudversiering met taferelen uit de Arjuna wiwaha of Mintaraga en een voetenbank, waaraan ter weerszijden een fraai gesneden slang (Naga) is aangebracht. 
Het geheel is bevestigd op een baar bestaande uit twee draagstokken met twee tussenlatten. 
 
De geschilderde panelen stellen drie gebeurtenissen voor uit de de arjuna wiwaha of Mintaraga. 
De arjuna wiwaha is ontleend aan een episode uit het Mahabharata en wel Arjuna's huwelijk. Op Java is deze episode al een eeuwenlang geliefd verhaal en eindeloos uitgesponnen tot lakons voor de wajang, die opgevoerd worden bij huwelijken. Omdat op de draagstoel episodes zijn afgebeeld uit de Arjuna wiwaha, zal deze bestemd zijn geweest voor een bruid. 
Arjuna heeft zich, teneinde zich voor te bereiden op de hulp, die de goden hem verzocht hebben, in hun strijd tegen de demonen, teruggetrokken in ascese. Hij wordt op de proef gesteld door de goden, die hemelse nimfen naar hem toe zenden om hem te verleiden. Het achterschot vertoont de geijkte, oude compositie: Arjuna, roerloos gezeten in een grot met de blik gericht in de verte en met een kluizenaarshoofdtooi. Aan weerszijden van hem de nimfen in bevallige beweeglijkheid; voorts bladeren en bloemen, als aanduidingen van een bos. Merkwaardig is het, dat de panakawans, de gezellen van Arjuna, die hem onafscheidelijk plegen te begeleiden, hier niet te zien zijn. Op andere schilderingen van hetzelfde voorwerp ziet men ze steeds, bezweken voor de verleidngskunst der nimfen, in omarming met een nimf, of met een nimf op schoot, terwijl hun meester juist in geen enkel opzicht is af te leiden. 
Op de zijpanelen staan nog twee taferelen, niet helemaal compleet, omdat iedereen op Bali toch wel weet waar het om gaat. Aan de ene kant het wilde zwijn, door de Reuzenvorst gezonden Arjuna's kluizenarij te verwoesten. Arjuna schiet er een pijl op af, tegelijk met god Siva, die zich vermomd heeft als jager. Dan ontstaat er een twist, die kosmische omvang aanneemt, om het zwijn. De strijd blijft onbeslist en Siva legt zijn vermomming af. Arjuna valt hem te voet om hem hulde te bewijzen. Dat is te zien op de andere zijde. Daar zijn trouwens nog twee andere personages: nl. semar, arjuna's panakawan, met zijn dikke lijf, geruite kain, grote mond met een tand, vrouwenogen en zijn haar in een 'paardenstaart' opgebonden. Semar is een zeer gevenereerde figuur. Hij is niet alleen een grappige poetsenmaker, maar ook god der goden en zeer waarschijnlijk een oude voorouderfiguur van Javanen en Baliers. 
Achter Semar staat een oude man, met een kluizenaarshoofdtooi. Dit zal God Indra zijn, die ook weer vermomd als oude heilige Arjuna kwam verzoeken.

J.C. Fool

jachttafereel

onbekend

Dubbele stervormige insigne / knoop, zespuntig. De ene ster heeft een busje met inwendige schroefdraad, de andere ster een pennetje met schroefdraad.

Adolf le Comte

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Deze schotel met het opschrift 'Amor' vertoont het signatuur van de ontwerper Adolf le Comte (1850-1921). 
Het decor is in neorenaissancistische stijl uitgevoerd, waarbij Le Comte teruggreep op motieven als de hoorn des overvloeds en een maskaron. 
Toen eenmaal het Delftse aardewerk met een, op een witte scherf in blauw uitgevoerd decor de markt had veroverd, ontstond er ruimte voor nieuwe ideeën op het gebied van vormgeving en versiering. 
Dergelijke vernieuwingen kwamen met name van Le Comte in 1877 door Joost Thooft werd aangetrokken als artistiek adviseur en ontwerper. 
Naast het opleiden van een aantal schilders, waren zijn belangrijkste taken het ontwerpen van nieuwe decors en het vergroten van het modellenbestand. 
Vanaf het moment dat Le Comte werd aangesteld, zijn de door hem ontworpen objecten op tentoonstellingen bekroond. 
Uit een herinneringsdocument uit 1885 waarin de jury 'eene Eerste Bekroning' toegekend heeft aan 'Joost Thooft en Labouchère voor geschilderde tegels', blijkt dat Le Comte ook bemoeienis heeft gehad met de organisatie van de Internationale Tentoonstelling van Decoratief Aardewerk en Gebrand Glas uit dit jaar. 
In 1903 vierde Le Comte zijn 25-jarig jubileum dat door bekende kunstenaars en kunstindustriëlen werd bezocht.

Schotel 'Amor'

Jacques Callot

'Supplicium Sceleri Fraenum'

Leon Senf

Cornelis Hartog

Bolle knoop met aan een kant een oog om op kleding te bevestigen. 
 
Op bolle kant een geslagen decoratie van een exploderende granaat. 
(Wellicht werden deze knopen gebruikt bij het wapen van de Genie)

Portret van Prinses Anna van Hannover

Kees Smits

Op voorgrond ruit met vier vierkantjes (rood-geel-blauw-groen). Links daarboven een soort 'kleurencirkel'. Het geheel vormt een voornamelijk blauwe driehoek op zijn punt. Daaromheen in veelal primaire kleuren, waterige strepen.

Zonder titel

Industrieel wit aardewerk kom met loodglazuur (creamware).

Gregorius van den Toorn II

In het verleden werden tijdens het dessert of bij speciale gelegenheden gekonfijte vruchten geserveerd. In de zeventiende eeuw werden hier vaak opengewerkte manden voor gebruikt. In de late achttiende eeuw werden in Nederland dit soort zoetigheden bewaard en opgediend in speciale grote vazen. Deze vazen die altijd als stel zijn vervaardigd, dienden ook als siervaas op de schoorsteen of het buffet. De vazen kregen de naam 'kastanjevazen' omdat gekonfijte kastanjes zeer geliefd waren. Maar de vazen werden ook gebruikt voor bijvoorbeeld stukjes ananas.

Twee kastanjevazen in Lodewijk XVI-stijl

Koos van de Water

Links op de voorgrond een grijsblauwe staande driehoek. Daaromheen een breed zwart kader ('poort'). Daarboven een grauwe blauwe tint. 
 
Het is v/d Water niet te doen om een voorstelling, maar de schikking van de elementen roept een bepaalde spanning op. Aan de kleur wordt een licht/donker waarde gegeven, waardoor tegenstellingen ontstaan, die deels worden opgeheven door de contouren te verzachten tot nevelige scheidingen. Kleur en vorm lopen zo in elkaar over.

En verder

Fragment van een pot

Robert Smit

Beschrijving van het (kunst)werk: Grijze en zwarte lijnen lopen kris kras door elkaar

Weenenk & Snel, La Haye

H.K.H. Prinses Juliana

Maggi Giles

Beschrijving van het (kunst)werk: bal met beestje eronder

Kleerkopers- en kousemakersgildepenning

Kaart Uw karakter onthuld door de sardine Amieux

William and Mary-stoel, rijk gesneden met hoge rugleuningen en betrekkelijk klein zitvlak.

De cachepot is buidelvormig en heeft een hoge standring. Boven de standring is een band met afwisselend grote en kleine driehoeken. De buik is gedecoreerd lotusbloemen op hoog rankwerk afgewisseld met lotusbloemen op laag rankwerk waarboven shou-karakters tussen swastika's. Langs de rand loopt een band met een druk decor van bloemenranken, waaronder een band met ru-yi-koppen.

'nexa, asepta delft'

In 1618 werd het Stadhuis grotendeels verwoest door een felle brand. Op de voorgrond geven mensen in een lange rij emmers met water door. De huizen rechts worden beschermd door scheepszeilen afkomstig uit Delftshaven.

De brand van het stadhuis op 4 maart 1618

Firma M.M. Couvée

H.K.H. Prinses Juliana schaatsen rijdende

Notenhouten Lodewijk XIV stoel

De gecontourneerde kop-en-schotels hebben een standring en een geaccoleerde rand. De schotels hebben op het plat een decor van een libelle omgeven door vier bloemenranken. Langs de rand loopt een band met rankwerk. De koppen zijn op het plat en langs de rand gedecoreerd met rankwerk. Op de buitenwand bevindt zich een decor van vier bloemenranken en een libelle.

Drie Posteleyne Astonne

Hendrik van Hoorn

De langwerpige mand is gemodelleerd met een naar buiten gebogen ajourwand en voorzien van twee handvatten gevormd uit een bal geflankeerd door twee vissenkoppen. 
De wanden zijn opengewerkt met gestileerde florale motieven en de bovenzijde is aan de binnenkant gedecoreerd met een acanthus band. 
Op het plat is een maritieme scene geschilderd van schepen verwikkeld in een gevecht.

Mand

Bord

Greet van Amstel

No. 71-044 "Nachtschaduw"

De dekselschaal is gewelfd en heeft gegolfde handgrepen, een standring en een gewelfd deksel met verdikte rand. De schaal is gedecoreerd met twee grote en twee kleine bloemenranken, en langs de rand met een band van servetwerk. Het deksel heeft een decor van twee grote en twee kleine bloemenranken, en is langs de rand versierd met servetwerk. De knop is gedecoreerd met een floraalmotief. Rond de knop bevindt zich pijlpuntvormig servetwerk.

De prins van Oranje te Delft vermoord door Balthasar Gerards, 10 juli 1584. Op de voorgrond wordt de prins neergeschoten, op de achtergrond de terechtstelling van Bathasar Gerards op het schavot op 14 juli 1584. Linksboven de tekst 'Prins van Orangien vermoort'

'Prins van Orangien vermoort'

modellen van wapens, landbouwgereedschap en timmergereedschap

Antoon Derkzen van Angeren

Slapende oude vrouw

Zak, afkomstig uit de Weeskamer (stadhuis Delft), waarin officiële stukken (rechtstukken e.d.) in bewaard werden. Op de zak is een etiket genaaid waarop staat wat in de zak zit, (in dit geval bewijzen van eigendom). 
 
De tekst op het etiket luidt: 
'Bewijzen van Eigendom 
Comp[toir] S'Hage Losrente Groot 6200 (sedert?) Ilhe(?) vers[chijndag] 1 meij in (...?) 2 1/2 Pct 155'

Hendrik Jan Wegman

Mosterdpot met cilindrische voet met hoge, concave stam, ovale bak met J-vormige wand, ovaal, sterk concaaf deksel met bloemtakvormige knop en rechthoekig oor. Wand met ajour, onderin gegraveerde acanthusbladeren, bovenin gegraveerde bladranken en vier medaillons met bladeren.

Mosterdpot in Lodewijk XVI- stijl met neoclassicistische ornamenten zoals de meandervorm

Guus Zuiderwijk

De collectioneur F.E. Vlielander Hein, die in 1913 zijn omvangrijke verzameling 'oud' Wit-Delfts legateerde aan het Gemeentemuseum Den Haag, stelt in een artikel uit datzelfde jaar vast dat voor velen het 'oud-wit Delftsch aardewerk' onbekend is of zelfs 'het als niets waardig' aan hen voorbijgaan. Volgens hem verdient 'het witte goed' dat hem zo na aan het hart ligt, in meer dan 'één opzicht belangstelling'. Hij benadrukt de historische waarde van deze Delftse productie. De voorwerpen zijn immers slechts met een ondoorzichtig wit tinglazuur bedekt, waardoor dergelijk goed de onderzoeker alle mogelijkheden biedt de basis van de technische aspecten van het tinglazuuraardewerk grondig te bestuderen. 
Vervolgens gaat Vlielander Hein uitvoerig in op een in 1778 gezamenlijk door de Delftse plateelbakkers opgestelde prijslijst. Evenals de prijs van het 'blauw of geschilderd goed' komt de prijs van het aanzienlijk goedkopere witgoed aan bod, dat als alledaags gebruiksgoed kan worden betiteld. Bovendien werden de prijzen vastgesteld van zowel het 'schone' oftewel ongeschonden Delfts als van het 'wrakke' goed met bakfoutjes. 
Een grote groep Wit-Delfts is in 1980 op het voormalige terrein van plateelbakkerij De Porceleyne Fles aan het licht gekomen. Deze bodemvondst, waartoe overigens tevens gedecoreerd goed behoort, dateert uit 1660-1680. Aangezien Wit-Delfts nagenoeg nooit een merk vertoont, is het in tegenstelling tot het wel gemerkte goed, onmogelijk de fabriek van herkomst vast te stellen. Gelet op de locatie van de bodemvondst is dat dus niet het geval met de in onze recente publicatie over De Porceleyne Fles beschreven groep wit-goed. Het belang van deze bodemvondst is dan ook groot. Enerzijds gaat het daarbij om Wit-Delftse producten waarvan de herkomst wél bekend is. Anderzijds werpt deze omvangrijke groep licht op het productieassortiment dat men toentertijd voerde, nota bene slechts een zevental jaren na de start van De Porceleyne Fles in 1653. 
Drie eeuwen later produceert De Porceleyne Fles opnieuw ongedecoreerd Delfts waarvan een aanzienlijk aantal tot de collectie van de Gemeentemusea Delft behoort. Bij het bekijken van deze uit 29 voorwerpen bestaande groep 'nieuw' Wit-Delfts aardewerk blijkt dat menig voorwerp is ontleend aan vormen van weleer. Zo is de plooischotel uit de jaren 1930-1976 het evenbeeld van het exemplaar uit de beerput. Ook het tweetal 'vaasjes' met een brede rand is niet te bestempelen als een nieuwe creatie, maar vindt zijn oorsprong in het vertrouwde model van de kwispedoor. 
In de jaren dertig van de twintigste eeuw hervatte men de productie van het wit-goed, omdat het vanwege de lage onkosten immers aanzienlijk voordeliger was dan het beschilderde. Vooral deze prijsfactor bracht De Porceleyne Fles ertoe om tijdens de crisis van de jaren dertig opnieuw het ongedecoreerde Delfts aan de man te brengen. Wellicht zou het een gunstige invloed hebben op de omzet van de fabriek.

Plooischotel

Caspar Jacobsz Philips

Johan Christoffel Schultz

Jan Barend Elwe, Amsterdam

Koffer Hugo de Groot (1583 - 1645)

Eduard Houbolt

Henk Peeters

Koeprint

Atelier van gebrandschilderd glas 'T Prinsenhof

Glas-in-lood trapraam met allegorische voorstelling 'Geloof'

Het Moriaanshooft

Jacob Wemmersz. Hoppesteijn

Jannetge Claesdr. van Straten

Bord op het plat in blauw beschilderd met een scène uit het leven van paus Leo X, 'Samenzweerders worden gestraft'. 
Op de bovenrand zijn putti gezeten op vliegende vogels afgebeeld. In hun handen hebben zij een palmtak en een lauwerkrans. Zij zijn afgebeeld aan weerszijden van een wapen. Langs de onderste rand zijn twee vliegende putti afgebeeld met een tak in de ene hand en een schaal met rijkdommen in de andere. Hiertussen zijn medaillons met de Tudor roos afgebeeld. Het bord heeft geen standring en loopt aan de achterkant naar een vlak middendeel.

N. de Graaf

Een langwerpige schaal, zogenaamd Zwart Delfts met floraal decor op zwart fond. De schaal heeft ronde hoeken en boogvormige korte zijden. Decoratie aan de rand met bloemmotieven en in het midden bloemmotieven en een vlinder. 
 
In 1978 bestond De Porceleyne Fles 325 jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum werd de productie hervat van het befaamde Zwart-Delfts van weleer. De voorwerpen met een polychrome versiering op een glanzende lakzwarte ondergrond komen wat betreft de vorm in grote lijnen overeen met het type producten dat al eeuwen lang in Delft werd gemaakt. De hier afgebeelde collectie uit 1978 bestaat uit een serie schotels en tevens uit nieuw ontworpen vazen, schaaltjes en een kom. 
Aan het begin van de achttiende eeuw liet men zich inspireren tot dergelijk zwart Delfts door lakwerk en het zogenoemde Famille Noir porselein na te bootsen. Dergelijk geëmailleerd Chinees porselein in de kleuren vert, rose, noire en jaune ontstond tijdens het bewind van keizer Kangxi (1662-1722). In de negentiende eeuw verdeelde men dit porselein onder in familles en werd de overheersende kleur hieraan toegevoegd. 
Om in het jubileumjaar 1978 het Zwart-Delfts te introduceren, werd het jaar daarvoor opnieuw begonnen met de ontwikkeling van dit product. Nieuwe decors werden ontworpen die in samenwerking met de modelleur en het ceramisch laboratorium werden afgestemd op kleuren, modellen en glazuur. 
In een publicatie uit 1978 waarvan de titel verwijst naar de gelijknamige in 1962-1963 te Amsterdam gehouden tentoonstelling 'Het wondere zwart van Delft', spreekt de toenmalige directeur van De Porceleyne Fles, J. Dekker, zijn bewondering uit voor 'de levendige plateelkleuren met teruggehouden toon, aangebracht tegen het diepe, lakzwarte fond, afgedekt met transparante glazuur, waardoor de typische zachte hoogglans ontstaat en daardoor sterke herinneringen oproept aan de zo beroemde chinese lakpanelen'. Hierbij vallen op 'de fraaie oosters-georiënteerde bloem- en bladmotieven, die tot evenwichtige decors zijn samengesteld', aldus Dekker, 'terwijl veel van deze decors verder uitgewerkt werden door de toevoeging van een sierlijk vogelmotief'. Op 26 september 1978 werd de jubileumcollectie Zwart-Delfts aan Koningin Juliana gepresenteerd. 
Ongetwijfeld zal vooral de faam van het achttiende eeuwse Zwart-Delfts de beweegreden zijn geweest om juist bij het 325-jarig jubileum een dergelijke productie te hervatten. Het glanzende lakzwarte Delfts geldt immers als het ultieme bewijs van de technische hoogstandjes uit die tijd. Tot op de dag van vandaag wordt een keur aan zwart siergoed op de markt gebracht: van wandversiering en kaststellen tot kandelaars en in tal van kleuren uitgevoerde koetjes. 
In de jaren 70-80 werd in Gouda eveneens aardewerk met een hoogglanzend zwart oppervlak op de markt gebracht. Voorwerpen als een plateau en theebusjes vertonen een fraai Oosters decor met karakteristiek bloemwerk en pagodeachtige bouwsels.

Gepolychromeerd houten beeld van een adellijke Balinese vrouw in bruidskostuum. 
Dit beeld is gemaakt aan het begin van de twintigste eeuw en vormt de overgang naar een meer wereldse houtsnijkunst. Daarvoor was het Balische houtsnijwerk vooral gebruikt voor religieuze doeleinden. Bij dit beeld hoort een man in traditioneel kostuum (zie S 300-122)

Gepolychromeerd houten beeld van een adellijke Balinese vrouw in bruidskostuum

Dirck Harlees

De Porceleyne Fles

Het unieke karakter van dit voorwerp ligt in het feit dat het hier om een plateelbakkersproef gaat, die in 1654 werd ingevoerd voor het behalen van het meesterschap. 
De drie verplichte voorwerpen om deze proef met goed gevolg te doorstaan, waren 'een sirooppot, een winckel salaet schotel, ende een ront zoutvat van binnen hol uijt een stuck gedraijt', aldus een gildenbepaling uit 1654. 
De plateelbakkers vielen onder het Delftse Lucasgilde. 
Na een leertijd van zes jaar bij een meester, kon een leerling een proef afleggen 'tzij als draijers ofte als schilders'. 
Gelet op het opschrift op deze voorwerpen is het duidelijk wat wij heden ten dage dienen te verstaan onder een sirooppot, 'salaet' schotel en een rond zoutvat. Talloze boedelbeschrijvingen vermelden 'winckel salaet' schotels en strooppotten, waarvan we ons dankzij deze stukken dus een idee kunnen vormen van de verschijningsvorm. 
Slechts geregistreerde meesters mochten in Delft een plateelbakkerij leiden. Voorwaarde hiervoor was het bezit van poorterrecht, een bepaling waarmee het mogelijk was 'vreemde' (van buiten Delft) meesters te weren. 
De proef kon echter wel worden afgelegd door een meester of een leerling uit een andere stad, mits hij 'bij behoorl. attestatie uijt andere steden doen blijcken dat hij aldaer meester ware geweeste ofte den tijt van zes jaren voors. bij meesters geleert hadde'. 
De leerling diende in ieder geval de volledige zes jaar bij een meester in de leer te zijn geweest. 
Om een plateelbakkerij te leiden, moest een 'vreemde' meester wel nog het poorterrecht verwerven. 
De proef werd afgenomen in het huis van de 'oudsten hoffman', waarmee de langst in functie zijnde hoofdman van het Lucasgilde werd bedoeld. 
Als een meester kwam te overlijden, mocht zijn weduwe 'de neringe zonder prouff te doen (¿) continueren, haer leven langh'. 
In het geval dat zij was hertrouwd en kwam te overlijden, dan diende haar man 'de neringe willen[de] continueren, gehouden zijn hare prouven te doen binnen de zes weken naert overlijden van hare vrouwen'.

Delftse Plateelbakkersproef voor het behalen van het meesterschap in de vorm van een stroopkan met het wapen van het Sint Lucasgilde

De geribde balustervormige vaas heeft een rechte nek met naar buiten gebogen rand. 
De collectioneur F.E. Vlielander Hein, die in 1913 zijn omvangrijke verzameling 'oud' Wit-Delfts legateerde aan het Gemeentemuseum Den Haag, stelt in een artikel uit datzelfde jaar vast dat voor velen het 'oud-wit Delftsch aardewerk' onbekend is of zelfs 'het als niets waardig' aan hen voorbijgaan. Volgens hem verdient 'het witte goed' dat hem zo na aan het hart ligt, in meer dan 'één opzicht belangstelling'. Hij benadrukt de historische waarde van deze Delftse productie. De voorwerpen zijn immers slechts met een ondoorzichtig wit tinglazuur bedekt, waardoor dergelijk goed de onderzoeker alle mogelijkheden biedt de basis van de technische aspecten van het tinglazuuraardewerk grondig te bestuderen. 
Vervolgens gaat Vlielander Hein uitvoerig in op een in 1778 gezamenlijk door de Delftse plateelbakkers opgestelde prijslijst. Evenals de prijs van het 'blauw of geschilderd goed' komt de prijs van het aanzienlijk goedkopere witgoed aan bod, dat als alledaags gebruiksgoed kan worden betiteld. Bovendien werden de prijzen vastgesteld van zowel het 'schone' oftewel ongeschonden Delfts als van het 'wrakke' goed met bakfoutjes. 
Een grote groep Wit-Delfts is in 1980 op het voormalige terrein van plateelbakkerij De Porceleyne Fles aan het licht gekomen. Deze bodemvondst, waartoe overigens tevens gedecoreerd goed behoort, dateert uit 1660-1680. Aangezien Wit-Delfts nagenoeg nooit een merk vertoont, is het in tegenstelling tot het wel gemerkte goed, onmogelijk de fabriek van herkomst vast te stellen. Gelet op de locatie van de bodemvondst is dat dus niet het geval met de in onze recente publicatie over De Porceleyne Fles beschreven groep wit-goed. Het belang van deze bodemvondst is dan ook groot. Enerzijds gaat het daarbij om Wit-Delftse producten waarvan de herkomst wél bekend is. Anderzijds werpt deze omvangrijke groep licht op het productieassortiment dat men toentertijd voerde, nota bene slechts een zevental jaren na de start van De Porceleyne Fles in 1653. 
Drie eeuwen later produceert De Porceleyne Fles opnieuw ongedecoreerd Delfts waarvan een aanzienlijk aantal tot de collectie van de Gemeentemusea Delft behoort. Bij het bekijken van deze uit 29 voorwerpen bestaande groep 'nieuw' Wit-Delfts aardewerk blijkt dat menig voorwerp is ontleend aan vormen van weleer. 
In de jaren dertig van de twintigste eeuw hervatte men de productie van het wit-goed, omdat het vanwege de lage onkosten immers aanzienlijk voordeliger was dan het beschilderde. Vooral deze prijsfactor bracht De Porceleyne Fles ertoe om tijdens de crisis van de jaren dertig opnieuw het ongedecoreerde Delfts aan de man te brengen. Wellicht zou het een gunstige invloed hebben op de omzet van de fabriek.

In the 17th century, Delft was a breeding ground for talent, where important innovations were taking place. Johannes Vermeer (1632-1675) developed into a world-class painter here. For the first time, Vemeers life, his network and his relationship to the city of Delft is the central focus of an exhibition.On the basis of more than 100 objects from Dutch and foreign collections, including masterpieces by Delft painters, objects of applied art, maps, prints, drawings, books, biographical documents and other archival matter, a picture of the bustling city atmosphere of the 17th century will be painted.

Vermeer's Delft

Delft was in de 17de eeuw een broedplaats van talent, een plek waar belangrijke innovaties plaatsvonden. Hier groeide Johannes Vermeer (1632-1675) uit tot een schilder van wereldformaat. Voor het eerst staan Vermeers leven, zijn netwerk en zijn relatie tot de stad Delft centraal in een tentoonstelling. Topstukken van Delftse tijdgenoten worden getoond naast Delfts aardewerk, Delftse tapijten, archivalia en egodocumenten. Hiermee schetsen we een rijk beeld van het artistieke, intellectuele en sociale klimaat in Delft in de 17de eeuw.

Het Delft van Vermeer

Pirografiek

De verdiepte schotel is voorzien van een standring en heeft een geschulpte rand. Op het plat zijn centraal vier voor de rede liggende schepen afgebeeld en een sloep. 
Tegen de vertreding aan is als afsluiting een eenvoudig bies aangebracht. 
De randdecoratie bestaat uit vier bloemen toeven omgeven door gestileerde acanthus bladeren.

Schotel

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?

Schotel

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?