Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Kom nog één keer, voordat de deuren sluiten

Willem van Oranje

Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Jan Schoonhoven

Apostelhuis

Karel van Mander (II)

Mander is de signatuur op het wandtapijt. 'Jonge Mander' noemde Karel van Mander zich vaak, ter onderscheiding van zijn gelijknamige vader, die vooral bekend gebleven is door de kunstenaarsbiografieën in zijn Schilder-Boeck. Hij kwam naar Delft als ontwerper voor de tapijtwever François Spiering. Spiering was na de Spaanse Furie met al zijn arbeiders van Antwerpen naar Delft uitgeweken. Het stadsbestuur had hem een van de vroegere kloosters in gebruik gegeven, want voor het weven van tapijten was veel ruimte nodig. Hij leverde veel series tapijten, vooral van het buitenland. 
Karel van Mander werd in dit bedrijf in 1607 of 1608 aangenomen. Hij moest de ontwerpen maken en ze ook vergroten tot kartons. Deze waren een belangrijk hulpmiddel, want de tapijten werden liggend geweven met de voorkant naar beneden, zodat de wevers het resultaat nauwelijks konden beoordelen. Van Mander heeft voor Spiering heel wat ontwerpen gemaakt, met steeds minder genoegen, want de repen van het karton werden meteen in productie genomen en men zat altijd op hem te wachten. Hij bedronk zich regelmatig, geld was er nooit in huis en krediet kreeg hij niet meer. 
Toch lukte het hem in 1615 met financiële steun een eigen bedrijf te stichten, dat in het volgende jaar met de productie begon. Zijn eerste opdracht was een grote serie tapijten voor de Deense koning, die in 1620 tot 26 stuks was uitgegroeid. Er moet hard gewerkt zijn op het atelier, maar waarschijnlijk heeft Van Mander toch te scherp met Spiering willen concurreren. Hij moest grote sommen betalen voor de specialisten. In 1621 werd hijzelf onder curatele gesteld, maar het bedrijf bleef een enorme productie van nog betere kwaliteit behouden. In 1622 werd Van Mander failliet verklaard, in 1623 stierf hij. Zijn materiaal en ontwerpen werden door Spiering overgenomen. 
Alexander de Grote was een geliefd onderwerp voor tapijtwevers. We weten dat Van Mander op zijn minst vier series Alexander-tapijten heeft geproduceerd. Maar al eerder komt Alexander voor als één van de negen beroemde mannen (o.a. in een begin 15 de eeuwse tapijtenserie in The Cloisters, New York) en als grote heerser (in een serie voor het Bourgondische Hof, nu in Roma) In Van Mander's tijd lag de nadruk vooral op de beslissende ogenblikken in de geschiedenis en op de morele eigenschappen van de grote man. 
Op het zojuist verworven wandtapijt is een veldslag te zien. Van de vele veldslagen die Alexander heeft geleverd, is deze te identificeren op grond van de olifanten aan de rechterkant. Zij bewijzen dat het hier om één van de beroemdste gevechten gaat: de slag bij de Hydaspes in 326 v. Chr. Deze rivier (de tegenwoordige Jehlum, West-Pakistan) vormde de scheiding tussen Alexander's leger en dat van koning Porus. Porus was de belangrijkste tegenstander op de grote veroveringstocht naar het Oosten en Alexander was de belangrijkste tegenstander op de grote veroveringstocht naar het Oosten en Alexander was vooral bang voor zijn 200 olifanten. Deze konden alleen door het voetvolk bestreden worden, de ruiters waren er niet op getraind. 
Alexander liet op een stormachtige maanloze nacht een deel van het leger onverwacht een eind verder de rivier oversteken. Zijn tactiek was erop gericht om de olifanten en de ruiterij van Porus te scheiden, zodat zijn voetvolk de olifanten kon aanvallen. Dit lukte en de olifanten gingen, vriend en vijand vertrappend, op de vlucht. De superieure gevechtstechniek van de Grieken, oprukkend in een phalanx met aaneengesloten schilden, zorgde er toen voor dat Alexander de slag won. Hij maakte de overwonnen Porus tot zijn vazal en liet hem verder regeren in zijn koninkrijk. 
Het ontwerp van Van Mander gaat terug op de biografie van Alexander in de parallelle levens van Plutarchus (ca.46 - na 120) In de tweede helft van de 16de eeuw beleefde deze Griekse schrijver een enorme populariteit, vooral na het verschijnen van een zeer matige Franse vertaling van Jacques Amyot (1559, vele malen herdrukt) Deze vertaling werd opnieuw vertaald, in het Engels door Sir Thomas North (1579, uitgebreid geciteerd door Shakespeare) en in het Nederlands door Aarnoud van Zuylen van Nyevelt (Leiden, 1603, herdruk Delft 1644) Er was echter in 1601 in Leiden al een eerdere vertaling van Everart verschenen, die gebaseerd was op een Latijnse versie van Darius Tibertus. Het is onduidelijk of Van Mander één van de Leidse versies heeft gebruikt of de vertaling van Amyot. 
Vele details uit het verhaal zijn op het tapijt terug te vinden. Op de achtergrond is het water van de Hydaspes te zien met aan de rechterkant de slag, waarin de olifanten duidelijk zichtbaar zijn. Het centrum van het tapijt wordt ingenomen door koning Porus, die door Plutarchus beschreven wordt als een enorme man, bijna even groot als zijn olifant, hoewel dit beest groter was dan zijn soortgenoten. Deze olifant beschermde zijn meester, maar toen hij voelde dat Porus door zijn wonden was verzwakt, knielde hij neer en liet Porus zachtjes op de grond glijden. Daarna trok hij met zijn slurf voorzichtig de spiesen en pijlen uit de wonden. Toen Porus voor Alexander gebracht was vroeg deze, hoe hij behandeld wilde worden. Het antwoord was: koninklijk. Alexander vroeg of hij er niet nog iets aan toe te voegen had, maar Porus antwoordde dat het woord koninklijk reeds alles inhield. Daarop gaf Alexander hem niet alleen de regering over zijn eigen koninkrijk, maar voegde er nog een groot gebied aan toe. 
Op het tapijt is het ogenblik afgebeeld waarop Porus in zijn macht wordt bevestigd. Alexander heeft zijn blinkende zwaard opgeheven. Hij zit op zijn beroemde paard Bucephalus, dat korte tijd later zou sterven. Naast Porus lijkt de 30-jarige Alexander een tengere jongeling. 
Van Mander heeft Porus en de zijnen onderscheiden van de Grieken door ze negroïde trekken te geven: platte neuzen en dikke lippen. Met historische en topografische juistheid nam men het in de 17de eeuw nog niet zo nauw. 
De compositie van het tapijt is door Van Mander op superieure wijze opgelost. Porus vormt de verbinding van de hoofdscène links met de veldslag rechts. Vanuit onze links-rechts leesrichting kijken we met Alexander mee, worden tegengehouden door Porus, maar tegelijkertijd in een diagonaal dalende lijn naar rechts geleid, vanwaar we in een slinger van vechtenden naar boven terugkomen bij de gebeurtenissen aan de rivier. Het geheven zwaard van Alexander, dat in de drukke achtergrond gemakkelijk verloren zou kunnen gaan, heeft bijzondere nadruk gekregen door het erachter geplaatste vaandel. 
Overal is de liefde voor het detail merkbaar. Vooral in de wapenrustingen, maar ook in de bloemen op de voorgrond, waar de toen nog nieuwe tulpen opvallen (zouden ze daarom precies onder de speer van Porus zijn geplaatst?) De rand, met een vlechtwerk van bloemen en druiven, verlevendigd door vogels, is sterk verwant aan de boorden van de Scipiotapijten van Spiering, die waarschijnlijk ook door Van Mander ontworpen zijn. 
In de documentatie, die door G.T. van IJsselsteyn is bijeen gebracht, is ons tapijt niet met zekerheid te traceren. Hoewel juist over de Alexander-serie vrij veel informatie bestaat, zijn de gegevens over de kleur van de rand en de maten moeilijk met dit tapijt in overeenstemming te brengen. In ieder geval kunnen we concluderen dat Van Mander vier, misschien wel vijf "kameren van Alexander" heeft geweven. En waarschijnlijk kennen we de oude naam van de voorstelling, al wordt die genoemd in verband met een tapijt met rode rand, terwijl het onze een blauwe heeft: 'de battalie van Poorus'.

Koning Porus voor Alexander de Grote

onbekend

Bierpul met tinnen montering

Een verrassende tentoonstelling die je in beweging brengt

 Hedendaagse kunst in laatste tentoonstelling Museum Prinsenhof Delft

Bram Bogart

Luchtweg

Michiel van Mierevelt

Portret van Jacob Adriaensz. van Adrichem (1613-1640), halfportret naar rechts, met platte kanten kraag.

Portret van Jacob Adriaensz. van Adrichem (1613-1640)

De Twee Scheepjes

Jan Gaal

Elisabeth Cornelisdr. Gaal-van der Planck

Schaaltje met aan één zijde een accoladevormige rand. Plat is versierd met een blauwe decoratie in onderglazuur voorstellende een landschap met hek, bloemtakken, vogel en insekt. Rand versierd met een band van sterretjes op een donkere grond.

De cilindrische vazen hebben een omgekeerd convex-conische bodem op een hoge standring, een convex-conische schouder, en een omgekeerd concaaf-conische hals met een opstaande monding. Op de standring en langs de rand lopen banden met floraalmotieven. De buik en de hals zijn gedecoreerd met bloesemtakken, vruchten, peulen, bladeren, vogels en vlinders.

Richard Roland Holst

NV De Sphinx v/h Petrus Regout & Co

Nederlandsche Oliefabriek 

NOF deksel

Pieter Michielsz. van Mierevelt

Michiel van Mierevelt maakte in 1617 het ontwerp voor deze oudste Delftse anatomische les. De uitvoering van het schilderij berustte bij zijn zoon Pieter. Op het schilderij zijn de medici gegroepeerd rond de stadsanatoom Willem van der Meer. De aanwezige artsen schenken geen aandacht aan de sectie die de stadsanatoom verricht, hun gezichten zijn naar de toeschouwer gekeerd. De enige man die wel naar de dokter kijkt, is de schilder Pieter van Mierevelt. Het lijk ligt in het Theatrum Anatomicum van de Oude Kerk. Op het schilderij is dokter van der Meer begonnen met de sectie op de organen in de buikholte omdat deze het snelst bederven. 
 
Vanuit de banken rondom de sectietafel hebben de medici een goed overzicht op de verrichtingen van de arts. Op de achterste galerij staan enkele skeletten die dienst deden als lesmateriaal. Opvallend aan het schilderij is de aanwezigheid van twee boeken. Linksboven houdt een man een opengeslagen boek van de 16de-eeuwse medicus Vesalius vast. De afbeelding is die van de "spierman". Op de voorgrond houdt een chirurgijn een gesloten boek vast van de geleerde Galenus, die in de tweede eeuw na Christus was gestorven. In de 17de eeuw werd het standaardboek over het menselijk lichaam van Galenus, vervangen door de moderne ideeën van Vesalius. Het geopende boek luidt de nieuwe tijd in, terwijl het gesloten boek van Galenius een periode afsluit. De Delftse medici hebben op deze manier duidelijk willen maken dat zij niet achterbleven bij de nieuwste ontwikkelingen. 
 
'In welcke schilderije, zijn deze navolgende persoonen, nae 't leven afgemaelt 
In 't midden 
 Dr. Willem van der Meer 
 anatomicus. volgt van onder 
aen sijn rechter handt, opwaerts te stellen, 
 dr. Jacobus Valenzis 
 dr. Clemens Overschie 
 dr. Gijsbert van den Hove, met 'et 
 belken in zijn hant. volgt 
 dr. ...... van der Wel 
aen zijn linkerhant, van onder opwaerts 
 dr. Vinsent Swijs, met 'et laurier-blat 
 in zijn hant 
Pieter Mierevelt die 't stuk geschildert heeft. volgt 
 Mr. Corn(elis) Haverhoek 
 Mr. Jacob Schilperoort, met 'et 
 ruijkballetje 
 Mr. Willem Tol, met sijn groten baert 
aen de linkerhant, boven aen, 
 burgem(eeste)r Schilperoort, met den aeker 
 op sijn borst, deken van 't 
 gilde. volgt 
 Mr. Dirck van der Wel 
 Mr. Pieter van der Burgh 
 Mr. David Dijkman, op Delftshaven. 
tusschen beyde de scelata 
 Mr. Assuerus Moerkerken 
 Mr. Jacob Poelenburgh 
 de drie in 't verschiet; discipulen 
 vanden schilder.'

Anatomische les van Willem van der Meer

Zes dicht naast elkaar geplaatste stroken, bestaande uit korte, met weinig tussenruimte onder elkaar geplaatste horizontale lijnen. Over de gehele lengte van elk van deze stroken lopen links en rechts van het midden twee vertikale lijnen.

T78-90

Een muurschildering in de Buitenhof in Delft

Museum Mural Cherished is af!

De gecontourneerde kop-en-schotels hebben een standring en een geaccoleerde rand. De schotels hebben op het plat een decor van een libelle omgeven door vier bloemenranken. Langs de rand loopt een band met rankwerk. De koppen zijn op het plat en langs de rand gedecoreerd met rankwerk. Op de buitenwand bevindt zich een decor van vier bloemenranken en een libelle.

Calvé-Delft hors d'oeuvrebakje

Gebr. van Oven

Coenraet Decker

Reinier Boitet

Gravure met een gezicht op Het Sint Agathaklooster (Prinsenhof) aan de Oude Delft met links de Waalse Kerk. midden boven in de gravure de tekst 'OUDE PRINSEN-HOF dienende nu voor een gedeelte tot de SAY-HAL.' 
Uit: R. Boitet, stadsbeschrijving van Delft, uitgegeven in 1729.

'OUDE PRINSEN-HOF dienende nu voor een gedeelte tot de SAY-HAL.'

Gevelsteen 'De Muskettier'

Doe de podwalk: Het Delft van Vermeer

Maggi Giles

'16. Cheyne Walk'

De Grieksche A

Adrianus Kocx

De bloemhouder bestaat uit een voetstuk, een vaasgedeelte en een uit twee segmenten samengestelde deksel met tuiten. Ineen gedraaide slangen zijn als handvat gemodelleerd en spreiden zich uit over het oppervlak van het vaasgedeelte. 
 
Wat betreft de vorm gaat het om een westers model dat zoals de knerrenrand op het voetstuk aantoont, deels is geinspireerd op (edel)metalen voorbeelden. Het hoofdzakelijk in westerse stijl weergegeven, florale decor wordt afgesloten door in oosterse stijl uitgevoerde randen op het voetstuk en de in spaartechniek opgevulde lambrequins op het vaasgedeelte met de deksel. Het fraaie bloemwerk met rondvliegende insecten is evenals op de voetrand naturalistisch uitgewerkt.

Bloemhouder

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Blijf op de hoogte

Bloemhouder

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte