Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Speld met het wapen van Noord-Holland

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

In korte, beeldende verhalen nemen we je mee in onze collectie. Geniet nog even na of verdiep je in bijzondere objecten.

Verhalen

De Gecroonde Theepot

Ary de Milde

Gedrukt bolvormige theepot, ook wel trekpot genoemd, met een korte rechte hals, een rechte tuit en een ovaal oor. De buik is gedecoreerd met bloeiende prunustakken in reliëf.

Johan Christiaan Grabijn

Hoogheemraadschap met archief, exterieur

fragment van vetvanger

Anoniem

Augustinus Terwesten

Tekening van de, huidige, historische zaal (in museum Prinsenhof). 
 
Op een bijbehorend los papier staat vermeld; 'De Groote Sael op het Princenhof te Delft' en 'Overgenomen uit de Verzameling 'Gezichten en Oudheiden der Stad Delft'

'De Groote Sael op het Princenhof te Delft'

Jan Schoonhoven

'De rechtvaardige zal bloeien als een palmboom in 's Heeren huis'

De Grieksche A

Pieter Adriaensz. Kocx

Johanna van der Heul

De cilindrische geribde bus is rondom beschilderd met bloemtoeven tussen banden met lambrequinmotieven en gestileerde florale motieven. 
Het deksel met schroefdraad is voorzien van een knop gemodelleerd als een zittende Fo-leeuw. 
kleuren: blauw, rood, goud op romig witte ondergrond;

Bill Bogaarts

Zicht op Delft vanuit het noorden met links de fabriek van Calvé en rechts het Agnetapark

Gezicht op Delft

Wan Liya

De Porceleyne Fles - Royal Delft

(Rijst)kom met aan de binnenzijde een decoratie van een Chinees landschap met brug en een rand met servetwerk en cartouches met landschapjes. Aan de buitenzijde een Chinees landschap met rug en paviljoen.

'Made in Holland'

Philippe Dubuc

boîte nr. 5

De schoteltjes zijn gewelfd en hebben een standring. De schoteltjes hebben een decor van een prunustak. Langs de rand loopt een band met servetwerk met daarin vier ovale cartouches met een bloem.

Zoutvat. Zout was een basis ingrediënt aangezien peper en andere specerijen erg duur waren. De vorm van het zoutvat is afkomstig van de 16de eeuwse zilveren exemplaren toen 'de zout in de pap' nog een zeer kostbare zaak was.

onbekend

Cornelis de Man

Gerard van Honthorst

Willem II (1626-1650) trouwt in 1641 met Mary Stuart, een dochter van de Engelse koning Karel I. In 1647 volgt hij zijn vader Frederik Hendrik op als stadhouder. Willem II is een fel tegenstander van de Vrede van Münster die vroeg in 1648 wordt gesloten. Hij wil de belangen van de Republiek ondergeschikt maken aan zijn eigen dynastieke belangen: inmenging in de Engelse burgeroolog om zijn schoonvader te helpen. Willem II kan niet voorkomen dat Karel I in 1649 wordt onthoofd, maar wil daarna wel diens erfgenamen met een leger te hulp komen. In het hoogoplopende conflict tussen de stadhouder en de Hollandse steden, die het Staatse leger na de vrede wilden ontbinden, zet Willem II zes vooraanstaande regenten gevangen op slot Loevestein en probeert hij in de zomer van 1650 Amsterdam te verrassen. Kort daarop bezwijkt hij aan de kinderpokken, enkele dagen voor de geboorte van zijn zoon Willem III. De Republiek gaat vervolgens het eerste stadhouderloze tijdperk in dat zal duren tot 1672.

Portret van Willem II (1626-1650)

Trompe l'oeil lijst met putti

Lampetkan

Guus Zuiderwijk

A.W.H. de Nolthenius de Man

'Afbeelding van de Trap, in het voormalig Clooster van St. Aechte, later het Princen-Hof te Delft, op dewelke Prins Willem I, door Balthazar Gerards, op den 10den Julij 1584 verraderlijk is doodgeschoten; en zoodanig als dezelve zich in 1832 nog vertoonde'

Erik Pape

Langwerpige, horizontaal geplaatste, ellips, aan drie kanten afgesneden door de rand van het doek. De restruimte om de ellips is wit. Boven langs de ellips loopt een gele, en onderlangs een blauwe streep. De ellips is opgevuld met donkerblauwe en zwarte horizontaal geplaatste verfstreken (onder) met enkele lichte accenten en met witte en lichtblauwe verfstreken (boven en zij) met enkele donkere accenten.

Bassin rond

Yin Jiulong

Alaksana 1

Jacob Willemsz. Delff (II)

Portret van Dirck de Groot (1618-1661), ten halve lijve 'en trois-quarts' naar rechts. De geportretteerde draagt een harnas met een wit kanten kraag. Linksboven het familiewapen de Groot. Dirck de Groot is de jongste zoon van Hugo de Groot. 
 
Hij doorliep een militaire loopbaan en diende in de 30-jarige oorlog. Later kwam hij in Franse dienst. Toen hij in 1656 in dienst van het Zweedse leger wilde treden werd hij bij Maagdenburg door zijn knecht vermoord.

Portret van Dirck de Groot (1618-1661)

Heb jij alle plaatjes gevonden in het museum? Bingo!

Museumbingo

Oost Indisch Huis: binnenplaats

Henk Bouwer

Wit paneel met daarop bevestigd een dunnere, eveneens witte plaat (triplex), waarin in het midden een vrijwel rechte verticale snede is gemaakt, zodat de randen van deze plaat aan weerszijden van deze snede enigszins naar buiten toe kromtrekken. 
Het werk ontleent zijn karakter aan het gebruikte materiaal; de flexibiliteit van het triplex geeft het werk een derde dimensie, en daardoor een ruimtelijk effect. Ook het effect van licht en schaduw speelt hierbij een rol.

Kromtrekpaneel

Jan Henderikse

Op een op paneel gespannen, blauwe, grof geweven stof zijn centen uit 1967 opgeplakt in de vorm van een 'perspectivische' kubus.

Assemblage met munten

Rijk van Lavieren

De Torenstraat in Rotterdam met in de achtergrond de Laurenskerk

Leonaert Bramer

Kalebasvormige vaas met opgelegde, opengewerkte sierbanden en medaillons met Bijbelse voorstellingen: Lot en zijn dochters; Tobias en de Engel; Rebecca bij de bron; de Annunciatie; de Visitatie; de Aanbidding van de herders; de Vlucht naar Egypte; en Noli me tangere. De voorstellingen zijn naar ontwerpen van de Delftse kunstschilder, Leonaert Bramer.

Kalebasvaas met Bijbelse voorstellingen

'Prins van Orangien vermoort'

Daniël van den Queborn

Ze is pas twee jaar oud als in 1571 het conflict tussen haar ouders, Willem van Oranje en Anna van Saksen, een hoogtepunt bereikt en ze wordt ondergebracht bij haar oom Jan op Kasteel Dillenburg. Het is een droevige situatie: Emilia zou haar moeder niet meer terugzien. Na de dood van ook haar vader wil Emilia dan ook niks liever dan naar Delft afreizen en bij haar familie zijn. Pas in 1588, vier jaar later, is het eindelijk zover en komt ze in het Prinsenhof wonen. 
 
Aan het hof van Maurits is Emilia een graag geziene gast. Met haar schoonheid staan de huwelijkskandidaten in de rij, maar Emilia is kieskeurig. Tot ze de in ballingschap levende kroonprins Emanuel van Portugal ontmoet. Een probleem: Emanuel is katholiek en van Maurits krijgt zij daarom geen toestemming om met hem te trouwen. Emilia laat het er niet bij zitten en trouwt in het geheim met Emanuel. Die avond nog schrijft ze een brief aan de Staten-Generaal waarin zij haar geheime huwelijk en vrije keuze verdedigt. Het mag niet baten, ze keuren het huwelijk af en ze krijgen huisarrest in Duitsland. Pas een jaar later, na de geboorte van hun eerste kindje, mag het echtpaar terugkeren naar Delft. Er worden daarna nog negen kinderen geboren. 
 
Het huwelijk zou vele jaren later alsnog ontbonden worden omdat Emanuel na het overlijden van Maurits, onverwachts de kant van Spanje kiest. Emilia, vastberaden als altijd, weigerde om zich in te laten ‘met de moordenaars van haar vader’. Vijf van haar acht kinderen liggen begraven in de Waalse Kerk van het Prinsenhof.

Portret van Emilia, prinses van Oranje, prinses van Portugal (1569-1629)

'Door 't kruis naar 't eeuwig huis'

Avond

Museum Lambert van Meerten, interieur met bedstee

Het zoutvaatje is gemodelleerd als een melker, zittend op een kruk met drie poten en houdt een emmer tussen de benen geklemd. Het mannelijke figuur heeft een hoed op het hoofd

Vaas met twee oren en een wijde opening, beschilderd in blauw onderglazuur met dieren en bloemmotieven. In de hals 26 gaatjes voor bloemen.

In 1985 doet de Gemeente Delft een oproep aan kunstenaars om een actueel stadsgezicht te maken, geïnspireerd op het wereldberoemde 17de-eeuwse Gezicht op Delft van Johannes Vermeer. Jan Henderikse doet dat letterlijk en fotografeert alles wat hij ziet in de stad van zijn kindertijd en jeugd. Het gaat hem niet om het perfecte plaatje, maar om snelle opnamen. Zijn snapshots zijn amateuristisch en soms onscherp. Maar met zijn 744 polaroids in vijf schetsboeken geeft Henderikse een herkenbaar en volledig beeld van Delft in 1985.

'Gezicht op Delft'

Papieren amulet, met verschillende decoratieve figuren met rood opgewerkt en met Arabische lettertekens verdeeld in 5 kolommen. Het amulet is in 1862 aangetroffen bij een gesneuvelde opstandeling in de zuidoostelijke afdeling van Borneo.

Het zoutvaatje is gemodelleerd als een melkster, zittend op een kruk met drie poten en houdt een emmer tussen de benen geklemd. Het vrouwelijke figuur heeft een gebloemde jurk aan waarvan de mouwen zijn opgestroopt.

Beeld of balkdrager voorstellende Sint Simon

Vandaag zijn we open van 11.00 tot 17.00 uur.

Plan je bezoek

Eugène Lacomblé

Medaillon met portret van Antoine Corneille Oudemans (1831-1895)

Leo de Groot

Ronde (dek)schaal met deksel met een decoratie van een Chinees landschap met brug en paviljoens, randen met servetwerk en cartouches met landschapjes. Op de knop een artemisia blad en geluksstrikken.

Nederlandsche Oliefabriek 

Volle fles Delftsche slaolie, inhoud 0,39 liter

Fles Delftsche slaolie, inhoud 0,39 liter

De Klaauw

De terrine is voorzien van twee panelen waarbinnen een chinoiserie decoratie van twee oosterse figuren in een landschap (dezelfde voorstelling is terug te vinden op het plat van de bij de terrine behorende onderschotel). De panelen worden onderling gescheiden door gemarmerde randen. 
De gewelfde deksel is voorzien van druivenbladeren en een druiventros als handvat. 
Op de krulvormige handvaten sporen van gouden hoogsels (koud vergulding). 
De vorm van de terrine is Europees en mogelijk naar een zilveren voorbeeld gemodelleerd.

Terrine met deksel



modellen van gereedschap en muziekinstrumenten

Frederik van Frijtom

Het met standring uitgevoerde, ovaal geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met een landschap gestoffeerd met twee reizigers en een ruiter die een brug over een riviertje oversteken. In de achtergrond is het dak van een huis tussen de bomen zichtbaar. De rand is voorzien van een blauwe band. 
Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Een Delftse faience schaaltje met een geaccoleerde hart vorm.

Museum Lambert van Meerten, interieur met schouw

Portret van Franco Adriaensz. van der Goes (1622-1700), halfportret naar rechts, met wapen rechtsboven

Portret van Franco Adriaensz. van der Goes (1622-1700)

Portret van Machteld Doubleth (1631-1652), halfportret naar links, met halssnoer en grote afhangende kraag. Linksboven twee familiewapens waaronder die van de familie Van der Goes

Portret van Machteld Doubleth (1631-1652)

Miniatuurhouder met de portretten van Willem van Oranje en zijn vierde vrouw Louise de Coligny. Willem van Oranje is afgebeeld op zijn sterfbed, Louise de Coligny met een rouwteken op haar hoofd. Volgens de overlevering zou Louise haar man voor Balthasar Gerards hebben gewaarschuwd, omdat zij zijn duistere gestalte niet vertrouwde.

Medaillon met miniatuurportretten van Willem van Oranje op zijn sterfbed en zijn vierde vrouw Louise de Coligny

De Porceleyne Schotel

Johannes van Duijn

Trijntje van Duijn-Kampen

'Modern times'

De goden op de Olympus

Theepotbakkerij Jacobus de Caluwe 

Jacobus Francoisz. de Caluwe

De bolle pot is voorzien van een korte rechte tuit en een oorvormig handvat. De voorstelling op de buik is in laag reliëf aangebracht en bestaat uit de vogel Phoenix tussen bloeiende takken. Het licht gewelfde deksel is versierd met takjes en voorzien van een balvormige knop.

Een Delfts rood steengoed trekpotje voor thee.

Christiaan Luyckx

Afgebeeld is een hemelglobe staande op opengeslagen foliant met een gravure van de maarschalk Hendrik van den Bergh (1573-1638). Hij was veldheer in Spaanse dienst. Misschien is hij de opdrachtgever van het schilderij geweest. Voorts zijn twee vliegende distelvinken, drie schelpen, twee padjes en twee vlinders afgebeeld. 
 
Het Vanitasschilderij toont enerzijds de vergankelijkheid van macht en roem, anderzijds symboliseren de vlinders, distelvinkjes en kikkers de opstanding van de ziel. Graaf Hendrik overleed op 12 mei 1638 in een armoedige herberg in Zutphen na een ongeval met zijn koets. 
 
De exotische schelpen waren kostbare verzamelobjecten, waarmee de ijdelheid van het aardse bezit dat niet kan worden meegenomen naar het hiernamaals, geïnspireerd wordt. 
De vlinders zijn hun antithese, symbolen van de verloste zielen die ten hemel kunnen opstijgen, oftewel opstandingssymbolen. 
Van de verschillende betekenissen die aan de padden of kikkers worden toegekend is die van de opstanding de meest waarschijnlijke. De kikker lijkt in het najaar te sterven, maar gaat in winterslaap en verblijft in die periode onder het ijs. In het voorjaar ontwaakt hij weer. 
De distelvink is een in de kunst veel toegepast Christus-symbool, omdat hij zijn voedsel zoekt tussen distels. 
 
Luycx specialiseerde zich in stillevens met hemel- of aardglobes. De globe is waarschijnlijk geschilderd naar een voorbeeld uit 1613.

Stilleven met boek en hemelglobe

Dekservet

De Kananese vrouw  (Matteüs 15:21-28)

Jan Teunis Dextra

Het rechthoekige dienblad met geschulpte hoeken rust op vier bolpootjes. Het dienblad heeft een zogenoemde Nevers-blauwe of 'berettino' ondergrond waarin een polychrome chinoiserie decoratie is aangebracht. Een dergelijke uitvoering die ook wel in wit of geelgroen is beschilderd, ontstond onder andere in navolging van het in Nevers gemaakte aardewerk. Het waren de in Nevers werkende Italiaanse pottenbakkers die deze werkwijze introduceerden. Al in de eerste helft van de zeventiende eeuw pasten de in de Republiek wonende majolicabakkers een soortgelijke decoratie toe.

Een Delftse faience Cabaret dienblaadje.

Michiel van Mierevelt

Portret van Maurits uit de reeks die Michiel Jansz. van Mierevelt schilderde in opdracht van de stad Delft. Op dit portret draagt Maurits de Orde van de Kouseband. Verder draagt hij traditionele Spaans georiënteerde kleding. Zijn enige luxe is de kant waarmee de kraag boven het wambuis is afgezoomd. 
 
Maurits is de zoon van Willem van Oranje en diens tweede echtgenote Anna van Saksen. In 1585 werd hij benoemd tot kapitein-generaal en stadhouder van Holland, Zeeland etc. en later tot militair leider. Samen met zijn neef Willem-Lodewijk moderniseerde hij zijn leger tot een model krijgsmacht en dreef de Spanjaarden terug tot beneden de rivieren. Tussen 1590 en 1600 veroverde hij diverse steden. Nadien kreeg hij te maken met de bekwame Spaanse veldheer Spinola tegen wie hij militair niet opgewassen was. Maurits wordt wel de 'klassieke' veldheer genoemd. Hoewel hij talrijke liefdesverhoudingen en 13 onechte kinderen had, is Maurits ongehuwd gebleven. Na zijn dood werd hij opgevolgd door zijn halfbroer Frederik Hendrik.

Portret van Maurits

Gerard Houckgeest

Kerkinterieur met links doorkijk in dwarsschip van Italiaans aandoende kerk, rechts stuk van een grote abdis, waarin een celebrerende priester. Op de voorgrond voor hem een knielende weduwe met page, in het midden een groep, naar de priester, gekeerde mensen en wandelaars. Grafmonumenten met wapens. Een gisant op één van de monumenten lijkt sterk op die van het graf van Willem van Oranje in de Nieuwe Kerk.

Katholiek kerkinterieur

Marijke van Vlaardingen

Experimentele Afdeling van De Porceleyne Fles

Gillis Gillisz. de Bergh

Stilleven met fruit, Chinese kom, tazza en een papegaai. Op een marmeren tafel is een blauw Chinese kom met druiven en druivenranken, voorts een meloen, een zilveren schaal, een fluitglas met rode wijn, een op zijn kant gelegde zilveren schaal waarop een papegaai zit en perziken en pruimen.

Stilleven met fruit, Chinese kom, tazza en een papegaai

Cornelis Tulk

Balustervaas met ‘Tulk-zonnebloemmotief’

Hendrick van Vliet

Michiel van der Dussen (1600-1681) en Wilhelmina van Setten (1605-1683), beiden katholiek en uit invloedrijke en welgestelde Delftse families afkomstig, trouwden in 1625. Ter gelegenheid van hun 15-jarig huwelijk lieten ze zich met hun twee zonen en drie dochters schilderen. 
 
Zowel de kleding als het interieur weerspiegelen de welstand van het gezin; schilderijen aan de wand en een groep beelden op het kastje wekken de indruk dat de Van der Dussens verzamelaars waren. Toch is dat niet het geval: de beelden zijn een bronzen gekruisigde Christus, geplaatst tussen links een Madonna met kind en rechts Johannes de Evangelist, uitgevoerd in ivoor of misschien in keramiek en vormen zo een aanduiding voor het geloof van de familie. Een aantal schilderijen werd, zoals we uit boedelbeschrijvingen weten, bij elke welgestelde familie in de Republiek aangetroffen als deel van de decoratie van het huis. 
Achter het echtpaar is een tafel te zien waarachter een vrij hoge, maar smalle rijk bewerkte schouw verrijst. De tafel moet er dicht tegen aan staan, want de diepte van de ruimte wordt aangegeven door het hemelbed (rechts). Die begint direct achter de voorgestelde personen en eindigt tegen de achtermuur. De diepte achter de figuren kan dus niet veel meer dan twee meter bedragen. 
 
Symboliek op het portret van de familie van Michiel van der Dussen 
 
De crucifix, tussen een Madonna met kind en Johannes de Evangelist, lijkt samen met de schilderijen er boven, een soort privé-altaar te vormen. Evenals de kruisjes om de hals van de meisjes vormt het een aanduiding voor de katholieke levensovertuiging van de familie. 
 
Vader en zonen spelen blokfluit, iets wat men zelden ziet op schilderijen. De opengeslagen muziekboeken zijn leesbaar en laten zien dat ze het stuk "Im festo S. Michaelis' spelen. Het is een muziekstuk ter ere van de aartsengel Michael, de beschermheilige van Michiel van der Dussen en behoort tot de katholieke liturgie. Musiceren op een schilderij kan gezien worden als een symbool van huiselijke harmonie. 
 
Het boek op de grond is het Nervi d'Orfeo, een verzameling wereldlijke madrigalen (meerstemmige wereldlijke liederen zonder begeleiding). Mogelijk heeft de vader hiermee willen aangeven dat hij wereldlijke muziek niet afwijst, maar ondergeschikt acht aan religieuze muziek. Ook het glas rode wijn en de walnoten zijn bekende christelijke symbolen. De walnoten zijn tegelijk een symbool van een lang en gelukkig huwelijk. 
 
De meisjes hebben attributen in handen die de vijf zintuigen symboliseren, maar die tevens een christelijke betekenis hebben. Het bosje bloemen dat het oudste meisje vasthoudt verwijst naar de reukzin, maar ook naar de tegenstelling tussen het aardse leven en het hiernamaals. Het jongere meisje toont een tros druiven en houdt een mand met fruit vast. Dit verwijst naar de smaak, maar symboliseert tevens de wijn van de eucharistie en daarmee het bloed van de verlosser. Fruit is een verwijzing naar de luxe leefomstandigheden van het gezin, maar symboliseert ook de vergankelijkheid van al die rijkdom. Naast het fruit ligt ook een horloge, wat een aanduiding is voor het vergaan van de tijd. 
 
Wilhelmina van Setten houdt haar jongste dochter bij de hand, die, zoals toen bij zowel heel jonge meisjes als jongetjes gebruikelijk was, een jurk-achtig kostuum draagt. 
 
Het totale schilderij wil duidelijk maken dat rijkdom, sociale status en maatschappelijk welzijn de aandacht niet mogen afleiden van wat er werkelijk toe doet, namelijk het geloof. De familie van Michiel van der Dussen liet door middel van het schilderij weten dat zij katholiek waren, ondanks het feit dat in die dagen het katholicisme niet erg werd gewaardeerd. 
 
Van Vliet signeerde het schilderij niet alleen hij vermeldde er nadrukkelijk de datum op: 25 mei 1640

Geldkist met bewerkte slotplaat

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

Geldkist met bewerkte slotplaat

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch