Insculpatieplaat

Willem Jansz. Verstraeten

In het centrale medaillon op het plat aan de voorzijde is een putto afgebeeld met de rechterhand rustend op een schild, neergezet op een grondje met bossages. De lucht met vogels is aangegeven met strepen. De aigretterand op de rand is gevat tussen cirkels.

Bord met puti

Jan Henderikse

I found a picture of you, those were the happiest days in my life

Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

De vaas is afgeplat cilindrisch van vorm en heeft een standring, een korte rechte hals en een verdikte rand. Op de schouder loopt een band waarin zich acht hartvormige cartouches met servetwerk bevinden. De buik heeft een decor van een landschap met bergen, rotsen, bomen, een huis en een brug, en twee elkaar overlappende vierkante panelen, de onderste met floraalmotieven, de bovenste met een decor van een gezelschap van dames en heren met bedienden bij een boom.

Caspar Netscher

Portret van Cornelis Maartensz. Tromp (1629-1691)

The Sunny Side of Myrtle; Myrtle Avenue I

De Porceleyne Schotel

Jan Pennis sr

Rond bord met op het plat een smederij met links een smid achter een werkbank en rechts een smid die een staaf in het vuur steekt. Op de achtergrond hangt aan de muur: een slot, een bos sleutels en een tang. Op de wand en rand, bloem- en bladranken

onbekend

Berchtesgaden

Marri Oosterholt

Portret Mevr. Luijendijk (Portretstudie)

Jackson Li

Plastiek dat twee voorzijden van koeien combineert. Het geheel is overgoten met goudglazuur, waarbij enkele delen van de koppen onbedekt zijn gelaten.

Koe plastiek

Delft is een stad van vele culturen: vrouwen uit alle windstreken zijn in Delft samengestroomd en naast geboren en getogen Delftenaren komen wonen. Al deze vrouwen bieden daarom de stad Delft een wandkleed aan, om hun verbondenheid met elkaar en met de stad te laten zien, maar ook de gebundelde kracht van de vele culturen die Delft rijk is. 
 
Op vier locaties in de wijken Voorhof en Buitenhof kwamen Delftse vrouwen van verschillende nationaliteiten, achtergronden en leeftijden bijeen om te borduren aan een gezamenlijk kleed dat als thema 'aarde, water, vuur en lucht ' heeft. Elke groep borduurde een gedeelte waarbij elke vrouw afzonderlijk een stukje van het kleed invulde. In het voorjaar 2003 werden de kleden samengevoegd tot een groot, veelkleurig kunstwerk en werd het project afgesloten met een feestelijke presentatie. 
 
De kleden vormen een samensmelting van de vele culturen. Iedere cultuur levert een 'lapje' aan dit wandkleed en is zo vertegenwoordigd in dit project. Juist de universele taal van het handwerk, het samenwerken en de herkenning binnen de verschillende culturen leidt tot iets wat uitstijgt boven het maken van dit kunstwerk alleen. Het resultaat van Delftse Kleden is niet slechts de wandkleden, maar ook alles wat erachter schuilgaat, de verhalen, de ontmoetingen tussen vrouwen, de tegenslagen, de vondsten.

Delfts kleed; Lucht

Jan Reghter

Tussen zwaar lofwerk in Lodewijk XIV stijl in schildvorm een middelstuk, waarin een op ivoor geschilderde gemeentewapen bestaande uit abtsmijter en kromstaven. Hieronder drie kettinkjes, niet verguld, met kwastjes. 
 
In het tweede jaar van de Bataafse Republiek (1795 1805) krijgt Jan Regters opdracht om voor de 'geregsboode' van de municipaliteit Abtsregt een bodebus te vervaardigen. 
Hij levert in augustus 1797 zelf deze 'busse' af bij de 'Regtkamer' bij de Maire aan de Rotterdamscheweg. 
 
De bodebus was een onderscheidingsteken dat werd gedragen door boden die in dienst waren van bestuurslichamen zoals de Kamers der Staten Generaal, de Provinciale Staten, gemeentebesturen, Hoogheemraadschappen, Waterschappen en polders. 
In de middeleeuwen werden geschreven en verzegelde berichten door bodes overgebracht. De berichten werden in een bus aan een gordel gedragen. Soms droeg zo'n bode een staf wanneer hij op reis was. De bode kon gratis gebruik maken van het toenmalige vervoer zoals de trekschuit, veerpont of diligence. 
Vanaf de 15de eeuw werd aan de bodebus een schildje toegevoegd met het wapen van de instantie die werd vertegenwoordigd door de bode.

Bodebus van Abtsregt

Delfts kleed

Carel Adolph Lion Cachet

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Het hier getoonde, uit twee tegels bestaande tableau is ontworpen door de veelzijdige sierkunstenaar C.A. Lion Cachet (1864-1945). 
Het omvangrijke oeuvre van Lion Cachet omvat velerlei ontwerpen voor onder andere complete interieurs van woonhuizen en passagiersschepen, interieurstoffen en bankbiljetten. 
Bovendien was Lion Cachet op alle denkbare keramische werkterreinen actief. 
Zo ontwierp hij sieraardewerk in allerlei technieken, gebruiksaardewerk, bouwkeramiek, tegeltableaus en mozaïeken. 
Voorts nam hij gelegenheidsopdrachten aan. 
Voor de uitvoering van zijn ontwerpen zocht hij producenten bij onder meer de belangrijkste Nederlandse aardewerkfabrieken. 
Eén hiervan was De Porceleyne Fles. 
Hoe dit contact met deze fabriek werd gelegd is onduidelijk. 
Mogelijk gebeurde dit via zijn zwager J.R. Tutein Nolthenius, directeur van de Calvé-fabriek te Delft. 
In 1909 ontwierp Lion Cachet een tegeltableau met het wapen van Amsterdam, dat werd omgeven door leeuwen. 
Het tableau werd aangebracht op de schoorsteenboezem van de salon van de Amsterdamse jurist Th.G. Dentz van Schaick. 
Aan weerszijden werd het geflankeerd door een fries met gestileerde leeuwen steeds over twee tegels uitgevoerd. 
De leeuwen waren beurtelings naar links of rechts gericht. 
Het patroon van een leeuw op ons tegeltableau (circa 1910) werd door middel van een loden sjabloon uitgespaard op een fond van wit reflet. 
Aan het einde van dit langdurige proces werd het goud opgeschilderd en met een lage temperatuur ingebakken.

Het bord heeft een standring en een brede, licht oplopende, geaccoleerde rand. Het plat heeft een decor van een boeket bloemen met een strik. De vertreding heeft een band met divers servetwerk en een doorlopende bloemenrank. De rand heeft een decor van afwisselend grote en kleine bloesemtakken.

op de Vrede van Rijswijk

Maison van Wielik (Den Haag)

Set (manchet)knopen, zwart en bont gekleurd. 
Het textiel is om een mal gevouwen en daarop geperst. 
 
Op de onderkant staat 'Maison van Wielik La Haye'

Ronald van Ooijen

Portret van Hans Borsboom

Notenhouten Lodewijk XIV stoel

Arie (J.P.F.) Teeuwisse

Ruiterbeeld van Willem van Oranje. Willem van Oranje, met hoed op het hoofd, zit rechtop met leidsels in de hand. Paard met kortgeknipte staart.

Ruiterbeeld van Willem van Oranje

Zak, afkomstig uit de Weeskamer (stadhuis Delft), waarin officiële stukken (rechtstukken e.d.) in bewaard werden. Op de zak is een etiket genaaid waarop staat wat in de zak zit, (in dit geval bewijzen van eigendom). 
 
De tekst op het etiket luidt: 
'Bewijzen van Eigendom 
Comp[toir] S'Hage Losrente Groot 6200 (sedert?) Ilhe(?) vers[chijndag] 1 meij in (...?) 2 1/2 Pct 155'

Corine Post

De Delftsblauwe Deken

De dekselschaal is gewelfd en heeft gegolfde handgrepen, een standring en een gewelfd deksel met verdikte rand. De schaal is gedecoreerd met twee grote en twee kleine bloemenranken, en langs de rand met een band van servetwerk. Het deksel heeft een decor van twee grote en twee kleine bloemenranken, en is langs de rand versierd met servetwerk. De knop is gedecoreerd met een floraalmotief. Rond de knop bevindt zich pijlpuntvormig servetwerk.

Hozan Zangana

XAUN komt voort uit gesprekken met jongeren die ondersteund worden door de sociaal-culturele instelling Can I Dream; een veilige gemeenschap die tieners en jongvolwassenen helpt hun talenten te ontwikkelen tijdens een kwetsbare periode in hun leven. Het beeld doet denken aan een schoot. De vorm verwijst naar de schoot van ouders en verzorgers: de liefdevolle en geduldige springplank voor de ontwikkeling van een kind.

XAUN / Droom

Rijk van Lavieren

Boom in winderig landschap

Michiel van Mierevelt

Willem van Oranje wil zo veel mogelijk vertrouwelingen op belangrijke bestuurlijke functies. Daarom stelt hij in 1573 Pieter van der Meer (1534-1616) aan als raadsheer bij het Hof van Holland. Van der Meer is vanaf 1575 tot aan zijn dood ook pensionaris van Delft. Als de belangrijkste rechtsgeleerde heeft over een lange periode, en zeker ten opzichte van de steeds wisselende burgemeesters, belangrijke invloed op de stadspolitiek.

Portret van Pieter van der Meer

Jan Theuns

Gezicht op Delft vanuit het zuiden?

Beschrijving van het (kunst)werk: Loodgieter. Naakt in het water met PVC pijp in de hand

Portret van Maarten Warffemius

De Klaauw

Schotel met waaier- of pauwenverendecor

Gillis van Oosten

Johannes van Coppenhage

Johannes de Ram

Jan Verkolje (I)

Vier koperplaten van de stadsplattegrond van de Caert Figuratief van Delft

Koperplaten van de 'Caert Figuratief'

Namen vermeld op de voorzijde: 'Doede (Willems) de Man; Adriaan (Adriaen) Brant (Brandt); Johannis Cruifweg; Goswynus (Goswinus) van Oever; Nicolaus (Nicolaes) Keyser; Eliseus van Rense (Rensen); Cornelis van Amsterdam; Hendrik van Ankeren (Anckeren); Anthony (Antonis) Groen; Anthony (Anthonij) (Gijsbrecht) Velse (Velsen); Jan Kruifweg; Jacobus Havershoek (Havershoeck); Willem de Man; Dirk (Dirck) van Ryk (Ricken); Francois Duseldorp (Fransoys van Dusseldorp); Alewijn Verbrugge; Pieter Brant; Cornelis van Dyk (Dijck); Johannis (Johannes) de Swart; Petrus Coops (Pieter Koops); Adriaan (Adriaen) van den Velde (Arij van den Velden); Jacobus van Zyl (Zijl); Andries van Rense; Joseph Gautier (Goutje); Leonardus (van) Amsterdam; Charle Serval; Jacobus Leopold (Leopoldus), Hendrick (Pieter) Cornaal (Cornael); Jacobus van der Knoeck (Knock); Wynant de Kort (Wijnant de Kort); Jacob van Ankeren (Anckere); Casper de Jager; Nicolaes Basijn; Abram (Abraham) Littel; Simon van Malen (Male(n)); Jacob Benselaer (Jacobus Benselaer); Wilhelm Rynck; Johannis Clant; Hendrik Wyntje; Zacharias (Zacharia) Dixstra; Cornelis de Lack (Lach); Cornelis Velse; Wilhelm (Wilm) Hoed; Albertus van Oosten; Adriaan (Adriaen) van den Ende; Johan van Tonningen; Wouter van Dyk (Dijck); Barent (Barnardus) van Hasselt' 
 
Namen vermeld op de achterzijde: 'Pieter Wyntje (Wijntje); Cornelis van Staevoren; Saemuel (Samuel) van Graeuwenhaen (Gravehaen)'

Christina Linaris-Coridou

Beschrijving van het (kunst)werk: Een gebroken schoteltje van chinees porselein met een bloemdecor in blauw en aanvullingen in de gebroken rand door middel van een stukje papier en een stukje stof. Het stukje papier is smal en rood en het stukje stof is breed en heeft een fotografisch overgebracht patroon in de vorm van een takje.

Bord met Rood Randje

Leon Senf

De schaapsherder

Lepelbak van tin; de steel ontbreekt.

Pieter Gerritsz. Groen

Zegel van de stad Delft waarop een grote poort voorzien van een hamei, waaruit een brullende leeuw tevoorschijn treedt, een schild vasthoudend, waarop het Delftse wapen. randschrift: sigillum civitatis opidanorum de delf ad causas. ijzeren handvat.

Stempel met het wapen van Delft

Beschrijving van het (kunst)werk: Fietsenmaker en wielrenner. Naakt met wielrennershelm in de hand voor zijn gereedschap

Portret van Ernst Lalleman

Daniel Jacobsz. de Bergh

Lepel met ronde bak , spits toelopend, de steel beneden vierkant, voor het bovendeel getorst en bekroond door een schildhoudende griffioen. Met op het schild de initialen P.C.D.H. 
 
Spoon. The twisted stem terminates in a griffin holding a shield engraved with the initials P.C.D.H.

Lepel

'De stad van God' boven het wapen van Florence

Jacob Maris

De Oostpoort te Delft

Beschildering in blauw met oranje-bruine rand. Versierd met een vaas met waaiervormig gerangschikte varens.

Johannes Theodora Maria Visser

Pauwenschotel met op de rand een bloemornament tegen een achtergrond van spiraalmotieven.

'Uw slaoogst  slagen, naar allisan vragen'

Philip van Pieterson

atelieropstelling van "Collectors"

Jan Naezer

4e staat no 4073

Steengoed (bier)kan met een lintoor uit het Westerwald.

Het witte kannetje heeft een bolle buik, een korte ingeknepen sneb en een voluutvormig oor. Het montuur bestaat uit een verguld zilveren deksel met een zwaan als knop, een verguld zilveren duimstuk en een verguld zilveren standring bestaande uit omhoogwijzende driehoekige bladeren.

Kannetje versierd met een verguld zilveren montuur

Beschrijving van het (kunst)werk: Uurwerkmaker en goudsmid. Naakt leunend op een klok

Portret van Tjan van Loenen

Claes Jansz. Visscher II

't Arminiaens Testament

C.P.N. Slotervaart

Voetbeker van kleurloos glas met gegraveerde decoratie.

De Gecroonde Theepot

Ary de Milde

De bolle theepot is voorzien van een korte rechte tuit en een oorvormig handvat. De buik is versierd met in laag relief aangebrachte bloeiende prunustakken. Het laag gewelfde deksel is voorzien van drie bloemknoppen en een bolvormige knop.

Anoniem

In 1618 werd het Stadhuis grotendeels verwoest door een felle brand. Op de voorgrond geven mensen in een lange rij emmers met water door. De huizen rechts worden beschermd door scheepszeilen afkomstig uit Delftshaven.

De brand van het stadhuis op 4 maart 1618

Het licht gecontourneerd theekommetje is omgekeerd conisch van vorm en heeft een licht uitstaande rand en een standring. Het kommetje heeft, binnen dubbele cirkel, een decor van eenbloem. Langs de rand loopt een band met servetwerk. De buitenwand is gedecoreerd met vier bladvormige cartouches met alternerende bloemenranken.

Meester van de Delftse Halffiguren

In het midden de Maria Tenhemelopneming. Achter Maria zien we Jezus, die er in de kunst meer als God de vader uitziet. De engelen dragen haar naar de hemel. Onder de afbeelding van Maria zien we 11 apostelen. Apostel Thomas is er niet bij. Geheel links zien we een engel en geheel onder een kameel met berijder. 
 
Op 15 augustus wordt in de Katholieke Kerk de Maria Tenhemelopneming gevierd. Ook wel Maria Hemelvaart genoemd. In vroeger dagen werd het 'Dormitio Mariae' de ontslaping van Maria genoemd. De Maria Tenhemelopneming is het belangrijkste Maria Feest voor de Katholieke Kerk. Maria is volgens het Katholieke geloof de koningin van alle engelen en heiligen.

Miniatuur met voorstelling van Maria Tenhemelopneming

Portret van Maurits uit de reeks die Michiel Jansz. van Mierevelt schilderde in opdracht van de stad Delft. Op dit portret draagt Maurits de Orde van de Kouseband. Verder draagt hij traditionele Spaans georiënteerde kleding. Zijn enige luxe is de kant waarmee de kraag boven het wambuis is afgezoomd. 
 
Maurits is de zoon van Willem van Oranje en diens tweede echtgenote Anna van Saksen. In 1585 werd hij benoemd tot kapitein-generaal en stadhouder van Holland, Zeeland etc. en later tot militair leider. Samen met zijn neef Willem-Lodewijk moderniseerde hij zijn leger tot een model krijgsmacht en dreef de Spanjaarden terug tot beneden de rivieren. Tussen 1590 en 1600 veroverde hij diverse steden. Nadien kreeg hij te maken met de bekwame Spaanse veldheer Spinola tegen wie hij militair niet opgewassen was. Maurits wordt wel de 'klassieke' veldheer genoemd. Hoewel hij talrijke liefdesverhoudingen en 13 onechte kinderen had, is Maurits ongehuwd gebleven. Na zijn dood werd hij opgevolgd door zijn halfbroer Frederik Hendrik.

Portret van Maurits

Bronzen knop, sehad of sekad, behorend bij een priester- of wichelaarsstaf. 
De stafknop symboliseert Si Apo' nimema' in Tana: de Grootmoeder die de aarde heeft bewerkt. Het is een andere naam voor Limimuut, de stammoeder van de Minahassers, die hen volgens de overlevering de landbouw heeft geleerd.

Adam van de Goorberg

Het kistje, waarin zich drie zilveren bussen bevinden is belijmd met ivoren ajourwerk en paneeltjes met bloesemtakken. De zijkanten zijn bekleed met goudlakpaneeltjes, eveneens met bloemversiering. De deksel is aan de binnenzijde gestoffeerd met karmijnrood fluweel. In de bodem zijn ovale gaten uitgespaard voor de theebussen en vier kleine openingen waarin waarschijnlijk lepeltjes hebben gezeten. Hoogstwaarschijnlijk is het ivoren ajourwerk ingevoerd vanuit het Verre Oosten (Japan of Ceylon, nu Sri Lanka), maar het zwart houten kistje zelf met zilveren hengel en zilveren pootjes is in Delft vervaardigd. De beide buitenste bussen hebben een smal dekseltje, omringd door een parelrand. Zij zijn van een eenvoudige gravering voorzien. De middelste bus wordt van binnen door een tussenschot in tweeën gedeeld. Het deksel van de middelste bus is voorzien van een sierlijk opgelegde bloesemtak, die aan de binnenkant met een vleugelmoer is vastgezet om het poetsen te vergemakkelijken. Het tussenschot zou erop kunnen wijzen dat het om een mengbus gaat.

Crispijn van den Queborn

Adriaen van de Venne

Nassovii Heroes Quorum Quo Soribimus Anno CIC IC CXXX Vindicat Aeterons Vita Superstes Avos'

Rijkscommissie ter vervaardiging en ruiling van reproductiën van kunstvoorwerpen

Afgietsel van het beeld of balkdrager voorstellende Sint Simon

Achtkantig, bolle vaas met geribbelde wand, versierd in blauw onderglazuur en verdeeld in vakken gevuld met een zittende Chinees onderaan een trap. Dekselknop in vorm van omhoogkijkende zittende leeuw. 
 
Vanuit de typische Chinese vaasvormen ontstaat geleidelijk het Nederlandse kaststel. Een kaststel bestaat meestal uit oneven combinaties van dekselvazen en bekers. De combinaties kunnen oplopen tot negen stuks. De vormen zijn zeer uiteenlopend en gaan met de mode mee. Vanaf ongeveer 1725 worden kasstellen naar Europees model in China besteld door de VOC.

Jan Christoffel Schultsz

Afgietsel van gedenkplaat van Anthoni van Leeuwenhoek

Peter Odijk

Portret van Jacoba Theodora Odijk-van Delden

Portret van Jacoba Theodora Odijk-van Delden

Het bord, dat is vervaardigd ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina in 1923, toont aan de voorkant een oranjeboompje. In de takken boven het Oranjewapen staat 'Regeerings Jubileum Koningin Wilhelmina 6 sept. 1898 6 sept. 1923'. De rand is versierd met geometrische motieven en het opschrift ''t Is Oranje 't Blijft Oranje 't Is Oranje Boven'.

Bord t.g.v. regeringsjubileum koningin Wilhelmina

Mosa

Jan Claudius de Cock

Afgietsel in gips van een buste van prins Maurits, naar de originele terracotta buste aanwezig in de collectie van het Rijksmuseum Amsterdam.

Afgietsel in gips van een buste van prins Maurits (1567-1625)

Zonder titel

Hillebrant Jacobsz van Wouw I

Portret van Willem van Oranje, borstbeeld naar links, blootshoofds, geplooide kraag, harnas. 
Hij is gevat in een rijk gedecoreerde lijst met engeltjes en vruchten. In de marge zijn naam en titels.

Portret van Willem van Oranje

Johannes Looff

Penning op het beleg van Hulst, met op de voorzijde afgebeeld de belegerde en beschoten stad Hulst; erboven op banderol: 'Nunc Sepes Horrida Rusco' (nu is de tuin vreselijk door Hulst) daaronder twee putti die het wapenschild van Hulst vasthouden. 
Op de keerzijde in een krans van druiventrossen en onder het gekroonde wapenschild van Holland het opschrift:'D.O.M.E.R.S. (Deo Optimo Maximo et Republicae Sacrum) An.Chr.M.DC.XLV Fr.H.Aur.Pr.PFI.postquam, victrices Bat.legiones, ausupostrecuparatam libertate inauditio Fossa una Fluvios iu.pipsa Fland.viscera traiecisset; Hulstam intramensis spatiu, aestate iam adulta cinxit, oppugnavit, ag deditione compulit' 
(de zeer grote en goede God, de Republiek toegewijd anno 1645 heeft Frederik Hendrik, prins van Oranje de godvruchtige, de gelukkige, de onoverwinnelijke, nadat hij het zege behalende Bataafse leger sedert het herwinnen der vrijheid in het hart van Vlaanderen over een gracht en vier stromen gevoerd had; Hulst binnen een maand, aan het eind van de zomer belegerd en tot overgave gedwongen heeft).

penning op het beleg en de inname van Hulst

Pieter Pietersz. I

Portret van Cornelia Adriaensdr. de Vriese op 5 jarige leeftijd, zittende op stoel met bloemenmand op schoot, linksboven familiewapen. Op lijst de tekst 'FACTVM A° DO. 1583' (boven) en 'AETA AVTEM MEA.5'

Cornelia Adriaensdr. de Vriese op 5 jarige leeftijd

Cornelis Tromp afgebeeld in harnasdelen, met witte doek om hals en over de rechterborst blauw lint waaraan olifantje hangt. Op de linkerarm een ster-medaille, de linkerhand leunend op een helm. In de andere hand een stok. Op de achtergrond rechts een gebloemd bruinachtig gordijn. 
Tromp draagt de versierselen der Orde van de Witte Olifant met welke hij werd omhangen bij zijn in diensttreding bij de Deense marine in 1676. Tromp bleef tot en met 1678 in dienst van de Denen, het jaar waarin hij werd geroepen De Ruyter op te volgen als luitenant-admiraal-generaal. 
 
Cornelis Tromp 
Leefde: van 1629 tot 1691 
 
Cornelis Tromp werd net als zijn vader een belangrijk Nederlands vlootvoogd. Hij vocht in de eerste Engelse oorlog, in de Noordse oorlog (tussen Noordeuropese staten om de heerschappij van de Oostzee) en tegen de Algerijnse kapers. Onder De Ruijter streed hij in de tweede Engelse oorlog. In 1666 werd Tromp afgezet wegens eigenmachtig optreden. In 1673 trad hij weer in dienst en streed succesvol tegen de Engelsen bij Schooneveld en Kijkduin. Op papier werd hij na de dood van De Ruijter opperbevelhebber van de Nederlandse vloot. 
Cornelis had, als zoon van een bekend en gevierd Nederlander, een tegengesteld karakter ontwikkeld ten opzichte dat van zijn vader. Maartens eenvoudigheid, bescheidenheid, innemendheid en ook wel integere vaderlandslievende aanpak was bij Cornelis niet altijd direct terug te vinden. Cornelis leefde ook op grote voet, voerde grote staat. Hij stierf kinderloos aan het eind van de 17de eeuw. In zijn leven was er veel gedoe met rechtszaken over goederen, veroverde schatten en schepen. Door de Fransen werd hij bedreigd met het in brandsteken van zijn buiten, de later genoemde Trompenburg. De gevraagde brandschatten betaalde hij niet, waarna zijn buiten totaal vernield werd. Kenmerkend voro Cornelis is de volgende episode. 
Eind juli 1673 was er de apotheose van de drie Engelse zeeoorlogen waarin Cornelis vocht. 75 oorlogsschepen, 22 branders en 18 jachten met 4245 stukken geschut aan boord en 20.000 manschappen vormden de Nederlandse vloot met Tromp in de voorhoede. De Ruyter leidde de middentocht en Banckert de achterhoede. De vijandelijke Engelse-Franse vloot van ongeveer gelijke grootte stond onder Prins Rupert, D'Estrées en Spragge en ontmoette op 21 augustus de Nederlandse vloot bij Kijkduin (niet bij Den Haag, maar een andere kijkduin ten zuiden van Huisduinen). Om acht uur 'sochtends brandde de strijd los. Tromp raakte in gevecht met Spragge. Beider eskaders dwaalden af van de hoofdmacht. Het gevecht tussen de vlaggenschepen van Tromp en Spragge behoort tot de felste die ooit zijn gestreden in het tijdperk van de zeilende oorlogsschepen, aldus biograaf Prud'homme van Reine. Spragge had bij aanvang gezworen om Tromp dood of levend te pakken te krijgen om wraak te nemen voor een eerdere nederlaag. Tromp toonde zich echter een onverbeterlijke vechtjas, terwijl de kogels hem om het hoofd vlogen. Spragge moest door opgelopen schade van schip wisselen. Bij de tweede wissel werd zijn sloep getroffen, waarna hij verdronk. Ook Tromp ging over van de "Gouden Leeuw" naar de "Comeetstar". Beide eskaders hadden enorme schade. Nadat de hoofmachten van De Ruyter en prins Rupert zich bij hen hadden gevoegd, ontstond een vernieuwd hevig gevecht. Omstreeks zeven uur in de avond blies de Frans-Engelse vloot de aftocht, waarbij de Fransen zich opvallend afzijdig hadden gehouden. Prins Rupert was daarover furieus. Aan Nederlandse zijde sneuvelden twee helden die geen vrienden van Tromp waren geweest: Isaac Sweers en Johan de Liefde. De Nederlandse vloot had een strategische overwinning behaald. Een vijandelijke overmachtige vloot was weggejaagd en de Engelse planning van een landing in Zeeland of Holland konden de "ijskast" in. De Ruyter berichtte hierover bescheiden, Tromp niet. Vooral zijn overwinning op Spragge mat hij breed uit. Willem III bedankte Tromp hartelijker voor de overwinning dan de inmiddels 66-jarige De Ruyter. In Tromp zag hij meer de toekomst met een stevige band met de Oranjes. De Staten van Holland schonken De Ruyter een rentebrief van 6000 en Tromp een rentebrief van 4000 gulden. Kort na terugkeer van de vloot kon Tromp naar 'sGraveland vertrekken om de restanten van zijn buitenhuis waar te nemen. In de tweede helft van de jaren zeventig zou het herbouwd worden.

Portret van admiraal Cornelis Tromp (1629-1691)

Hendrick de Meijer

De uittocht van de Spaanse troepen uit Breda in 1637. Op de voorgrond neemt Frederik Hendrik afscheid van de Spaanse gouverneur van de stad, Gomar Fourdin. Deze verliet als een ziek man de stad in een koets. Fourdin was een Vlaamse militair in Spaanse dienst. Op het middenplan en de achtergrond een slingerende stoet karren en ruiters die Breda verlaten. Het silhouet van Breda steekt af tegen de horizon. 
Breda, al eeuwenlang verbonden aan het Nassau-geslacht, is van 1581 tot 1590 en van 1625 tot 1637 in Spaanse handen. Het is daarom onmogelijk voor Willem van Oranje en Maurits om na hun dood te worden bijgezet in het familiegraf in Breda. Frederik Hendrik 
besluit, uit eerbetoon aan zijn vader, vast te houden aan Delft als grafplaats. Deze 
traditie wordt tot op heden voortgezet.

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch