Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

Zak, afkomstig uit de Weeskamer (stadhuis Delft), waarin officiële stukken (rechtstukken e.d.) in bewaard werden. Op de zak is een etiket genaaid, waarop vermeld staat wat in de zak zit (in dit geval stukken in een zaak van de Weesmeesteren der Stad Delft contra Vincent Wilhelm Grave van Hompesch) 
 
De tekst op het etiket luidt: 
'Hoff 
De heeren Fagel en v dr Mieden comm[isariss]en Tubalkijn adj. 
Weesmeesteren der Stad Delft q[ualitate] q[ua] (..?) Requir[an]ten van app[ointement] van R: A: en nu eijss[cher]s in R: A: en verw[eerde]rs in Reconv: Contra Vincent Wilhelm Grave van Hompesch beschreven in de ordre van de Ridderschap etc. gere[quireer]de en nu verw[eerde]r en Eijss[che]r 
R: Pittenius en F: Ellinkhujisen adv[okaten 
H:v: Son proc[ureu]r'

Jeannette Slager

Portret van Andries of Adriaen van der Goes

De omgekeerd wijd klokvormige kommen en de gewelfde schotels hebben standringen. De binnenzijde van de schotels en de buitenwanden van de kommen hebben een zogenoemd 'melk en bloed' decor van een vierkante bak met bloeiende plant op een laag tafeltje, een trechtervormige pot met banboe en een lingzhi, een bloementak, een kalebas met een lint en een ru-yi-kop. Langs de randen loopt een band waarin rankwerk met bloemen. Het plat van de kommen heeft een decor van een bloempje.

Adam van de Goorberg

Bolvormige pot, aan de voet en bovenkant afgezet met een parelrand. De rechthoekige tuit heeft overlangse proeven en in het midden een blokje met een bloemmotief, het uiteinde ervan is afgezet met een parelrandje. De losse deksel met parelrand heeft een bloemknop als handvat.

Theepot voor dagelijks gebruik

Jan Maurits Quinkhard

Jean Jacques Flipart

Portret van Adriaan van der Goes

Dirk van Dien

Diever

Adolphe Zimmermans

Jo van Kinschot

Nederlandsche Oliefabriek 

Doos 'Calvé vanille pudding'

model om machinaal olie te slaan: 
Het los per schip aangevoerde zaad werd door zakkendragers naar de zolders gebracht en daar weer los gestort. In een schudzeef werd het zaad van verontreinigingen gezuiverd en door een koker op walsen gestort vóór het pletten of kneuzen. Via pijpleidingen werd het naar de kollergang (verticaal geplaatste stenen) gezogen om fijn geplet te worden. Vervolgens werd dit zaad in een ketel verwarmd. Met een schulp werd het gewarmde zaad in een schuifla geschoven, opgevangen in een persdoek, dichtgevouwen en in een vormpers geperst tot een koek van ca. 75 x 25 cm. Een twintigtal van deze koeken werd in een étagepers geschoven, die door hydraulische kracht de olie er uitperste. Door pijpleidingen stroomde de olie naar de filterpersen. De filterpers bestond uit doeken die de verontreinigingen achterhielden. De olie die door de filterpers gegaan was, zag heldergeel van kleur. 
De in de étagepers achtergebleven harde koeken werden in een molen verbrijzeld en op de koldermolen fijngemalen. Ze werden tot kleine koeken geperst en als veevoeder (veekoeken) verhandeld.Lijnzaad bevat ongeveer 40% olie. Volgens deze methode werd er ca. 27% olie uit gewonnen.

model van Calvé olieslaanmachine

Herman Veldhuis

'na den arbeid'

Jean Rostang

Doos 'Calvé custard'

onbekend

Dit bordje is een van de vroegere voorbeelden van het overnemen van Chinese motieven. In de rand zijn in uitgespaarde vakken aan Chinees Wan-li porselein ontleende versieringen in blauw glazuur op witte ondergrond. 
In het plat is een Madonna met kind in polychroom voorgesteld. Het Chinese Wan-li porselein werd eerst buitgemaakt door het veroveren van Portugese schepen en kwam zo in Nederland vanaf 1602 op veilingen, waar het enorme prijzen opbracht. Later ging de V.O.C., zoals blijkt uit de 'Daghregisters', dit porselein importeren. Dit blijkt al snel zijn weerslag te hebben in de versiering van het Noord-Nederlandse aardewerk.

Bord met Maria-met-kind



Hugo Tutein Nolthenius

Doos 'Calvé chocolade pudding'

Bram Zwartjens

Compositie

Jhr. Gaspard Louis Francois van Kinschot

Portret Jasper van Kinschot 1622-1649

Fotografie Kramer [Groningen]

Claes Jansz. Wijtmans

tegelveld met Saracenen

Leon Senf

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Bekervaas 'kamelenvaas'

G.F.J. Bley

Volgens de fotograaf is dit het Bulian meer, maar mogelijk wordt het Danau Buyen bedoeld.

Danau Buyan

Bart Singeling

Tentoonstellingsaffiche 'Water als vijand, water als vriend. Onbekende schatten uit de waterschappen', 1977-1978

Bewijs van lidmaatschap van de Kunstkring Delft

Het Moriaanshooft

Jacob Wemmersz. Hoppesteijn

Jannetge Claesdr. van Straten

'Zes stuks kleine chafinetten gediend hebbende bij de weder-inwijding der lokalen van de Confrerie in 1811'

Jacob Willemsz. Delff (II)

Portret van Antonia van Foreest (1629-1704), halfportret naar links, met wijde afhangende kraag, parelsnoer in haar en om hals, pijpenkrullen. Linksboven twee familiewapens, het linker van de familie Van der Goes, het rechter van de familie Van Foreest

Portret van Antonia van Foreest (1629-1704)

Annet van den Assem

zonder titel

Jan Henderikse

Op een op paneel gespannen, blauwe, grof geweven stof zijn centen uit 1967 opgeplakt in de vorm van een 'perspectivische' kubus.

Assemblage met munten

Bernard Romein

Nederlandsche Oliefabrieken Calvé Delft

Kalender van het jaar 1935 met afgebeeld de vier seizoenen

J.C.J. Vanderheyden

Het vlak is verdeeld in twee kleurbanen. De onderste baan is wit en loopt in het midden iets bol. De bovenste baan is lichtblauw.

Gebogen Horizon

Erik Pape

Vrouwenfiguur in jurk met grote opstaande kraag. Links op de prent waaiervormige, lisachtige halve bloem.

Lisdod

De Leidse bevolking levert bloemen in voor de zieken

Tube 'Calvé mayonnaise'

Het Engelse creamware bord is beschilderd met de portretten en profil van stadhouder Willem V en zijn echtgenote prinses Wilhelmijntje met tussen hen in een boompje met oranjeappels. Onderaan de voorstelling is het opschrift "Dit zag ik in dees middag stond'. Deze versregel verwijst naar de kleur geel die op 5 augustus 1785 in de regenboog verscheen. Deze gebeurtenis werd in verschillende versjes zowel op Engelse creamware bordjes als op Delfts aardewerken plaques vastgelegd en valt onder de categorie Orangistische propaganda na het herstel van het stadhouderschap in 1787.

Bord met de portretten van Willem V (1748-1806) en Wilhelmina van Pruisen (1751-1820)

Gillis van Oosten

Het theekommetje is gedrukt, half-ellipsoïdisch van vorm en heeft een standring. Het plat heeft een decor van een vaas met bloemen op een voetstuk met aan weerszijden bloesemtakken. Langs de rand loopt een band waarin zich vier ovale cartouches met bloemen bevinden. De buitenwand is gedecoreerd met bloemen en grillig gevormde cartouches met (servetwerk en) bloemen.

Catharina van der Eerden, Studio Dumbar, Den Haag

herdenkingsenveloppe ter gelegenheid van de Vrede van Munster in 1648

Andries van de Vijver

Het vaasvormige kannetje heeft een wijd uitstaande schenklip en een slank omhoog gebogen oor, het rust op een gewelfde voet. Voet, buik en mondrand zijn versierd met een parellijst, de onderkant van het lichaam is gedecoreerd met een rij spitse bladeren. Het oor heeft een glas gedeelte waaruit halverwege een geribbeld deel ontspruit, dat in een voluut aansluit op een aanzetstuk in de vorm van een acanthusblad. 
De voet is opgehamerd, de staande voetrand geappliceerd. Het kanlichaam is opgehamerd, de spitse bladeren zijn gedreven en geciseleerd. Het gegoten oor en aanzetstuk zijn op de kan vastgezet, de parellijsten zijn opgesoldeerd. De kan is van binnen verguld. 
Het elegant gevormde melkkannetje heeft een classicistisch model, dat in de laatste twee decennia van de achttiende eeuw geliefd is. Het model is in Engeland ontwikkeld waarbij vooral de vorm en decoratie van het slanke oor letterlijk is overgenomen van Engelse voorbeelden.

Greet van Amstel

74-20

Claude Jacquand

Op dit schilderij zien we hoe Willem van Oranje een groot deel van het familiebezit verkooopt en zijn tafelzilver beleent. Van Oranje is lange tijd bezig om voldoende geld bijeen te krijgen om de strijd tegen de Spanjaarden te bekostigen. De schilder laat het lijken alsof er een openbare verkoop heeft plaatsgevonden waar Van Oranje zelf zijn spullen verkoopt. In werkelijkheid zal hij hier niet zelf bij betrokken zijn geweest, de verkoop van spullen liep via diverse tussenpersonen en dit gebeurde over een langere periode, hij zal er alleen opdracht toe hebben gegeven. Dit schilderij is een kenmerkend voorbeeld van een historiestuk uit de negentiende eeuw. Historiestukken zijn werken die een onderwerp uit de klassieke mythologie, bijbel of geschiedenis hebben. In de negentiende eeuw is er volop belangstelling voor de vaderlandse geschiedenis en dan met name voor de Opstand en de 17de eeuw, er zijn dan in Nederland een groot aantal historieschilders actief, die taferelen uit die periode uitbeelden.

Willem van Oranje verkoopt zijn kostbaarheden

Gevel- of sluitsteen brouwerij De Pauw

Fenneke van der Elst

Zicht op Delft, De toren van het Stadhuis

Beschrijving van het (kunst)werk: Atelier Oude Langendijk te Delft

Atelier Oude Langendijk te Delft

The Color Gray

Arie (J.P.F.) Teeuwisse

beeld ten voeten uit, gekleed in lange mantel met capuchon op.

Beeld van Geertruyt van Oosten

Hendrik Hondius (I)

Portret van Prins Willem I

Controleurshuis te Kloengkoeng

Jan Schoonhoven

Zes dicht naast elkaar geplaatste stroken, bestaande uit korte, met weinig tussenruimte onder elkaar geplaatste horizontale lijnen. Over de gehele lengte van elk van deze stroken lopen links en rechts van het midden twee vertikale lijnen.

T78-90

H.Ph.J. Schuiten

Pauline Schorer-van Kinschot

Koninklijke Tichelaar Makkum

Leonaert Bramer

Kalebasvormige vaas met opgelegde, opengewerkte sierbanden en medaillons met Bijbelse voorstellingen: Lot en zijn dochters; Tobias en de Engel; Rebecca bij de bron; de Annunciatie; de Visitatie; de Aanbidding van de herders; de Vlucht naar Egypte; en Noli me tangere. De voorstellingen zijn naar ontwerpen van de Delftse kunstschilder, Leonaert Bramer.

Kalebasvaas met Bijbelse voorstellingen

Rijk van Lavieren

Alleenstaande boom

Cornelis van Dijck

Het licht achthoekige blad heeft een iets oplopende en vlakke gehamerde rand waarop een gegoten profiellijst en de schuine godronlijst zijn gesoldeerd. Het blad rust op vier accoladevormige pootjes. Het vlakke middendeel van het blad is gegraveerd met acanthusbladeren in de hoeken afgewisseld door cartouches met C-voluten. Vanuit een centraal medaillon lopen stralen naar de rand. Op de porten zijn acanthusbladeren gegraveerd.

dienblad met latere decoratie

De schaaltjes zijn gewelfd en hebben een standring en een vlakke? geaccoleerde rand. De deksels zijn gewelfd en hebben een zegel?vormige knop. De randen van de bordjes en de deksels zijn blauw geglazuurd en gedecoreerd met floraalmotieven in bovenglazuur goud?. De deksels hebben een decor van een slakkenhuis en ??. De buitenwanden van de schotels zijn gedecoreerd met twee bladranken.

De Lodewijk XIV-stijl is een interieurstijl waarin alles gericht is op pracht en praal, hofrituelen en propaganda. Kenmerkende voor deze stijl zijn monumentaliteit, kostbare materialen, geometrische indeling, zware plastische lijsten en ornamenten. 
 
Dit soort tafels kwam in de 2e helft van de 17e eeuw in de mode. Ze werden meestal ontworpen als onderdeel van een groot ensemble, waarbij in de wanddecoratie, verder meubilair en stoffen dezelde ornamenten herhaald werden.

Marot tafel

Koninklijke Nederlandse Munt

penning op 25-jarig huwelijk Jacobus van der Chijs en C. Kesman

Alfred-Emile O'Hara de Nieuwerkerke

Ruiterstandbeeld van Willem van Oranje

Flip Hamers

Ontwerptekening voor reclamebord Reclamebord 'Calvé-kwaliteit de zuinigste de beste!' met Annemie

Receptenboekje 'Calvè-Delft's visch boekje'

Receptenboekje 'Calvé-Delft's visch boekje'

Johan Prins

Vrouwenregt te Delft

Waarschijnlijk werden de eerste cloisonné tegels omstreeks 1907 vervaardigd bij De Porceleyne Fles. Deze werden aangebracht bij tegelversieringen in het inmiddels gesloopte Rotterdamse station Hofplein. Vanaf 1915 is L.E.F. Bodart betrokken bij de productie van cloisonné tegels met gekristalliseerd glazuur. Bodart leverde vrijwel zeker alle ontwerpen voor deze tegels, zoals de tegel met een pauwachtige vogel in een nis (pda 416). Tot aan zijn pensionering in 1933 heeft Bodart in samenwerking met D.J. van Arum (dienstverband 1890-1945) en W.D. Oosterloo een grote variëteit aan tegelontwerpen geleverd. 
In het begin van de jaren '20 worden hieraan de herdenkingstegels toegevoegd die werden vervaardigd ter gelegenheid van een bepaalde gebeurtenis. Deze tegels werden veelal in een beperkte oplage geproduceerd. Na de Tweede Wereldoorlog werd opnieuw een serie tegels in het assortiment opgenomen, die betrekking hadden op de afgelopen oorlogsperiode. De productie van cloisonné tegels werd in 1977 gestaakt vanwege het arbeidsintensieve en dus kostbare productieproces

Cloisonné tegel 'Ned. Gist & Spiritusfabriek Delft'

Ronald van Ooijen

Beschrijving van het (kunst)werk: Garagist. Naakt liggend in een auto. Benen door ruit van voorportier, leuend op een arm in raam achterportier

Portret van Peter van Bemmelen

Jan Heesterman

De Nieuwe Kerk te Delft, gezien vanaf de Brabantse Turfmarkt

Het blad is in de hoogte opgedeeld door drie kolommen, bestaande uit zeer dicht op elkaar geplaatste horizontale lijntjes. De kolommen zijn ieder weer in tweeën gedeeld door een strakke verticale lijn in het midden.

T76-18

Industrieel wit aardewerk kom met loodglazuur (creamware).

De rozenwatersprenkelaar is peervormig en heeft een conische voet met een standring en een zeer spits toelopende hals. De sprenkelaar heeft een zogenoemd 'melk en bloed'-decor met bloeiende planten op de voet, de buik en de hals. Onderaan de hals bevindt zich een band van alternerend gearceerd driehoekig servetwerk.

Het bord heeft een schuine standring en een concave rand. Het bord heeft een decor van vissen, waaronder goudvissen met pluimstaarten en uitpuilende ogen, en een kreeft. Langs de rand loopt een band met ruitvormig servetwerk waarin zich bloempjes bevinden.

De Roos

De met standring uitgevoerde, verdiepte schotel heeft een licht geakkouleerde rand. De voorkant is in het plat beschilderd met een Kangxi-decor. Dit decor bestaat uit het mytische wezen Kylin en de vogel Fong-Hoang in een landschap. De overgang van het plat naar de rand wordt gemarkeerd door een band met vier fabelachtige dieren en vogels. Op d erand zijn zes cartouches met vlinders, gescheiden door bloemen.

Ontwerp van de envelop voor het versturen van het visboekje van de Oliefabrieken Calvé-Delft

Ontwerp van de envelop voor het versturen van het Oliefabrieken Calvé Delft visboekje

Het licht gecontourneerde schaaltje heeft een smalle, schuin oplopende rand en een standring. Het plat heeft binnen een dubbele cirkel een decor van een krab met waterplanten, waaromheen een band met golven loopt. De rand is gedecoreerd met zes cartouches met daarin paarsgewijs krabben, vissen en garnalen. De buitenwand is versierd met zes insecten.

De Dubbelde Schenkkan

Louis Victor

Ondanks het gebruik om Delfts aardewerk in kokers te bakken, worden er ook proenen gebruikt. Met proenen kunnen borden in de oven op elkaar worden gestapeld zonder aan elkaar te plakken. Wel blijven er storende beschadigingen achter in het glazuur omdat de proenen na het bakken worden afgebroken. Dat is goed te zien bij de majolica productie. Het is bijzonder dat deze proen is gemerkt omdat ze normaal worden weggegooid.

De theepot is bolvormig en heeft een standring, een korte hals, een rechte tuit en een ovaal oor. Het deksel is wijd klokvormig en heeft een radijsvormige knop. De theepot heeft twee in het kapucijner uitgespaarde bloemvormige cartouches met daarin decors van rotsen, pioenrozen, een vaas met bloemen en twee boekrollen. Het deksel heeft twee uitgespaarde bloemvormige cartouches met bloemen.

grote vijzel op houten, gekruiste voet met inscriptie 'voor d'apotheek int Gasthuys tot Delfft anno 1733', in reliëf een jachttafereel en bloemmotieven

De fopkan is aan de bovenkant opengewerkt met een stervorm in een medaillon. In het centrum van de ster is een bloem. Op de bolle buik is een doorlopende chinoiserie voorstelling afgebeeld met een landschap gestoffeerd met vier Oosterse figuren. De kan is aan de bolle bovenrand voorzien van drie holle tuitjes en een hol voluutvormig oor. Ook het deksel is opengewerkt met een ster in een medaillon. Langs de rand is een band met bladeren geschilderd. Door aan één van de tuitjes te zuigen en de anderen dicht te houden, werkt het oor als een rietje en kan de drank worden opgedronken. Drinkspelletjes zijn in de 17de en 18de eeuw een populair tijdverdrijf./ The puzzle jug has got an pierced openwork neck and chinoiserie depiction with four Chinese figures in a landcape. The handle and upper rim are hollow and connected with each other. Bu sucking on one of the spouts and keeping the other ones closed, the handle works as a straw and the drink can be consumed. Drinking games were a popular pastime in the 17th and 18th century.

Fopkan met opengewerkte hals en een chinoiserie voorstelling met vier Chinese figuren in een landschap


Uitzicht Doelenstraat

Jacob Houbraken

Portret van Mr. Adriaan van der Goes, Advokaat van Holland

Het schaaltje is gewelfd en heeft een geaccoleerde rand en een standring. Het plat heeft binnen een dubbele cirkel een decor van een dame, een zogenoemde 'lange Lijs', gezeten voor een huis aan een tafeltje met diverse voorwerpen in een tuin met een rots, een boom, een plant en een hekje. De rand is gedecoreerd met rankwerk dat synchroon loopt met de accolering van het schaaltje. De buitenrand is versierd met een band van afwisselend smalle en brede lotusbladeren, waarbij de brede zijn bekroond met rankwerk.

Zonder titel

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

Zonder titel

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch