Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Speld met het wapen van Noord-Holland

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

In korte, beeldende verhalen nemen we je mee in onze collectie. Geniet nog even na of verdiep je in bijzondere objecten.

Verhalen

Wan Liya

Leo de Groot

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Ronde (dek)schaal met deksel met een decoratie van een Chinees landschap met brug en paviljoens, randen met servetwerk en cartouches met landschapjes. Op de knop een artemisia blad en geluksstrikken.

'Made in Holland'

Nederlandsche Oliefabriek 

Volle fles Delftsche slaolie, inhoud 0,39 liter

Fles Delftsche slaolie, inhoud 0,39 liter

De Klaauw

De terrine is voorzien van twee panelen waarbinnen een chinoiserie decoratie van twee oosterse figuren in een landschap (dezelfde voorstelling is terug te vinden op het plat van de bij de terrine behorende onderschotel). De panelen worden onderling gescheiden door gemarmerde randen. 
De gewelfde deksel is voorzien van druivenbladeren en een druiventros als handvat. 
Op de krulvormige handvaten sporen van gouden hoogsels (koud vergulding). 
De vorm van de terrine is Europees en mogelijk naar een zilveren voorbeeld gemodelleerd.

Terrine met deksel



modellen van gereedschap en muziekinstrumenten

Frederik van Frijtom

Het met standring uitgevoerde, ovaal geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met een landschap gestoffeerd met twee reizigers en een ruiter die een brug over een riviertje oversteken. In de achtergrond is het dak van een huis tussen de bomen zichtbaar. De rand is voorzien van een blauwe band. 
Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Een Delftse faience schaaltje met een geaccoleerde hart vorm.

Johan Christiaan Grabijn

Museum Lambert van Meerten, interieur met schouw

Jacob Willemsz. Delff (II)

Portret van Franco Adriaensz. van der Goes (1622-1700), halfportret naar rechts, met wapen rechtsboven

Portret van Franco Adriaensz. van der Goes (1622-1700)

Portret van Machteld Doubleth (1631-1652), halfportret naar links, met halssnoer en grote afhangende kraag. Linksboven twee familiewapens waaronder die van de familie Van der Goes

Portret van Machteld Doubleth (1631-1652)

Anoniem

Miniatuurhouder met de portretten van Willem van Oranje en zijn vierde vrouw Louise de Coligny. Willem van Oranje is afgebeeld op zijn sterfbed, Louise de Coligny met een rouwteken op haar hoofd. Volgens de overlevering zou Louise haar man voor Balthasar Gerards hebben gewaarschuwd, omdat zij zijn duistere gestalte niet vertrouwde.

Medaillon met miniatuurportretten van Willem van Oranje op zijn sterfbed en zijn vierde vrouw Louise de Coligny

De Porceleyne Schotel

Johannes van Duijn

Trijntje van Duijn-Kampen

Jan Henderikse

'Modern times'

Leonaert Bramer

De goden op de Olympus

Theepotbakkerij Jacobus de Caluwe 

Jacobus Francoisz. de Caluwe

De bolle pot is voorzien van een korte rechte tuit en een oorvormig handvat. De voorstelling op de buik is in laag reliëf aangebracht en bestaat uit de vogel Phoenix tussen bloeiende takken. Het licht gewelfde deksel is versierd met takjes en voorzien van een balvormige knop.

Een Delfts rood steengoed trekpotje voor thee.

Christiaan Luyckx

Afgebeeld is een hemelglobe staande op opengeslagen foliant met een gravure van de maarschalk Hendrik van den Bergh (1573-1638). Hij was veldheer in Spaanse dienst. Misschien is hij de opdrachtgever van het schilderij geweest. Voorts zijn twee vliegende distelvinken, drie schelpen, twee padjes en twee vlinders afgebeeld. 
 
Het Vanitasschilderij toont enerzijds de vergankelijkheid van macht en roem, anderzijds symboliseren de vlinders, distelvinkjes en kikkers de opstanding van de ziel. Graaf Hendrik overleed op 12 mei 1638 in een armoedige herberg in Zutphen na een ongeval met zijn koets. 
 
De exotische schelpen waren kostbare verzamelobjecten, waarmee de ijdelheid van het aardse bezit dat niet kan worden meegenomen naar het hiernamaals, geïnspireerd wordt. 
De vlinders zijn hun antithese, symbolen van de verloste zielen die ten hemel kunnen opstijgen, oftewel opstandingssymbolen. 
Van de verschillende betekenissen die aan de padden of kikkers worden toegekend is die van de opstanding de meest waarschijnlijke. De kikker lijkt in het najaar te sterven, maar gaat in winterslaap en verblijft in die periode onder het ijs. In het voorjaar ontwaakt hij weer. 
De distelvink is een in de kunst veel toegepast Christus-symbool, omdat hij zijn voedsel zoekt tussen distels. 
 
Luycx specialiseerde zich in stillevens met hemel- of aardglobes. De globe is waarschijnlijk geschilderd naar een voorbeeld uit 1613.

Stilleven met boek en hemelglobe

Dekservet

Jan Schoonhoven

De Kananese vrouw  (Matteüs 15:21-28)

De Grieksche A

Jan Teunis Dextra

Het rechthoekige dienblad met geschulpte hoeken rust op vier bolpootjes. Het dienblad heeft een zogenoemde Nevers-blauwe of 'berettino' ondergrond waarin een polychrome chinoiserie decoratie is aangebracht. Een dergelijke uitvoering die ook wel in wit of geelgroen is beschilderd, ontstond onder andere in navolging van het in Nevers gemaakte aardewerk. Het waren de in Nevers werkende Italiaanse pottenbakkers die deze werkwijze introduceerden. Al in de eerste helft van de zeventiende eeuw pasten de in de Republiek wonende majolicabakkers een soortgelijke decoratie toe.

Een Delftse faience Cabaret dienblaadje.

Michiel van Mierevelt

Portret van Maurits uit de reeks die Michiel Jansz. van Mierevelt schilderde in opdracht van de stad Delft. Op dit portret draagt Maurits de Orde van de Kouseband. Verder draagt hij traditionele Spaans georiënteerde kleding. Zijn enige luxe is de kant waarmee de kraag boven het wambuis is afgezoomd. 
 
Maurits is de zoon van Willem van Oranje en diens tweede echtgenote Anna van Saksen. In 1585 werd hij benoemd tot kapitein-generaal en stadhouder van Holland, Zeeland etc. en later tot militair leider. Samen met zijn neef Willem-Lodewijk moderniseerde hij zijn leger tot een model krijgsmacht en dreef de Spanjaarden terug tot beneden de rivieren. Tussen 1590 en 1600 veroverde hij diverse steden. Nadien kreeg hij te maken met de bekwame Spaanse veldheer Spinola tegen wie hij militair niet opgewassen was. Maurits wordt wel de 'klassieke' veldheer genoemd. Hoewel hij talrijke liefdesverhoudingen en 13 onechte kinderen had, is Maurits ongehuwd gebleven. Na zijn dood werd hij opgevolgd door zijn halfbroer Frederik Hendrik.

Portret van Maurits

Gerard Houckgeest

Kerkinterieur met links doorkijk in dwarsschip van Italiaans aandoende kerk, rechts stuk van een grote abdis, waarin een celebrerende priester. Op de voorgrond voor hem een knielende weduwe met page, in het midden een groep, naar de priester, gekeerde mensen en wandelaars. Grafmonumenten met wapens. Een gisant op één van de monumenten lijkt sterk op die van het graf van Willem van Oranje in de Nieuwe Kerk.

Katholiek kerkinterieur

Marijke van Vlaardingen

Experimentele Afdeling van De Porceleyne Fles

Gillis Gillisz. de Bergh

Stilleven met fruit, Chinese kom, tazza en een papegaai. Op een marmeren tafel is een blauw Chinese kom met druiven en druivenranken, voorts een meloen, een zilveren schaal, een fluitglas met rode wijn, een op zijn kant gelegde zilveren schaal waarop een papegaai zit en perziken en pruimen.

Stilleven met fruit, Chinese kom, tazza en een papegaai

Cornelis Tulk

Balustervaas met ‘Tulk-zonnebloemmotief’

Hendrick van Vliet

Michiel van der Dussen (1600-1681) en Wilhelmina van Setten (1605-1683), beiden katholiek en uit invloedrijke en welgestelde Delftse families afkomstig, trouwden in 1625. Ter gelegenheid van hun 15-jarig huwelijk lieten ze zich met hun twee zonen en drie dochters schilderen. 
 
Zowel de kleding als het interieur weerspiegelen de welstand van het gezin; schilderijen aan de wand en een groep beelden op het kastje wekken de indruk dat de Van der Dussens verzamelaars waren. Toch is dat niet het geval: de beelden zijn een bronzen gekruisigde Christus, geplaatst tussen links een Madonna met kind en rechts Johannes de Evangelist, uitgevoerd in ivoor of misschien in keramiek en vormen zo een aanduiding voor het geloof van de familie. Een aantal schilderijen werd, zoals we uit boedelbeschrijvingen weten, bij elke welgestelde familie in de Republiek aangetroffen als deel van de decoratie van het huis. 
Achter het echtpaar is een tafel te zien waarachter een vrij hoge, maar smalle rijk bewerkte schouw verrijst. De tafel moet er dicht tegen aan staan, want de diepte van de ruimte wordt aangegeven door het hemelbed (rechts). Die begint direct achter de voorgestelde personen en eindigt tegen de achtermuur. De diepte achter de figuren kan dus niet veel meer dan twee meter bedragen. 
 
Symboliek op het portret van de familie van Michiel van der Dussen 
 
De crucifix, tussen een Madonna met kind en Johannes de Evangelist, lijkt samen met de schilderijen er boven, een soort privé-altaar te vormen. Evenals de kruisjes om de hals van de meisjes vormt het een aanduiding voor de katholieke levensovertuiging van de familie. 
 
Vader en zonen spelen blokfluit, iets wat men zelden ziet op schilderijen. De opengeslagen muziekboeken zijn leesbaar en laten zien dat ze het stuk "Im festo S. Michaelis' spelen. Het is een muziekstuk ter ere van de aartsengel Michael, de beschermheilige van Michiel van der Dussen en behoort tot de katholieke liturgie. Musiceren op een schilderij kan gezien worden als een symbool van huiselijke harmonie. 
 
Het boek op de grond is het Nervi d'Orfeo, een verzameling wereldlijke madrigalen (meerstemmige wereldlijke liederen zonder begeleiding). Mogelijk heeft de vader hiermee willen aangeven dat hij wereldlijke muziek niet afwijst, maar ondergeschikt acht aan religieuze muziek. Ook het glas rode wijn en de walnoten zijn bekende christelijke symbolen. De walnoten zijn tegelijk een symbool van een lang en gelukkig huwelijk. 
 
De meisjes hebben attributen in handen die de vijf zintuigen symboliseren, maar die tevens een christelijke betekenis hebben. Het bosje bloemen dat het oudste meisje vasthoudt verwijst naar de reukzin, maar ook naar de tegenstelling tussen het aardse leven en het hiernamaals. Het jongere meisje toont een tros druiven en houdt een mand met fruit vast. Dit verwijst naar de smaak, maar symboliseert tevens de wijn van de eucharistie en daarmee het bloed van de verlosser. Fruit is een verwijzing naar de luxe leefomstandigheden van het gezin, maar symboliseert ook de vergankelijkheid van al die rijkdom. Naast het fruit ligt ook een horloge, wat een aanduiding is voor het vergaan van de tijd. 
 
Wilhelmina van Setten houdt haar jongste dochter bij de hand, die, zoals toen bij zowel heel jonge meisjes als jongetjes gebruikelijk was, een jurk-achtig kostuum draagt. 
 
Het totale schilderij wil duidelijk maken dat rijkdom, sociale status en maatschappelijk welzijn de aandacht niet mogen afleiden van wat er werkelijk toe doet, namelijk het geloof. De familie van Michiel van der Dussen liet door middel van het schilderij weten dat zij katholiek waren, ondanks het feit dat in die dagen het katholicisme niet erg werd gewaardeerd. 
 
Van Vliet signeerde het schilderij niet alleen hij vermeldde er nadrukkelijk de datum op: 25 mei 1640

Het gezin van Michiel van der Dussen

Geldkist met bewerkte slotplaat

Pieter de Jode II

Anthony van Dyck

Portret van Emilia Antwerpiana van Nassau (1635-1688)

Portret van Emilia Antwerpiana van Nassau (1635-1688)

Maximiliaan van der Gucht

Kussen met episode uit de geschiedenis van Jozef: Jozef legt dromen van medegevangenen (bakker en schenker) uit (Gen. 40)

Kussen met Jozef die dromen van medegevangenen uitlegt

Zoutvat. Zout was een basis ingrediënt aangezien peper en andere specerijen erg duur waren. De vorm van het zoutvat is afkomstig van de 16de eeuwse zilveren exemplaren toen 'de zout in de pap' nog een zeer kostbare zaak was.

Henricus Arnoldus Piccardt

Vaas met portret van Koning Willem I

Knijpfles 'Calvé mosterdsaus speciaal'

David zittend op een troon met achter hem zijn raadsheren. Links daarvan drie staande onderdanen en voor hem op de grond liggen schatten, bestaande uit twee borstharnassen en zilveren schalen. Voorts twee knielende schataanbieders. Rechts is een half opengetrokken gordijn te zien, links op de achtergrond een ruine en op de middenachtergrond een beschilderde wand.

De Egyptische slaafgemaakte voor koning David

Interieur Nieuwe Kerk met het grafmonument van prins Willem van Oranje

Maggi Giles

'15A Grafton Street'

modellen van slag- en steekwapens

soepterrine; onderdeel van een polychroom 92-delig porseleine eetservies met korenbloemmotief.

eetservies

Adoni Bezek verminkt zeventig koningen

Adolf le Comte

De groep Berbas en Reflet Métallique bestaat eigenlijk uit twee groepen, maar het onderscheid is niet altijd even duidelijk. Het gaat bij beide groepen om vazen in nieuwe vormen en ondoorzichtige glanzende glazuren die over de vaas heen lopen. Bij deze vaas is zichtbaar dat het glazuur oneffen en dof is, waardoor de Porceleyne Fles het stuk heeft afgekeurd.

Réflet Métallique vaas

Lies Cosijn

De titel van het stuk ‘Volksverhuizing’ is een verwijzing naar de grote groep Nederlanders en Indiërs die Indonesië moesten verlaten vanwege de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949). Na de Tweede Wereldoorlog en de capitulatie van Japan in 1945, volgde een revolutie door de oorspronkelijke bevolking en werd de onafhankelijke Republiek van Indonesië uitgeroepen. Hierop volgde een lange strijd en moest Nederland haar soevereiniteit over het land opgeven in 1949. In 1946, na gevangen te hebben gezeten in een Japans interneringskamp tijdens de oorlog, reisden Lies Cosijn en haar familie terug naar Nederland. Met het troepenschip 'Alcantara' voerden zij van Singapore naar Southampton in maart van dat jaar. Cosijn zou zichzelf hebben afgebeeld in het ruim van dit schip. In het schip zijn ook mensen van Indonesische afkomst aanwezig die herkenbaar zijn aan de ‘Songkok’, de nationale hoofdtooi.

Volksverhuizing

Gotisch kerkinterieur met predikant en groepje figuren

Robert Smit

Beschrijving van het (kunst)werk: Vierkant vel wit papier met onregelmatige rand, rondom langs de rand betypt (met o.a. titel van het werk). Over het blad lopen horizontale en verticale lijnen. 
 
Het papier toont een vouw horizontaal en verticaal in het midden van het vel. 
Vier verticale lijnen, links 2 en rechts 2, van de verticale vouw zijn met de typemachine aangeduid ; brush stroke, charcoal mark (l.o.), stroke of the felt pen, chalk li[ne] (r.b.) 
Vier horizontale lijnen boven en onder de vouw zijn met typemachine aangeduid; dash of the pen, pencil stroke (l.b.), eraser mark, ballpoint line (r.o.) 
Linksboven staat getypt '(the intended use and my actual use of the felt pen)'

'The intended use and my actual use of felt pen'

Gillis van Oosten

De plaag van de eerstgeborenen

Cornelis Jacobsz. Delff

Keukenstuk met liefdespaar omringd door voedsel en keukengerei

Cornelis van Dijck

Écuelle met het familiewapen Van Steelandt uit Den Haag

Portret van Louise de Coligny

Op diverse plaatsen in Nederland worden boekenkisten bewaard, als zijnde de kist waarin Hugo de Groot op 22 maart 1621 uit Loevestein ontsnapte. 
Als serieus worden beschouwd de kist in het Rijksmuseum te Amsterdam en deze kist van Stedelijk Museum Het Prinsenhof te Delft. 
De kist is afkomstig van de familie Graswinckel, die afstamt van Hugo's broer Willem, en die ook andere familiestukken heeft bewaard. 
In de discussie over de originaliteit van de twee kisten is aangevoerd dat de kist wel erg klein (lengte 1,23 meter) is om in te liggen, temeer daar Hugo de Groot behoorlijk lang moet zijn geweest.

Boekenkist van Hugo de Groot

Portret van Ambrogio Spinola

Blad met een portret van Johan van Oldenbarnevelt, omringd door de namen van de vierentwintig rechters die hem ter dood hebben veroordeeld, februari 1619. In de plaat onder het portret een cartouche met een Latijns onderschrift van drie regels. Onder de prent staat een vers waarin de eer en onschuld van de landsadvocaat worden geroemd. 
 
bovenschrift 'Namen Der vier-en-twintig gedelegeerde Rechters, van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt, Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en twintig honderd guldens heeft genoten'

'Namen Der vier-en-twintig gedelegeerde Rechters, van den advokaat Johan van Oldenbarnevelt, Bij den Ambassadeur van Vrankrijk Beuls genoemt: Waer voor ijder vier-en twintig honderd guldens heeft genoten'

Adrianus Kocx

'The intended use and my actual use of ballpoint'

Het met standring uitgevoerde, hartvormige geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met figuren op een havenhoofd met een roeiboot in de voorgrond. Achter het havenhoofd zijn masten te zien en verder op de rivier een zeilboot. In de achtergrond ligt op de andere oever een dorp. De rand is voorzien van een blauwe band. Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Erik Pape

Het werk heeft een voornameljik donkerblauwe achtergrond, met accenten in donkerrood, donkergroen, oker en zwart. In het midden een smalle witte kegelvorm op de punt, boven overgaand in twee brede golvende banen die links en rechts van de kegel diagonaal naar beneden lopen. Wit overheerst, in pastueus opgebrachte klodders en soms in het doek dat is vrijgelaten. Af en toe blauwe accenten daartussen.

Fontaine

onbekend

De straf van de Godslasteraar

Theo Nieuwenhuis

L. Kuipers [Amsterdam]

Affiche ‘Delftsche Slaolie’

Hendrick de Meijer

De verovering van de stad Hulst in 1645, met links op de voorgrond Frederik 
Hendrik te paard. De stad was in 1591 al veroverd door Maurits, maar moest later 
weer worden prijsgegeven.

De overgave van Hulst in 1645

Willem Claesz. Brugman

Joachim Bellekijn

Late nautilusbeker met een voet uit een stuk en vlinders en insecten gegraveerd op de schelp. 
Late Nautilus cup with a solid foot and butterflies and insects engraved on the shell.

Nautilusbeker

Naast de tegeltableaus met een gedetailleerd blauwe beschildering, werd geexperimenteerd met andere mogelijkheden. 
Dit in klassieke stijl ontworpen en in bas-reliëf uitgevoerde tableau van Adolf le Comte symboliseerde de Eeuwige Jeugd zoals het opschrift 'Aeterna Juventas' aangeeft. 
De Romeinse godin Juventas wordt vereenzelvigd met de Griekse goding van de eeuwige jeugd, Hebe. 
Afgebeeld is een jonge vrouw in een lang gewaad met een bloem in haar hand, een van de attributen van Juventas. 
Zij staat in een nis naast een vuurkorf, die hier wellicht als attribuut van de winter dient te worden opgevat. 
Oorspronkelijk was de voorstelling namelijk omlijst door een polychrome rand met hierin de allegorieën van de vier jaargetijden.

Tableau 'Aeterna Juventas'

Shredded Value

Henk Molenaar

'number one'

Modellen van landbouw- en timmergereedschap.

modellen van wapens en gereedschap

zonder titel

Terrine in de vorm van een mand met snoeken

Willem van Oranje wil zo veel mogelijk vertrouwelingen op belangrijke bestuurlijke functies. Daarom stelt hij in 1573 Pieter van der Meer (1534-1616) aan als raadsheer bij het Hof van Holland. Van der Meer is vanaf 1575 tot aan zijn dood ook pensionaris van Delft. Als de belangrijkste rechtsgeleerde heeft over een lange periode, en zeker ten opzichte van de steeds wisselende burgemeesters, belangrijke invloed op de stadspolitiek.

Portret van Pieter van der Meer

Terrine in de vorm van een liggend hert met geheven kop, op een groen grondje met gele rand. Het houten gewei is uitneembaar.

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch