Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Speld met het wapen van Noord-Holland

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

In korte, beeldende verhalen nemen we je mee in onze collectie. Geniet nog even na of verdiep je in bijzondere objecten.

Verhalen

onbekend

Terrines gemodelleerd als eend en beschilderd met een verenkleed

Maggi Giles

'17. South Molton Street'

Het ovale, gecontourneerde trekpotje heeft een standring, een geschulpte rand, een ovaal oor en een gewelfd dekseltje met een geschulpte rand. Langs de rand loopt een band van ru-yi-koppen. De buik is gedecoreerd met bloeiende planten en vogels, vermoedelijk phoenixen. Het oor en de tuit zijn versierd met rankwerk. Het deksel heeft een decor van bloemen.

gedekseld trekpotje

Dirck Harlees

De Porceleyne Fles

Het unieke karakter van dit voorwerp ligt in het feit dat het hier om een plateelbakkersproef gaat, die in 1654 werd ingevoerd voor het behalen van het meesterschap. De drie verplichte voorwerpen om deze proef met goed gevolg te doorstaan, waren 'een sirooppot, een winckel salaet schotel, ende een ront zoutvat van binnen hol uijt een stuck gedraijt', aldus een gildenbepaling uit 1654. De plateelbakkers vielen onder het Delftse Lucasgilde. Na een leertijd van zes jaar bij een meester, kon een leerling een proef afleggen ''tzij als draijers ofte als schilders'. Gelet op het opschrift op deze voorwerpen is het duidelijk wat wij heden ten dage dienen te verstaan onder een sirooppot, 'salaet' schotel en een rond zoutvat. Talloze boedelbeschrijvingen vermelden 'winckel salaet' schotels en strooppotten, waarvan we ons dankzij deze stukken dus een idee kunnen vormen van de verschijningsvorm. 
Slechts geregistreerde meesters mochten in Delft een plateelbakkerij leiden. Voorwaarde hiervoor was het bezit van poorterrecht, een bepaling waarmee het mogelijk was 'vreemde' (van buiten Delft) meesters te weren. De proef kon echter wel worden afgelegd door een meester of een leerling uit een andere stad, mits hij 'bij behoorl. attestatie uijt andere steden doen blijcken dat hij aldaer meester ware geweeste ofte den tijt van zes jaren voors. bij meesters geleert hadde'. De leerling diende in ieder geval de volledige zes jaar bij een meester in de leer te zijn geweest. Om een plateelbakkerij te leiden, moest een 'vreemde' meester wel nog het poorterrecht verwerven. 
De proef werd afgenomen in het huis van de 'oudsten hoffman', waarmee de langst in functie zijnde hoofdman van het Lucasgilde werd bedoeld. Als een meester kwam te overlijden, mocht zijn weduwe 'de neringe zonder prouff te doen continueren, haer leven langh'. In het geval dat zij was hertrouwd en kwam te overlijden, dan diende haar man 'de neringe willen[de] continueren, gehouden zijn hare prouven te doen binnen de zes weken naert overlijden van hare vrouwen'.

Delftse Plateelbakkersproef voor het behalen van het meesterschap in de vorm van een zoutvat met het wapen van het Sint Lucasgilde

modellen van krissen, dolken, zwaarden, houwwapens, lansen en gereedschap

Adolf le Comte

De Porceleyne Fles - Royal Delft

De groep Berbas en Reflet Métallique bestaat eigenlijk uit twee groepen, maar het onderscheid is niet altijd even duidelijk. Het gaat bij beide groepen om vazen in nieuwe vormen en ondoorzichtige glanzende glazuren die over de vaas heen lopen. Bij deze vaas is zichtbaar dat het glazuur oneffen en dof is, waardoor de Porceleyne Fles het stuk heeft afgekeurd.

Réflet Métallique vaas

Stokwapens hebben betrekking op alle blanke wapens die op een stok of schacht zijn gemonteerd. Ze komen pas voor op schuttersstukken in het vierde kwart van de zestiende eeuw als deze schilderijen een militair karakter krijgen. Het meest voorkomende stokwapen, ook op schilderijen is de piek, die een lengte had van 5 meter. Verwant aan de piek zijn de kleinere stokwapens met een relatief brede bladvormige, opengewerkte punt die al op de vroegste militaire schilderijen voorkomen als onderscheidingsteken van officieren. Een aantal stokwapens hadden naast hun betekenis als wapen een symbolische functie: ze werden gedragen om rang en autoriteit van de drager te onderstrepen. Dit komt vooral tot uiting bij stokwapens als hellebaarden en partizanen. 
 
Op de schuttersstukken rond 1580 worden de stokwapens gedragen door bevelvoerenden en hebben een decoratieve functie. De los aangebrachte zijden of wollen kwasten of troetels en het aan jachtwapens ontleende stokbeslag bestaande uit linten, textiel, leer en vergulde nagels kunnen worden genoemd. 
 
Hellebaard: 
Een hellebaard is een houw- en stootwapen uit de middeleeuwen. Het bestaat uit een lange stok met een ijzeren punt, en daaronder, tegenover elkaar geplaatst, een bijl en een haak. De hellebaard werd gebruikt ter bestrijding van ruiters door voetvolk. Sinds het laatste kwart van de 16de eeuw is de hellebaard een kenteken van de onderofficier geworden (sergeants en korporaals).

Hellebaard

Adriaen Claesz. de Grebber

Nautilusbeker

Willem Claesz. Heda

Stilleven met roemer en omgevallen kan

Theepotbakkerij Jacobus de Caluwe 

Jacobus Francoisz. de Caluwe

De bolle pot is voorzien van een korte rechte tuit en een oorvormig handvat. De voorstelling op de buik is in laag reliëf aangebracht en bestaat uit de vogel Phoenix tussen bloeiende takken. Het licht gewelfde deksel is versierd met takjes en voorzien van een balvormige knop.

Een Delfts rood steengoed trekpotje voor thee.

Vredestein

Leon Senf

Bolvormige vaas met aan weerszijden een oor in de vorm van een staande panter. Het Nieuw-Perzisch is geïnspireerd op Syrische en Iranese keramiek uit de zeventiende eeuw. Het oppervlak van de vazen, kannetjes en kommen van het Nieuw-Perzisch is veelal verdeeld in rechthoekige vlakken of ruitpatronen die zijn opgevuld met kleine spiralen of fantasiebloemen. Herten en vissen worden ook veel gebruikt.

Vaas met panters

Henk Peeters

60-05 B

Peter Snayers

Het beleg van Oostende (1601-1604) met links op de achtergrond de Noordzee. De stad wordt na een beleg van drie jaar ingenomen door Spinola, een Italiaanse veldheer die in 1605 het opperbevel krijgt over heel het Spaanse leger in de Nederlanden. 
 
Oostende was een bijna onneembare vesting aan de Vlaamse kust, die al vanaf het begin van de Nederlandse Opstand in handen van de Republiek was. Tussen 1601 en 1604 werd de stad door de Spaanse legers, onder leiding van Spinola, belegerd. De bevoorrading over zee en de zware vestingwerken stelden de belegerden in staat het beleg lang vol te houden. Door de lange duur van het beleg kreeg de stad de bijnaam 'het Nieuwe Troje'. Op 20 september 1604 moest de stad zich toch overgeven. 
 
Op de voorgrond is een deel van de meer dan veertig Spaanse schansen en forten rond Oostende te zien. Boven op het hoge duin staat 'de Grote Kat', de belangrijkste batterij van de belegeraars. Op de achtergrond ligt de havenstad Oostende, omgeven door zware vestingwerken. Van de stad zelf is, als gevolg van langdurige beschietingen, weinig meer over. Op de Noordzee varen oorlogsschepen. Aan de horizon zijn de omtrekken van het kamp van Bucquoy te zien.

Het beleg van Oostende (1601-1604)

De Porceleyne Schotel

Johannes van Duijn

Trijntje van Duijn-Kampen

Terrine in de vorm van een liggend hert met geheven kop, op een groen grondje met gele rand. Het houten gewei is uitneembaar.

modellen van wapens

Marijke van Vlaardingen

Experimentele Afdeling van De Porceleyne Fles

IJsbrand van Duijn

Harmen Steenwijck

Boerderijstilleven met links een geopende deur, verschillende voorwerpen waaronder een pomp, omgekeerde emmer, aardewerk schotels, bruine kan, omgekeerde tobbe waarop een dode vogel en karn. Tegen de muur verschillende voorwerpen.

Een boerderijstilleven

staande figuur van Judas Iscarioth tegen console boven het raam, rustend op het wapen van Delft. De figuur maakt deel uit van een groep van negen staande figuren, voorstellende heiligen, apostelen en geestelijken.

Beeld of balkdrager voorstellende Judas Iscarioth

Frederik van Frijtom

Het met standring uitgevoerde, ovaal geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met een landschap gestoffeerd met twee reizigers en een ruiter die een brug over een riviertje oversteken. In de achtergrond is het dak van een huis tussen de bomen zichtbaar. De rand is voorzien van een blauwe band. 
Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Een Delftse faience schaaltje met een geaccoleerde hart vorm.

Ontwerp van reclamebord voor Calvé mayonaise, met kreeft

Ontwerptekening van reclamebord voor Calvé mayonaise, met kreeft

Philippe Dubuc

boîte nr. 5

Leonaert Bramer

Iphigeneia is de oudste dochter van het Myceense koningspaar Agamemnon en Klytaimnestra. Wanneer Agamemnon met zijn vloot vanuit Aulis wil uitzeilen om strijd te gaan leveren met de Trojanen, blijkt dat de godin Artemis de winden heeft stilgelegd: Zij is hevig ontstemd over het doden van een aan haar gewijd hert door de koning. Agamemnon kan de vloek ongedaan maken door zijn dochter Iphigeneia te offeren. Na een lange tweestrijd besluit de vorst om haar onder valse voorwendselen naar Aulis te lokken, waar zij zogenaamd in het huwelijk zal treden met de Griekse held Achilles. Op het moment dat Iphigeneia daadwerkelijk dreigt te worden geofferd op een altaar, vervangt Artemis haar door een hinde. De offering van Iphigeneia in Aulis werd in de 17e eeuw enkele malen uitgebeeld, onder andere door Rombout van Troyen, Willem de Poorter, Jacob de Wet, Pieter Codde, Jan Steen, Richard Brakenburg en Arnold Houbraken. De versie van Leonart Bramer kenmerkt zich door een uitgesproken maniëristische compositie, waarbij de centrale handeling naar de achtergrond is verplaatst en het beeld voor een groot deel in beslag wordt genomen door bijfiguren op de voorgrond. Niettemin zorgen de heldere opbouw en effectieve belichting van het tafereel voor een pakkend resultaat, waarbij de blik van de toeschouwer onmiddellijk naar de wanhopige Iphigeneia wordt getrokken die op het punt staat geofferd te worden. Met een laatste smeekbede richt zij zich tot de links bovenin de wolken tronende Artemis, herkenbaar aan de maansikkel op haar voorhoofd. Mogelijk stelt de geharnaste ruiter rechts op de voorgrond Achilles voor. Deze Griek speelt nog na zijn dood een rol in de strijd om Troje, zoals te zien is op het pendant van dit schilderijtje met de Twist tussen Ajax en Odysseus om het bezit van Achilles' wapenuitrusting na diens sneuvelen voor de muren van Troje. 
Eveneens als de offering van Iphigeneia is het ontwerp ontleend aan Ovidius' Metamorphosen. In de populiere uitgaven van Muller welke respectievelijk de offering van Iphigeneia en de twist tussen Ajax en Odysseus laten zien. Dit verklaart wellicht de combinatie van deze thema's in het Delftse pendantenpaar. Mogelijk hebben de schilderijtjes zelf deel uitgemaakt van een grotere serie scènes uit de Metamorphosen.

Het offer van Iphigeneia

'Néé geen ontslagen bij Calvé We gaan dat tot op de bodem uitzoeken'

Johannes Theodora Maria Visser

Naambord RDH (Reineveld Den Haag)

Michiel van Mierevelt

Portret van Frederik V, kleinzoon van Willem van Oranje. Frederik V vluchtte in 1620 naar het hof van Maurits te Den Haag vanuit Praag wegens een nederlaag van zijn leger. Hij was gehuwd met Elisabeth, dochter van Jacobus I van Engeland.

Portret van Frederik V (1596-1632)

De ovale terrine is convex-conisch van vorm en heeft een standring en twee gewelfde grepen. Het ovale deksel is gewelfd en heeft een verdikte rand en een knop met pijnappeldecor. De terrine heeft twee decors van rivierlandschappen met bergen, rotsen, bomen, huizen, een pagode, bootjes en vaandels. De grepen zijn aan de bovenzijde gedecoreerd met gestileerde wolken. Het deksel heeft vier decors van bloemen met rankwerk. Op de dekselrand loopt een band met bloemvormig servetwerk.

Jan Schoonhoven

Apostelhuis

Anoniem

'Stadhuis te Delft voor den brand van 4 februari 1618'

Lies Cosijn

Vol de nuit II

Grandeur, geur en kleur. Dit paar bloemhouders is een topstuk uit de collectie Delfts Blauw van Museum Prinsenhof Delft. Wat maakt deze objecten zo bijzonder?

Bloemen in Blauw

soepterrine; onderdeel van een polychroom 92-delig porseleine eetservies met korenbloemmotief.

eetservies

Het zoutstandaardje is concaaf-conisch van vorm en heeft een tweemaal inspringende bovenrand en een holle bovenkant. De wand en de bovenkant zijn, tussen dubbele cirkels, gedecoreerd met kostbaarheden, waaronder een munt en een vaas.

Model van een Javaanse draagstoel, tandu

Het ovalen mandje met deksel staat op drie pootjes, is gedecoreerd met chinoiserie voorstellingen en is voorzien van drie getordeerde handvatten. De wand is opengewerkt met vier medaillons met vogels, bloemen en hekwerk. Het handvat op de gewelfde deksel is gemodelleerd als een leeuw. Het deksel is op dezelfde wijze als de mand beschilderd.

Jacobus Buys

'De Graaf van Egmond word gevangen genoomen en Geeft zijn Degen aan den Hertoch van Alva'

Jan Henderikse

Twee foto's van huizen aan het Achterom te Delft, geplakt op twee met doek bespannen paneeltjes, beschilderd.

Geerweg 1987 Achterom

Wan Liya

(Rijst)kom met aan de binnenzijde een decoratie van een Chinees landschap met brug en een rand met servetwerk en cartouches met landschapjes. Aan de buitenzijde een Chinees landschap met rug en paviljoen.

'Made in Holland'

Cornelis van Kittensteyn

Allegorische voorstelling van de deugden van Willem van Oranje in de vorm van een triomftocht. Op de door olifanten getrokken praalwagens zien we steeds een in harnas gestoken Willem van Oranje. Op de tweede wagen ligt hij op zijn sterfbed en heeft een duivel boven hem net een pistoolschot op hem gelost, een verwijzing naar de moord in 1584. Naast het sterfbed staan drie mannen in zwarte harnassen met gesloten vizier. Dit zijn de drie gesneuvelde broers van Oranje: Hendrik, Adolf en Lodewijk. De ruiters achter de stoet vertegenwoordigen het nageslacht van Oranje, waaronder Maurits en Frederik Hendrik. De neergelegde wapens op de voorgrond verwijzen naar het Twaalfjarige Bestand (1609-1621). Op de olifanten zitten de personificaties van Geloof, Hoop en Liefde, de christelijke hoofddeugden. De Nederlandse leeuw houdt een stok vast met daarop de vrijheidshoed. De vrouwelijke personificaties verwijzen naar de christelijke, wereldlijke en krijgsdeugden die worden toegedicht aan Willem van Oranje en zijn familie. 
 
Hendrick Gerritsz Pot schilderde in 1620 een vergelijkbare triomftocht voor het Haarlemse prinsenhof, waarbij hij alle personificaties van de deugden benoemde.

Allegorie op de deugden van Willem van Oranje

'Gegroet, o, kruis onze eeuwige hoop'

Martine Wittop Koning

Leo Visser

Henri Berssenbrugge

Nederlandsche Oliefabriek 

Receptenboek 'Calvé-Delft's winterboekje'

Jacob Willemsz. Delff (I)

Portret van Anna Cool op 19-jarige leeftijd, heupstuk 'en trois-quarts' naar links, met de linkerhand steunend op een tafel en een paar handschoenen in de rechterhand. Zij draagt een wit kapje op het hoofd, een bruin met goud geweven jakje, zwarte overmantel (overjas), een witte pijpplooikraag en witte manchetten. 
Wapen rechtsboven.

Portret van Anna Cool

Suzanne Taub

'Ehrlich währt am längsten'

'Jezus en Petrus op de zee wandelende'

De Grieksche A

Daniël Marot

Adrianus Kocx

In eiken lijst ingelijste grote tegel, naar ontwerp van Daniel Marot, vervaardigd voor de inrichting van de tijdelijke woonruimte 'Water Gallery' van koningin Maria (zeer vermoedelijk voor de zogenaamde 'Dairy' of 'melkerij' behorende bij de 'Water Gallery'), waar zij verbleef tijdens de bouw van het nieuwe Koninklijk Paleis, Hampton Court van Koning Willem III en Koningin Maria. 
De tegel maakte oorspronkelijk deel uit van een tegeltableau, bestaande uit 4 (of 5) gestapelde tegels. 
 
De tegel is gedecoreerd met een fontein in de vorm van een dekselvaas met water spuitend uit maskertjes. Rondom het bassin putti drinkend uit wijnglazen en tazza met aan weerszijden zuilen versierd met portretten in medaillons. De bovenkant van de tegel is versierd met een guirlande.

Tegel uit de Water Gallery van Hampton Court

De peervormige, enigszins afgeplatte fles is uitgevoerd met een licht ovalen voet en een lange hals. 
De naar Kangxi-voorbeeld uitgevoerde decoraties bestaan uit banden met golvende bloem- en bladranken. De zijkanten van de fles zijn voorzien van hengsels en gebaarde maskers.

Een Delftse faience Pelgrimsfles.

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

Een Delftse faience Pelgrimsfles.

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch