Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

Martine Wittop Koning

Jo Spier

Henri Berssenbrugge

Nederlandsche Oliefabriek 

receptenboekje 'Calvé-Delfts Zomerboekje'

Receptenboek: "Calvé-Delfts zomerboekje "

Vaandels werden gebruikt bij officiële gelegenheden zoals de jaarlijkse schuttersparade. Het vaandel stond symbool voor de gehele compagnie. Bovenaan dit vaandel staat het wapen van Delft, met daaronder een bladerkrans in goud. Het oorspronkelijke formaat was 2,10 bij 1,80 meter. Dit vaandel lijkt sterk op die van het schuttersstuk van Jacob II Willemsz. Delff, maar is van latere datum. 
 
Standards were employed on official occasions such as the annual militia procession. The standard was an embem of the entire company. The arms of Delft appear at the top of this standard, above a foliate wreath in gold. The original format was 2,10 bij 1,80 metres. The standard closely resembles that of the militia portrait by Jacob II Willemsz. Delff, but is actually later.

Fragment van het vaandel van het Witte Vendel

onbekend

Knoop / pin, zilverkleurig. Uit achterkant steken 2 metalen pinnen uit, die gebruikt kunnen worden om het object op kleding te bevestigen. 
 
De licht gebolde voorkant draagt een staande gekroonde leeuw, met zwaard, op een mat aandoende achtergrond. De zijkant van het object is niet gematteerd.

Maarten van Heemskerck

Portret van Aert Witte van der Goes (1475 -1545)

De Paauw

Het zonder standring uitgevoerde bord heeft een vlak middendeel en een schuinoplopende wand. De decoratie aan de voorkant toont het vaak op Delfts afgebeelde chinoiserie decor van het bliksemmotief in combinatie met gestileerde wolken, bloesemtakken en cartouches met bloemen en bladeren. 
Mogelijk is dit decor afgeleid van een Japanse Imari voorstelling met hekwerk of kronkelende twijgen.

Fotoreportagebedijf N. v.d. Horst

Bezoek aan het laboratorium voor experimentele histologie en cytologie van het academisch ziekenhuis. (bron Nieuwe Leidsche Courant, 21 mei 1954)

Bezoek van H.M. de Koningin Juliana en Prins Bernhard aan Leiden, 1954

Hugo Tutein Nolthenius

Leon Senf

Jurrien Adrianus Burghoorn

De Porceleyne Fles - Royal Delft

De tweede groep die tot het Nieuw Delfts behoort is het Nieuw-Perzisch dat is geïnspireerd op Syrische en Iranese keramiek uit de zeventiende eeuw. Kenmerkend voor dit Islamitische product zijn de kleuren blauw en groen op een wit fond onder een doorzichtig, kleurloos glazuur. 
Hiernaast werd ook gebruik gemaakt van een karakteristiek turkooize, doorzichtig glazuur waaronder de zwarte tekening direct op de lichtgrijze scherf werd aangebracht. 
Dit laatste inspireerde De Porceleyne Fles tot het maken van de groene, dekkende glazuurlaag die een enkele keer kobaltblauw was. 
De beschildering van de voorwerpen is eenvoudig. 
De decoratie van flessen en kleine vazen bestaat voornamelijk uit geometrische en florale motieven in banden of compartimenten. 
De patronen op kleine borden worden vanuit het midden opgebouwd en waaieren als bloemen uit. 
De grote vazen en borden tenslotte zijn voorzien van een hoofdmotief van een hert of een vogel tussen rankwerk. 
Ondanks de overeenkomsten zijn de voorbeelden niet slaafs gekopieerd maar zijn de repeterende geometrische ornamenten en slingerende plantenranken eerder geïmiteerd. 
Bij vroege voorbeelden werd niet alleen gebruik gemaakt van doorzichtig turkooiskleurig glazuur, maar ook van kleurloos transparant glazuur. 
Om de kleuren wat op te lichten, gebruikte De Porceleyne Fles licht- en donkerblauw in plaats van de combinatie donkerblauw en zwart zoals bij de Oriëntaalse voorbeelden. 
Het oppervlak van de vazen, kannetjes en kommen van De Porceleyne Fles is veelal verdeeld in rechthoekige vlakken of ruitpatronen die zijn opgevuld met kleine spiralen of gestileerde fantasiebloemen in een alles bedekkend patroon (horror vacui). 
Verder werden herten afgebeeld en vissen in scholen of paarsgewijs.

Bernhard Leopold Frederik Everhard Julius Coert van Lippe-Biesterveld

Jan Rijnders

Groot wrakschap IV

De theekom is omgekeerd klokvormig en heeft een standring en een opstaande rand met lip?. Het deksel is gewelfd en heeft als knop een omgekeerd conische ring. De kom en het deksel zijn gedecoreerd met bamboe, prunus en pijnboom, de zogenoemde 'drie vrienden van de winter'. De binnenzijden van de kom en het deksel zijn gedecoreerd met een dubbele cirkel waartegen een lingzhi.

Isaac van Haastert

De Waterslootse poort, ook wel St. Jorispoort, van buiten de stadsmuren van Delft af gezien. De Waterslootse poort werd in 1847 afgebroken.

De Waterslootse poort

Maison van Wielik (Den Haag)

Knoop, zwart voor meer dan de helft, paars voor de rest. 
Het paarse textiel is om een mal gevouwen en daarop geperst. 
 
Op de onderkant staat 'Maison van Wielik La Haye'

Hanny Reneman

Het schilderij 'Delft' is voor mij een sleutelschilderij: het eerste grote werk waarvoor ik gebruik heb gemaakt van collage. 
Ik heb al eerder met collage gewerkt, maar dan alleen in kleiner werk op papier. 
De collage in dit werk voldoet aan mijn behoefte aan herhaling, een steeds terugkerend element in mijn werk. 
 
Hieronder volgt de tekst die ik schreef voor 'De Plek', een beeldende kunstmanifestatie op verschillende locaties in Delft, voorjaar 2002. 
 
Hanny Reneman, 9-10-02. 
 
Waarom ik de hal van het Stadhuis aan de markt als 'De Plek' heb gekozen? 
Het is natuurlijk een mooie, harmonieuze ruimte, maar mijn keuze werd toch vooral bepaald door de grote overzichtskaart van het Hoogheemraadschap Delfland die daar hangt. 
Ik raak altijd weer opnieuw geboeid door kaarten en plattegronden (ze spelen dan ook een belangrijke rol in mijn werk) en deze is wel heel bijzonder! 
 
De grote (2.60 X 2.80 m) kaart van Delfland is een kopergravure, die uit meerdere aan elkaar geplakte bladen bestaat, en werd in opdracht van het Hoogheemraadschap Delfland gemaakt om de locatie, grootte en begrenzingen van polders en eigendommen te bepalen. 
In 1701 begonnen de broers Nicolaes en Jacob Kruikius met het uitmeten van Delfland. 
Na de dood van Jacob voltooide Nicolaes deze opdracht in 1710. 
Onder zijn supervisie werkten zes plaatsnijders in de periode 1708 - 1712 aan het vervaardigen van de kaart. 
 
Je ziet een precieze weergave van het water van Delfland, met in het midden Delft en aan de bovenrand de Noordzee. 
Alle wateren en slootjes staan er op en dat levert een schitterend, bijna abstract, ritmisch lijnenspel op. 
Meer naar de rand toe permitteerden de kunstenaars zich wat meer vrijheid en is er meer figuratie te zien: de wapens van Delfland staan afgebeeld, op het water van de Noordzee varen bootjes en de duinen zijn echte heuveltjes. 
Op de onderrand is de visserij, de jacht enz. afgebeeld, terwijl de 'Dankbaarheid', voorgesteld als vrouw, met een wierookvat zwaait. 
 
Het schilderij 'Delft', dat ik in 2002 maakte, is in zekere zin, een omdraaiing, een tegenpool van deze grote kaart. 
De Delflandkaart is naar buiten gericht, had een praktisch doel, terwijl mijn visie puur introvert is en behalve als wandversiering geen gebruikswaarde heeft. 
Waar de kaart van de broers Kruikius naar de randen toe het minst 'kaart' is, is bij mij juist de rand nog het meest als kaart herkenbaar. 
Die heb ik namelijk opgebouwd uit een herhaling van een gestileerde, maar herkenbare, plattegrond van het centrum van Delft, hetzelfde stukje Delft dus, dat het hart van de Delflandkaart uitmaakt. 
 
De ruime hal van het Stadhuis aan de markt, het symbolische hart van de gemeente Delft, is een ideale plek om te filosoferen over de verschillen in functie en beleving tussen het gedegen project van Kruikius en de 'aller-individueelste expressie' van mijn schilderij. 
Ik realiseer me, dat ik in mijn waardering van de Kruikius-kaart volledig voorbijga aan het doel waarvoor hij destijds gemaakt is, maar dat maakt mijn genieten van dit prachtstuk niet minder! 
 
Hanny Reneman, februari 2002

Delft

Kookpot met vlakke bodem voor op een kachel of op een fornuisrooster.

Bram Bogart

Hello Cornelia

Maurits van Oranje

Brief geschreven door Maurits van Oranje

Jan Heesterman

Gezicht op de Oostsingel met de oude Koepoortbrug

Henk Tieman

Waarschijnlijk werden de eerste cloisonné tegels omstreeks 1907 vervaardigd bij De Porceleyne Fles. Deze werden aangebracht bij tegelversieringen in het inmiddels gesloopte Rotterdamse station Hofplein. Vanaf 1915 is L.E.F. Bodart betrokken bij de productie van cloisonné tegels met gekristalliseerd glazuur. Bodart leverde vrijwel zeker alle ontwerpen voor deze tegels, zoals de tegel met een pauwachtige vogel in een nis (pda 416). Tot aan zijn pensionering in 1933 heeft Bodart in samenwerking met D.J. van Arum (dienstverband 1890-1945) en W.D. Oosterloo een grote variëteit aan tegelontwerpen geleverd. 
In het begin van de jaren '20 worden hieraan de herdenkingstegels toegevoegd die werden vervaardigd ter gelegenheid van een bepaalde gebeurtenis. Deze tegels werden veelal in een beperkte oplage geproduceerd. Na de Tweede Wereldoorlog werd opnieuw een serie tegels in het assortiment opgenomen, die betrekking hadden op de afgelopen oorlogsperiode. De productie van cloisonné tegels werd in 1977 gestaakt vanwege het arbeidsintensieve en dus kostbare productieproces

Cloisonné tegel 'Verzet Voor Vaderland, Spoorwegstaking sept. 1944 mei 1945'

De schotel is gewelfd en heeft een standring en een centraal decor van rotsen met bloeiende planten. Langs de rand loopt een band met alternerende arcering met daarin vier ovale cartouches met een bloem. De half-bolvormige kommen hebben een standring en zijn op het plat gedecoreerd met een bloempje. Langs de binnenrand loopt een band met alternerende arcering met daarin vier ovale cartouches met een bloem. De buitenwand heeft een decor van rotsen met bloeiende planten.

Hendrik Bastiaans de Haan

Koninklijke Tichelaar Makkum

De voorzijde van de diepe schotel is beschilderd met een zittende kat omgeven door blauwe banden en vertoont proensporen. De achterzijde is bedekt met een ondoorzichtig geel glazuur.

Bonaventura Peeters (I)

De delegatie wordt geleid door de Spaanse gouverneur. Rechts op de voorgrond ontvangt de landvoogd der Zuiderlijke Nederlanden, kardinaalinfant Ferdinand, het statie-jacht van de gouverneur. Op de achtergrond zijn schepen van het Nederlandse eskader, met gezanten van Middelburg, zichtbaar. 
Het verdrag van de Vrede van Munster werd gesloten tussen Spanje en de Republiek der Verenigde Nederlanden en betekende het einde van de Tachtigjarige Oorlog.

Ontvangst van de Spaanse gezanten in Antwerpen na de ondertekening van de Vrede van Münster

De Metaale Pot

Lambertus Woutersz. van Eenhoorn

Margaretha Teckman

Een serie van acht borden met scenes uit de tabakshandel van de Hollandse tabakshandel uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. Om het tafereel een toepasselijke tekst en een nummer en daar omheen een rijkversierde rand van bloem- en bladmotieven De acht borden maken deel uit van een serie van twaalf stuks, welke compleet aanwezig is in het Victoria and Albert Museum in Londen. Daar werden ze in 1907 aangeboden door J.H. Fitzhenry Esq. Deze borden zijn echter niet gesigneerd. De teksten wijken in onderdelen iets af. 
 
Tekst op dit met 11 genummerde bord: 
"Strip dienaars siet de vrouw is neerstigh aan 't verkoopen 
De wevers 't bootsvolk en elck wil et huis afloopen"

'Strip Dienaers Siet de Vrou is Neers Aent Verkoopen De Weevers t Boosvolck En Elck Willent Huys Afloopen'

Casper Bosveld

Beeldje van een naturalistisch gemodelleerde koe, gedecoreerd met bloemenkransen en stippen.

Een serie van acht borden met scenes uit de tabakshandel van de Hollandse tabakshandel uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. Om het tafereel een toepasselijke tekst en een nummer en daar omheen een rijkversierde rand van bloem- en bladmotieven De acht borden maken deel uit van een serie van twaalf stuks, welke compleet aanwezig is in het Victoria and Albert Museum in Londen. Daar werden ze in 1907 aangeboden door J.H. Fitzhenry Esq. Deze borden zijn echter niet gesigneerd. De teksten wijken in onderdelen iets af. 
 
 
Tekst op dit met 6 genummerde bord: 
"Soo kneght haalt monsters voort en toont de suiverheyt 
eij koopman rieckt en proeft en seg dan u bescheijt"

'Soo Knegt Haelt Monsters Voort En Toont de Suiverheijt Eij Koopman Ruickt En Proeft En Segt dan u Bescheijt'


Stamboom

Huis en twee windmolens aan rivier

Ronald van Ooijen

Portret van Hans Borsboom

Beeld van een vogel, van veelkleurig beschilderd faience, zittend op mangane bolle voet met marmertekening. De vogel heeft een roodbruin gespikkelde gele kop met blauwe snavel en roodbruin gestreepte gele borst. De vleugels zijn aangegeven met blauwe contourlijn en ingekleurd bruinrode spiralen. Een groene streek loopt over kop en rug.

Beeld van een vogel van veelkleurig beschilderd faience

Het schoteltje heeft een standring en een schuin oplopende, gecontourneerde en geaccoleerde rand. Het afwijkende schoteltje is gewelfd en licht gecontourneerd, en heeft een standring en een licht geaccoleerde rand. De kommetjes zijn omgekeerd concaaf-conisch van vorm en hebben een standring, een gecontourneerde wand en een geaccoleerde rand. Het schoteltje en het plat van de kommen hebben decors van een landschap met gestileerde wolken, een vesting met een vaandel, een treurwilg en een gewapende krijger te paard. Het schoteltje heeft, rond het centrale decor, ronde cartouches met chrysanten. Langs de binnenranden van het schoteltje en de kommen lopen banden met cartouches waarin een landschap met een zittende oosterse figuur. De buitenwand van het schoteltje heeft boven de standring ovale cartouches en daarboven rechte kaders waarin floraal- en landschapsdecors. De buitenwand van de kommen heeft boven de standring bloembladvormige cartouches waarin afwisselend een krijger te paard en een landschapsdecor. Langs de buitenrand van de kommen loopt een band met vakken waarin floraaldecors. Het afwijkende schoteltje heeft een centraal decor van draken, een band met bloemblaadjes waarin bloempjes waaromheen bloemvormig servetwerk, en langs de rand vakken met bloesemtakken. De buitenwand van het afwijkende schoteltje heeft boven de standring een band met bloemblaadjes waarin bloempjes, en langs de rand vakken met bloemen.

Koninklijke Nederlandse Munt

juwelier H.C. Jedeloo

Legitimatiepenning van opperbrandmeester J. den Braanker

Piet Kramer

Kruisgang van het St. Agathaklooster, de benedenkruisgang in het huidige Museum het Prinsenhof, zoals deze er voor de restauratie (1939 - 1962) uitzag. In de achtergrond staat een non.

Kruisgang van het St. Agathaklooster, Delft

Koninklijke Goedewaagen Gouda

Cloisonné tegel 100 jaar spoorwegen

Terrine in de vorm van een zwaan

Johann Wilhelm Kaiser (I)

Nicolaas Pieneman

Willem van Oranje herstellend van de aanslag door Jean de Jauregui, gepleegd op 18 maart 1582, te Antwerpen. De prins liggend in bed verzorgd door artsen en getroost door zijn vrouw Charlotte de Bourbon.

Willem van Oranje, na de mislukte moordaanslag door Jean Jauregue in maart 1582, verpleegd door Charlotte de Bourbon

Atelier van gebrandschilderd glas 'T Prinsenhof

Ontwerptekening van een glas-in-loodraam met de gevangenneming van Christus die wordt gekust door Judas.

Een serie van acht borden met scenes uit de tabakshandel van de Hollandse tabakshandel uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. Om het tafereel een toepasselijke tekst en een nummer en daar omheen een rijkversierde rand van bloem- en bladmotieven De acht borden maken deel uit van een serie van twaalf stuks, welke compleet aanwezig is in het Victoria and Albert Museum in Londen. Daar werden ze in 1907 aangeboden door J.H. Fitzhenry Esq. Deze borden zijn echter niet gesigneerd. De teksten wijken in onderdelen iets af. 
 
Tekst op dit met 10 genummerde bord: 
"Hier wort door Arrebeyt den grooten handel klein 
't vertieren onder 't volk maakt slordigh goetje rein"

'Hier Wordt door Arbeijt den grooten Handel kleijn Tvertieren Onder t volck Maeckt Slordigh goetie Rein'

Cloisonné tegel t.g.v. het 40-jarig regeringsjubileum koningin Wilhelmina

Knoop, zwart, met strikvormig lintje, blauw/wit/oranje. Lintje is met zwart garen aan knoop bevestigd. 
 
Op de onderkant staat 'Maison van Wielik La Haye'

Jaap van den Ende

Op een witte achtergrond is een patroon van vierhoeken met ongelijke zijden aangebracht.

Procesmatige ordening (18) 76

Jacob Jansz. van Velsen

Portret van een zittende man op een kruiwagen

Thomas van der Wilt

Adriaan van der Goes (20-09-1649-Delft-25-3-1721) is de zoon van Andries van der Goes en Machteld Doublet, Heer van Naters, Pancrasgors en Natendale, Gecommitteerde van de Raad van Holland. Verder was hij Vroedschap van Delft in 1679, Schepen in 1687, Burgemeester in 1702, Heemraad Delfland in 1715, bewindhebber VOC in 1704 (7-4-1704-25-1-1721) Hij huwde in 1679 met Maria Dulcia Spiering. 
 
De familie van der Goes leverde in de twee eeuwen dat de V.O.C. bestond, vier van de in het totaal van zevenenzeventig bewindhebbers. Adriaan van der Goes combineerde zijn V.O.C. functie met vele bestuurlijke ambten. Naast bovengenoemde functies was hij ook vertegenwoordiger van Delft in de Staten van Holland en afgevaardigde voor de Staten Generaal.

Portret van mr. Adriaan Andriesz. van der Goes (1649-1721)


J.C.J. Vanderheyden

Felblauwe streep, doorlopend langs de linkerzijkant via bovenlangs naar de rechterzijkant, om een wit vlak als een poort (post en lintel).

Blauwe poort

Ronde fruitschaal; komvormig met golvende rand, rustend op drie bolpootjes; op de rand een aaneengesloten ringprofiel; ongedecoreerd.

Kees Verwey

Beschrijving van het (kunst)werk: Gezeten in jurk met kroontje

Portret van Koningin Juliana (Den Haag 1909-2004), koningin van Nederland 1948-1980

Caspar Jacobsz Philips

Johan Christoffel Schultz

Jan Barend Elwe, Amsterdam

Prent met een afbeelding van de koffer waarmee Hugo de Groot ontsnapt is uit Slot Loevestein, met onderschrift: 'Afbeelding (in twee plaaten) van een koffer, waarmede Hugo de Groot van Loevestein naar Gorinchem, volgends aloude overleveringen zou zijn getransporteerd, in den toestand zoals dezelve thans binnen Amsteldam, berustende is, onder den Heer Mr Jacob Klinkhamer, die de aftekening daar van, op gedaan versoek, heeft toegestaan, in de maand December des jaars 1783'.

'Afbeelding (in twee plaaten) van een koffer, waarmede Hugo de Groot (1583 - 1645) van Loevestein naar Gorinchem, volgends aloude overleveringen zou zijn getransporteerd, in den toestand zoals dezelve thans binnen Amsteldam....'

Dirk van de Goorberg

Schaal, steel en voet zijn onversierd en sober van lijn.

De Markt met op de achtergrond de Nieuwe Kerk en rechts een gedeelte van het Stadhuis.

De Markt met op de achtergrond de Nieuwe Kerk en rechts een gedeelte van het Stadhuis.


Frans (Antonius Franciscus Hubertus) Nicolas

Catharina van der Eerden, Studio Dumbar, Den Haag

herdenkingsenveloppe ter gelegenheid van de Vrede van Munster in 1648

Jhr. Gaspard Louis Francois van Kinschot

Cornelis Tromp 
Leefde: van 1629 tot 1691 
 
Cornelis Tromp werd net als zijn vader een belangrijk Nederlands vlootvoogd. Hij vocht in de eerste Engelse oorlog, in de Noordse oorlog (tussen Noordeuropese staten om de heerschappij van de Oostzee) en tegen de Algerijnse kapers. Onder De Ruijter streed hij in de tweede Engelse oorlog. In 1666 werd Tromp afgezet wegens eigenmachtig optreden. In 1673 trad hij weer in dienst en streed succesvol tegen de Engelsen bij Schooneveld en Kijkduin. Op papier werd hij na de dood van De Ruijter opperbevelhebber van de Nederlandse vloot. 
Cornelis had, als zoon van een bekend en gevierd Nederlander, een tegengesteld karakter ontwikkeld ten opzichte dat van zijn vader. Maartens eenvoudigheid, bescheidenheid, innemendheid en ook wel integere vaderlandslievende aanpak was bij Cornelis niet altijd direct terug te vinden. Cornelis leefde ook op grote voet, voerde grote staat. Hij stierf kinderloos aan het eind van de 17de eeuw. In zijn leven was er veel gedoe met rechtszaken over goederen, veroverde schatten en schepen. Door de Fransen werd hij bedreigd met het in brandsteken van zijn buiten, de later genoemde Trompenburg. De gevraagde brandschatten betaalde hij niet, waarna zijn buiten totaal vernield werd. Kenmerkend voro Cornelis is de volgende episode. 
Eind juli 1673 was er de apotheose van de drie Engelse zeeoorlogen waarin Cornelis vocht. 75 oorlogsschepen, 22 branders en 18 jachten met 4245 stukken geschut aan boord en 20.000 manschappen vormden de Nederlandse vloot met Tromp in de voorhoede. De Ruyter leidde de middentocht en Banckert de achterhoede. De vijandelijke Engelse-Franse vloot van ongeveer gelijke grootte stond onder Prins Rupert, D'Estrées en Spragge en ontmoette op 21 augustus de Nederlandse vloot bij Kijkduin (niet bij Den Haag, maar een andere kijkduin ten zuiden van Huisduinen). Om acht uur 'sochtends brandde de strijd los. Tromp raakte in gevecht met Spragge. Beider eskaders dwaalden af van de hoofdmacht. Het gevecht tussen de vlaggenschepen van Tromp en Spragge behoort tot de felste die ooit zijn gestreden in het tijdperk van de zeilende oorlogsschepen, aldus biograaf Prud'homme van Reine. Spragge had bij aanvang gezworen om Tromp dood of levend te pakken te krijgen om wraak te nemen voor een eerdere nederlaag. Tromp toonde zich echter een onverbeterlijke vechtjas, terwijl de kogels hem om het hoofd vlogen. Spragge moest door opgelopen schade van schip wisselen. Bij de tweede wissel werd zijn sloep getroffen, waarna hij verdronk. Ook Tromp ging over van de "Gouden Leeuw" naar de "Comeetstar". Beide eskaders hadden enorme schade. Nadat de hoofmachten van De Ruyter en prins Rupert zich bij hen hadden gevoegd, ontstond een vernieuwd hevig gevecht. Omstreeks zeven uur in de avond blies de Frans-Engelse vloot de aftocht, waarbij de Fransen zich opvallend afzijdig hadden gehouden. Prins Rupert was daarover furieus. Aan Nederlandse zijde sneuvelden twee helden die geen vrienden van Tromp waren geweest: Isaac Sweers en Johan de Liefde. De Nederlandse vloot had een strategische overwinning behaald. Een vijandelijke overmachtige vloot was weggejaagd en de Engelse planning van een landing in Zeeland of Holland konden de "ijskast" in. De Ruyter berichtte hierover bescheiden, Tromp niet. Vooral zijn overwinning op Spragge mat hij breed uit. Willem III bedankte Tromp hartelijker voor de overwinning dan de inmiddels 66-jarige De Ruyter. In Tromp zag hij meer de toekomst met een stevige band met de Oranjes. De Staten van Holland schonken De Ruyter een rentebrief van 6000 en Tromp een rentebrief van 4000 gulden. Kort na terugkeer van de vloot kon Tromp naar 'sGraveland vertrekken om de restanten van zijn buitenhuis waar te nemen. In de tweede helft van de jaren zeventig zou het herbouwd worden.

Portret van Cornelis Tromp, 1629-1691

Anoniem

Portret van Cornelis Musius (1500-1572), borstbeeld, afgebeeld in priestergewaad ovaal in het vlak gezet, in de hoeken een engel met wapen en de martelaarskroon.

Portret van Cornelis Musius

De Grieksche A

Pieter Adriaensz. Kocx

Johanna van der Heul

Ovale botervloot met gesloten, halfronde handgreepjes waarop waaierschelp geschilderd en met deksel met gevlekt hondje als dekselknop. Zowel de deksel als vloot heeft een decoratie van vier door lauwerkransen omsloten vakken doorbroken door lambrekijnachtig motief waarvan de punt uitmondt in bloemen. De lambrekijn is opgevuld met rozet en krulwerk. De voorstelling binnen de lauwerkransen bestaat uit Chinees hekwerk en bloeiende bloemen al dan niet met siervogel.

Een Delftse faience botervloot met deksel.

Johann (Jan) Sühl

De rand van zowel het kopje als de schotel is beschilderd met een band van lambrequins. Langs de onderrand van het kopje zijn twee concentrische ringen aangebracht met een driedelig bladmotief. Op het plat van de schotel is een bloemmotief geschilderd.

N. de Graaf

Een ronde schotel, zogenaamd Zwart Delfts met floraal decor op zwart fond, op standring. Decoratie met bloemmotieven en twee vogels. 
 
In 1978 bestond De Porceleyne Fles 325 jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum werd de productie hervat van het befaamde Zwart-Delfts van weleer. De voorwerpen met een polychrome versiering op een glanzende lakzwarte ondergrond komen wat betreft de vorm in grote lijnen overeen met het type producten dat al eeuwen lang in Delft werd gemaakt. De hier afgebeelde collectie uit 1978 bestaat uit een serie schotels en tevens uit nieuw ontworpen vazen, schaaltjes en een kom. 
Aan het begin van de achttiende eeuw liet men zich inspireren tot dergelijk zwart Delfts door lakwerk en het zogenoemde Famille Noir porselein na te bootsen. Dergelijk geëmailleerd Chinees porselein in de kleuren vert, rose, noire en jaune ontstond tijdens het bewind van keizer Kangxi (1662-1722). In de negentiende eeuw verdeelde men dit porselein onder in familles en werd de overheersende kleur hieraan toegevoegd. 
Om in het jubileumjaar 1978 het Zwart-Delfts te introduceren, werd het jaar daarvoor opnieuw begonnen met de ontwikkeling van dit product. Nieuwe decors werden ontworpen die in samenwerking met de modelleur en het ceramisch laboratorium werden afgestemd op kleuren, modellen en glazuur. 
In een publicatie uit 1978 waarvan de titel verwijst naar de gelijknamige in 1962-1963 te Amsterdam gehouden tentoonstelling 'Het wondere zwart van Delft', spreekt de toenmalige directeur van De Porceleyne Fles, J. Dekker, zijn bewondering uit voor 'de levendige plateelkleuren met teruggehouden toon, aangebracht tegen het diepe, lakzwarte fond, afgedekt met transparante glazuur, waardoor de typische zachte hoogglans ontstaat en daardoor sterke herinneringen oproept aan de zo beroemde chinese lakpanelen'. Hierbij vallen op 'de fraaie oosters-georiënteerde bloem- en bladmotieven, die tot evenwichtige decors zijn samengesteld', aldus Dekker, 'terwijl veel van deze decors verder uitgewerkt werden door de toevoeging van een sierlijk vogelmotief'. Op 26 september 1978 werd de jubileumcollectie Zwart-Delfts aan Koningin Juliana gepresenteerd. 
Ongetwijfeld zal vooral de faam van het achttiende eeuwse Zwart-Delfts de beweegreden zijn geweest om juist bij het 325-jarig jubileum een dergelijke productie te hervatten. Het glanzende lakzwarte Delfts geldt immers als het ultieme bewijs van de technische hoogstandjes uit die tijd. Tot op de dag van vandaag wordt een keur aan zwart siergoed op de markt gebracht: van wandversiering en kaststellen tot kandelaars en in tal van kleuren uitgevoerde koetjes. 
In de jaren 70-80 werd in Gouda eveneens aardewerk met een hoogglanzend zwart oppervlak op de markt gebracht. Voorwerpen als een plateau en theebusjes vertonen een fraai Oosters decor met karakteristiek bloemwerk en pagodeachtige bouwsels.

Jan Schoonhoven

Over zeventien onder elkaar geplaatste horizontale lijnen zijn korte verticale zigzaggende lijnen gezet. 
Het lijkt als het ware een soort abstract, onleesbaar handschrift; woorden kunnen ook stijgende en dalende lijnen vertonen ten opzichte van de lijn waarop ze zijn geschreven.

T 82-101

Tomas Rajlich

A: lichtgeel vlak, links doek vrijlatend. B: roze vlak met daarover raster in potloodlijnen. C: zwart vlak over geel en daaronder doek vrijlatend. 
 
Rajlich brengt dunne monochrome verflagen aan op het doek, dat gedeeltelijk zichtbaar blijft, waardoor een soort gelaagdheid ontstaat in het werk. Het raster op het middelste doek verwijst ook naar die gelaagdheid. Enerzijds is er de formele orde van het raster en anderzijds de expressie van de schilderachtige verfstreek

Nebe - Peklo - Ráj

Aardewerk scherf met een decoratie oefening. Bij plateelbakkerijen zijn veel van deze 'oefenscherfjes' aangetroffen. 
De vondst van deze scherf in een beerput bij een woonhuis ligt dan ook niet voor de hand.

Antiek worsthoorntje. 
Met een worsthoorntje kan men worsten stoppen. Het is een trechter (ca. 10-15 cm lang) van metaal waar het vlees met de duim doorheen wordt geduwd. Een goed gereinigde darm wordt over het buisvormig uitgangsstuk gehangen en wordt zo gevuld met de vleesbrei.

De gewelfde schotel heeft een standring. De schotel heeft een decor van drie bloementakken rond een centraal bloempje. De rand heeft een gegolfde band met ruitvormig servetwerk.

Aart Houtman

Zonder titel (Panorama Delft)

Wapenbord met erop geschilderd de tekst 'ANNO 1775. DIE HIER.ZYN.WAPE.ONDERSTELD BETAALD.HET.VOOR.SYNE.EYGE.GELD' en de wapens en namen van 'C. Cortleeve 1750, D. Rees 1752, W. Cortleeve 1752, B. Vink 1754, Z. Cortleeve 1754, A. Spanjersberg 1754, P. Cortleeve 1760, L.V. Nipoort 1760, S. Rees 1766, A. v. Schie 1771, C. Cortleeve 1773, I. Schoute 1774'

Wapenbord van het schippersgilde te Delft met de tekst 'ANNO 1775. DIE HIER.ZYN.WAPE.ONDERSTELD BETAALD.HET.VOOR.SYNE.EYGE.GELD'

Tube 'Calvé mayonnaise'

De twaalfhoekige schotel is gewelfd en heeft een standring. Het plat heeft een decor van twee rechthoekige bakken met bloeiende planten en een vliegende phoenix. De wand is gedecoreerd met takjes en bloemenranken.

Cornelis de Man

Caspar Netscher

Portret van Koning-Stadhouder Willem III, 1650 - 1702

twee concentrische ringen bestaande uit arcering.

Kees Smits

Beschrijving van het (kunst)werk: Rechthoekige vormen en cirkel, doorsneden door verticale lijnen. bestaat uit 11 losse delen die in elkaar gepast worden.

Zonder titel

Jacob Smies

Jacob Ernst Marcus

Prins Willem I

Pieter Pietersz. I

Portret van Cornelia Adriaensdr. de Vriese op 5 jarige leeftijd, zittende op stoel met bloemenmand op schoot, linksboven familiewapen. Op lijst de tekst 'FACTVM A° DO. 1583' (boven) en 'AETA AVTEM MEA.5'

Cornelia Adriaensdr. de Vriese op 5 jarige leeftijd

Andries van de Vijver

Het vaasvormige kannetje heeft een wijd uitstaande schenklip en een slank omhoog gebogen oor, het rust op een gewelfde voet. Voet, buik en mondrand zijn versierd met een parellijst, de onderkant van het lichaam is gedecoreerd met een rij spitse bladeren. Het oor heeft een glas gedeelte waaruit halverwege een geribbeld deel ontspruit, dat in een voluut aansluit op een aanzetstuk in de vorm van een acanthusblad. 
De voet is opgehamerd, de staande voetrand geappliceerd. Het kanlichaam is opgehamerd, de spitse bladeren zijn gedreven en geciseleerd. Het gegoten oor en aanzetstuk zijn op de kan vastgezet, de parellijsten zijn opgesoldeerd. De kan is van binnen verguld. 
Het elegant gevormde melkkannetje heeft een classicistisch model, dat in de laatste twee decennia van de achttiende eeuw geliefd is. Het model is in Engeland ontwikkeld waarbij vooral de vorm en decoratie van het slanke oor letterlijk is overgenomen van Engelse voorbeelden.

Kan met oor en kleine tuit, met op de zogenaamde Nevers-blauwe ondergrond een groengele chinoiserie van planten en een bloemornament. Een zilveren tuit in de vorm van een leeuwenkop en een 
hartvormig deksel waarin geciseleerde Bacchus en druivenranken. Op het oor een wingerdblad.

Schenkkan met zilveren deksel en voet

Kuipvormige botervloot, met twee oren en deksel, gedecoreerd met diverse bloemen waaronder korenbloemen, viooltjes, tulpen, kievitsbloem, gentiaan. 
Dekselknop in vorm van een slak op een wijnblad. 
 
In oorsprong ontleent dit type model zijn vorm aan de houten, uit duigen bestaande, boterkuipjes. Dergelijke vormen zijn overgenomen in Delfts aardewerk waarbij men soms zelfs de handvatten en hoepels nabootste. De vlootjes werden door de Delftse plateelbakkers met allerlei verschillende decors op de markt gebracht.

Lena ten Bosch

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

De toren van de Nieuwe Kerk

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

De toren van de Nieuwe Kerk

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch