Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

De Roos

De theepot is voorzien van een korte, rechte, geribde tuit en een getordeerd oorvormig handvat. 
De geribde buik is voorzien van een decoratie die bestaat uit rotsen, vogels, bloeiende takken en bloemen. Het licht gewelfde deksel is op gelijke wijze versierd en voorzien van een afgeplatte knop.

Een Delftse faience trekpotje voor thee.

J.C. Fool

Medaillon (zelf?) portret

onbekend

Ronde, lage terrine. Twee staande C-vormige oren en rustend op ingetrokken standring, gedrukt koepelvormig deksel met platte knop op ingesnoerde steel, de binnenzijde is voorzien van ovaalvormig zeefje, op terrine en deksel identiek floraal decor bestaande uit halve zonnebloem met symmetrisch aangebrachte bladeren en krulwerk, afgewisseld ruitvormige bloem, stervorm op dekselknop, daaromheen een gestilleerd floraal band, spiralen en stippen op oren; Fayence. Gestyleerd ornamentaal decor in blauw onderglazuur. Een halve maanvormig bakje met gaatjes is tegen bovenrand van binnen aangebakken.

Auguste Tilly

Charles Rochussen

Moord op Willem van Oranje door Balthasar Gerard te Delft, 10 juli 1584. 
Willem van Oranje zit onderaan de trap, zijn vrouw knielt aan zijn zij, links is nog net de voet van de vluchtende dader te zien.

Moord op Willem van Oranje, 1584

Nederlandsche Oliefabriek 

Tube 'Calvé mayonaise'

Foto van Cornelia Elisabeth Roodenburg (1817-1906)

Isaac Ouwater

Gezicht ongeveer van Markt 4 af, rechts de Vleeshal en de Vismarkt. Links de hoekgevel van de Camaretten met trapgevel en luifel, daarachter de Hippolytusbuurt met op de achtergrond de toren van de Oude Kerk. Het meest linkse huis op de Hippolytusbuurt is het woonhuis van Antoni van Leeuwenhoek.

Gezicht op Delft bij de Vleeshal en Vismarkt.

liggend naakt

Jan Rijnders

Klein wrakschap II

Anoniem

Penning op het vertrek van de hertog van Alva uit de Nederlanden. Na in 1571 zijn ontslag te hebben aangeboden aan Filips II, vertrekt Alva in december 1573 teleurgesteld uit de Nederlanden. Op de voorzijde zit een Nederlandse maagd met opgeheven zwaard in de Hollandse tuin. Op haar hoofd heeft zij de vrijheidshoed. Het rondschrift luidt: 'Libertas patriae 1573' (Het vrije vaderland 1573). Op de keerzijde staat Willem van Oranje als een herder afgebeeld bij een geit die door een hond wordt uitgezogen. Oranje probeert de hond te verjagen met zijn staf. Het rondschrift luidt: 'Diffigute caprimulgi' (Hoed u voor de geitenmelkers).

Gedenkpenning op het vertrek van Alva uit de Nederlanden

Philip van Pieterson

atelieropstelling van "Collectors"

Museum Prinsenhof Delft

Tentoonstellingsaffiche 'Bijbels en burgers', 1977

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Cloisonné tegel 'Oliefabrieken Calvé Delft Ter herinnering aan de bikscampagne 1936-1937'

Hugo Tutein Nolthenius

Crispijn van de Passe (I)

Joannes Meyssens

Portret van Maurits van Oranje

Fotografie Kramer [Groningen]

De kommetjes zijn omgekeerd belvormig en hebben een standring. De kommen zijn gedecoreerd met een dansende dame en heer, en Chinese teksten in kaders. Tussen de decors staan Chinese karakters.

Aart Houtman

Zonder titel (Panorama Delft)

Adolf le Comte

Adrianus Koert

Omstreeks 1908 heeft Adolf le Comte enige schotels ontworpen waarvan de uitvoering en de voorstelling bijzonder kunnen worden genoemd. Voor de vervaardiging ervan werd geen witbakkende klei gebruikt, maar een kleisamenstelling die na het bakken een beige scherf opleverde. 
Na de eerste bakgang werd het voorwerp bedekt met een witte engobelaag waardoor het een roomwit fond kreeg. De decoratie bestond uit verschillende kleuren blauw, geel, groen en paars die soms uitvloeiden. Deze techniek, het schilderen op een met engobe bedekte, gekleurde scherf werd vanaf 1909 gebruikt voor de vervaardiging van het Nieuw Delfts. De hier afgebeelde schotel is hiervan de voorloper vanwege de deels vergelijkbare techniek. 
In dezelfde periode ontwierp Le Comte een aantal porseleinen vaasjes die op vergelijkbare wijze zijn beschilderd. De voorstellingen op twee schotels en de vaasjes tonen figuren in lange gewaden, brandende toortsen en vruchtbaarheidssymbolen. De betekenis van de afbeeldingen is niet bekend. In de publicatie De Porceleyne Fles. De wedergeboorte van een Delftse aardewerkfabriek uit 1986 wordt de mogelijkheid geopperd dat deze decors betrekking hebben op het twaalfde lustrum van het Delftsch Studenten Corps (DSC) in 1908. Tijdens de viering, die in het teken van Lorenzo de'Medici (1449-1492) stond, werd een spel opgevoerd met taferelen uit het leven van Plato. Deze scènes worden beschreven in het eveneens in 1908 te Delft verschenen Spel van Platoon's leven van P.C. Boutens.

Dirk Boode

Karton van een gedeelte van een glas-in-loodraam, Remonstrantse Kerk Dordrecht


Wybrand de Geest I

De vier broers van Willem van Oranje, met van links naar rechts: Hendrik (1550-1574), Jan (zittend, 1536-1606), Adolf (1540-1568) en Lodewijk (1538-1574). De broers steunen Willem in zijn strijd. Adolf, Hendrik en Lodewijk sneuvelen op het slagveld. Broer Jan beheert de familiebelangen vanaf Slot Dillenburg en is de enige die een natuurlijke dood sterft. 
 
The four brothers of William of Orange, from left to right: Hendrik (1550-1574), Jan (seated, 1536-1606), Adolf (1540-1568) and Lodewijk (1538-1574). The brothers supported Willem during the revolt. Adolf, Hendrik and Louis died on the battlefield. Brother Jan managed the interests of the Nassau family and lived at the elderly Dillenburg Castle. He was the only one to die of natural causes.

Groepsportret van de vier broers van Willem van Oranje

Koninklijke Tichelaar Makkum

De Grieksche A

Adrianus Kocx

De peervormige, enigszins afgeplatte fles is uitgevoerd met een licht ovalen voet en een lange hals. 
De naar Kangxi-voorbeeld uitgevoerde decoraties bestaan uit banden met golvende bloem- en bladranken. De zijkanten van de fles zijn voorzien van hengsels en gebaarde maskers.

Een Delftse faience Pelgrimsfles.

Schotel gedecoreerd met een rijzende phoenix. Mogelijk kan de schotel in verband gebracht worden met de studentensociëteit Phoenix in Delft.

Maurits van Oranje

Brief geschreven door Maurits van Oranje

Koninklijke Nederlandse Munt

juwelier H.C. Jedeloo

Penning ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van brandmeester J. de Roo

Coenraet Decker

Pieter Smith

De haven der Stadt Delft genaemt Delftshaven

De schotel is geplooid en heeft een standring. De schotel heeft binnen een enkele cirkel, een centrale bloem met daaromheen bloembladvormige cartouches waarin zich bloemen bevinden. Langs de rand loopt een band met geplooide cartouches met daarin bloemen met rankwerk. De buitenwand heeft een decor van bloemenranken.

De Dubbelde Schenkkan

De Metaale Pot

Delfts zwarte (ook wel 'het wondere zwart van Delft' genoemd) conische koffiekan naar voorbeeld van (edel)metalen exemplaren, is beschilderd met een chinoiserie bestaande uit een rotspartij bij water, bloeiende struiken en vogels. De zwarte ondergrond van deze kan is geïnspireerd op het Japanse en Chinese lakwerk dat erg populair was in de zeventiende en achttiende eeuw. 
 
Blijkens een inventaris van de plateelbakkerij De Metaale Pot uit 1691 werden koffiepotten in deze periode nog niet geproduceerd, in tegenstelling tot theepotten en chocoladekannen. Overgebleven koffiepotten met een wit fond dateren uit het eerste kwart van de achttiende eeuw.

Een zwart Delftse faience koffiekan.

Emanuel de Witte

Bezoek van Zeus en Hermes aan Philemon en Baucis

bonbonschaaltje

Het verdiepte bord is aan de achterkant voorzien van een standring. De wand is beschilderd met panelen met gestileerde motieven. Aan de voorkant is in het plat een medaillon met akkolade rand aangebracht, dat een sprinkhaan op een rots toont, op een rivieroever met bloeiende planten. In de lucht is een vlinder, gestileerde wolken en de zon. Het medaillon wordt omgeven door diverse soorten servetwerk. Op de rand zijn lotusbladvormige panelen met florale motieven geschilderd, die worden gescheiden door gestileerde juwelen. Het geheel is in de Kraakstijl gedecoreerd.

Bord met sprinkhaan op rots


J.D. van Velzen

De schotel is vervaardigd ter gelegenheid van het 25-jarig huwelijksjubileum van koningin Wilhelmina en prins Hendrik op 7 februari 1926. In het plat zijn twee gekroonde wapens geschilderd - het linker toont de Hollandse leeuw met zwaard en pijlen in de klauwen, en het rechter toont een alliantiewapen.

Schotel ter gelegenheid van het 25-jarig huwelijksjubileum van koningin Wilhelmina en prins Hendrik op 7 februari 1926

Arie Wassenburg

Arie Wassenburg, zelf ook een enthousiast schilder van Delftse stadsgezichten, portretteert zijn collega Jan Heesterman hier op 45-jarige leeftijd. Heesterman woont zijn hele leven in Delft. Hij vervaardigt vooral stadsgezichten en landschappen waarin Delft en de directe regio het onderwerp vormen.

Portret van kunstenaar Jan Heesterman

Frederik van Frijtom

Het met standring uitgevoerde, hartvormige geschulpte schaaltje is aan de voorkant in het plat zeer gedetailleerd beschilderd met twee zeilboten op een rivier. Langs de oever loopt een pad waarop twee reizigers onder een boom staan. Aan de overkant is in de achtergrond een dorp zichtbaar. De rand is voorzien van een blauwe band. 
Dit schaaltje maakt deel uit van een set van vijf schaaltjes, elk gedecoreerd met een ander Hollands landschap.

Een Delftse faience schaaltje met een geaccoleerde ronde vorm.

Greet van Amstel

73-10

Jan Heesterman

Gezicht op Maasland

Plateelbakkerij Rozenburg

Gerke Henkes

Peter Paul Rubens

Het doek verbeeldt een afschuwelijk tafereel. Te zien is koning Salomon, die moet beslissen van wie het kind is dat schreeuwend op z'n kop aan een been door een soldaat wordt vastgehouden, terwijl deze een zwaard in de aanslag houdt. Een andere baby ligt al dood op de grond. Twee moeders claimen het kind dat wordt vastgehouden. De echte moeder probeert nu met alle macht Salomon er van te weerhouden het jongetje te doorklieven. Alleen de echte moeder zal het niet zover laten komen om haar zoon te offeren. Daarmee is voor Salomon duidelijk wie de echte moeder is. 
 
tekst op de lijst: ex dono nobilissimi et generossimi domini henricici a bleyswyck ewaldi fily delphensium civitatis saepius consulis et reipublicae senatoris. ao 1703

De rechtspraak van Salomon

Atelier W.A. van der Ben

Dit raam is door het personeel van de firma Schilte te Delft aangeboden aan de directie. Het raam werd na de aanbieding bevestigd in het kantoor van de firma aan de Brabantse Turfmarkt in Delft. 
Op het raam is te zien dat de firma handelde in thee, koffie en tabak. Het zeilschip dat centraal staat afgebeeld is het logo van de firma.

Glas-in-lood raam 100-jarig bestaan firma Schilte, Delft

Bart Singeling

Tentoonstellingsaffiche 'De stad Delft. Cultuur en maatschappij van 1572 tot 1667', 1981

Museum Nusantara, 2000 - 2013

Paul Roos

Frits de Haan

Tan Heck

Tentoonstellingsaffiche 'Batiks van Nusantara, van vorstelijke traditie tot eigentijdse kunst', 3 oktober 1992 t/m 15 maart 1993

De schotel heeft een standring en een brede, schuin oplopende rand. Het plat heeft, binnen een dubbele cirkel, een decor van een veranda met hekjes en een ronde vaas met bloemen. Op de vertreding en het plat bevinden zich twee grote blauwe, golfvormige cartouches met daarin bloemenranken en een bloemvormige cartouche met bloemen. Tussen de cartouches bevinden zich voorstellingen van een karashishi tegen een achtergrond van pioenrozen.

Jacob Feeterse

Reinier Hendricksz van Hasselt

Lepel met hoef

Jacob Houbraken

Jan Maurits Quinkhard

Portret van Mr. Adriaan van der Goes, Advokaat van Holland

Bram Zwartjens

Serie Van Leeuwenhoek 'Bacteriën'

Rijk van Lavieren

Stadsgezicht, Rhenen

Het schaaltje is verdiept en heeft een ongeglazuurde standring en bodem. Op het plat bevindt zich een bloemmotief, waaromheen een ongeglazuurde ring loopt, omgeven door een band met vier bladmotieven.

De Klaauw

Kop zonder oor en diepe schotel. Chinees decor van bloemtakken in blauw onderglazuur.

Serie Koolstofgeheugenspoor 'Generatio Spartanea'

Gebr. van Oven

74-23

gevelsteen met losse boven en benedenrand; voorstellende het 17de eeuwse voormalige kasteel Vredenburg of Vreeburch te Utrecht; erboven het jaartal 1609; in de bovenhoeken de stadswapens van Delft (links) en Utrecht; op de benedenrand staat in gotisch schrift 'dit is in Vreborch tot Utrecht'. Afkomstig uit een huis aan de Gasthuislaan, Delft

Gevelsteen dit is in Vreborch tot Utrecht

Cornelis van Dijck

Ewer and basin 
 
Both the ewer and the basin are engraved with the coat of arms of Margaretha Gijsberta van Steelandt, and have been part of a toilet set, wich also includes the two candle holders, the savonnetball, the brush and the toilet box.

Schotel met het familiewapen Van Steelandt uit Den Haag

Guillaume Bossche

Marcelis de Haan

Het balustervormige geprofileerde busje is vierkant van doorsnede met afgeschuinde hoeken en rust op een geprofileerde voet. De hoge dop heeft een glad onderstuk met profiellijsten en is daarboven opengewerkt met ronde, komma- en schelpvormige gaatjes in symmetrische opbouw; hij wordt bekroond met een geprofileerd knopje. 
De voet is gegoten; het lichaam op gebouwd uit drie gehamerde delen, waarbij de bovenste twee delen eerst achthoekig zijn rondgebogen en uitgehamerd. De dop is opgebouwd uit een achthoekig rondgebogen vlak met opgesoldeerde profiellijsten, een gehamerd en uitgeboord en gevijld strooigedeelte en een gegoten knopje.

Strooibusje, achthoekig, de dop opengewerkt

De gecontourneerde kop-en-schotels hebben een standring en een geaccoleerde rand. De schotels hebben op het plat een decor van een libelle omgeven door vier bloemenranken. Langs de rand loopt een band met rankwerk. De koppen zijn op het plat en langs de rand gedecoreerd met rankwerk. Op de buitenwand bevindt zich een decor van vier bloemenranken en een libelle.

De schotel is gewelfd, heeft een standring en een centraal decor van rotsen met bloeiende planten. Langs de rand loopt een band met alternerende arcering waarin vier ovale cartouches met een bloem. De theekom is convex-conisch van vorm, heeft een standring en is op het plat gedecoreerd met een bloempje. Langs de binnenrand loopt een band met alternerende arcering waarin vier ovale cartouches met een bloem. De buitenwand heeft een decor van rotsen met bloeiende planten.

Th. van Arum

Geelachtig vat in de vorm van een ton met duigen, bijeengehouden door wilgentenen en versierd met vier baardmaskers. Het vat rust op een ronde voet en heeft aan de bovenzijde op de hoeken een handvat en in het midden een schenktuit. Op de platte zijde heeft het vat een gecombineerd wapen met traliehelm, vlucht en op ieder schild drie leeuwenkoppen.

Busje 'Calvé-wit'

Leon Senf

Lampetkan met het familiewapen Van Steelandt uit Den Haag

Christiaan Martinus Jan Hermelink

Henriëtte Boogaert -van den Bergh

G.F.J. Bley

Danau Batur

Johan Hendrik Sikemeier

Glas-in-loodraam met het wapen van Willem van Oranje

Glas-in-loodraam met het wapen van Willem van Oranje

Het theekopje is convex-conisch van vorm en heeft een standring en een ovaal oor. Het kopje is aan de oorzijde gedecoreerd met ruitvormig servetwerk waarin vier bloemvormige cartouches met bloemen, en aan de andere zijde met een met bloemen omgeven zogenoemd mandarijnendecor met twee oosterse dames en twee spelende kinderen bij een prieel met een hekje aan het water en uitzicht op bergen. Het oor heeft een decor van rankwerk.

Johan Prins

Gezicht op de trap in het Prinsenhof te Delft, waar prins Willem I werd vermoord in 1584. Bij de trap de twee kogelgaten.

De trap waar Willem van Oranje werd neergeschoten.

A.B. van Mane Fluhtz

beige zijde; aan voorzijde borduursel van het gekroonde Delftse stadswapen, gehouden door twee leeuwen, waarvan de tanden zijn weergegeven door parelkleurige, pijpvormige kraaltjes; het geheel is omgeven door goudgalon met donker biesje; de rugzijde bestaat slechts uit een voering van oorspronkelijk rozerode zijde, die sterk verbleekt is; onderaan drie gaatjes gestopt met materiaal, dat de oorspronkelijke kleur wel heeft behouden. Langs de bovenrand van de voering is met schrijfletters, in stiksteek een naam geborduurd, die mogelijk te lezen is als A.B. van Mane Fluhtz (misschien de vervaardigster van het vaandel?)

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch