Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Speld met het wapen van Noord-Holland

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

In korte, beeldende verhalen nemen we je mee in onze collectie. Geniet nog even na of verdiep je in bijzondere objecten.

Verhalen

Nederlandsche Oliefabriek 

Volle fles Calvé Delftse slaolie, inhoud 0,625 liter

Fles Calvé Delftse slaolie, inhoud 0,625 liter

De pot is stolpvormig en heeft een standring. Het deksel is gewelfd en heeft een verdikte rand en een ring als knop. Boven de standring van de pot en onder de ringknop van het deksel bevindt zich een band met bloemen. De pot en het deksel zijn gedecoreerd met pioenrozen tussen rankwerk. Binnen de ringknop is een decor van een bloem.

onbekend

Kendi (waterkan) beschilderd met bloemen en bloeiende planten

Willem Hendrik Mühlstaff

De Metaale Pot

Lambertus Woutersz. van Eenhoorn

Margaretha Teckman

Een serie van acht borden met scenes uit de tabakshandel van de Hollandse tabakshandel uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. Om het tafereel een toepasselijke tekst en een nummer en daar omheen een rijkversierde rand van bloem- en bladmotieven De acht borden maken deel uit van een serie van twaalf stuks, welke compleet aanwezig is in het Victoria and Albert Museum in Londen. Daar werden ze in 1907 aangeboden door J.H. Fitzhenry Esq. Deze borden zijn echter niet gesigneerd. De teksten wijken in onderdelen iets af. 
 
 
Tekst op dit met 2 genummerde bord: 
"De Maas-stroom levert in en uyt veel noodge waar 
aan 't scheeprijk Rotterdam, dit 's elk een openbaar"

'De Maes Stroom Levert In En uit Veelderhande Waer Aen t Scheep Rijck Rotterdam dit Elck Een Openbaer'

Jan Schoonhoven

Repeterend motief van horizontaal, vertikaal en diagonaal gearceerde vlakken. 
Het werk bestaat uit 3 vertikale banen, waarbij de linker- en rechterbaan van boven naar beneden afwisselend vertikaal en diagonaal zijn gearceerd en de middelste baan afwisselend horizontaal en diagonaal is gearceerd. De overgang tussen de banen is aangegeven met diagonale lijnen. 
De opzet is zeer doordacht, symmetrisch en systematisch, maar juist de kleine, met de hand geplaatste arceringen geven het werk het menselijke en ambachtelijke karakter.

T70-4

Tekening van Balthasar Gerards, borstbeeld in ovaal, in de hoeken en beneden het opschrift: 'Anno 1584 : den 10 july is van desen : den Prince van Orangien tot Delft doorschoote. Geheeten Balthasar Geeraerts out 26 jaer'. 
 
Op 10 juli 1584 klonk op de trap het schot van Balthasar Geeraerts. Zoals de Staten van Holland het beschreven; 'Nae noene omtrent twee uyren is syne Excellencie van de Tafel tredende op de eerste niewe Trappe in syn Hof binnen Delf, doorschoten....'. Met één schot vuurde Balthasar Geeraerts drie kogels af, waarvan er twee het lichaam van de prins weer verlieten. Zij lieten hun sporen na in de muur. Deze zijn nog steeds te zien in de zgn. 'moordhal', al zijn ze in de loop der eeuwen door het betasten van nieuwsgierige bezoekers sterk vergroot. De vraag waarom de kogelgaten zo laag in de muur zitten, hield en houdt nog steeds veel bezoekers bezig. Het vermoeden is, dat de oorspronkelijke gangvloer lager was gesitueerd, maar hier is bij de restauratie niets van gebleken. Evenmin weten wij precies welke vluchtroute Balthasar Geeraerts heeft genomen. Op de bekende prentjes van de moord op Oranje zien we de moordenaar vaak vluchten over de stenen trap in de moordhal en via de deur naar de tweede binnenplaats de wijk nemen. Zo hoopte hij de stadswallen te bereiken en in de gracht te kunnen springen en ontsnappen. Geeraerts werd echter bij de stallen (dichtbij de stadswallen) gegrepen.

Portret van Balthasar Gerards

Bernard Picart

'Belegering van Sas van Gend, genomen 7 september 1644 door prins F. Henric'

Henk Peeters

Koeprint

Calvé pindakaas

Lip en hals van een baardmankruik uit het Rijnland. De kruik dankt zijn naam aan de bebaarde mannenkop op de hals. Het woord kruik komen we ook tegen als cruic, cuicgen of cruycgen.

Simon Fokke

Moord op Willem van Oranje door Balthasar Gerard te Delft, 10 juli 1584. 
Links schiet Bathasar Gerards, zijn hoed ligt op de grond. Rechts valt Willem van Oranje geraakt neer, een hond kijkt toe. Bovenaan de trap staan een man met een knaap.

'Prins Willem de I. wordt doorschoten, den 10 July 1584'

Cornelis van Dijck

Het licht achthoekige blad heeft een iets oplopende en vlakke gehamerde rand waarop een gegoten profiellijst en de schuine godronlijst zijn gesoldeerd. Het blad rust op vier accoladevormige pootjes. Het vlakke middendeel van het blad is gegraveerd met acanthusbladeren in de hoeken afgewisseld door cartouches met C-voluten. Vanuit een centraal medaillon lopen stralen naar de rand. Op de porten zijn acanthusbladeren gegraveerd.

dienblad met latere decoratie

Leon Senf

Jurrien Adrianus Burghoorn

De Porceleyne Fles - Royal Delft

De tweede groep die tot het Nieuw Delfts behoort is het Nieuw-Perzisch dat is geïnspireerd op Syrische en Iranese keramiek uit de zeventiende eeuw. Kenmerkend voor dit Islamitische product zijn de kleuren blauw en groen op een wit fond onder een doorzichtig, kleurloos glazuur. 
Hiernaast werd ook gebruik gemaakt van een karakteristiek turkooize, doorzichtig glazuur waaronder de zwarte tekening direct op de lichtgrijze scherf werd aangebracht. 
Dit laatste inspireerde De Porceleyne Fles tot het maken van de groene, dekkende glazuurlaag die een enkele keer kobaltblauw was. 
De beschildering van de voorwerpen is eenvoudig. 
De decoratie van flessen en kleine vazen bestaat voornamelijk uit geometrische en florale motieven in banden of compartimenten. 
De patronen op kleine borden worden vanuit het midden opgebouwd en waaieren als bloemen uit. 
De grote vazen en borden tenslotte zijn voorzien van een hoofdmotief van een hert of een vogel tussen rankwerk. 
Ondanks de overeenkomsten zijn de voorbeelden niet slaafs gekopieerd maar zijn de repeterende geometrische ornamenten en slingerende plantenranken eerder geïmiteerd. 
Bij vroege voorbeelden werd niet alleen gebruik gemaakt van doorzichtig turkooiskleurig glazuur, maar ook van kleurloos transparant glazuur. 
Om de kleuren wat op te lichten, gebruikte De Porceleyne Fles licht- en donkerblauw in plaats van de combinatie donkerblauw en zwart zoals bij de Oriëntaalse voorbeelden. 
Het oppervlak van de vazen, kannetjes en kommen van De Porceleyne Fles is veelal verdeeld in rechthoekige vlakken of ruitpatronen die zijn opgevuld met kleine spiralen of gestileerde fantasiebloemen in een alles bedekkend patroon (horror vacui). 
Verder werden herten afgebeeld en vissen in scholen of paarsgewijs.

De schotel is gewelfd en heeft een standring. De binnenzijde heeft, binnen een cirkel met pijlpuntversiering, een centraal decor van een tuin met een hekje, rotsen, bloeiende planten, een staande oosterse dame en een zittende dame met een kind op schoot. De wand is gedecoreerd met grillig servetwerk met bloempjes en takken. De buitenwand heeft een decor van drie bloesemtakken.

I.I. M.

Samuel Lankhout & Co

Het voorlezen van het Plakkaat van Verlatinghe op 26 juli 1581, met onderschrift; 'Voorlezing der Acte van Afzwering'

'Voorlezing der Acte van afzwering'

Het verdiepte bord is aan de achterkant voorzien van een standring. De wand is beschilderd met panelen met gestileerde motieven. Aan de voorkant is in het plat een medaillon met akkolade rand aangebracht, dat een sprinkhaan op een rots toont, op een rivieroever met bloeiende planten. In de lucht is een vlinder, gestileerde wolken en de zon. Het medaillon wordt omgeven door diverse soorten servetwerk. Op de rand zijn lotusbladvormige panelen met florale motieven geschilderd, die worden gescheiden door gestileerde juwelen. Het geheel is in de Kraakstijl gedecoreerd.

Bord met sprinkhaan op rots


Ki Ledjar Subroto

wajang kulit in de vorm van  Fernando Álvarez de Toledo, hertog van Alva


Henk Tieman

'en verhindert ze niet'

De Lampetkan

Dienschaal gedecoreerd met het zogenaamde 'Chinese tuin' decor

De diepe schotel heeft een schuin oplopende rand en een standring. Het plat heeft, binnen een cirkel die is opgebouwd uit ellipsjes waarin cirkeltjes met een centrale stip, een decor van bloeiende prunusranken. De vertreding is gedecoreerd met swastikavormig servetwerk bekroond met accolades waarop afwisselend bloemen en bloemenranken. De rand is versierd met swastikavormig servetwerk. De buitenwand is gedecoreerd met vier bloemenranken.

Bakje 'Calvé zoute pinda's'

Gillis van Oosten

Zonder titel

Ni Haifeng

Voor het project 'Van de aankomst en het vertrek' heeft de Chinese kunstenaar Ni Haifeng aan de Delftse burgers om gebruiksvoorwerpen gevraagd die iets zeggen over het hedendaagse leven in de stad. Veel Delftenaren hebben spontaan gereageerd op het verzoek van deze in Nederland wonende kunstenaar. 
Er werden 140 objecten ingeleverd, variërend van een handschoen tot een tube tandpasta en een puntenslijper. De bonte verzameling is naar China verzonden en in het stadje Jing De Zhing, waar in de 17de eeuw ook porselein werd gemaakt, exact in porselein nagemaakt. Het porselein is vervolgens gedecoreerd met blauwe motieven. In totaal kwamen 1500 porseleinen kopieën per schip weer terug naar Delft.

Of the departure and arrival

Plateelbakkerij Zuid-Holland

Bord t.g.v. de eerste verjaardag van prinses Juliana

Gerard van Bylaer

Met Leiden op de achtergrond zijn vluchtende Spanjaarden te zien die worden verjaagd door een geuzenvloot. Het rondschrift luidt: 'Sic Hispa a Leyd noctu fug 3 octo 1574' (Alzo zijn de Spanjaarden Leiden 's nachts ontvlucht op 3 oktober 1574). Op de keerzijde de belegering door het leger van Sanherib, koning van Assyrië, wiens soldaten door een engel worden verjaagd uit hun legerkamp. Het rondschrift luidt: 'Ut Sanherib a Ierusalem 2 Reg 19' (Gelijk Sanherib uit Jerusalem, Koningen 2 hoofdstuk 19).

Gedenkpenning op het ontzet van Leiden

Rijk van Lavieren

Dorpsgezicht met rivier

Hermanus Serin

Portret van Cornelis van der Goes (1688 - 1764)

De Porceleyne Schotel

Jan Pennis sr

Plastiek in de vorm van een doedelzakspeler gekleed in een groene buis, een blauwe broek en gele klompen. Op zijn hoofd heeft hij een zwarte hoed met opstaande rand. Hij bespeelt een gele doedelzak en zit op een witte ton die is geplaatst op een mangaankleurige rotsachtige ondergrond.

Plastiek in de vorm van een doedelzakspeler


Fles 'Calvé Delfina'

rond, gegolfde rand, standring, licht reliëfpatroon van bloemen en ranken onder het glazuur, op de rand vier evenredig verdeelde wolkenmotieven, afgewisseld met floraal ornament, op het plat een naar links kijkende man met groene hoed, gele jas en oranjerode pofbroek, in zijn linkerhand houdt hij een spade, met zijn rechterhand wijst hij omlaag, onderschrift: "wie wil op Uijtert om See te Soecken" 
 
De afbeeldingen op de Actiebordjes behoren tot de bekendste historische taferelen. Als gevolg van de speculatie met aandelen (acties) van zwendelmaatschappijen, werd in eerste instantie veel geld verdiend. Door de economische crisis in 1720 stortte de markt in waardoor velen tot armoede vervielen. Deze gebeurtenis werd tot onderwerp van veel spotprenten en schotschriften waarvan het bekendste is 'Het Groote Tafereel der Dwaasheid' uit 1720.

Wie wil op Uijtert om See te Soecken

Auke Hettema

Beeld van Willem van Oranje. 
Op stenen sokkel waarop de inscriptie: '1533 Willem de Zwijger 1584 / stantvastich is ghebleven / mijn hert in teghenspoet'.

Beeld van Willem van Oranje

'De Krans', 1917 18 juli 1927

J.B.J. van der Horst

Dekselvaas met een in reliëf uitgevoerd cartouche waarbinnen een op een soort rots weergegeven bloeiende tak en een vogel. Op de deksel een knop in de vorm van een leeuw.

Calvé beschuitgelei 10 L

Het bord heeft een standring en een brede, licht oplopende, geaccoleerde rand. Het plat heeft een decor van een boeket bloemen met een strik. De vertreding heeft een band met divers servetwerk en een doorlopende bloemenrank. De rand heeft een decor van afwisselend grote en kleine bloesemtakken.

Arabisch reclamebord Calvé veevoer

Adolf le Comte

Het Jacoba-aardewerk wordt vanaf 1897 gemaakt van binnenlandse kei, ingekrast en vaak voorzien van metaalglazuren. Jacoba-aardewerk verwijst naar Jacoba van Beieren (1401 – 1436) mogelijk vanwege de zogeheten 15de-eeuwse Jacoba-kannetjes.

Tegelplaat van Jacoba-aardewerk met 'Jacoba van Beyeren'

Doos 'Calvé vanille pudding'

Anoniem

Wapenbord van Jan de Groot

van Leeuwenhoeksingel Delft

'd' Arminiaensche Schans tot Leyden'

De Grieksche A

Pieter Adriaensz. Kocx

Johanna van der Heul

Delfts zwarte ('het wondere zwart van Delft') theepot met deksel, met chinoiserie decoratie. De ovale geribde theepot is aan beide zijden gedecoreerd met een medaillon in reliëf met een vogel op een tak en bloemen. De rest van de pot is versierd met acanthus bladeren en bloemen. De decoratie is aangebracht tegen een zwarte ondergrond. De pot is voorzien van een oorvormig handvat en een S-vormig gebogen tuit. Het licht gewelfde, geribde deksel is op dezelfde wijze beschilderd en heeft een geribde bolvormige knop.

Reinier Vinkeles

Jacobus Buys

Oranjeklanten uit Den Haag plunderen huizen in een straat in Delft, 19 september 1787 
onderschrift 'Haagsche Plunderbende te Delft'

'Haagsche Plunderbende te DELFT'

Togog, Jatayu?

'H.sfi 25, 1956 - 25 april 1981'

haardplaat Vrede van Munster

Johann (Jan) Sühl

Rotterdamsepoort - Schiedamsepoort

Ewer and basin 
 
Both the ewer and the basin are engraved with the coat of arms of Margaretha Gijsberta van Steelandt, and have been part of a toilet set, wich also includes the two candle holders, the savonnetball, the brush and the toilet box.

Schotel met het familiewapen Van Steelandt uit Den Haag

De Witte Ster

Hozan Zangana

Dit beeld geeft uitdrukking aan het gevoel van onzekerheid van een belangrijk deel van de Delftse gemeenschap: de universitaire studenten. Hun angsten vloeien voort uit de constante druk die zij ervaren door de hoge verwachtingen van ouders, leeftijdsgenoten en de studenten zelf. Het beeld toont een mal waarin de studenten zouden moeten passen; een vaste vorm waarin geen ruimte is voor persoonlijke behoeften of in het geheim gekoesterde dromen en ambities.

LEJAR FISHAR / Onder druk


De gewelfde schotels en de convex-conische kommen hebben een standring. De schotel heeft, binnen een enkele cirkel, een decor van een bloeiende plant. De wand heeft een decor van gras, bloeiende planten, vlinders en drie bloemen waarin zich uivormige cartouches met decors van een bloeiende plant bevinden. De kom is op het plat versierd met een bloeiende plant binnen een enkele cirkel. De buitenwand heeft een decor van gras, bloeiende planten, vlinders en drie bloemen waarin zich uivormige cartouches met decors van een bloeiende plant bevinden.

Peter Odijk

'Keek hij wel eens wat gespannen naar den post uit'

Hugo Kaagman

Zebra

Een serie van acht borden met scenes uit de tabakshandel van de Hollandse tabakshandel uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. Om het tafereel een toepasselijke tekst en een nummer en daar omheen een rijkversierde rand van bloem- en bladmotieven De acht borden maken deel uit van een serie van twaalf stuks, welke compleet aanwezig is in het Victoria and Albert Museum in Londen. Daar werden ze in 1907 aangeboden door J.H. Fitzhenry Esq. Deze borden zijn echter niet gesigneerd. De teksten wijken in onderdelen iets af. 
 
Tekst op dit met 10 genummerde bord: 
"Hier wort door Arrebeyt den grooten handel klein 
't vertieren onder 't volk maakt slordigh goetje rein"

'Hier Wordt door Arbeijt den grooten Handel kleijn Tvertieren Onder t volck Maeckt Slordigh goetie Rein'

Jan Luyken

'De Vierderlei Dood-straffen der aal-Oude Joden; als meede eenige onder hen by toeval van andere Volken ontleend'

Johan Bernhard Wittkamp

gezeten op een stoel, links van hem een houten tafel met daarop een opengeslagen bijbel en een staande crucifix.

Portret van B. Kerstens, pastoor van de St. Hippolytuskerk parochie te Delft 1876-1879

Pauline Wiertz

Stilleven met mandarijntjes

Portret van een onbekende vrouw

'Afbeelding der executie geschiet den XIII May 1619 aan Jan van Oldenbarnevelt gewesene advocaet van Hollant'

Recherches des antiquitès et alliances dela tres noble et ancienne maison de Kinschot verifieès par beaux titres et enseignemens

Tekening met 4 varkens. Al je deze tekening opvouwt zie je het gezicht van Hitler.

Vierkante theebus met tinnen schroefdeksel. Op de twee grote vlakken interieurscènes met draperieën aan de bovenkant en de onderkant met ruiten vloer. Eén kant met een theedrinkend gezelschap. De andere kant versierd met staande en converserende figuren. Op de smalle vlakken een bloemenvaas, vogels, cherubijnkopje en bladranken.

Bernhard Willem Wierink

't Vredejaar

Dirk van de Goorberg

Vierkante doorsnede met afgeschuinde hoeken. De verhoogde voet versierd met schuin staande knorren en profielen. De gekanneleerde stam onderbroken door een platte nodus. De kaarsenhouder is eveneens gekanneleerd. De versiering van de vetvanger is overeenkomstig met die van de voet.

Zelfportret van Gillis van Oosten

Porseleine suikerpot met twee oren en een deksel met een knop in de vorm van een perzik. Op de bovenrand is een golvend ketting motief in rood en goud met daaronder festoenen in bovenglazuur blauw. Op de buik is het wapen van de familie Van Alderwerelt te zien: een rood schild met drie zilveren papegaaien; daarboven een helm met een rijksappel die geflankeerd wordt door zilveren vleugels. 
 
De Van Alderwerelt familie komt uit Middelburg, maar verplaatste zich later naar Amsterdam en Delft. Joan Carel van Alderwerelt (1726-1791) was raadsman, ouderling en burgermeester van Delft en directeur van de VOC-kamer van 1777-1791. Joan Carel trouwde met Alida Anna de Roo, waardoor de afstammelingen van deze tak van de familie de naam De Roo van Alderwerelt dragen.

Suikerpot met het wapen van de familie Van Alderwerelt

Twee ineenslagen handen houden de vredesstaf van Mercurius vast. Het rondschrift luidt: 'Auxilia humilia firma consensus facit 1581' (Samenwerking maakte geringe hulpmiddelen sterk). Op de keerzijde staan de wapens van Oranje en Vlissingen, verbonden door een kronkelend lint. Het rondschrift luidt: 'Nodus indissolubilis' (Onverbrekelijke knoop).

Gedenkpenning op de inhuldiging van Willem van Oranje als Heer van Vlissingen

Penning op het overdragen van de soevereiniteit van Holland, West-Friesland en Zeeland aan Willem van Oranje. De voorzijde toont de geschiedenis van de profeet Ahia de Siloniter die door zijn nieuwe kleed te verdelen de scheuring en overdracht van het rijk voorspelde. Het rondschrift luidt: 'Sic transfert Dominus regina' (Zo draagt de Heer de koninkrijken over). Op de keerzijde een hand die uit de wolken reikt naar een drie-armige Oranjeboom met het rondschrift: 'Confirma Domine opus tuum 1582' (Heer, bevestig uw werk 1582).

Gedenkpenning op het opdragen van de Hogere Overheid van Holland, Zeeland en West-Friesland aan Willem van Oranje

'Daagsch costuum v. h. meisjeshuis te Delft'

Beeldje van een naturalistisch gemodelleerde koe, gedecoreerd met bloemenkransen en stippen.

Koffiekan, waarin gegraveerd het alliantiewapen van Margaretha Gijsberta van Steelandt en Floris Adriaan van Brakell tot den Brakell, gehuwd in 1711. De urnvormige romp met twee oren is bedekt met een hoog, geprofileerd deksel, waarvan alleen de top afneembaar is. Zware schalmen op de voet en op het lichaam, beneden langs de romp en op de losse deksel een krans van stijve, smalle bladeren. 
 
Coffee urn: 
On the body just above the small tap, the arms of Floris Adriaan van Brakell tot den Brakell and those of Margaretha Gijsbertta van Steelandt, whom he married in 1711, are engeraved. The top of the highly domed cover is detachable.

'700 jaar het Valkhof, Noviomagum 1230 - 1930'

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

'700 jaar het Valkhof, Noviomagum 1230 - 1930'

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch