Van februari tot juni 2023 presenteerden we de tentoonstelling Het Delft van Vermeer. Wie was deze beroemde schilder? Hoe was hij verbonden aan Delft? En hoe zag Delft er eigenlijk uit in de 17de eeuw? We blikken terug op een uitzonderlijke tentoonstelling aan de hand van enkele highlights.

Een terugblik op de tentoonstelling 

Highlights uit Het Delft van Vermeer

Prinsenhof delft homepage

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Willem van Oranje

Speld met het wapen van Noord-Holland

Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

In korte, beeldende verhalen nemen we je mee in onze collectie. Geniet nog even na of verdiep je in bijzondere objecten.

Verhalen

onbekend

Oranje beker met monogram JB, Juliana en Bernhard, en een rood-wit-blauwe bandring.

Beker met monogram van Juliana en Bernard

Gillis van Oosten

De Grieksche A

Pieter Jansz. van Marksveld

Omgekeerd ei-vormige apothekerspot met conische voet, opstaande mondrand, en schuine geringde tuit. Op de romp in rechthoekig cartouche met lauwertakken (boven), lint en console (onder) het opschrift:'O' en 'SCILLAE' (Oleum Scilla maritima = de Latijnse benaming voor olie van zeeajuin of sterhyacint) 
Van het extract van de sterhyacint (Scilla) en ethanol werd een hoestsiroop gemaakt. 
 
A coughing syrup was made from an extract of the Scilla and ethanol

Apothekerspot 'O SCILLÆ'

Adolf le Comte

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Het Jacoba-aardewerk werd in 1897 in productie genomen. Ook hiervoor werden weer Nederlandse kleisoorten gebruikt en waren de modellen evenals de decors voornamelijk ontworpen door Adolf le Comte. De versiering bestaat uit abstracte, florale en figuratieve decoraties die met een puntig stokje in de klei worden gegrift en opgevuld met kleuroxides en metaalglazuren zoals op de hier afgebeelde vaas. De figuratieve voorstellingen vertonen typisch Hollandse taferelen die samen met de grondstoffen van eigen bodem het nationale karakter van het product benadrukten. Het technische procédé is in hoofdzaak ontwikkeld door de latere technisch directeur H.W. Mauser (1868-1940). 
Omdat dit aardewerk poreus was, konden de Jacoba-vazen naar keuze worden geleverd met een zinken binnenbak. Sommige objecten zijn voorzien van een reliëfstempel met de drukletters 'NF' (Nederlands Fabrikaat). Dit merk komt alleen voor op het Jacoba-aardewerk en enkele geglazuurde tegels van dezelfde kleisamenstelling. 
Net als het Berbas en Porselein-Biscuit, nam het Jacoba-aardewerk een bescheiden plaats in binnen de productie van De Porceleyne Fles. Het Jacoba-aardewerk vond weinig aftrek, zowel in binnen- als buitenland, en het kwam voor dat onverkochte zendingen door buitenlandse depothouders werden teruggestuurd naar Delft. Een belemmering vormde wellicht het ontbreken van een verkoopcatalogus tot 1900, waarin het Jacoba-aardewerk was afgebeeld. Desondanks werd dit sieraardewerk in 1899 in de Verenigde Staten geïntroduceerd. Waarschijnlijk waren de typisch Hollandse motieven vooral geliefd bij de buitenlanders. Ondanks het geringe commerciële succes, werd pas omstreeks 1950 door het Amsterdamse depot van De Porceleyne Fles het Jacoba uit de verkoop gehaald.

Bronzen knop, sehad of sekad, behorend bij een priester- of wichelaarsstaf. 
De stafknop symboliseert Si Apo' nimema' in Tana: de Grootmoeder die de aarde heeft bewerkt. Het is een andere naam voor Limimuut, de stammoeder van de Minahassers, die hen volgens de overlevering de landbouw heeft geleerd.

(Engels) ontwerptekening van reclamefolder 'tok-tok'

Henk Tieman

'500 jaar Kalverstraat'

W. baron Snouckaert van Schauburg

Hengsel van de doodskist van Karl Wilhelm Naundorff (c. 1785 – 1845), met echtheidsverklaring

Button Delft 750 jaar muziekmakerij 't zooitje

Button Delft zet 'm op de rails, Regiotram Delft

Staand naakt

Jackson Li

Balthasar Gerards gebruikt voor de moord een radslotpistool. Het radslotpistool is een nieuwe uitvinding in de zestiende eeuw. Het kan geladen worden meegedragen: met een sleutel wordt het rad opgewonden. Willem van Oranje is de eerste politieke leider ter wereld die met een handvuurwapen is vermoord. Uit angst voor een aanslag, verbiedt koningin Elizabeth de radslotpistolen in Engeland.

Radslotpistool

Anoniem

'Ehrlich währt am längsten'

Wybrand de Geest I

De vier broers van Willem van Oranje, met van links naar rechts: Hendrik (1550-1574), Jan (zittend, 1536-1606), Adolf (1540-1568) en Lodewijk (1538-1574). De broers steunen Willem in zijn strijd. Adolf, Hendrik en Lodewijk sneuvelen op het slagveld. Broer Jan beheert de familiebelangen vanaf Slot Dillenburg en is de enige die een natuurlijke dood sterft. 
 
The four brothers of William of Orange, from left to right: Hendrik (1550-1574), Jan (seated, 1536-1606), Adolf (1540-1568) and Lodewijk (1538-1574). The brothers supported Willem during the revolt. Adolf, Hendrik and Louis died on the battlefield. Brother Jan managed the interests of the Nassau family and lived at the elderly Dillenburg Castle. He was the only one to die of natural causes.

Groepsportret van de vier broers van Willem van Oranje

De Dubbelde Schenkkan

Louis Victor

Ondanks het gebruik om Delfts aardewerk in kokers te bakken, worden er ook proenen gebruikt. Met proenen kunnen borden in de oven op elkaar worden gestapeld zonder aan elkaar te plakken. Wel blijven er storende beschadigingen achter in het glazuur omdat de proenen na het bakken worden afgebroken. Dat is goed te zien bij de majolica productie. Het is bijzonder dat deze proen is gemerkt omdat ze normaal worden weggegooid.

Jan Verkolje (I)

Coenraet Decker

Johannes de Ram

Pieter Smith

Steven de Swart

Joris Arentsz. van Cleef

Stadsplattegrond van Delft met panorama in gebeeldhouwde en vergulde lijst waarin zinnebeeldige figuren. 
De lijst is bekroond door een kloek op nest met kuikens. Volgens Dirck van Bleyswijck (zie tweede deel van zijn stadsbeschrijving) prijkt in de bovenrand van de lijst 'een Klock-hen, die haer Kieckens, met grote sorvuldigheyt onder haer vleugelen beschermt; Verbeeldende de Wees-kamer die d'opper voogdye en bescherminge van de rijcke ofte gegoede Weesen is aenbevolen en toevertrout'. 
Overige symbolen zijn: twee honden (trouw), opengeslagen boek met salamander (gezondheid), opengeslagen boek met weegschaal (gerechtigheid), schelpen/fruit (overvloed), twee vrijende duiven (liefde), gereedschap (arbeid), twee beenderen (dood), sloten en sleutels (veiligheid).

Caert Figuratief: stadsplattegrond en panorama van Delft

Maggi Giles

'15A Grafton Street'

Leonaert Bramer

David zittend op een troon met achter hem zijn raadsheren. Links daarvan drie staande onderdanen en voor hem op de grond liggen schatten, bestaande uit twee borstharnassen en zilveren schalen. Voorts twee knielende schataanbieders. Rechts is een half opengetrokken gordijn te zien, links op de achtergrond een ruine en op de middenachtergrond een beschilderde wand.

De Egyptische slaafgemaakte voor koning David

De plaag van de eerstgeborenen

Insculpatieplaat

Petrus Franciscus Vreeswijk

De bolle suikerpot, met oorspronkelijk twee oren, is uitgevoerd met een licht gewelfde deksel met knop. De beschildering bestaat uit panelen die met bloemen zijn opgevuld en randdecoraties met schubben.

Adrianus Kocx

De fontein bestaat uit een halfcilindervormig, gedekseld waterreservoir, rustend op zes pootjes, met driehoekvormige achterwand en een tuit in de vorm van een vissebek. 
 
De hoofdvoorstelling van het reservoir is een monumentale fontein met drie waterspuwende putti met links en rechts van de fontein een berglandschap met scènes van Diana en Actaeon; rechts Actaeon die in een hert verandert en reeds een gewei draagt en links de badende Diana temidden van haar nimfen. 
Op het deksel, met een zittend hondje als handgreep, een landschap met putti en een nautilusschelp omhooghoudende meerman die naar alle zijden waterstralen spuit; 
Het reservoir wordt bekroond door een achterfront met een reliëfdecor van zonnebloemen in reliëf waarin een engelenkopje.

'Breda Oranjestad 1252 - 1952'

Net zoals aan het Chinese hof is er belangstelling voor de tuin en het buitenleven in Nederland. Modieuze potten van Delfts blauw krijgen een ereplaats op het bordes of in de oranjerie. In deze tuinpotten worden bijzondere exotische planten gezet zoals de sinaasappel. Deze plant wordt in de 16de eeuw geïntroduceerd in Europa en dankt haar naam aan haar afkomst: ‘China’s appel’. 
 
As at the Chinese court, there was an interest in the garden and life outdoors in the Netherlands. Fashionable Delftware planters were given pride of place on the terrace or in the orangery. Unusual exotic plants, such as orange trees, were placed in garden planters like this. Orange trees were introduced into Europe in the 16th century and owe their name in Dutch to their origin: sinaasappel, or ‘China’s apple’.

Jan Rot

Twee verticale 'pennen', waaromheen zich twee horizontaal geplaatste cirkels bevinden die elk aan een andere kant zijn bevestigd aan die 'pennen'. 
 
Jan Rot speelt hier met vorm en materiaal en gaat daarbij uit van basisvormen, waarmee het werk tot de abstract geometrische kunst gerekend kan worden. Toch neigt dit werk meer naar organische abstractie, door de mantier waarop hij het materiaal heeft verwerkt.

Bouwsel

Jacob Willemsz. Delff (II)

Portret van Pieter de Groot (1615-1678), ten halve lijve, 'en trois-quarts' naar rechts. De geportretteerde draagt een grote witte kanten kraag. Linksboven in de compositie het familiewapen van De Groot. 
Pieter de Groot was de zoon van Hugo de Groot. 
Pieter is advocaat geweest. In 1660 werd hij pensionaris van Amsterdam. In 1667 en van 1670 tot 1672 was hij Nederlands gezant in Zweden en Frankrijk. Hij kwam in 1672 in opspraak door vermeend landverraad in zijn vredesonderhandelingen met de Franse Koning. Later werd hij echter van alle verdenkingen vrijgesproken.

Portret van Pieter de Groot (1615-1678)

De Porceleyne Schotel

Johannes van Duijn

Trijntje van Duijn-Kampen

modellen van gereedschap en muziekinstrumenten

A.W.H. de Nolthenius de Man

'Afbeelding van de Trap, in het voormalig Clooster van St. Aechte, later het Princen-Hof te Delft, op dewelke Prins Willem I, door Balthazar Gerards, op den 10den Julij 1584 verraderlijk is doodgeschoten; en zoodanig als dezelve zich in 1832 nog vertoonde'

Cornelis Jansz. van der Burch

Tazza (drinkschaal op voet) met een reliëf van Orpheus

Halfportret naar rechts; pijpenkraag en muts; draagt rode of justitionele roede over rechterschouder, de roede werd bij rechtspraak gevoerd; in ovaal geschilderd

Portret van Christiaan van der Goes (1530 - 1600)

Jan Reghter

Zilveren gestileerde bodebus, met sporen van verguldsel, uitgezaagd met opengewerkte prinsenkroon, hangende aan drie kettingen met monogram HVD. Twee aanziende leeuwen als schildhouders houden het in zilver met blauw uitgevoerde ambachtswapen op. 
 
De bodebus was een onderscheidingsteken dat werd gedragen door boden die in dienst waren van bestuurslichamen zoals de Kamers der Staten Generaal, de Provinciale Staten, gemeentebesturen, Hoogheemraadschappen, Waterschappen en polders. 
In de middeleeuwen werden geschreven en verzegelde berichten door bodes overgebracht. De berichten werden in een bus aan een gordel gedragen. Soms droeg zo'n bode een staf wanneer hij op reis was. De bode kon gratis gebruik maken van het toenmalige vervoer zoals de trekschuit, veerpont of diligence. 
Vanaf de 15de eeuw werd aan de bodebus een schildje toegevoegd met het wapen van de instantie die werd vertegenwoordigd door de bode.

Bodebus van Hof van Delft

De Klaauw

Bord versierd met een vaas met waaiervormig gerangschikte varens.

Bord met waaier- of pauwenverendecor

Hendrick de Meijer

De uittocht van de Spaanse troepen uit Breda in 1637. Op de voorgrond neemt Frederik Hendrik afscheid van de Spaanse gouverneur van de stad, Gomar Fourdin. Deze verliet als een ziek man de stad in een koets. Fourdin was een Vlaamse militair in Spaanse dienst. Op het middenplan en de achtergrond een slingerende stoet karren en ruiters die Breda verlaten. Het silhouet van Breda steekt af tegen de horizon. 
Breda, al eeuwenlang verbonden aan het Nassau-geslacht, is van 1581 tot 1590 en van 1625 tot 1637 in Spaanse handen. Het is daarom onmogelijk voor Willem van Oranje en Maurits om na hun dood te worden bijgezet in het familiegraf in Breda. Frederik Hendrik 
besluit, uit eerbetoon aan zijn vader, vast te houden aan Delft als grafplaats. Deze 
traditie wordt tot op heden voortgezet.

De uittocht van de Spaanse troepen uit Breda in 1637

Notenhouten Lodewijk XIV stoel

Egbert Lievensz. van der Poel

De ontploffing van het kruithuis in Delft, 12 oktober 1654. De ravage was ontzettend. Bijna geen gebouw bleef onbeschadigd. Volgens overlevering was de klap van de explosie tot in Den Helder te horen. 
Van der Poel heeft de ontploffing diverse malen geschilderd, zowel het moment zelf als de situatie erna.

Explosie van het kruithuis te Delft

Namen vermeld op de voorzijde (Namen der Mrs In Leeven Zynde A° 1737): 'Michiel van den Ende; Adriaan (Adriaen) van den Velde (Arij van den Velden); Jacobus van Zyl (Zijl); Hendrik Cornaal (Hendrick Pieter Cornael); Jacobus van Ankeren (Jacob van Anckere); Nicolaes Basyn (Basijn); Jacobus Benselaer; Johannis van der Clant; Zacharias (Zacharia) Dixstra; Cornelis Velse; Wilhelmis Hoet; Andriaan (Adriaen) van den Ende; Johannis van Tonningen; Wouter van Dyk (Dijck); Barent (Barnardus) van Hasselt; Cornelis Brandt (Brant); Johannis Titdens; Jacobus Bloemerwaert; Johannis Fente; Johannis Kersberge; Hendrik van Swaenenburgh (Hendrik Swaanenburg); Mr Cornelis de Man; Johannis Lodewyk Scholts (Johannes Lodewijk Scholts); Jan van der Horst; Francois Evermans; Bartholomeus Snoek; Coenraet (Coenraat) Mensbier; Tomus (Thomas) Burlton; Jacobus van Dyk (Dijk); Daniël Hoogvliet; P. Schroveeaar (Pieter Scravelaar); David Knocker; Pierre DuCrocq; Johannis van der Horst; Johannis (Johannes) van der Dorst; Dirk van de Goorberg (Dick van de Goorbergh), (Goorbergen); Jan van Dam; Poulus (Paulus) van den Ende; Cornelis Brouwer; Robbertus van der Sprenkel (Robert van den Sprenkel); Hermanus Wellenberg(h); Hendrik Carnier (Hendrik Kardenier (Cardenier, Carnier); Jan Daniel Hoekwater; Samuel Schmidt (Cristian Samuel Schmidt); Adriaan Waaldijck (Waaldijk) (Adriaen Waelwijk); Jan Reghter Jan Regters (Rigters of Reghter); Huibert (Huibrecht) Steenwijk

'Algemene Katholieke Werkgevers Vereniging'

Jan Claudius de Cock

Afgietsel in gips van een buste van Filips Willem, naar de originele terracotta buste aanwezig in de collectie van het Rijksmuseum Amsterdam. 
Filips Willem (1554-1618) is de oudste zoon van Willem van Oranje uit het huwelijk met diens eerste vrouw Anna van Egmond en Buren. Oranje vernoemde hem mede naar zijn landsheer, Filips. Dit eerbewijs krijgt een wrange bijsmaak door de gijzeling van Filips Willem in 1568 door de hertog van Alva. Willem van Oranje had zijn oudste zoon achtergelaten aan de universiteit van Leuven in de veronderstelling dat de privileges van de universiteit hem zouden beschermen. Filips Willem wordt desondanks naar Spanje gevoerd waar hij meer dan dertig jaar zou worden vastgehouden. Hij keert terug in 1599.

Afgietsel in gips van een buste van Filips Willem (1554-1618)

Adoni Bezek verminkt zeventig koningen

Jan Schoonhoven

Een lichtgrijs vlak, bestaande uit smalle strookjes diagonale arceringen. Een gedeelte van de bovenste helft van het werk bestaat uit kleine 'lapjes' van over elkaar geplaatste horizontale en verticale arceringen. Dit gedeelte is donkergrijs en steekt als een wig (met de punt naar beneden) in het lichtgrijze vlak.

T71-31

Maximiliaan van der Gucht

Kussen met episode uit de geschiedenis van Jozef: Jozef die zijn vader Jacob voorstelt aan de farao (gen. 47, vs 7).

Kussen met Jozef die zijn vader Jacob voorstelt aan de farao

Rijk van Lavieren

Bach

Rijkscommissie ter vervaardiging en ruiling van reproductiën van kunstvoorwerpen

Afgietsel van het beeld of balkdrager voorstellende Sint Andreas

Werkbezoek staatssecretaris Cultuur en Media

George Hendrik Breitner

De Oostpoort in Delft

Gillis Gillisz. de Bergh

Stilleven met twee dode vogels (waarvan de grootste een woerd) met daarachter van links naar rechts: een voor een ketel staande kruik waarop een blaker, daarnaast een fruitmand met druiven, bessen, peren, bladertak; voorts een op zijn kant staande ketel met daarvoor een ketel waartegen de deksel rust. Een moot vlees rechtsonder.

Stilleven met fruitmand en twee dode vogels

Gepolychromeerd houten beeld van een adellijke Balinese vrouw in bruidskostuum. 
Dit beeld is gemaakt aan het begin van de twintigste eeuw en vormt de overgang naar een meer wereldse houtsnijkunst. Daarvoor was het Balische houtsnijwerk vooral gebruikt voor religieuze doeleinden. Bij dit beeld hoort een man in traditioneel kostuum (zie S 300-122)

Gepolychromeerd houten beeld van een adellijke Balinese vrouw in bruidskostuum

Ontwerp voor een wandschildering 
op achterzijde links: 'Boterhuis van Binnen' 
watermerk: rotskap

Boterhuis van Binnen

Peter Peereboom

Gezicht op Delft en een vrouw (Sandra Nelissen)

Oude compagniessabel, gevonden in omgeving Pasuruan, Oost Java. 
Op kling staat VOC. Handvat versierd met gestileerde mensfiguur

De engel des Heren doodt het Assyrische kamp

Fiche Reineveld Delft

Portret van Anna van Egmond gravin van Buren naar een olieverfportret berustende bij H.M. de koningin (Wilhelmina). De gravin is afgebeeld en face, borststuk met rijk hoofdtooisel in fluweel gewaad met parels bezet. Geplooide staande kraag met rijk halssieraad. 
Onderschrift 'PRINCESSA D, ORANGE'

Anna van Egmond, gravin van Buren

Hozan Zangana

NANKIM is een eerbetoon aan de krachtige rol van oudere vrouwen in gemeenschappen. Nazaten van het kolonialisme in het Caribisch gebied in Delft vertellen over grootmoeders die met al hun wijsheid en levenservaring de pijlers zijn onder gezinnen en kleine gemeenschappen. Zij geven liefdevol advies aan jongere generaties op basis van hun zwaarbevochten zelfrespect, de vrucht van een leven vol ontberingen en onrecht in de schaduw van het kolonialism.

NANKIM / Grootmoeder

Erik Pape

Het werk heeft een voornameljik donkerblauwe achtergrond, met accenten in donkerrood, donkergroen, oker en zwart. In het midden een smalle witte kegelvorm op de punt, boven overgaand in twee brede golvende banen die links en rechts van de kegel diagonaal naar beneden lopen. Wit overheerst, in pastueus opgebrachte klodders en soms in het doek dat is vrijgelaten. Af en toe blauwe accenten daartussen.

Fontaine

Chris Dagradi

Gezicht op Delft

God schept de aarde

Jacob Feeterse

Reinier Hendricksz van Hasselt

Lepel met hoef

Nederlandsche Oliefabriek 

Blik Delfia braadolie / minjak goreng

Blik, produktverpakking voor Delfia braadolie / minjak goreng

tabaksdoos met Nederlands wapen

Cornelis Dircksz. Boissens

Terechtstelling van de samenzweerders tegen prins Maurits

'Royal Netherlands Steamship Company, Amsterdam The Netherlands, 1903 - 1953, Funch Edye & Co., Inc.'

Jan Teunis Dextra

Het rechthoekige dienblad met geschulpte hoeken rust op vier bolpootjes. Het dienblad heeft een zogenoemde Nevers-blauwe of 'berettino' ondergrond waarin een polychrome chinoiserie decoratie is aangebracht. Een dergelijke uitvoering die ook wel in wit of geelgroen is beschilderd, ontstond onder andere in navolging van het in Nevers gemaakte aardewerk. Het waren de in Nevers werkende Italiaanse pottenbakkers die deze werkwijze introduceerden. Al in de eerste helft van de zeventiende eeuw pasten de in de Republiek wonende majolicabakkers een soortgelijke decoratie toe.

Een Delftse faience Cabaret dienblaadje.

Beide als martelaars van het katholieke geloof tijdens de 80-jarige oorlog gestorven. Musius stierf in Leiden, zijn vriend Gaudamus in St. Geertruidenberg. 
 
Portraits of Cornelis Musius and his friend Guilhelmus Gaudamus, both martryrs of the Catolic faith during the Eighty Years' War.

Portret van Cornelis Musius en Guilhelmus Gaudamus

Delft is een stad van vele culturen: vrouwen uit alle windstreken zijn in Delft samengestroomd en naast geboren en getogen Delftenaren komen wonen. Al deze vrouwen bieden daarom de stad Delft een wandkleed aan, om hun verbondenheid met elkaar en met de stad te laten zien, maar ook de gebundelde kracht van de vele culturen die Delft rijk is. 
 
Op vier locaties in de wijken Voorhof en Buitenhof kwamen Delftse vrouwen van verschillende nationaliteiten, achtergronden en leeftijden bijeen om te borduren aan een gezamenlijk kleed dat als thema 'aarde, water, vuur en lucht ' heeft. Elke groep borduurde een gedeelte waarbij elke vrouw afzonderlijk een stukje van het kleed invulde. In het voorjaar 2003 werden de kleden samengevoegd tot een groot, veelkleurig kunstwerk en werd het project afgesloten met een feestelijke presentatie. 
 
De kleden vormen een samensmelting van de vele culturen. Iedere cultuur levert een 'lapje' aan dit wandkleed en is zo vertegenwoordigd in dit project. Juist de universele taal van het handwerk, het samenwerken en de herkenning binnen de verschillende culturen leidt tot iets wat uitstijgt boven het maken van dit kunstwerk alleen. Het resultaat van Delftse Kleden is niet slechts de wandkleden, maar ook alles wat erachter schuilgaat, de verhalen, de ontmoetingen tussen vrouwen, de tegenslagen, de vondsten

Delfts kleed; Vuur

Diana van Hal

Blue print III lichtblauw (II) over geel (I)

Zeer lange en relief gegoten geelkoperen tabakspijp bestaande uit de steel en kop. De steel heeft als versiering enkele banden met krul- en spiraalmotieven en een verhoogde rug van bolletjes. De kop is kelkvormig en opwaarts gebogen. In het midden van de kop is een verhoogde rug bestaande uit bolletjes. Vierkante panelen met abstracte bloemmotieven en banden met cirkels sieren de korte steel van de kop. Onder de kop, in het verlengde van de steel, een uitsteeksel eindigend in een krul. 
 
Deze pijpen worden nu nog slechts zeer zelden gebruikt en waarschijnlijk niet meer gemaakt. In het zuidelijk gedeelte van het Centrale Batakland roken ook de vrouwen tabak.

Peter Odijk

'For ever together'

Jaap van den Ende

Het werk bestaat uit verschillende onderdelen die strak tegen elkaar zijn gemonteerd en zo een schilderij vormen. Het toont de tegenstelling tussen figuratie en abstractie, waarbij abstractie en figuratie afzonderlijke onderdelen zijn. Door de tegenstrijdigheden samen te brengen in een werk ontstaat een spanningsveld. Dit spanningsveld weerhoudt het werk niet van evenwicht, omdat abstractie en figuratie volkomen gelijkwaardig zijn. 
Van den Ende ervaart de realiteit als "een weefsel van processen en wetmatigheden". Het schilderij geeft zo diens visie op de realiteit weer.

Drager, balkon, uitzicht

Christiaan Luyckx

Afgebeeld is een hemelglobe staande op opengeslagen foliant met een gravure van de maarschalk Hendrik van den Bergh (1573-1638). Hij was veldheer in Spaanse dienst. Misschien is hij de opdrachtgever van het schilderij geweest. Voorts zijn twee vliegende distelvinken, drie schelpen, twee padjes en twee vlinders afgebeeld. 
 
Het Vanitasschilderij toont enerzijds de vergankelijkheid van macht en roem, anderzijds symboliseren de vlinders, distelvinkjes en kikkers de opstanding van de ziel. Graaf Hendrik overleed op 12 mei 1638 in een armoedige herberg in Zutphen na een ongeval met zijn koets. 
 
De exotische schelpen waren kostbare verzamelobjecten, waarmee de ijdelheid van het aardse bezit dat niet kan worden meegenomen naar het hiernamaals, geïnspireerd wordt. 
De vlinders zijn hun antithese, symbolen van de verloste zielen die ten hemel kunnen opstijgen, oftewel opstandingssymbolen. 
Van de verschillende betekenissen die aan de padden of kikkers worden toegekend is die van de opstanding de meest waarschijnlijke. De kikker lijkt in het najaar te sterven, maar gaat in winterslaap en verblijft in die periode onder het ijs. In het voorjaar ontwaakt hij weer. 
De distelvink is een in de kunst veel toegepast Christus-symbool, omdat hij zijn voedsel zoekt tussen distels. 
 
Luycx specialiseerde zich in stillevens met hemel- of aardglobes. De globe is waarschijnlijk geschilderd naar een voorbeeld uit 1613.

Stilleven met boek en hemelglobe

Gepolychromeerd houten beeld van een adellijke Balinese man in trouwkostuum. 
Dit beeld is gemaakt aan het begin van de twintigste eeuw en vormt de overgang naar een meer wereldse houtsnijkunst. Daarvoor was het Balische houtsnijwerk vooral gebruikt voor religieuze doeleinden. Bij dit beeld hoort een vrouw in traditioneel kostuum (zie 300-121).

Gepolychromeerd houten beeld van een adellijke Balinese man in trouwkostuum

Meester van de Delftse Halffiguren

In het midden de Maria Tenhemelopneming. Achter Maria zien we Jezus, die er in de kunst meer als God de vader uitziet. De engelen dragen haar naar de hemel. Onder de afbeelding van Maria zien we 11 apostelen. Apostel Thomas is er niet bij. Geheel links zien we een engel en geheel onder een kameel met berijder. 
 
Op 15 augustus wordt in de Katholieke Kerk de Maria Tenhemelopneming gevierd. Ook wel Maria Hemelvaart genoemd. In vroeger dagen werd het 'Dormitio Mariae' de ontslaping van Maria genoemd. De Maria Tenhemelopneming is het belangrijkste Maria Feest voor de Katholieke Kerk. Maria is volgens het Katholieke geloof de koningin van alle engelen en heiligen.

Miniatuur met voorstelling van Maria Tenhemelopneming

Suikerstrooier, stel, met geprofileerde voet en geprofileerd rond lijf waarop het wapen van Willem IV is gegraveerd. De doppen zijn in ajourwerk.

Portret van Andries van der Goes (1619-1669)

Het witte kannetje heeft een bolle buik, een korte ingeknepen sneb en een voluutvormig oor. Het montuur bestaat uit een verguld zilveren deksel met een zwaan als knop, een verguld zilveren duimstuk en een verguld zilveren standring bestaande uit omhoogwijzende driehoekige bladeren.

Kannetje versierd met een verguld zilveren montuur

Afgietsel van het beeld of balkdrager voorstellende een heilige diaken

Namen vermeld op de voorzijde: 
'Isaack Abrahamsen de Hees; Johannis Jacobse Bouwery; Josias du Lai; Philippus Luyda (Luda); Doude (Doe(de)) (Willems) de Man; Adriaen Brandt; Wouter Arentse (Arentsz.) van Kessel; Johannis Cruysbach; Dirck (Jacobsz.) Stolck; Joachem (Jochem) (Jansz.) van der Hulst; Arent Cranenborch, Goswinus van Oever; Claes Keiser; Jacobus van Kranenborch, Eliseus van Renssen (Rensen); Gillis (Pietersen) van Limburgh; Klaes Rires; Cornelis van Amsterdam; Jacobus van Hasselt; Joris van der Toren; Estienne Ronou; Hendrickus (Hendricus) van Anckeren; Jacobus Adriaense Brant; Nicolaes Spieringhshoeck (Spierijnxhoeck); Christiaen (Cristiaen) van Renssen (Rensen); Anthony (Antonis) Groen' 
 
Namen vermeld op de achterzijde: 
'Anthoni (Anthonij) (Gijsbrecht) Velsen; Johannis van Renssen (Rensen); Jan Gailliard; Willem Koperman; Jan Kruysbergh; Jacobus Haverschoeck (Havershoeck); Michgiel (Michiel) van Hasselt; Abram van Omering ( (Abraham Omrings); Willem de Man; Gerard Willebrantz (Willebrant); Dirck van Rijck; Pieter van der Hiel (Hiele(n)); Francois (Fransooys) van Rees; Johannis van der Pijl (Johannis Pijl); Johannes (Johannis) Santvoort; Michiel (Miegiel) van den Ende; Francois (Fransoys) van Dusseldorp; Cornelis de Man; Alewijn Verbrugge'

T76-18

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Stay in touch

T76-18

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Opening times

Sign up to our newsletter

Stay in touch